Katalog

Tümüyle anımsama Ama ba?en bır olayın turnuyle hatırlanması da soz konu suduı Bu anlaruı ne kadar tehlıkelı olabüecegmı Isvıçreh psıkolog Susy Signer'm aıüattıgı bu olay gosterıyor Kendı surdugu otomobüle bır kaza geçıren bır kadın çocugunurı olumune ne den olur Kazadan bu: muddet sonra psıkolojık açıdan hıçbır sorunu olmayan kadın kazayı neıedeyse unutmuştu Ama gunun bırınde otomobılmde kırmızı ışıkta beklerken, sağdan gelen bu: otomobü goruı ve kaza bırden bıre bır füm şerıdı gıbı gozlerınm onunden geçınce, panık halınde yeşüı bekle rneden gaza basaı Şans escıı herhangı bır kaza meydana gelmez ama o andan ıtıbaren kazayla ügüı aıulaı tazeleruı Ve Sın ger aynca hastanın buyıü< bır korku ve sayısız semptomlaı yaşadığuu da soyluyoı Tıavmanın ışlenmesı ve kaza anınrn değerİPndırılıp bellekte sınıflandııılmasınddn sonra semptomlaı kay bolnıuştu Travmatüc bellek yıtımının tıptakı açrklaması şu Travmatık deneyım sırasında yaşanan stres, beyındekı stres hormonu kor tızolun aşuı mıktaıda salgüanmasına yol açar Kortızol hıpokampustekı reseptorlerle bırleşıı ve duygular çok yoğunsa lesep torleı kortızol akrmına ugrar Bunun sonucu olarak da hıpokampus, travmdtık deneyımı brr butun olarak sımflandıramaz Bu şeküdo travma sırasındaunutulmuş hadıseyle ılgılı ayııntüaı paıça lar halınde okla gelır Kalite Yükseltme Çabası Üniversitelerimizde bir süredir gözlemlenen sevindirici bir gelişme, bilimsel çalışma araştırmalara ve öğrenimin kalitesine önem verilmeye başlanmış olmasıdır. Her üniversite kendi durumunu dikkate alarak, daha üst düzeylere ulaşmak için akademik kriterler kararlaştmyor, önlemler ahyor. Şüphesiz bu sürecin bugünden yanna sonuçlanması ve kısa sürede büyük devrimsel sonuçlar doğurması beklenmiyor; ama üniversite yönetimlerine, bir toplam kalite anlayışımn gıderek egemen olması ve kalite sürecinin başlaması, gelecek açıdan umut vericidir. Bu bağlamda, Anadolu Üniversitesi'nde de benzer hızh bir gelişme yaşanıyor. Üniversite, kaliteyi, birinci derecede öğretim üyesi niteliğinin belirleyeceği gerçeğinden hareket ederek,5yıl önce oluşturduğu AkademikKomisyon'un çahşmalanyla ortaya çıkan Akademik Yükseltmelerde Ölçüt'leri 2000 yuında yürürlüğe koymuş ve bir puanlama sistemi oluşturmuş. Bu sistemde, makaleler, bildiriler, kitaplar, çeviriler, editörlükler, atıttar, öğretim faaliyetleri, tez yönetimleri, sonuçlandınlmış araştırma projeleri, diğer bilimsel sanatsal etkinlikler, ödüller, idari ve akademik görevler, toplumsal katkı ana başlıklan altmda, toplam 68 ölçüt dikkate almıyor. Bu ölçütlerin başanlı olabilmesi için de, öğretim üyeleri için yabancı diî projesi, uluslararası bilimsel toplantılara davetli öğretim üyelerine ve bilimsel yaymlara maddi destek projesi hazırlanmış, çeşitli ödüller vb konmuş. Üniversite, en son olarak Akademik Danışma Kurulu'nun hazırladığı "Bilim Etiği Kılavuzu" kabul etmiş. a) Bilimsel araştırma ve yaymlarla, b) Akademik veya veya popüler bilimsanat dergilerinde editörlükya da hakemlikle; c) Jüri üyeleriyle; d) Akademik tez danışmanlanyla olmak üzere, 4 ana başlık altmda oldukça ayrmtılı bir etik kurallar kılavuzu yürürlüğe konmuş. Bu arada üniversite tngilizce ve Türkçe olarak, iki de hakemli dergi yayınlamaya başlamış "Sosyal Bilimler Dergisi" ve "Bilim ve Teknoloji Dergisi"... Üniversite heryıl dünyadaki gelişmeleri ve Türkiye'nin durumunu dikkate alarak öğrenimde yeni açılımlar üzerinde bir çalışma başlatmış. Akademik Danışma Kurulu'nun hazırladığı son Yeni Açılımlar önerisini okuyorum: Gelişmiş ülkelerle gelişmekte olan ülkeler arasmdaki "Gelişmişlik ve yaşam diizeyi farkı"nı, ancak, "sorunlarmm bilincine varmış, sorunlarını önemseyerek çözüme yönelik ciddi çabalar sarfeden gelişmekte olan ülkelerin" azaltabileceği saptaması yapılıyor. Bu amaçla atılması gereken adımlar sıralamyor. Türkiye'yi, gelişmekte olan ülkeler arasmda, bu yolda en büyük başarılara ulaşabilecekbir