Katalog

Akademik personelin yabancı dil seçiminde puanlama sistemi önerisi Ulke çıkarlanmız, komşularımızın dili, Bulgarca, Arapça, Farsça, Yunanca gibi dillerin de hem ülkeler arası ilişkiler hem de komşu ülkelerdeki bilimsel, teknik, kültürel gelişmeleri kaynağında incelemek açısmdan, üniversitelerimizde öğretilmesi şarttır. Alâeddin Yalçmkaya (*) ıncı yuzyıün gerçeklennı dıkkate alarak akade mık personele Ingıüzce, Fransızca ve Almanca dısındakı dığer dıllenn de unıversıtelerde yaygm ve programü bır bıçımde oğretümesı her geçen gun daha zorunlu hale gelmektedır Bunlann oğrenımını teşvık edecek bır program ıçın bu yazıda dıllenn seçımınde gozonun de bulundurulması gereken bır puanlama sıstemı onenlmektedır Bu puanlama sıstemıne gore hangı düın ulkemız açısmdan ne kadar onemü olduğu ortaya konulacak ve onem sırasına gore daha fazla personelin bu düı oğrenmesı saglanacaktır Akademik personel ıçın sozkonusu olan dıl seçımı üsans programlannda yer alan yabancı dıl seçımınden başlamalıdır Bunu dıkkate aldıgımızda puan durumuna gore her düın değışık unıversıtelerde lısans programlannda yer almosı gerekmektedır Aynca butun lısans ve onüsdns programlannda yer alan zorunlu yabancı dıl derslen gozden ge çırıknelı bu programı yuruten ogretım uyesı ve yoneücıler nezdınde araştırmalar yapılmalı sonuca gore mevcut prog rdmldr fonksıyonel hale getırılmelıdır Çeşıtlı nedenlerle sonuç alamayacagı kesın olan bolumler ıçın yasak savma endışesı bır kenara bırakılarak gereklı altyapı oluştunüuncaya kadar yabancı dıl egıtımı programdan kaldırılmdlıdır Ogrehm uyelerı ogrencüer ve kurumlar açısından boşa gıden za man kaynak ve eleman daha verımlı alanlarda kullanılmalıdır Yuksek Ogretım Kurumu üe ügüı yenı yasal duzenleme lenn tartışüdığı gunumuzde unıversıtelerın ozu ve temel ışlevı üe ügılı üenye donuk hedeflen ve bu konuda yapüması gerekenler de gundeme gelmelıdır durumda eger Bulgarıstan konusunda gerçekten ulkemızde yeterlı lıteratur yoksa buyuk bır devlet ve bolgesel guç du rumundakı Turkıye yuksek ogretımınde bu düın teşvık edümesı gerekmekteydı Bulgarca konusunda ulkemızde yeterlı lıteratunın bulunmaması sadece yonencüenn veya stratejıst lenn buyuk bır kusuru değü aynı zamanda yuksek ogretım kurumlannın buyuk bır ıhmah olarak kabul edümeüdır venrrüı bır yabancı dü eğıümmden sonra oğrencüerın yabancı düle yazümış kaynaklardan sorumlu tutulmalan sağlanmaüdır Turkıye Cumhurıyeu egıtım kurumlannın urunlerınden oncelıkle Turk halkı devlet ekonomısı kulfuru yararlanmalı bu urunlerle zengınleşmelıdır Bununla beraber ulkemızın en zekı çocuklannı bunyesınde toplayan ve en pahah egıumı veren kurumlanmızdakı büımsel çalışmalar sadece o yabancı düı büenlenn ışıne yaramaktadır Ornegın Gazıantep'dekı bır gıda uretım uzmanı ODTU Gıda Muhendısüğı'nın araştırmalanndan geregı gıbı yararlanamaz Çok gu zel ve başanlı tezler yazüır ancak enstıtu kutuphanesınden dışanya çıkamaz Halbukı bunlann bırçogunun hemen ya yınlanması gerek Ancak düı yabancı oldugundan ne yurt ıçınde ne de yurt dışında yaymlatacak yer bulunabüır Ote yandan dkademık jurüere sunulan onemlı ve başanlı bu ça lışmalardan yabancı düı bümeyen araştırmacı yoneücı veya ogrencüer yararlanamazlar 21 ingilizce, Fransızca, Almanca Bazı yazarlar tarafindan globalleşmenın ABD'nm butun dunyada etkın olması bıçımınde tanımlandıgı gunumuzde Ingüızce ve ne kadar onem verüse azdır Rusya devlet başkanı Pntln ın Ingüızce ogrenmeye başladığı daha once Fransızca nın etkın oldugu ulkelere gıden ve Fransızca büen bazı hocalanmızm bu ulkelerde dahı Fransızca büen kımse bulmakta guçluk çektıklennı ve üerlemış yaşına bakmadan Ingüızce ogrenmeye başladüdannı oğrenıyoruz ABD ve In güız somurgelennın ve etkı alanlannın hemen hemen resmı düı durumundakı Ingıüzce nın etkısı gunumuzde ABD ve In gütere yı dşmıştır Fransızca ıse bugun Ingüızce kaışısmda onemü kayıplar vermıştır Bununla beraber Almanca gıbı Fransızcd olardk yazümLş çok onerrüı ve zengm bır lıteratur vardır dolayısıyla akademik personel ve programldr açısından Fransızca nın ayncaüğı korunmak durumundadır Avrupa Bırüğı nın bırıncı gucu Almanyanın düı ıçın de ayncalüc surdurulmelıdır