Katalog

Gökyüzü dızında (yıl boyunca bıı takımyıldızda kalmak üzere) görebilecek. Yüksekliği ufuktan en fazla 39 derece olacak. Neptün'ün de (parlaklığı +7.8 kadir) Temmuz ayı boyunca Uranüs'e benzer şekilde akşam saatlerinden itibaren sabahları Güneş doğuncaya kadar yaklaşık yedi saat süreliğine güney tarafta Oğlak (Capricornus) takımyıldızında (yıl boyunca da bu takımyıldızda kalmak üzere) görülebilir. Neptün ufuktan en fazla 32 derece yükseklikte olacak. Temmuz ayında çıplak gözle kolay görülebilecek parlak gezegenlerin konumları aşağıda. Merkür, bilindiği gibi sadece ufka yakın olarak ya Güneş doğmadan önce doğuda ya da Güneş battıktan sonra batıda görülebilir. Merkür ay boyunca Güneş'ten uzaklaşıyor olacağmdan akşamları erken saatlerde Güneş battıktan hemen sonra kısa süreliğine kuzeydoğu tarafta sırasıyla İkizler ve Aslan takımyıldızlarında 0.7 ile +0.5 kadir parlaklık aralığında görülecek. Ufuktan en fazla 12 derece yükselecek. Dürbün veya teleskopu olan okuyucular gezegeni yaklaşık şişkin ay ve son dö'rdün evrelerinde görebilecekler. Merkür ufka yakın bulunacağından görülmesi kolay olmayacak. 1 Temmuz'da Merkür İkizler takımyıldıznın ikinci parlak yıldızı olan Pollux'un 5 derece güneyinde ve 26'smda da Aslan takımyıldızının en parlak yıldızı Regulus'un 1.5 derece güneyinde yer alacak. Venüs, temmuz ayı boyunca Güneş'ten uzaklaşacağından sabah erken saatlerden itibaren Güneş doğuncaya kadar yaklaşık 1.5 saat süreliğine Boğa takımyıldızında doğu tarafta ufuktan en fazla 29 derece yükseklikte görülecek. Venüs yaklaşık 4.5 kadir parlaklığı ile gökyüzünde adeta ışıldayacak. Dürbün veya teleskopu olan okuyucular gezegeni hilal evresinde görecekler. Yaşam süremizde ilk kez doğrudan izleme şansını elde ettiğimiz tarihi 8 Haziran 2004 Venüs geçişine ait Güneş sistemi harikası denilebilecek eşsiz güzellikteki görüntülere bu sayfada verilen internet adreslerinden bakılabilir... Venüs 4 Temmuz'da sabah saat 05.30 civarında Boğa takım yıldızının en parlak yıldızı olan Aldebaran'ın 1.1 derece kuzeyinde yer alacak. Bu birliktelik yaklaşık 115 Temmuz arası sabahları aynı saatlerde gözlemlenebilir. Mars, ay boyunca akşam saatlerinde yaklaşık yarım saat süreliğine batı tarafta sırasıyla Yengeç ve Aslan takımyıldızlarında ufuktan en fazla 15 derece yükseklikte gittikçe alçalacak şekilde görülecek. Dolunaya yakın evrede bulunacak olan Mars'ın parlaklığı +1.8 kadir olacak. Jüpiter, ay boyunca akşam saatlerinden itibaren gece yarı öncesine kadar yaklaşık birbuçak saat süreliğine Aslan takımyıldızında 1.8 kadir değişmeyen parlaklığı ile güneybatıda görülecek. Jüpiter ufuktan en fazla 34 derece yüksekte olacak. Satüm, Temmuz ayında Güneş'e yakın olacağından ay sonuna doğru sadece sabahları erken saatlerden itibaren Güneş