ülke olarak gören rapor, Anadolu Üniversitesi'ne yeni görevler yüklüyor. Kurul, "disiplinlerarası eğitim ve araştırmayı öncelikli hedefi" belirlemekte ve üniversitenin kendine özgü araştırma alanları; bihmler arasmda sinerji yaratılması; bilgi birikimi ve araştırma gücünün arttırılması; bilgi toplumuna uygun nitelikli insan yetiştirilmesi; bölge ve ülke gereksinimlerine yanıt verecek ulusal özgün teknoloji üreten temel ve uygulamaîı bilimlerin geliştirilmesi; uluslararası ilişkilerin geliştirilmesi gibi ana yönelişler saptamakta ve öneriler yapmaktadır. Önerilerden biri, katma değeri yüksek ürünler oluşturmayı hedeüeyen teknolojik konularda disiplinlerarası yaklaşımla bilimsel araştırma yapılmasma olanak sağlayacak bir "tleri Teknoloji Birimi"nin kurulması var... Aynca, eğitimöğretim, eğitim öğretim programlannm geliştirilmesi, disiplinlerarası eğitimöğretim eşgüdüm kurulu, yeni programların açılması, bilgi ve teknoloji yönetimi konularında da Kurul'un önerileri var... Üniversiteye başarılar dilerim... Gelecek Cumartesi yeniden görüşmek dileğiyle... Beyin cimnastiği Kımyasdl suıeçlerle ügüı bu bügüerden yararlanmak ısteyen norologlar, burüarı nıekaııık uyanlar veya üaçlarla tedavı edebümeyı umuyorlar Amerrka ve Israü'dekı Weızmann Enstıtu'nde farelerle ılk deneyler başladı büe Tabu bılınçlı unutmanrn hapla gerçekleştı rümesı bıraz 7aman alacaktır Pekı ama büınçlı unutma yetısı bellı bır beym jım nastığıyle de elde edılemez mı 9 Geçtıgımız on yü ıçınde sonuçlanan araştırmalar ınsanların bu konuda başanlı olmalan ıçın soz konusu bügüerm gerçekten de anlamsız ve gereksız olduğunu akülanna yerleştırmelerı gerektıgını gostermıştır Ornegm hıç kımse ne kadar ugraşırsa ugraş sın eşının adını unutamaz Unutmayla ügüı araştırmalar aynca dırected forgertmg yetısınm her yaşta aynı şeküde ışlemedıgını de ortaya koydu Bu gune degm on yaşmda başlayan unutma becerısının, yetışkırüıkte gelıştıgı ve yaşlüıktd tekıar zayıfladıgı kabul edüıyordu Fakat bu değerlendırme sadece kısa vadeh bellek ıçın geçeılıydı Yazuun başında sozu edüerı Alman araştrrmacı Behrendt'm deneyı de büınçlı unutma yetısınm yaşlüarda kaybolduğunu gos termekte Behrendt'ın hocası Marcns Hasselhorn da çocukların bugune degm tahmm edüenden çok daha once bu yetıyı edmdıklerını buldu Çocuklar altı üa yedı yaşmdan ıtıbaren ıs ternedüden bügüerı bümç altma surme yetısuıe sahıpler Bakkalcılık oyunu Bu tezuıı kanıtlamak ıçın bır tur bakkalcüü< oyunu gelıştıren Hasselhorn, deneklere bakkal dukkanı ıçın toptancıdan aluıması gereken mallarm lıstesı vermış Çocuklar bu lısteyı ez berledıkten sonra bakkal dukkanındakı malzemeler değıştırümış Çocuklar gereksız malzemelerı tamamen unuttuklan taktır de yenüerun daha kolay ezberleyebüeceklerını kavramışlar ve mukemmel bu şeküde başarmışlar da Pekı ama bu deneylerden ne gıbı sonuçlar çıkartabüırız9 Çocuklar unutabüdüdennde daha kolay mı ogrenıyorlar? Yetışkmler yaşlüıklarında süantı çekmemek ıçın unutmayı mı oğrenmelüer 9 Hasselhorn gıbı deneylerle çalışan bır büım adamı büe bu konularda kararsız kalıyor Gundelık yaşamımızdakı deneyımler oldugu kadar çocuklukta ve yaşlüıktd yaşanan gelış meler hakkındakı bügüerımız sandıifimızdan çok daha yetersız dıyor Hasselhorn Ama draşürmacüar bu konuda kesmlıkte hemfüarler Iyı bu bellek aynı zamanda kotu bır bellek demek Kaynak Dıe Zeıt 40/2003 Nilgun Özbaşaran Dede *** obursah@cumhurıyet com tr CBT Internet adresı Cmnhnriyet BtLtMTEKNtK • No: 871 29 Kasım 2003* bntıyaz aahıbi:Vedi Mayıs Haber Ajanaı Baaın ve Yayıncüık A.Ş adına tlhan Selçnk . Genel Yayın Mudüru tbrahimYıldız Yayın Danışmanı Orhan Bnrsalı • Sorumlu Müdur: Mehmet Sncn Gorsel Yonetmen: Tttlos Hasdemlr • Baskı:Basın Yatırun Sanayü ve Tıcaret A.Ş. EsenboğaYolu Akşam Tesıslerı Ankara tdare Merkezl ve Yaxışma adresi: Turk Oca$ı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks: 0212513 85 95. • Merkez Reklam 871/3