Katalog

Doğa Ağaçlandırma projesinin başarısı uçamayan kuş türüne bağlı Soyu tükenmekte olan Cava dişbudak ağacının filizlenmesi için meyvelerinin "cassawary" denilen bir kuş tara* fından yenmesi gerekiyor. " a.ssowary kuşları kanatları olıııusına karşın uçamazlar; Avustralya ve Yeııi Gine'de yaşarlar; boyları 1.8 metreyi bulur. Melbourne Üniversitesi'nden Ian YVood C row ve Bruce VVebber, Cava dişhuda ğı meyveleriyle cassovvary'leri besledikleri zaman kuşların dışkıları ile toprağa düşen tohunıların yüzde 90'ının filizlendiğini kcşfcttiler. Oysa toprağa doğrudan düşen tohumların ancak yüzde 4'ii filizlenebiliyor.VVoodrovv, "İnsanlar yıllardır bu tohumlarm filiz vermesi için uğraşıyor. Ancak ilk kez bu kadar yüksek oranda başan eldc ettik" diyor. Cava dişbudağı (jueensland ve guneydoğu Asya'daki tropik yağmur ormanlarında bulunuyor ve sayıları hızla azalıyor. Bilim adamları ayrıca Cava dişhııdağının tohumlanrıda çok yuksek oranda siyanür salgılayan bir bileşim olduğunu keşfettiler. Kuşların bu zehirli tnaddeden etkilenmemelerinin nedeni, büyük bir olasılıkla tohumların sindirirn sistemlerinden birkaç saat içinde si. Köpek Rico, 3 yaşındaki çocuğun sözcük bilgisine sahip Collie (Iskoç çoban köpeği) cinsi bir köpek, lisan için gerekli olan bilişsel yeteneğe sahip olmakla birlikte konuşamıyor! Bu akıllı köpeğin olağanüstü sözcük kapasitesini inceleyen bilim adamları, insanın dışındaki diğer türlerde konuşma yeteneğinin evrimleşmemesinin nedeninin algılama eksikliğinden kaynaklanmadığı sonucuna vardı. 00 kelimclik bir sözcük bilgisine sahip olan köpek Rico, sevdiği oyuncakları getırmesi söylendiğinde, komutu algılanıakla kalmayıp, doğru oyuncağı getiriyor. Alnıanya, Leipzig'teki Max Planck Enstitüsü, Evrimsel Antropoloji Bölümü'nden Julia Fischer ve mcslektaşları, köpekteki bu yeteneğinin gerçek bir anlayışa dayanıp dayanmadığı smamak için oyuncaklarırıın içine, beyaz bir tav^an gibi aşina olmadığı bir oyuncak yerleştirdiler. 10 denemenin 7'sinde Rico doğru oyuncağı getirdi. Bu da şu köpeğin "hızlıharitalama" yönteminden yararlandığını gösteriyor. Çocuklar bu yöntemden yararlanarak "çıkarmaeliminasyon" yoluyla yeni sözcükleri oğreniyor. Rico uzerinde ğerçekleştirilen bu çalışma, hızlıharitalama yöntcminin hayvanlar ta rafından da kullanıldığını ortaya çıkarttı. Yeni sözcükleri anımsayıp anınısamayacağını görmek için Rico 4 hafta sonra yeniden sınandı. 6 denemenin 3'ünde doğru tepkiyi verdi. Bilim adamlarına göre bu, üç yaşındaki bir çocuğun performansı ile karşılaştırılabilir Araştırma, köpek ve şempanzelerde lisanın evrimleşmesını engelleyen etmenm anlayış eksikliği olmadığını gösteriyor. 2 Suaygırının vücut salgısı ciltlerini koruyoı\ S uaygırlarının vücutlarının salgıladığı yapışkan ve nemli bir madde, içindeki pıgmentler sayesinde hayvanı güneş ışınlarından vc bakteriyel enfeksiyonlardan koruyor. Suaygırlarında ter bezleri bulunmaz. Ancak bunlar deri altlarındaki özel bezleri kullanarak nemli ve yapışkan bir madde salgılarlar. Bu salgının içindeki pigment moleküllcri polimerize olduğu zaman kırmızıdan kahverengiye dönüşür. Bu salgı hayvanları serin tutmakla kalmayıp, antibakteriyel ve ğüneş ışınlarmı tutma (izelliği ile de ciltlerini korur. Japonya, Yokohama'daki Kelo Üniversitesi'nden Yoko Saikawa'nın liderliğınde araştırmalarını sürdüren bilim ekibi, suaygırının derisnin üzerindeki bu maddeden taze örnekler aldılar ve içerdiği pigmentlerin yapısını Xışını kristallografisi ile incelediler. Sonuçta maddenın iki tür piğment içerdiğini keşfettiler. Bilim adamları kırmızı olana "Hipposudorik" asit, turuncu olana "Norhipposudorik" asit adını verdiler. Daha ileri araştırmalarda kırmızı pigmentin, 200 ve fi()() nanometre arası dalgaboylarındakı morötesi ışınları enıdiği anlaşıldı. Bu da pigmentin hayvanın derisini ğüneş ışınlarına karşı koruduğunu gösteriyor. Ayrıca hilim adamları iki patojenik hakteri kolonisini, bu madde ile karışhrdıklarında mikropların buyümesinin durduğunu keşfettiler 923/24 27 Kasım 2004