Katalog

ooo ıne Alexander Graham Bell Tanol Turkoğlu ([email protected]) Matrix Devrimleri llkı ıle ıkınası arasındakı sureden daha kısa surede devreye gıren uçuncu Matnx fılmı de ıkınası gıbı ızleyıalen hayal kmklığına uğratacak gıbı Aslında bu hayal kırıklığı da gorece bır kavram Cerek ıkınası gerekse de 5 Kasım'da vızyona gıren uçuncusu aslında bırına Matrıx ıle karşılaştırıldı ğında 'hayal kırıklığı" yaratıyor Oysa, orneğın, ıkınade olduğu gıbı uçuncu bolum olan Matrıx Dev nmlerı'nde de ınanılmaz bır aksıyon sahnelerı ve bunun gerısınde yatan guçlu teknobjik elektler var Hem gorsel hem de ışıtsel Ama yıne de bırına Matrıx fılmındekı o daha bıze yakın olma ozellık lennden mıdır nedır, sonrakı ıkı bolumde de ızleyenlenn bu aksıyon sahnelerınden bahsetmedıklerını ama nedense ıçlerınde sureklı bır "eksıklık' duy gusu yasadıklarını algıladım Bu acaba ızleyıu kesımın, gerek ıkı gerekse de uçuncu bolumdekı "ortamın" bıldığımız yaşadığımız ortamın otesınde bır dunyada geçıyor olması ıle ılıntılı olabılır mı7 $ımdı dusunuyorum da uçuncu bolumde matrmn ıçınde geçen sure oldukça kısıtlı Fılmın hemen hemen (amamı, gerçek dunyada geçıyor O karanlık, metal yığınlarından oluşmuş dunyada Aslında Matrıx aıbı bır fılmde teknolo/ı unsuru olarak ele almak ıstedığım konu bıraz daha tarklı Bılındığı gıbı matmtekı en onemlı ozellıkler den bırısı, kırmızı hapı alarak gerçek dunyaya ulaşabılenler ıçınde matrıxe gıdıp gelen ve oradan daha fazla kışıyı gerçek dunyaya taşıyan kışılerın enselenndekı bağlantı noktaları llk fılmden berı sanırım her gorduğumuz sahnede ıtıa gelen, rahatsızlık veren bır olgu bu Ense ko ca bır delık Içıne bır tane demır çubuk sokuyor ve senı matme gondenyorlar Belkı bu kadar ıtıa olmamakla bırlıkte, gozluk nedır bılmeyen bır toplum ıçın gozluk takmak da benzer bır etkıyı yaratıyor olabılırdı 5onuçta gozluk de vucudumuzun organık ve doğal parçalanndan bırısı değıl Ancak bugun o denlı kanıksamış durumdayız kı yadırgamıyoruz Pekı bu vucuda bır şeylenn bağlanması, eklenmesı, takılması olgusu gelecek onyıllarda gıderek yaygınlaşırsa Bılgısayarlan dusunun Ben şu an bılgısayarımla ıletışım kurabılmek ıçın 701 tuşlu bır klavye ve bır fare cıhazı kullanıyorum Komut verdığınde yerıne getıren baska hangı "akıllı" nesneyle bu tur ahazlarla ıletışım kuruyoruz7 Bılgısayarlarımızdan çok daha duşuk kapası telı oldukları konusunda fazla tartışmayacağımız kedı ya da kopeklerımızle bıle sesle, el ışaretlerıyle ıletışım kurmaktayız Bu boyle kalmayacak, kesın1 Daha şımdıden sesle komutları anlar hale gelen cıhazlar uretılmeye başladı Ama bunu radıkal anlamda genış duşunelım Bır bılgısayar ıle bır ınsanın ıletışım kurmasının mınımum yapısı, ıkı ınsanın bırbırı ıle ıletışım kurması duzeyınde olmalıdır Bunu derken, ıkı ınsanın orneğın bırbırını duyabılmesının bıle ne denlı ılkel duzeyde olduğunu unutmuyorum Orneğın telefon gıbı bır ara katman olmasa ınsan, kulağının duyma alanı dışındakı ınsanlarla ıletışım bıle kura maz O halde teknolojık altyapıda bu sınırlar da aşılabılmelıdır Bugun belkı de elektornıkleşmış yaşamın kendısı halıne gelen Internet ıle etkıleşım ıçı ne gırebılmek ıçın