Katalog

Ooof off line I A Tanol Türkoğlu Kim gereksinim duyar ki? ^ Her ne kaöar Selçuk Altun son kitabında (Ku(r)şun Lezzetı, Sel Yayıncılık2003) Bealles'lan sonra gelen müziğireddetse de hiç biri olmasa bile Pink Floyd'u bir kenara ayınrım. Ne Beatles albümleri gelip geçti, ama hiçbirisi bu alanın tartışılmaz otoritesi olan Amerikan Billboard dergisinin 200lük albüm listesinde aralıksız 20 yıl listcdc kalmadı. Sadece Pink Floyd'un Ayın Karanlık Yüzü albümüdür bunu başaran (Dark Side of the Moon). (Bir fenomen haline gelen Duvar The Wall albümünden ve filminden ise hiç bahsetmeyeceğim). Bana bunları düşündüren şey aslında üç evrede ele alınabilecek Pink Floyd grubunun larihçesinin ikinci dönemiııe (70'li yıllar) imzasını atmış olan Roger Waters'ın solo albümlerinden birinde bir şarkı nakaratı olarak eltiği şu laf: "Kim bilgiye gereksinim duyar ki, sabit bir korku içinde yaşarken" Dün kitlelerin üstündeki en büyük sıkıntı bilgisizlikten kaynaklanan esaret idi. Toplumsal yönetim modelinin öteki diğer odaklardan kurtanlıp sivil yönelimin eline geçtiği süreç içinde farkında olarak ya da olmayarak esaret altında yaşamış insan toplulukları, bunun temelini oluşturan olguların başında bilgi(sizliği)nin geldiğini dahi bilmiyordu. Bugün, uzun dönemler sonucunda, o aşama geçildi, Artık hem sivil yönetimler başta hem de bilginin akışı, Bill Gates'in deyimi ile ışık hızında sağlanıyor. Sağlanıyor da ne'oluyor? Kâğıda İşlenen Uygarlık Yazan: Jonattıan M. Bloom Türtcçesi: Zülal Kılıç Uygarlığımızın bugüne ulaşmasında en önemli araçlardan biri olan kâğıdın, islam bilirninin altın zamanları olan 8. 14. yüzyıl arası islam ülkelerinRki öyküsii. Kitap Yayınevi'nin Tarih ve Coğrafya Dizisi'nde renkli resimli bu belgesel kitabının yazarı olan Jonathan M. Bloom, ABDBoston College'da islam ve Asya Sanatı Prolesörü. Kâğıdın öyküsüne Çin'de 4 biri yıl once icadıyla başlıyor Kâğıdın serüveninin izini sürerek islam ülkelerine geliyor. önce Çin'de ortaya çıkan kâğıdın üretimini islam Dünyası, 8. Yüzyılda öğrendi. Bu bilgi, islam ülkelerinden de daha sonra ispanya üzerinden Avrupa'ya geçti. Kitapta, kâğıdın Ortaçağda islam dünyasında yaygınlaşıyor, kültürler arasında bir köprü oluyor. Yazar kâğıdın önemini şöyleanlatıyor: "Kâğıt, yazının gelişimini, kitabı, matematiği, miiziği, sanatları, mimariyi, hatta mutfaklarımıa etkiledi. Örneğin 14. yüzyıldan itibaren İslam ülkelerindeki binalar birbirine benzedi, çünkü kâğıt üstüne çizilen planlar başkentte çalışan bir mimarın belki hiç görmediğini bir taşra kenti için bina tasarlamasına olanak sağlıyordu. Çömlekçiler tasarımlarını örnek kitaplarından aldı, dokumacılar eskizler ya da grafiklerle verilen talimatı çözmeyi öğrendi. Kağıt olmasa belki ünlü Uşak madalyon hal'^rı o kadar ince nakışlı olamazdı, çünkü bu halıların desenlerini saray atölyelerindeki sanatçılar kâğıda çiziyor, halı dokuyanlar da bu kâğıda baka rak düğümlerini atıyorlardı. Ebced hesabından ciltçiliğe, müzikten savaş planlarına, bezeme sanatından soyağaçlarına, kâğıdın etkilemediği hiçbir alan yoktu. Kâğıt sayesinde Şehname'ler, Tarih'ler, Binbir Gece'den tutun Kelile