Katalog

Bilim ve Düşünce Tarihi lsefe, e F , m i l i B ve S a n a t Dergisi n HAYAT’ta Seçmeler adır Osman Bah m Hazırlayan: l.co ai tm o h an@ bahadirosm Anadolu Darülfünunu İçin Anadolu Darülfünunu, Türk memleketinde yepyeni bir aşama olarak kabul edilmelidir. Bu dağlı bilim kuşağı, bilimin kutuplarına Türk armasını taşıyacaktır. kabul ediyoruz. Dr. Şevket Aziz M emlekette Türk inkılabını Türk gelişimine dönüştürecek bilim beldesinin, yani Anadolu Darülfünunu’nun kesin lüzumundan bahsediyoruz. Memleketimizde duyan ve düşünen kafaları ezen ve üzen bir sıkıntı var: Hepimiz teknik Türkiye’yi, münevver Türkiye’yi görmek isteğinde değil miyiz? Teknik ve münevver Türkiye’nin oluşumunda, yarın köylünün mektebi yanında, kurulacak Anadolu Darülfünunu’nun büyük bir hissesi olacak. ESKİ YUNAN ÜSLUBUNDA DARÜLFÜNUN Anadolu topraklarında, dağlık ve ormanlık bir sahada eski Yunan üslubundaki ağır ve vakur cephesiyle, alimleri ve araştırmacılarıyla Anadolu Darülfünunu, Anadolu ufkunda parlayacak. Orijinal Türk memleketinde, orijinal bilim adamları ve araştırmacılar kafilesini görmeyecek miyiz? Gözlerimizi memleketimizin ufuklarında enginler ve hazineler aramaya ne vakit alıştıracağız? Bilgilerimizi "ikinci ellerden" toplamaya daha ne kadar devam edeceğiz? Gözlem ve deney aracılığıyla doğan Batı bilimi yanında ne vakit Türk münevverlerinin gözlem ve tecrübelerinden doğan Türk bilimine kavuşacağız? Teknik denilen bilim canavarı bize ne vakit gülecek ve biz de onun sayesinde ne vakit dağlarımızla, ormanlarımızla, tabiatımızla, yer altında ve yer üstünde oyuncakla oynar gibi yaşayacağız? Anadolu Darülfünunu’nu Türk memleketinde yepyeni bir aşama olarak FİKİR FAALİYETLERİNİN KAYNAĞI Anadolu Darülfünunu’nun, gelecekteki fikir faaliyet ocaklarının kaynağı olarak doğduğunu göreceğiz. Anadolu Darülfünunu’nu öncülerinin, iradeleri ve kalpleri hasta olanların çıkamayacakları serin dağlara taşıdıklarını duyacağız. Onları arayacakların dağlı iradesine ve ruhuna sahip olmaları gerekecek. Memleketin her köşesini bilim ve teknik ışığıyla gezmek sevdasında olan ve burunları Anadolu yaylalarının – ve bugün için – dağlarının temiz havasını duyan kır çocukları bu mekteplerin evlatları olacaklardır. İnsani trajedinin içinde ve üstünde yaşamaya alışan bu dağlı bilim kuşağı, bilimin ve düşüncenin çeşitli kutuplarına Türk armasını taşıyacaklar. Buna şüphe etmeyelim. Hayat, Sayı 136, 31 Temmuz 1929, Cilt VI, s.5, Ankara. Ankara Üniversitesi’nin ilk rektörü Dr. Şevket Aziz Kansu (1903 1983) DörtKöşe Piref H. Ökkeş yet edilmektedir. Şal varlığı sahipleri, çoğu kez kendi halklarından uzakta bir yaşamı yeğler ve İsviçre bankalarıyla olumlu ilişkiler kurar. YAL VARLIĞI: Yalakalık yapma yoluyla edinilmiş varlıklardır. Özellikle gazeteciler arasından çıkan yal varlıklılar, her geleni etekler, karşılığını da fazlasıyla alırlar. Bunların çok yetenekli olanlarına yabancı vakıflar da sahip çıkarlar. En önemli özellikleri iktidar değişikliklerine hızla uyum sağlayabilmeleridir. YOL VARLIĞI: Yol (tarikat, şeriat) yoluyla edinilmiş varlıklardır. "Bosna’ya yardım, Çeçenistan’a yardım..." gibi buluşlarla damardan girerek kutsal inançlarımız üzerinden hızla varsıllaşan yol varlıklılar, varsıllaştıktan sonra ortalıkta