Katalog

26 27 28 29 29 30 Şekll 1: Çınarcık çukuruna yerleştlrllen okyanus tabanı slsmometreleri (28 Nlsan19 Mayu 2000) kaydedllen depremlerln merkez Ustlerl) (Taymaz ve dlğerteri, 2001) "Deprem" masaya yatınldı 17 Agustos 1999 Kocaeli depreminden bugüne dek, Marmara ve Ege'de yürütülen uluslararası deprem araştırmalarınm sonuçları İTÜ'deki sempozyumda tartışıldı. Vanlan en önemli sonuç: Kuzey Anadolu Fayı, asıl yıkıcı etkisini yaratan yanal atımlı karakteriyle Marmara Denizi'nin içlerine dek uzanıyor. Marmara Denizi'nin tabanmdaki karmaşık fay sistemini aynntılı olarak ortaya koymak için yeni araştırma programları yolda... Turgut Curer Agustos Golcuk (Kocaeli) 12 Kasım Duzce depremlermın uzerınden neredeyse üa yıllık bır sure geçtı Bu üa depremın açtıgı yaralar daha yenı sarümaya başladıysa da gelecekte yaşanacak olası bır depreme karşı gereklı toplum bılıncı tam anlamıyla oluşamadı Deprem araştırmalarına saglanan fınansal kaynaklar ıse hâlâ yeterh degü Ne var kı 7 4 buyuklugundekı 17 Agustos 1999 Golcuk (Kocaeli) depreminden berı uluslararası araşürma programlan hararetle surduruluyor Marmara Denızı ve yakın çevresı üa yüdır farklı dısıplırüerden Turk FVansız Japon Ingüız Italyan ve Amerıkalı araştırmacılann adeta gozetımı altında arazı gozlemlen gemılerce alınan sısmık kesıtler batımetn (eşderınlık) harıtaları Marmara'nın gozlenebümesı ıçın ozel manevra yaptırüan uydunun radar (InSAR) verılerı GPS olçumlen denız tabanına yer leştırüen sısmometreler Bu araştırmalara CBT olarak elımızden geldıgınce yer vermeye çalıstık Golcuk Depremı'nden ıka yü sonra bugun elımızde yalnızca bırkaçhantaya' dayanan spekulatıf (tartışılır) açıklamalar degü daha saglam temelı olan büımsel araşurmalar var Oysa şımdı ne yazık kı gelecektekı olası Marmara depremıne üış km medyada daha az haber yer almaya başladı Istanbul Teknık Unıversıtesı nde ITU Jeofızık Muhendıslıgı bolumu ogretım uyesı Prof Dr Tuncay 739/14 neyde ıse Guney Marmara Bloku nun arasında kaldıgınıbaşka deyışle tek fay modelını yaklaşüc yuzde 5 oranında bır hatayla dogruladıgını vurguladı Le Pichon ve arkadaşlarının yalnızca yenı GPS verılerırun yardımıyla yerını ongorduklerı fayın konumu Batıda Ganos Fayı doguda ıse Golcuk Fayı üe ortuşuyordu Bu üası arasında Marmara' nın ortasında ongorduklen fay kolu da Le Suroıt Gemısı nın saptadıgı fayla hemen hemen aynı yerdeydı (Le Pichon ve dıgerlerı 2001) Marmara Denızı tabanındakı en belırgın ozellık Ganos Fayı'ndan Golcuk Fayı na dek yüda 20 sanümetrelık sag yanal dogrultuatımlı hareketı uzerınde bmktıren ana bır fayın olması Marmara Denızı nın kuzeyınden geçen fayı (kmemank olarak) dört farklı birlme ayırabüırız * 12 küometrelık kesımı denız altında kalan 140 küometrehk Ganos bınmı * neredeyse butunuyle dogrultu atımlı olan ve kuzey Marmara havzalannı neredeyse boydan boya kesen ana Marmara Fayı bırımı * 36 küometre uzunlugunda gerüme büeşeru olan