klavye gıbı, fare gıbı cıhazlan bır kenara bırakacağız Belkı de Matnx gıbı fılmlerle gormeye aşınalık kazandığımız turden bır ıletışım bıçımı soz konusu olacak Vucuda takılacak ufak bır elektronık devre, duşunce gucumuzu kullanarak Internet gıbı elektronık bır ortamla ıletışım kurmamızı sağlayabı M I T labratuvarlarında gelıştırılen duşunen nesneler projelerıne atıf ta bulunarak bır şeyın altını çızmek ıstıyorum Eğer yakın çevrenızde kulak gıbı bır organı sayesınde sızınle ıletışıme geçecek bır nesne yoksa konuşmanıza gerek yoktur Orneğın duşunen telefon, eğer evde kımse yokken arandığında zır zır çalma gereğı duymayacaktır Çunku ne kadar çalarsa çalsın onu açacak kımse yok O halde benım posta kutuma erışıp de epostalarımı ıncelemek ıçın zıhnımden gereklı komutları vermenın otesınde yapmam gereken bır şey olmayacak Dudaklanmı kıpırdatmamak da buna dahıl Çunku buna gerek yok Eğer Matrıx fılmlerını ızlerken bu tur kavramların aslında ne kadar hayalı olduğunu duşunuyorsanız yenıden duşunun Çunku bu teknolojıler hıç de o kadar uzağımızda değıl Son soz Matrıx Devrimleri "Başlangıa olan herşeyın bır de sonu vardır" alt başlıkla vızyona gırdı ama fılmın sonunu ızledığımde sankı Matnx4 ıçın bır aralık kapının bırakılmış olduğunu algıladım Bağlantı Kurmak Naomi PasachoffTiıbitakPopülerBUim Kitapları Yaşamoykusu dızısınde bu defa telefonu keşfeden Bell m oykusu var Yd7ar sadece tele fonun deCfil kuçuk lugunden berı bılı me meıaklı bır ın sanın hayatıru ve adım adım telefonu keşfedışını diılatı yoı Telgıaf tellerın den sesın de ıletılebüecegı dusunu kuıarı Oidhdin Bell bu duşunun peşmden gıdıyor ve sonııçta devrım yaratan bu bulusa ımza atıyoı l^>m ılgmv yonu telefonun hemen hemen aynı anda bır bdşkdsı taıafmddn da ke^fedılmış olnidM ve bu kaç Sdatlık bır zaman farkıyla Bell m basvurarak patentı alrrıı^ olmasıydı Bell yasamırnn onemlı bır bolumunu sagır lara konuşmayı ogretmeye adayan bu ogıet mendı de aynı zamanda Ama o herşeyden once buyuk duşlerın msanıydı Uçan kabuıe yapmak ıstıyor ve bu donemm geldıgme ınanıyordu Her kes VVrıght Kardeşlen ük uçak uçurarı ırısanlar olarak büır arna Bell bu alanda da once çalışma laı yaptı çocuklugundan berı uçmakla dgüendı ve ınsanlıgın gelecegını havalarda goıdu Yepye nı ve mımaıı açıdan anlamlı uçurtmalar tasaıladı Dort yuzu de uçgenlerderı olusan dortyuzlu ve uç boyutlu bu şekıl keşfettı Bu keşfırı sadece uçurtmalarda degıl munarıde ve daha bır çok alandd kullaıulabüeceğını doğru olarak ongordu O kadar çok keşfetmeyı hayal ettıgı konu vdidı kı duşunduklerının hepsını tamamlayabümek ıçın daha uzun yıllar yaşarnak îitıyoıum dıye yazacaktı Bllkent Laboratuvariannda atomsal boyutlarda sUrtünme ölçen Atomlk Kuvvet Mlkroskobu Nanoteknolojiden sürtünme ve aşınma için yeni hedefler ılkent ve Isvıçre nın Basel Unıversıtesın den bılım ddamlaı ı ESF Avrupa Büım Vakfı nca desteklenen onemlı bır ulus lararası bıluriiel toplantıyı hafta basmda Antalyada duzenlemışlerdır Atomsal bevıyede Sur tunme' başhklı bu toplantıya çeşıtlı ulkelerden katılan dunyaca unlu 60 bılım ddamı ve uznıan hızla gelışmekte olan nanobılım ve nanoteknolojırun surtunmeye