görünmez olurlar. ZAL VARLIĞI: Bilek gücüyle edinilmiş varlıklar olup; adlarını efsanevi Acem kahramanı Zal Oğlu Rüstem’den almaktadırlar. Zal varlıklılar ülkede yapılan her türlü işten pay alırlar. Devletin can ve mal güvenliğini sağlamakta yetersiz kaldığı ve adaletin her yere ulaşamadığı durumlarda zal varlıklılar artar. Zaman zaman senet tahsili de yaptıkları görülmüştür. MAL DARLIĞI: Kamu hizmetinde ya da özel sektörde çalışanlardan ‘kendi doğrularından vazgeçemeyenler’ bu sınıfa girerler. Son zamanlarda sayıları hızla artan mal darlıklılar, kuralları, önce o kuralları koyanların çiğnediğini fark etmemekte direnirler. Omurgalarını esneterek yere doğru eğilip L ya da U harfi şekline girmenin faziletlerinden habersizdirler. EÖğretmen Aydın Dilmaç’tan Varlık Türleri Müzmin muhalif, emekli yazın öğretmeni sayın Aydın Dilmaç yolladığı mektupla, bir boşlukta veya olur ya benim bir boş anımda yayımlanır diye doktora tezinin alt başlıklarından alıntılar yollamış. Aydın hoca bilmiyor tabi, Dörtköşe’de boşluk olduğunda, bendeniz kimbilir evrenin kaç bucağında insanlık ve bilim adına kimbilir ne halt yiyorum. Ayrıca hoca diyor ki "Cumhuriyet Bilim ve Teknik Eki’nde bize yol gösteren yazılarınızın bazı haftalar eksik oluşu bende ilginç çağrışımlara yol açıyor. Öyle ki deveyi hamuduyla götüren bakan ailesinin tek kuruş KDV ödemedikleri gibi bir de devleti borçlu çıkarmaları bile beni fazlaca şaşırtmadı. Ancak itiraf etmem gerekir ki devleti 555 bin YTL borçlu çıkarmaları bir yandan bende hayranlık duyguları uyandırırken öte yandan da 40 yıl önce hazırladığım doktora tezimi anımsamama yol açtı. Lütfen "VARLIK TÜRLERİ" başlıklı çalışmamın giriş bölümünü özetlememe izin veriniz. Bu vesile ile esenlik diliyor, saygılar sunuyorum." Ben de hocayı kırmamak amacıyla ulu manitu ve editorün izniyle Aydın Dilmaç’ın varlıklarını aşağıya alıntılıyorum: BAL VARLIĞI: İhale ve benzeri ballı işlerden edinilmiş varlıklardır. İhaleler gereğinden fazla ballı (hatta bazıları kaymaklı) olduklarından ihaleyi alan da, veren de varlık edinir. Son zamanlarda bal varlığı edinenlerin sa DörtKöşe 992/17 25 Mart 2006 DörtKöşe yısında üstel artış gözlenmektedir. HAL VARLIĞI: İlgilinin hali, konumu nedeniyle edinilmiş varlıklardır. Hal varlığı ikiye ayrılır: Birincisi "iyi halleri", yani çevrede olup biteni görmemeleri, duymamaları, bilmemeleri nedeniyle varlık edinenler; ikincisi de sahip oldukları "ayrıcalıklı hal"lerini kendi çıkarları doğrultusunda kullananlardır. Öyle ki bu ikincilerin banka hesapları kendiliğinden kabarır da onlar bunun farkına bile varmazlar. Sünnetlerinde veya düğünlerinde gelen takıları taşımak için de kamyon tutarlar. ÇAL VARLIĞI: Çalıp çırpma yoluyla edinilmiş varlıklardır. Bunların gelirleri yaşam standartlarında önemli bir değişikliğe yol açmaz. Ancak giderlerindeki hareketlilik nedeniyle komşularının ilgisini çekerler. Bunlar bal varlıklılarla akraba olmakla birlikte, onlar gibi etraflarındaki insanlardan saygı görmez, yalnızlığa itilirler. ŞAL VARLIĞI: Örtülü yollardan edinilmiş varlıklardır. Bunların varlıklarının ne kadar olduğu da, nereden geldiği de kolay kolay anlaşılmaz. Kimi şal varlıklarının ölen büyüklerin yastığı altındaki çıkınlardan çıktığı riva DörtKöşe