ve Dimne'ye kadar masallar, ilkçağın görkemli yapıtları kopya edilrii, bize ulaştı. Kâğıt sayesinde uygarlıklar uygarlıkları etkiledi, bilgi kuşaklar boyunca aktarıldı, birikti." Kitabın ana başlıkları: Kâğıdın icadı; Kâğıt yapımının islam ülkelerinde yaygınlaşması; Kâğıt ve kitaplar; Kâğıt ve işaretleme sistemleri; Kâğıt ve görsel sanatlar; Kâğıt ve Kâğıt yapımının Hristiyan Avrupa'ya aktarılması; Matbaadan sonra Kâğıt... Çalışan Anne ve Çocuk "Siz Başrotü seçtiniz" Dr. Binnur Yeşilyaprak "Çalışan Anne ve Çocuk" kitabı çalışan annelerin yaşamda üstlendikleri "başrolü" nasıl oynadıklarını, kendi öznel bakış açılarından görmelerinin yanı sıra, bu rolü nasıl oynayabileceklerini bir psikolojik danışmanın tuttuğu aynada görüp değerlendirmeleri amacıyla yazılmış bir kitap. Çalışan anne ve çalışan anne konumuna aday olan^ larla birlikte kendini geliştirmek isteyen herkes için yalın bir dil, akıcı ve anlaşılabilir bir anlatımla yazılmış; psikolojik danışma alanını işlevsel olarak ortaya koymak ve çalışan annelerin bu alandaki görüşlerden yararlanmasını sağlamak amaçlanmış. Kitapta ayrıca okuyucunun kendi gözlemleyip değerlendirmesine yönelik interaktif uygulamalar yer almaktadır. iletişim için: Tel: (0312) 363 33 50/324 YARIN NE OLACAKKORKUSU Yarın ne olacak korkusu içinde yaşamaya mahkum edilmiş bir insan ya da bir toplum, bir bilgi okyanusunun içinde bulsa ne olur kendisini bulmasa ne olur? Internet, çağımızın rönesansı diyoruz, Internet yaşamdır, diye haykırıyoruz; ama günün sonunda baktığımızda ülke olarak bir arpa boy yol alamamış olduğumuzu görüyoruz. Bilgisayar sahipliği ve kullanımı da marjinaldir ülkemizde, Internet erişimi de. Pekineden? Şarkı, süylüyor nedenini: "Kim bilgiye gereksinim duyar ki, sabit bir korku içinde yaşarken". Ülkemiz II. Dünya Savaşı'nda yaşadığı düzeyde bir ekonomik krizyaşadı. Tutunabilenler tutundu, tutunamayanlar ya aşağılara kaydı ya da yok oldu gitti. Bilgi Çağı'ndayız. Bunun getirdiği imkanlar ile iş süreçlerimizi yeniden gözden geçirmeliyiz. Gates, bu konuya ayırdığı son kitabında artık mavi yakalı değil beyazyakalı olmanın öneminden bahsetmişti. Bunu söylerken bir yerlerde birilerinin mavi yakalı işleri yapmaya devam edeceğini de ima etmemiş değildi. Çünkü başarı beyazyakalı olmaktan geçse de bu mavi yakalıların yapacağı işlerin ortadan kalkacağı anlamına gelmiyor. Şu an yeryüzü külturü bilgi çağını yaşamakta. Bu hem bir tehdit hem de bir fırsat. Tıpkı bundan önceki çağlarda olduğu gibi. Sanayi devrimi yaşanırken de tüm dünya bunun ardından gitmedi. Birilerinin o zaman da canı yandı. Birileri o zaman da geri kaldı. Birilerine o zaman da tur bindirildi. Devam Mayıs ayında gökyüzü Baştarafi 89. sayfada göktaşı yağmuru 19 Nisan ile 28 Mayıs tarihlcri arasında görülebilir. En yüksek sayıya ise 6 Mayıs'ta ulaşır: saatte yaklaşık 60 kadar göktaşı görülebilir. Bilindiği gibi yağmurlar dışında gece boyunca ancak 67 kadar göktaşı görülebilmekte. Eta Aquaridlerin hızları saniyede 66 kilometreye kadar ulaşır. Bu göktaşı yağmurunu izlemek isteyen ukuyucular, özellikle 6 Mayıs'ta örneğin sabaha karşı güneydoğuya ufuktan yaklaşık 16 derece yükseklikteki Kova takım yıldızı bölgesine bakabilirler. Kova takım yıldızı ayın başlarında ufka yakm olacağından görülme süresi de sabalı erken saatlerden itibaren Güneş doğuncaya kadarlık bir süre ile sınırlı kalacak. Göktaşı yagmurları ve gözlemleri hakkında ayrıntılı bilgi için Uluslararası Göktaşı Kuruluşunun "http://www.imo.net" adresine bakılabilir. Duyuru: 1. