Katalog

GÜNDEM "Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir!" "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İÜ. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1024 3 Kasım 2006 Mustafa Kemal: Bilimsel Yayınlara Kaç Referans var? Türkiye Cumhuriyeti’nin erken dönem bilim tarihçimiz Osman Bahadır, Cumhuriyet’in eski Türkçe cildinin içinden başını kaldırarak "Atatürk’ün müthiş bir sözünü buldum" dedi. Kendisine baktım, yanıma geldi ve masamın üzerine sayfası açık bir kitap koydu. İşte bak şurayı oku, dedi. Sayfaya şöyle bir göz attıktan sonra, kitabı alıp kapağını inceledim, giriş sayfalarına baktım: Kadro Aylık Fikir Mecmuası. 1933 tarihli derginin tıpkıbasımını yayına hazırlayan Doç. Dr. Cem Alpar, Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi, Ankara 1979. Osman Bahadır’ın gösterdiği paragrafa gelmeden, hangi metin içinde geçtiğine bir göz atmak istedim: Dr. Muhlis Etem’in, "Bizde kürsü iktisatçıları ve iktisat ilmi" başlıklı yazısıydı (Kadro, 23, İkinci Teşrin (kasım) 1933. Sonra paragrafı okudum: "Cumhuriyet hükümeti adamları başta Büyük Gazi olmak üzere Türkiye’de ilim hareketini takip ediyordu. Mülga (ilga edilmiş, kapatılmış) İstanbul Darülfünunu iki sene evvel ziyaretleri esnasında müderrislere en can alıcı suali sordular: Türkiyede ilim adamları arasında ecnebi müellifler tarafından site edilen kaç kişi ve kaç eser vardır?" Bu sualin ifadesini, İstanbul Darülfünun’un lağvında buluruz." *** Aslında söylenecek tek söz bile yok. Fakat bu sayfayı doldurmak durumundayız! Atatürk Darülfünun’a (İstanbul Üniversitesi, yerine) önceleri hiç dokunmadı ve gelişimini bekledi. Gazi’nin ne büyük sıkıntılı bir bekleyiş içinde olduğunu, "Türkiye’de ilim adamları arasında ecnebi müellifler tarafından site edilen kaç kişi ve "Türkiyede ilim kaç eser vardır" sorusundan anlıyoruz. adamları arasınDarülfünun’da herhalde üç beş kişiyi geçmez. Atatürk, "Bilimsel makalelere kaç referansımız var", diye merak da ecnebi müelediyor. Bilimsel makale sayısını bile sormuyor! Bu soruyu atlıyor ve hedelifler tarafından fe kestirmeden gidiyor. site edilen kaç Biliyor ki, ülkede yapılan bilimin, bilimsel araştırmaların kalitesini kişi ve kaç eser belirleyen kıstas, yayımlanan makalenin yabancılar (yerliler bile, hele hele vardır?" kendisi bile hiç değil!) tarafından kullanılma oranı veya sayısıdır! Bu "bodoslamadan" bindiren fırtınalı soruya ne yanıt aldığını bilmiyoruz. Ama yanıt alamadı ki, Dr. Muhlis Etem’in dediği gibi, Bu sualin ifadesini, İstanbul Darülfünun’un lağvında buluruz." Mustafa Kemal’in tutumu tamamen doğrudur. Bundan sonra devrimci atılım operasyonu üniversiteye yönelecektir. Einstein’ın ve çok iyi Alman bilim adamlarının Hitler’in gazabından kaçışmaları ve kendilerine yeni bir yurt aramaları, müthiş tarihi bir fırsattı! Ünlü fizikçi, 30 bilim adamıyla anlaşma yapılmasından aldığı cesaretle olsa gerek, dönemin Başbaşbakanı İsmet İnönü’ye "Ekselansları.!" diye başlayan ünlü mektubunu yazıyor ve seçtikleri kaliteli 40 bilim insanına Türkiye’nin kapılarını açmasını diliyor! Keşke onlar da gelebilselerdi! *** Kaç referansın var? Ülkemizdeki tartışmalarda, bu söz, biraz alaylı konuşmaların konusudur! Fakat önemlidir! Makalenin, araştırmanın ciddiyetini, kalitesini gösterir! Referanslar konusundaki çok dar bir alanı kapsayan itirazları bir kenara bırakacak olursak, kaliteli bilimin adıdır, alınan sitasyonlar. Fakat bizim ülkemizde makale, yazarları tarafından da kötüye kullanılmaktadır. Kendi kendine veya anlaşmalı olarak tanıdıklara, dostlara, arkadaşlarına yapılan (sen bana ben de sana!) atıflar ortalama yüzde 70’leri buluyor! Bunları normalize ettikten sonra geride kalan miktar, yayınlarımızın kalitesi hakkında bizi doğru olarak bilgilendirecektir. Mustafa Kemal’den sonra, acaba herhangi bir politikacı, devlet adamı, bu soruyu sormuş mudur? Sormadığı, bunu soracak insanımızı yetiştiremediğimiz için, üniversitelerimiz, ülkemiz bilim hayatı, teknoloji üretimi, bilim kültürü yaşamımız derin sorunlar içinde bocalamaktadır! *** Gazi’ye yürek dolusu sevgilerle ve gelecek cumaya yeniden buluşmak dileğiyle... İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No:2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.343 72 74 Faks: 0212. 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Yerel Süreli Yayın Tel: (0212) 251 98 7474/ 343 72 74 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna İstanbul CBT 1024/3 3 Kasım 2006