doğuncaya kadar çok kısa süreliğine doğu tarafta İkizler takım yıldızında (yıl boyunca bu takımyıldızda kalmak üzere) ufuktan en fazla 13 derece yükseklikte +0.1 kadir değişmeyen parlaklığı ile görülecek. Merakla beklenen NASA'nın gönderdiği Cassini uydusu Satüm'e ulaşmış bulunmakta... Bu halkalı gezegenin ve en buyük ayı Titan'ın ilk kez en yakınından çekilmiş resimleri ve bilgilendirmeler "http://saturn.jpl.nasa.gov/index.cfm" internet adresinden izlenebilir. Hangi gezegen ne zaman görülüyor? Gönülden Bilime Pucur Yaris Pucur Ahmet ınam Frkan Oğur'la, Djivan Gasparyan'ın Fuad adlı albümünde, iki dakikadan daha kısa, düdük ve perdesiz klasik gitar şöleninin adı: Yes Pucur, Yaris Pucur: (Ben küçük, Yâr Küçük.) Kim küçük? Yâr mi? Ben mi? Elbette yanıtım: Yes Pucur! Dünya büyiik, aşk biiyük, müzik büyük, şiir büyük, yârim büyük, çok büyük. Hiç küçük olaydı, yârim olur muydu? Bücürüm ben. Seven bücürdür. Sevgilisi olan. Dünya büyümüş, düşler büyümüş, umul büyümüş, ben ortalarında küçücük kalakalmışımdır. Yaris pucur! Yâr bücür! Ûyleyse ben daha da bücür olmalıyım. Yârim eşitim olamaz mı? 0 da küçük ben de. Küçüklükte eşitiz. Olamaz. Sevdâda küçüklük olamaz. Fuad (kalp!) küçükük kabul etmeyecek denli büyüktür. Fuada, kalbe, küçük aşklar sığmaz. Yes pucur, yaris pucur, elbette, çünkü aşk büyük. Yâr küçük, ben küçük, çünkü büyük bir aşk doğdu bizden. Ama burada da, benyârdan daha küçüğüm. Kalbim büyük aşkları taşıyabilecek küçüklüktedir Akfam Neptün Merkür Mars Jüpiter Cece Uranüs Neptün Sabah Tem Uranüs Neptün Venüs Satüm (2231) muz ayında akşam, gece ve sabaha karşı görülebilecek gezegenler çizelgede özetlendi. GÖKTAŞI YAĞMURU Kova takım yıldızı civarında yer alan Delta Aquarii yıldızının yakınından yağan Güney Delta Aqueridler isimli göktaşı yağmuru 12 Temmuz ile 19 Ağustos tarihleri arasmda görülebilir. En yüksek sayıya ise 28 Temmuz'da ulaşır: saatte yaklaşık 20 kadar göktaşı görülebilir. Bilindiği gibi, yağmurlar dışında gece boyunca ancak 67 kadar göktaşı gürülebilmekte. Delta Aquerid'lerin hızları saniyede 41 kilometreye kadar ulaşır. Bu göktaşı yağmurunu izlemek isteyen okuyucular, özellikle 28 Temmuz'da örneğin gece yarısından itibaren sabah saatlerine kadar güneydoğudan itibaren güneybatıya doğru geniş bir aralıkta ufuktan en fazla yaklaşık 49 derece yükseklikteki Kova takımyıldızı bölgesine bakabilirler. Meteor yağmurları ve gözlemleri hakkında ayrıntılı bilgi için Uluslararası Göktaşı Kuruluşu'nun http://www.imo.net adresine bakılabilir. Bu yazıda kaynakça olarak kısmen "The Astronomical Almanac 2004'ten yararlanılmıştır. Açık ve ışık VntA? 14:14 kirliliğinden uzak bir gökyüzü dileğiyle... * Astronom Dr., tstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü (esenoglu@is Ne zorum var küçüklükle, büyüklükle?Aşk