ve Çınarcık Çukuru nu kesen Çınarcık Fayı bınmı * Kocaeli depremınde kırüan Golcuk Fayı bınmı 1912 yüında Ganos Fayı kırüdı 100 yüdan berı kırü mayan bolumler ıse Çınarcık ve ana Marmara faylan Ancak Çınarcüc Fayı üe ügüı bazı problemler var Burada gerüme büeşenı olan dogrultu atımlı bır fay olması beklenıyor Oysa Bogazıçı Unıversıtesı Kandülı Rasathanesı araştırmacüarı Mustafa Aktar ve Gonca Örgiilü Izmıt depremının yarattıgı artçı depremlerı ınceledüdenn de bu fay bınmınde tamamen sag yanal atımla gerçek 17 Taymaz ın yoneumınde duzenlenen "Kuzeybatı AnadoluEge ve Türkiye'de Yaşanan Yakm Tarihli Depremletin Sismotektoniği "başlüJı sempozyumda (8 Mayıs 2001) sonıb yüdır Golcuk ve Duzce depremlerı üe Marmara Denızı tabanındakı faylara ıhşkın yurutulen araştırmaların sonuçları genel çerçevede ele ahndı Sısmolojı jeofızık jeodezı gıbı yer büımlerının farklı alanlarında uzman ve bızzat araştırmalan yuruten büım ınsanlan sem pozyumda soz aldı Şımdı de sempozyumda yer alan Golcuk üe Duzce depremlerıne ve Marmara Denızı nın karmaşık fay geometrısıne üışkm araştırmaların ozet sonuçlarını sunuyoruz Şekll 2: ERS2 uydusuyla Izmlt Depremlnln (InSAR) tek fay çözUmlemesl. Slyah çlzgller: Model fay, kırmızı çlzgller arazlde gözlemlenen faylar. (VVrigt ve dlğerlerl 2001) leşmış depremler meydana geldıgını gosterdı (Orgulu ve Aktar 2001) Bu da o bolgede hareketın farklüaştıgmı gosterıyor aslında Le Suroıt gemısı de Çınarcüc Çukurlugu nun guneydogusunda halâ aktıf olan normal faylarla dolu bır sıstem keşfetmışti (Le Pichon ve dıgerlerı 2001) Le Suroıt gemısı aynca Çınarcık'ın batısında bındırme yapüan oldugunu gun ışıgma çücardı Bu da Çınarcüc Havzası nın dogusunun Guney Marmara Bloku na gore yelkovanın tersı yonde donebüecegıne ışaret edıyor lşte bu hareket Çınarcüc Çukuru'nun kuzeymdekı saf sag yanal atımlı harekete neden oluyor olabüır Asü sorun gelecekte fay uzerınde meydana gelecek olası bır depremın Çınarcüc bınmı üe ana Marmara bınmını aynı anda kınp kıramayacagı Aslında bu kınlma gerçekleşmeden kesınlüde yanıtlanamayacak bır soru Ancak Le Pichon üa bırımın de aynı anda kırüacagını duşunuyor Ortada başka bir problem daha var: Mücrodeprem etkınlıgı ana Marmara Fayı uzerınde fazlayken Çınarcüc bınmınde neden daha az 9 Le Pichon a gore bu Marmara 'daki faylara ilişkin problemler ve genel sonuçlar Xavier Le Pichon (College de France, Pariı), A.M.C. Şengör, E. Demirbağ, C. Rangin, C.tmren Xavıer Le Pichon sempozyumun açüış dersınde FVansız Le Suroıt gemısının geçen yü Eylul ayında Marmara Denızı tabanından elde etngı yenı yapısal verüere (Le Pichon ve dıgerlerı 2001) ve GPS verüerme dayanarak (McClusky ve dığerlen 2000) Marmara Denızı tabanındakı fay sıstemını ele aldı Le Pichon yenı GPS verüerırun üa yü once 'Le Pichon ve dığerlen 1999 nın vardıklan sonucu Marmara Çukurlugu nun gozle gorulur bır ıçsel deformasyona ugramamış ıkı blokun kuzeyde Trakya gu