uyguldması olan nanotııbo lojı ıçrn son gelışmelerı dcğerlendırdüer Surtunme ve aşınma neden olduklaıı çok buyuk kaynak ve eneıjı kayıpları nedenı ıle sanayı ve eko nommın çok onemlı fakat B Hüseyin Cöntürk'ün kitapları Bilkent'te 19bü kuşagının onde gelen ele^tumenle rınden Huieym Conturkun gerıde bıraktığı 4 bmden fazla kıtap aılesı tarafından Bılkent Unı vertıtesı Kutuphanebi ne bağışlandı ?? Hazılanda kaybettıgımız Huscyın Conturk un kıtapla nnın bdgısldiuridsı dolayısıyla Bılkent Unıversıtesmde Çagmın Fleştırmem Huseym Conturk başlüdı bu anma ve değerlendırme etkınlığı duzenlenecek 15 Aralık 2003 te yapılacak etkınlı gırı ılk bolumu saat 18 00 de kutuphane bınasmda yapılacak Rektor Prof Dı Alı Dogramacı Ku tuphane Muduiü Dr Phyllıs Erdogan ve Conturk'un aılesını temsüen Prof Dr Mehmet Alı Nu ranıyan ın konu^ma yapacaklan program teşekkur plaketının yerleştırılmesıyle tamamlanacak Etkınlıgm 'degıelendırme bolumu saat 18 30 da C Blok Amfi de başlayacak Programın bu bolu murıde ODTU Felsefe Bolumu Başkanı Ahrrıet Inam Bılkent Unıversıtesı Turk Edebıyatı Bolumu ogretun uyelerınden Suha Oğuzertem ve Nuran Tezcan aynı bolumun doktora ogrencüermden Tuba Işuısu I&en Durmuş ve Jale Ozata Huseyın Conturkun yaşamuu ve yaptıklannı degeılendı ren konuşmalar yapacaklaı Etkınlık herkese açıkAynntıh bügı ıçın Tel (0312) 290 23 17 Faks (0312)266 40 59 E maıl temerkezıgbılkent edu tr çozumu en zor prob1em1erı ardsında Sllhyum yüzeylndekl ylndekl al atomların yukarıda gözüken yeı Atomlk Kuvvet Mlkroıkobu Ue el m a k t a de edllen göritntUsU dır An talya da büım adamlarının bır kısmı ozellıkle araçlarm lahtıkleı ının yol tutuşunu aı tırmaya yonelık yenı sonuçlarını tartışırken dıger bu kısnıı da ha reketlı yu^eyleıde suıtunmeyı ıhmal edüebüu: duzeye mdırecek derıey sonuçlarını sundular Ardştumalaı hareketlı yuzeyler arasrndakı surtunmenın çok karmaşık atomsal ve kuvantum sureçler ıçerdıguu gostermektedrr Son zamanlarda yuzeydekı atornları gorebılme onlar arasındakı kuvvetlerı olçebüme yeteneğıne sa hıp tarama tunelleme ve atomsdl kuvvet nuk roskoplarının gelıştuümesı nanotrıbolojıde çıgır açmıştır Avrupa Bırlıty Nanotrüoolojı araş tırma ağı ıçınde bulunan Bükent Unıverc;ıtP';m de de atomsal sevıyede surtururıe konusunda yoğun kuramsal ve deneysel araştırmalar yapümaktadır Gunumuzde aletler mıkrofabrıkasyon teknıklen ıle hızla kuçulurken, onların surtun mesız ortamda çdhsmalan onem kazanmakta dır Omegm bılgısayar dısklermde manyeuk yazıcı ve okuyucu kafa ıle dısk arasındakı surtunmenın dusurulmesı guncel bu aıastırma konusudur Surtunme ve onun sonucu olarak ortaya çıkan aşmma da otomotıv sanayırun en onemlı sorunlanndan bırı olarak gorulmektedır Gelecek ıçın motor yagı degıştırmeyı ta mamen ortadan kaldıran 'kapalı motorları he defleyen bu sanayı surtunmeye karşı meydan okuyan araştumalara buyuk olçude fon ayırmaktadır Nanoteknoloji nedir? Yunancddd 'cuce anlarnma gelen nano fizıkte bır metrenm mılyarda brrı anlamına ge len olçu bırunıdır Bu tanıma gore "nanotekno lojı" ınsanın saç kılının 80 bmde bırı buyuklu ğunde "nano" olçudekı parçalarla ugraşan bıhmdır 871/14 """"""""" """"~"™""""