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Amatör Astronomlar Kulübü'nün düzenlediği Mayıs 2001 Etkinlikleri 1214 Mayıs 2004 tarıhlerı arasında İ.Ü. Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bi893/221 Mayıs 2004 ETKİLENENHERYER Bilgi çağındaki tek fark olsa olsa Kaos Teorisi'ndeki Kelebek Etkisi olgusunun çok daha yaygın olarak hissedilmesidir. Yani bugün Türkiye'de bir kriz çıktığında bundan tek etkilenen Türkiyeliler değil. Sanayi devriminde olsaydık bu kitleye Türkiye ile sanayi ya da ticaret ilişkisi içinde oiacakları da eklememiz gerekirdi. Ama bilgi çağında bu halkaya bilgi tabanlı tüm ilişki içinde olanları eklememiz gerekiyor. Hal böyle olunca da ülkemizdeki bir kriz diyelim ki Türk hükümetinin tahvillerini almış Finlandiyalı bir yatırımcıyı da etkiliyor. 0 da bu etkiyi enaza indirmek için kendi bulunduğu ülkede bir adım attığında bu kez o ülkenin ekonomisi etkileniyor. Böylece etkilenmemiş yer kalmıyor. Dünya küçük. Bugün bu modeli terk etmek mümkün mü? Ne yazık ki değil. Dün sanayi devrimi ile imparatorluklar yıkıldı ve ulus devletler ortaya çıktı. Bundan en çok etkilenen imparatorluklardan birisi de Osmanlı imparatorluğu'dur. Bugün bilgi çağı ile ulus devlet kavramı da rata kaldınlıyor ve sınırları olmayan global bir tek olma hali kültürün içine monte ediliyor. Değişim söz konusu olduğunda yapılabilecek aslında iki değil üç şey var: Ya kabul edip adapte olacaksınız, ya reddeceksiniz. Ya da değiştiren olacaksınız. Değiştiremiyorsak, ilk ikisinden birisini seçeceğiz. Kıbrıs'ta, K.lrak'ta, yarın başkayerde önümüze gelen menüde ne yazık ki sadece bu iki seçenek var. Bunları bilmemek de derf bilmek de. Kısacası "Söylesem tesiriyok/ Söylemesem gönül razı değil" (Fuzuli). limleri Bölümü, İ.Ü. Merkez Kampüsü, Beyazıt adresinde gerçekleştirilecek. Etkinlik, gündüz Güneş ve gece de Ay, gezegen ve kuyruklu yıldız gözlemleri yarıında çeşitli astronomi konularındaki seminerlerisöyleşileri de içeriyor. Haberleşme ve ayrıntılı bilgi için adres: http://www.amatorastronomi.org. Bu arada gözlemevleri ve teleskopları olan pek çok ortaöğretim kurumlarınkolejlerin ay boyunca gökyüzü şenlikleri ile Mayıs ayındaki gökyüzünün bu görsel zenginliğine eşlik ettiğini okuyucularımıza belirtelim. 2. Ege Üniversitesi Gözlemevi, her yıl olduğu gibi bu yıl da amatör astrnnomlara yönelik yazokulu düzenlemektedir. Bu yıl 8 incisi düzenlenecek olan yazokullarına ilişkin geniş bilgiye şu adresten ulaşılabilir: http://astronomy.sci.ege.edu.tr/~yazokulu/. Bu yazıda kaynakça olarak kısmen "The Astronomical Almanac 2004'den yararlanılmıştır. Açık ve ışık kirliliğinden uzak bir gökyüzü dileğiyle... * Astronom Dr. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü (csenogIuGPisUtnbul.edu. tr)