Katalog

Tartışmaeditöre mektup Yeni bir ders, yeni bir uygulama Meraksız, soru sormayan, nedenlerini merak etmeyen bir toplum olmaktan, eğitimin ezberciliğinden kurtulmak için yeni teknikler araştırılıyor. Kalamış Özel Okulları'nda bu tekniklerin uygulama lar üzerine... Bilgi Erişim ve Araştırma Teknikleri (BEAT) dersiyukarıda ifade edilen sorunu gidermeyi amaçlayan bir ders olarak gençlerin, dolayısıyla toplumun, öğrenme eylemine katkıda bulunması amacıyla uygulanabilir. S okağa çıkıp da, karşılaştığımız lıse oğrencısı veya mezunu gençlere bazı sorular sorsak, alacağımız ? yanıtlar acaba neler olabılır 7 'Nasrettın Hoca kımdır " dıye soruldugunda, "Fıkraları var", der de, "son zamanlarda gerçekten yaşamış mıdır, yoksa bellı bir donemde toplumun yarat1 tığı bir 'kışılık' mıdırı ", dıye tartışıldığını bılmez. Sorgulamadan varlığına ınanır Leonardo da Vıncı'yı sorduğunuzda muhtemelen, "Hanı şu unlu tabloyu yapan adam" der, ama fızık, matematık ve anatomı çalışmalarını bılmez "Eınsteın kımdır:"' sorusuna, 'Dılını çıkarıp fotoğraf çektıren bılım adamı, hanı 'E mc2'yı bulmuş", der ama, neyı ıfade eder bu 'Emcekare' bılmez, veya Eınsteın'ın Gorelılık Kuramı'nı 1905'te açıkladıgından, 1919'da unlenmeye başladıgından, hele sılahlanmaya karşı çalışmalarından hıç haberdar değıldır "Bayrağımızdakı hılal ve yıldız nasıl bir araya 1 geldı' Çanakkale'de şehıtlerımızın akan kanı uzerıne gokyuzundekı ay ve yıldızın yansımasıdır, der de, o tarıhe kadar bu topraklarda yaşayan ınsanların bayrağı yok muydu' dıye sormaz Soru sormayı, araştırmayı bılmedığı ıçın de, Bayrağımı/da hıldlııı Orta Asya'da şaman otağlarını belır ten bir sembol oldugunu ve o donemden berı hep kul lanıldıgını, ılk kez, yıldızın zaferı sımgeleyen sekız koşelı yıldızın III Selım tarafından konduğunu, bu yıldızı da ınsanı sımgeleyen beş koşelı yıldıza çevırenın Abdulmecıt oldugunu ve 1936'da hılal ıle yıldı zın geometrık konumunun belırlenerek, Bayrak Kanu nu'nun çıktığmı bılmez "Mustata Kemal'ı Samsun'a goturen gemının pusulasız, kııçucuk bir gemı oldugunu" başkaları ona soyledığı ıçın soyler de, 'Acaba, her ddımmı atarken bir sonrakı adımı planlayan Mustafa Kemal, nasıl olur da pusulasız bir gemıyle vola çıkıp bu denlı onemlı bir harekâtı tehlıkeye atabılecek bir davranışta bulunabılırr'"" dıye sormaz Hele, bu gemının Kaptanı I.smaıl Hakkı nın nasıl vatanperver bir denızcı oldugunu, hıç bılmez, sadece pusulasız(') yola çıktı der. . "Insan Hakları ıle ılgılı ılk bıldırge, ne zaman yayımlanmıştır?" sorusuna muhtemelen, 10 Aralık 1948'de dıye yanıt verılır Ilk kez Izmır'de ve 1919'da, Insan Hakları (Hukuku Beşer) adında bir gazetenın Hasan Tahsın tarafından yayımlandığını bılmez. Hdsan Tahsm'ı de en lyımser koşullarla, sadece ona tanıtıldığı gıbı "Işgalcılere ılk kurşunu sıkan kışı' olarak tanır okurum, muzık dınlerım, seyahat ederım vs " Ne yazık kı, yedıden yetmışe bızım toplumumuz, neredeyse bılgı çağını gerıde bırakıyor olsak da, okumayı genellıkle hala boş zamanları değerlendırme ışı olarak gorur de yaşamsal bir gereksınım olduğu nun, "Oğrenmenın yaşı yoktur' demeyı bılmesıne rağmen, farkına varmaz Bunun toplumumuzun en temel sorunlarından bırı olduğu yadsınamaz dan belırlenmıştır ve son derece onemlıdır Bir araştırmanın hangı kaynaklar kullanılarak, nasıl yapılacağının ve raporlama yontem ve teknıklerının bılınmesı de son derete onemlıdır Ancak gençlerin araştırma yapabılmelerı ve yaptıkları araştırmalardan kazanım sağlayabılmelerı ıçın once, "merak uyanması/uyandırılması" çok daha onemlıdır. Hedef bu olmalıdır Ilkoğretım sınıflarında her ne kadar "oğrencı merkezlı eğıtım"e onem verılıyor ve ozen gosterılıyorsa da, hıçbır kurumun "Bız ogrencılerımızın tamamına yakın bir kısmında ogrenme merakı uyandırdık başarılıyız" dıyebılmesı olanaksızdır Ancak ' en ıyısını yapmaya çalışıyoruz" dıyebılır Matematık Bolumu derslerı arasına alınan bu ders, kapsamı gereğı, bir ekıp tarafından planlanıp, uygulanmaktadır Ekıp, Matematık, Coğrafya, Felsefe, Fızık, Bılgısayar Oğretmenlerı ıle