Katalog

Nükleı kinci dalga nükleer silahlanr Nature'da yayımlanan makalede şöyle deniyor: Diinya, Ikinci Diinya Savaşı'ndan sonra ikinci kez nükleer silah tehdidi altında. Nükleer yakıt üretimi için gerekll olan teknoloji ve malzemeye kolayca erişilebilmesi, nükleer bomba üretmek isteyen terörist devlet ve örgütlerin işini kolaylaştırıyor. Zamanında önlem almmazsa dünya barışı tehlikeye girebilir. NÜKLEER SİLAHLAR NERELERDE? Tonlarca plutonyum Tonlarca zenginleştirilmiş uranyum Nükleer silah sayısı W ashington'daki Uluslararası Barış için Carnegie Vakfı'nın silahsızlanma programı sorumlusu Joe Cirincione, Nevv Mexico'daki Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'ının hediyelik eşya reyonunda satılan basitleştirilmiş bomba planlarını işaret ederek, gerçek bir bombanın planlarının uzmanların düşündüğünden daha kolay ele geçirilebileceğini söylüyor. 60 yıl önce dünyanın ilk nükleer bomba programı Los Alamos laboratuvarında başlatılmıştı. Pakistan'ın nükleer bombasının üretiminde kilit isim Abdül Kadir Han, ocak ayında, kara borsada nükleer sırları satan bir şebekenin lideri olduğunu itiraf elti. Rilim adamı, işadamı ve müberdislerin oluşlurduğu şebekenin saüş listesinde en az bir adet denenmiş nükleer savaş başlığı projesi bulunuyor. Merkezi VVashington'da bulunan Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü adlı "think tank" şirketinin başkan yardımcısı Corey Gay Hinderstein, Abdül Kadir Han'ın bu açıklamasının, pek çok politikacı ve silalı konlrol uzmanı için tehlike işareti olarak ele alınması gerektiğini belirterek, "Eskiden bu sırları devletler satardı. Şimdi planlar ayağa düştü" diyor. Han'ın liderliğini yürüttüğü şebeke, hızla bir değişim geçirmekte olan nükleer silah piyasasının yalnızca bir parçası. Soğuk savaşın sona ermesi Kusya'da bomba yapımında kullanılan bol miktarda nükleer malzemenin açığa çıkmasına neden oldu. Böylece terö'ristler veya devletler nükleer sırlara ve malzemelere erişme bomba üretmek için olanağına kavuştular. Bir zamanlar nükleer silahlara sahip olmak için çaba harcayan Güney Kore ve Brezilya gibi devletler, arzu ettikleri anda bu isteklerini yerine getirebilme olanağı sağlayacak teknik donanıma artık sahipler. Bu arada nükleer silahların yayılmasını durdurmaya yönelik uluslararası bir antlaşmayı imza atan İran ve Kuzey Kore, ya kendi bombalarını üretmiş, ya da üretmek üzere olabilirler. Bölgtnln özellikltrl Arjantin ve Brezilya arasındaki rekabet, 1950lerde bu iki ülkenin glzli nükleer silah programları yürütmelerine yol açtı. Fakat 1991de bu iki ülke, imzaladıkları bir antlaşmaya göre iki yönlii olarak nükleer tesislerini teltiş edebileceklerdi. Ve 1998 'de programlarına son vererek Nükleer Silahsızlanma Antlaşması'nı imzaladılar. Ancak bu yıl Brezilya bir uranyum zenginleştlrme tesisi açtı ve denetmenlerin bu teslsl tettiş etmelerlne izin vermiyor. llkelerdeki nükleer teslslerın turü Nükleer santral Nükleer santral+uranyum zenginleştlrme veya plutonyum Işleme tesislerl Nükleer santral+uranyum zenginleştirme veya plutonyum ışleme tesisleri+nükleer silah TEHLİKENİN KIYISINDA Bütün bu gelişmelerin 60 yıllık nükleer silah yarışını kontrol altına almaya yönelik çabaları nasıl etkileyeceği koııusu tartışmaya açık. Ancak kesin olan şu ki, nükleer silahlara kimin sahıp olacağı konusundaki öngörüler artık geçerli değil. "Şu anda nükleer silahlar açısından tam bir dönüm noktasındayız" diye konuşan Cirincione, "Birkaç yıl içinde alacağımız kararlar, dünyada silahsızlanma hareketinin gidişatını ve İkinci Diinya Savaşı'ndan sonra ikinci bir silahlanma dalgasının patlak verip vermeyeceğini Bu yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum, bomba yapımında kullanılabilir. belirleyecek" diyor. Nükleer silahların yayılması 1945 yılından sonra dünyanın en önemli meselelerinden biri lıaline geldi. Sovyetler Birliği ve ABD arasındaki gerilimin sürekli olarak tırmanması üzerine pek çok ülke, güvenilmez bir geleceği karşı kendilerin sağlama almak için kendi nükleer programlarmı geliştirmeye başladılar. Başkan John F. Kennedy için bu tehdit çok açıktı. üyle ki, 1962 yılında vSovyetler Birliği Küba'ya nükleer füzeler yerleştirmeye kalkışınca, nükleer bir savaşın eşiğine gelindi. Başkan Kennedy 1963'teki bir televizyoıı konuşmasında "Bir an için durup düşunmenizi isüyorum. Nükleer silahların çok sayıda devletin eline geçmesi ne anlama gelebilir?...Önce kimsenin huzu ru kalmaz. Dünyanın dengesi ve gü> bozulur. Gerçek bir silahsızlanma şa tadan kalkar" diyerek nükleer silah kesine karşı dünya kamuoyunu uya 0 tarihte ABD ve SSCB, nükleer sila atmosferik denenıelerini yasaklayc antlaşmaya imza attılar. 196O'lı yılların sonuna gelindi ABD ve Sovyetler Birliği arasında N Silahsızlanma Antlaşması (NPT) imz; Böylece sonraki 30 yılda silahlanma kontrol altına alınmış oldu. Bu antla göre nükleer silahlara sahip olan de\ silah teknolojisinin nükleer silahları yan devletlerin eline geçmesini önle ler ve ayrıca kendileri de tam bir si lanmayı gerçekleştirmek için çalışaı dı. 927/12 25 Arahk 2004