b'lçü tanır mı? Kim ölçer beni, yârimi, aşkımı? Kimin aşkölçeri var elinde? Aşk bir teknik değil. Ne salt duygu, salt paylaşım. Ne de bedendeki deprem, düşüncede âfet, davranışlanmdaki sarsaklık. Bir karşılaşma, her şeyden önce. "Yâr ile bir türlü karşılaşamadık, yedi yıl süren birlikteliğimizde ben onun, 0 benim karşımda idik. kaç kez karşı karşıya yürüdük. Koştuk birbirimize, sözde kucaklaştık ama hiç mi hiç karşılaşmadık" bu sözleri suyleyebilecek sevdâ ehli var mıdır? Vardır da çok azdır. Söyleyebilmek, yâri karşı layabilecek yü'rek ister çünkü! Karşılaşmanın anlamını yaşamak ister. Fuad ister Fuad, bu yazımda, yârini karşılayabilenin yüreğinin adı olsun! Her gün burun buruna, göz göze birbirini yiyenler, boğazlaşanlar! Yârini "potansiyel bir tehdit" olarak algılayanlar, yârini bücür, kendini dev olarak görenler. Bir bücürü karşılamayı ne bilirsin sen dev adam? Kimin yüreğinin yerinde fuadı var? Yâr karşıdadır. Karşıdan gelir. Karşıma gelir. Karşılamaya hazırsam gelir. Ben onun karşısında isem gelir. Yâr bir anlamıyla karşıtımdır. Yolumun üstündedir. Yıkıp deviremediğim (zaman zaman istesem de!) engelimdir. Karşım açıksa gelir. Karşıma çerçöp, karşıma duvarlar dikmişsem, karşım yoksa gelmez. Belki çok tuhat, bücürsem gelir. Bücürsem: kendimsem, şişinmiyorsam. Kendimi dev sanmıyorsam. Balonuma, maskelerime, palavralarıma, bende olmayıp da onun bende sandıklanna geliyorsa, karşımda değildiryâr. Aldangıcım içindedir. (Üzeri, kumla, otla örtülmüş çukurdurAIdangıç, tuzaktır!) Yes pucur: "Karşım var'demek. Karşım var, karşılayabilirim. Yaris pucur: Yârin de karşısı var. Demek ki 0, bücür; ben bücür karşılaşabiiiriz. (Türkçemizdekikarşılaşma "müsabaka"anlamına da geliyor! AŞKIN ÖLÇÛSÜ NE SEVDA KARŞILAŞMASI Sevdâ karşılaşması, müsabaka olursa "karşı "lar ortadan kalkar. Sevgilinin yüzü yiter. Sevdâ bücürleredir, bücürler "maçyapmaz", birbirlerini görürler, kalplerine dokunurlar, birbirlerinin; görüşürüler, Türkçemizdeki "görme'nin olumsuz anlamlarını unutarak!) Karşılaşanlar bücürlerdir: Onlar bücürdürler, çünkü kalpleri düşünülebilen tüm evreni içine alır. Bücürdürler ki, yüreklerine sonsuzluk sığar. (Ama hep: Benyârimden daha bücürümdür!) Yâriyle karşılaşan, kendiyle karşılaşabilendir. Değilse kendisi karşısında, kendisine bile karşısı yoksa, yârine nasıl karşısı olabilir? Çağımızın küçük insanları, aşk bücürlüğünü bilmezler. Sevişir sevişir de hiç karşılaşamazlar. Konuşur, tartışır, boğazlaşır, karşılaşamazlar Dünya arkalarında, yaşam arkalarındadır, karşıları boştur. Arkalarına dönerek yaşarlar. Çiçek tozlarından nasiplerini alamamış bu insanlar, karşılarındaki sevgiliyi arkalarında sanırlar: gölgesi düşer, sevgilinin önlerine. Sevişir sevişir de hiç karşılaşamazlar. a o (I 0 c C X 0 O 902/9 3 Temmuz 2004