Katalog

Evrimsel Biyoloji Eş seçiminde dişiler da Ctmcfes (hmin cinsel seçim kuramtnın kurucusu of.imk. ha vraleminde eş seçimınfa tfişîum dahâ akttf uir rol oynadığını ileri stırerek,j^' doğal sçjfiksiyonufileri fi ufötekMitelendiriyordu. Erkek burnu yardımı il$ dişinin kuışma döneminde olup olmadığını ~'~Oişi aslan. cinsel ilişkiy durumda olduğunu btlli ttmek için 1 kuyruk altındaki bezlerinden feromon salgılar. Dişi kendisine ilici geltn trktkleri rtddttmt hakkına sahipı cak aynı anda birden lazla trki birliktt olabilir. Dolgun ytltli • ı lerin v» dişi için diğer trktkterli • mücadele etmeyl gö'ze alan ce keklerin seçilme şansı yük Feromonların cazibesi ogal seleksıyon, bır organızmanın genlerını bır sonrakı kuşaga dktarmdk ıçın hayatta kdlma çdbdsınd dçıklık getırıyor Dışı kuşldrın çuğunlukia tuylerının dıkkatı çekmeyecek kadar solgun renklerde ol masını (yumurtaların luerınde yatarken duşmanlannın dıkkatını çekmemek ıçın) veya dışı ceylanların hızlı koşmak ıçın her turlu yapısal ustunluklere sahıp olmdsını (duşmanlarından kaçabılmek ıçın) doğal seleksıyon kura ne anlama ğeldığını bılmıyorum' dedıgı soylenıvor Danvın 1871'de yazdıgı "Insan Soyu ve Cinsel Seçim" isımlı eserınde bu sorularına yanıt getırdı Krkeklerm parlak renklerı, ^atafatlı suslemelerı ve dıkkatı çekmek ıçın soyledıklerı a$k şdrkılarımn, "unbel selekbiyon" olarak nıtelendırdığı bır burecın sonucıı olduğunu savun du 'Danvın'e gore cinsel seleksıyon turlerı ıkı şekılde etkıler Bırı, erkekler arasında rekabetı artırmak, dıgerı ıse dışılerın çıftleşeceklerı erkeğı seçmesını kolayldştırmdk Ddrwın'ın cinsel seleksıyon kuramını destekleyen diğer evrımcıler, erkekler arasındakı rekabetin evrım surecınde çok onemlı bır rol oynadıgını kabul eder ler Hayvanlar alemınde erkeklerın çogu boynuz gıbı sılahlarla donanmış olarak dunyaya gelırken dışılerde bu gıbı sılahlar yoktur Krkek geyığın boynuzları, diğer erkeklerle mucadelede kendisine buyuk avantaj sağlarken, daha fazla dışı ıle çıftleşme şansını ar tırır Ne var kı bu kuramın diğer ayagı olan dışılerın çıftleşecegı erkeğı seçtığı ıddıası hem evrımcıler hem de karşıtları tarafından sert bır şekılde eleştırıldı Evrım kuramının destekçılerınden Alfred Russel Wallace, dışılerın seçımde aktıf bır rol oynadığı fıkrını ke sınlıkle kabul etmeye yanaşmadı 20 Yuzyıl boyunca bu gorıış kabul gordu ve Darvvın ın dışılerın eş seçı mınde belırleyıcı oldııgu ıddıası unutuldu gıttı Ne vdr kı son yıllarda bu ıddıa yenıden gundeme geldı Bılımsel dergıler cinsel seleksıyon ve eş seçımı ıle ılgılı araştırmalara genış yer ayırdı Bu arada bılımsel araştırma teknıklerın gelış mesı pek çok hayvanın çıftleşme yontemlerının daha ayrıntılı bır şekılde ıncelenmesıne olanak tanığı ıçın, dışılerın eş seçımı konusundd bıyolojık olarak ne kadar donanımlı oldukları anlaşıldı Bu goruşun oncu lerınden evrım kuramcısı Robcrt Tnvers yavru uret mek ıçın dışının erkekten daha fazla yatırım yaptıgını ılerı suruyor Erkek gorece olarak daha 'ucuz olan sperm uretırken, dışı çok daha degerlı yuınurtalar çıkartıyor Dolayısıyla erkeklerın dışılerı elde etmek ıçın bırbırıyle rekabet etmesı dışılerın kendılerını dolle Kanatll kazanovalar Siyah yaban tavukları (ust sağda) çıftleşme bolgelerını belirlemek ıçın bırbırıyle kıran kırana yecek erkek konusunda daha seçıcı davranmaları hu dovuşurken, sulun (sağ alt) tek başına diğer erkeklere meydan okuyor. Erkek tavus, (sol üst) tüm tüylerini kabartarak dişiye ne kadar "erkek" olduğunu kanıtlamaya çalışıyor. Maviayaklar (sol alt) Ise birlikte ne kadar uyumlu oluklarınıbağlamda mantıklı bır dçıklamaya kavu^uyor Ndtıoıidl Gcuğrdphıı gostermek için birlikte gösteri yapıyor. D mıyld dçıkldmdk mumkun Aneak bu kuram bır hayva nın hayattd kdlmasını engelleyen bazı ozellıklere nıçın sahıp olduğunu açıklayamıyor Sozgelımı erkek tavusun tum tuylerının nıçın bu kadar çekıcı oldııgu veya erkek geyıklerın boynuzlarının nıçın bu kdddr dallı budaklı olduğunu konu.sunda çok çelışkılı açıkldmalar getırılse de hıçbırı Danvin'ın kuramıyla bırebır ortuşmuyor Hatta Darvvın'ın bır arkadaşına yazdıgı mektupta, "Tavusun kuyruğundakı rengarenk tuyler benı hasta edıyor, çunku 902/24 3 Temmuz 2004