OlçmeDeğerlendırme Uzmanları ve Kutuphane Sorumlusundan oluşuyor Bu sorun NASIL çözülebilir? Elbette ve oncelıkle Eğıtım Sıstemımızde yapıla cak lyıleştırme ıle Boylesıne buyuk ve cıddı bir sorunun kısa zamanda kolay yollardan çozulmesı elbette beklenemez Ancak, bu konuda Eğıtım Sıstemımız ıçınde kuçuk de olsa adımlar atılmaya başlandı Bu anlamda Bılgı Erışım ve Araştırma Teknikleri (BEAT) dersı yukarıda ıfade edilen sorunu gidermeyi \ w ' ji, amaçlayan bir ders olarak ^ *" gençlerin dolayısıyla toplumun oğrenme eylemine katkıda bulunması amaçlı uygulanabilir 2542 No'lu Tebhgler Dergısınde, 2002 2003 og retım yılından ıtıbaren, 9 sınıflarda, denenıp gelıştırılmek uzere kabul edıldığı bıldırılen bu dersın ana hatlarıyld kapsamı Araştırmada Temel Kdvramlar * Bılımsel Araştırma nasıl yapılır? * Bılımsel Araştırmalarda Kaynak Tarama Merkezlerının Onemı * Kaynak Tarama Merkezı Olan Kutuphanelerın Kullanımı * Bılımsel Araştırmalarda Bılgı Kullanımı ve Ya zım Aşaması BEAT Ekibi'nin özel hedefi Gençlerin, * Ders kıtapları dışındakı kıtapların da etkılı oğrenme araçları olabıleceklerını kavramalarına, * Sınıf dışı ortamları da oğrenım alanları olarak kullanabılmelerıne, * Etkıleşımlı eğıtımın onemını kavrayarak amacmda kullanabılmelerıne, * Araştırarak ogrenmekten tat almalarına, * "Soru sorma" .sıstematığını kavramalarına, * Okumanın 'boş zamanları değerlendırme alışkanlıgı" olmadıgını, yaşamsal bir gereksınım olduğunun farkına varmaldrına, rehberlık yapmaktır Okullarımızda sıstematık olarak hazırlanmış, merak uyandıracak etkınlıklerle zengınleştırılen dersler sınıflarda değıl, toplantı salonunda muşterek oturumlar halınde yapılmaktadır Amaç, gençlerin alıştıkları sınıf ortamınddn farklı bir ortamda kendılerını bırer bırey olarak hıssetmelerını sağlamaktır Teknık bılgı verılmesınden once, merak uyandırdCdk bir Bılgı Erışım ve Araştırma Teknikleri Dersı; Turkıye Cumhurıyetı toprakları uzerınde yaşdyan gençlere, "gerçeklerı merak ederek, araştırarak oğrenme ısteğı uyandırabılme" anlamında hızmet vermeye olanak saglayabılır Hatta, gençlerin ıçınde yaşadıkları yakın çevre, bulundukları mekan, ulke, yerkure, gokada ve evren, kısacası yaşam ıle gordukletı coğrafya, fızık, kımya, bıyolojı, tarıh, matematık ve geometrı derslerı ıle ılerıkı yıllarda goreceklerı sosyolojı felsefe ve mantık derslerı ıle bağlantılar kurabıleceklerı yapıyı ınşa edebılmelerı ıçın, (IB, PYP veya benzerı programlar dışında) her bir ortaoğretım kurumunda, kuruma fazladan malı kulfet getırmeden bir fırsat olarak değerlendırılebılır Aslında boyle çok amaçlı uygulanabılecek bir dersın, oğrenmeye duyulan ılgı ve merak etmenın en yuksek duzeyde olduğu ılkoğretım sınıflarında okutulması, 9 sınıflarda okutulmasından daha verımlı sonuçlar verecektır A. Aydan Özkan Dersin genel amaçlan * Araştırmayı alışkanlık halıne getırmelerını, * Yeni teknolojılerı kolaylıkla algılayabılmelerını ve kulldnabılmelerını, * Keşfedıcı, eleştırel ve yapıcı duşunme becerısını kazanmalarını, * Soru sorma, gozlem yapma ve yargılara vararak bılımsel olarak duşunme becerısı kazanmalarını, * Toplanan verılerı yorumlama, karşılaştırma ve eleştırme beterısı kazanmalarını * Verılerı dogru ve amaca uygun değerlendırebılmelerını, * Bılımsel araştırma sonuçlarını karşılaştıkları çeşıtlı gozlem, sorun ve duşuncelerı açıklamada kullanabılmelerını, * Akademık durustluk ılkelerıne uygun davranmalarını ve bunu ahşkanlık halıne getırmelerını, Dersın kapsamı ve amaçlan yerınde saptamalar885/21 6 Mart 2004 Peki; NEDEN böyle? Elbette bırçok 'çunku su var, durumun boyle olmasının "Çunkulerın" en çarpıcı yanıtı, çok yaygın olan başka bir soru ve yanıtmda saklıdır Toplumumuzda ılkoğretım sınıflarından ıtıbaren hemen butun anketlerde de yer alan, çok yaygın bir soru vardır "Boş zamanlarınızı değerlendırmek ıçın hobılerınız nelerdır?" sorusuna genellıkle şu yanıt gelır 'Boş zamanlarımı degerlendırdığım hobılerım/fobılertm(') (Çoğu kez hobı ıle fobı karıştırılır') kıtap Matematık Bol Baş Ozel Kalamış Okullan Aydanozkar\@>ozelkalamıs com tr