Ancak bu ayncalüdar ulkemız bolgemız ekonomımız ve genel olarak dış. ıüşküerımız açısından buyuk onem arzeden dığer dülerı yok saymamalıdır Makalelerin Türkçe çevirileri Buna karşın akaderruk jurüere sunulan ve yabancı düle yazümış olan tez makale ve dığer çalışmalann Turkçe çevırüerı de yer almalı belırlı kurumlara teshm belgesı gereken tezlenn Turkçe çevınlennın de ügüı bınmlerce teshm alındığını gosteren belge bulunmalı yayınlanmış olma şartı aranan çalışmalar ıçın yayırüanmış Turkçe çevırısı veya bu çevınnın yayınlanacagma daır ügüı yayın kuruluşunun mektubu eklenmelıdır bıçı mınde bır hukum duzenlemede yer almalıdır Ulkemızın vergısı ve des teğı üe ayakta duran ve ulkemızın en zekı çocuklannı bunyesınde toplayan eğıum kurumlarının ururüennın Turkıye haüa ve devletı ıçın onemü oran da yasak olmasının ulkemız büımı teknolojısı sanayu eğıtımı guveıüığı ve genel olarak geleceğı açısından sakmcalan unutuünamaladır Akademik Personelin Yabancı Dil Seçimi Uygulanmakta olan duzenlemeye gore lısans egıtı mınde zorunlu yabancı dü derslen başlıyor lısansustu egıtı me kabulde doktora yeterlılık aşamasında yardımcı doçent kadrosuna atamada ve doçentlık başvurusunda belırlı bır puan ıstemyor Ote yandan akademık personel aynı zamanda kamu personelı oldugu ıçın Kamu Personelı Dıl Sına vı nda (KPDS) gosterdığı başanya gore belırlı bır mıktar yabancı dıl tazmınat aüyor Bu koşul veya teşvık aşamalannda Ingılızce Pransızca ve Almanca oncelıklıdır Dığer bazı dıller de ornegın doçent adayının yabancı dıl onkoşulu olarak kabul edüıyor Personel veya adaylann konumlanyla ügılı ozel duzenlemeler de soz konusudur Ornegın Ingüız filolojısı oğrettm uyesı Ingılızce KPDS puanı ne kadar yuksek olursa olsun yabancı dü tazmınatı alamaz veya Üahıyat Fakultesı oğreüm uyesı doçentlık başvurusunda Arapça dıl bügısı üe yabancı dü onkoşulunu yenne getırmış olamaz Yaşanmış bır olaydan hareketle konuya ışık tutalım Doçentlık Yabancı Dü Sınavına Bulgarca dan bdşvuran bır ogretım uyesı ıçın bu düın kabulu tarüşma konusu oluyor So runun çozumu komısyona ve nüıayet alt komısyona bıraküıyor Alt komısyonun Ulkemızde Bulgarca lıteratur yeterlı ol madıgından adaym Bulgarca dan başvurusunun reddıne bı çımındekı karan uygulanıyor Zaman zaman duşmanımız bugun ıçın dostumuz olan Bulgarıstan aynı zamanda sınır komşumuzdur Bu ulke dunya olçegınde orta buyukluktedır Balkan ulkesı AB adayı Ka radenız ulkesı olması gıbı bırçoft ozellıklerı nedemyle ulke mızle mevcut veya potanüiyel üışküen ve ışbıriığı vardır Bu Bulgarca Yunanca Arapça Farsça Bırçok unıveısıtede herhangı bır Gurcuce Ermenıce üe Rusça büen bırımde bır yabancı dü programına yazı Komfulanmızın dlttnl öğrenmek bu dülerde yayınlan ızleyıp değer lan butun ogrencüer aynı sınıf ve saatte bilimsel ve kültürel lllfkllerimlzl lendıren ve ulkemızın guvenük dış ders ahyorlar Boyle bır ders hem dersı güçlendlrlr. poütıka ve ekonomı stratejüennın veren oğreüm uyesı ıçın hem durumu zayıf olanlar ıçın hem oluşumuna katkıda bulunan yeterü sayıda elemanın yetışmede ıyı olanlar ıçın bır ışkence haüne geünektedır Buna kar sı son derece onemüdır Komşulan bakımından Turkıye den şı fakulteler veya bırbırıne yakın bınmler arasında aynı hadaha şanssız bır ulke bulunabüeceğını duşunemıyorum Ulvuzda toplanacak ogrencüenn kur sıstemı üe bırbınne yakın kemızın jeostratejık ve jeo poüuk konumu devraldığımız taduzeydeküenn aynı sınıfta ders alması sağlanmaüdır rüıı mıras ve yonetıcüenmızm bugune kadar yaptıklan hataIngüızce Fransızca ve Almanca ya gosterüen ügı son lar bu şanssızüğın altyapısını oluşturmaktadır Bununla beraüasıne azalmakla bırükte onemü olçude geçmışten mıras ber bırbırlenyle çok yonlu üışkı kuran devletler arasında kalan bır uygulamadır Gunumuzdekı dığer Avrupa dülen duşmanlıklann etkın olamadığı anlaşmazükldnn geçıcı oldunın ornegın Italyanca veya Ispanyolca nın bu düler arasında gu onemü bır gerçekhr Eger bır devlet çok yonlu üışkı ıçeyer almamasını 2001 Turtayesınde açüdamak zordur Bunlarısınde oldugu başka devlete karşı duşmanca poütıka ızlernn yanmda Japonca Çınce ve Hınduca bırçok bakımdan se buna karşı ük tepkı o devletle çücar üışkısı ıçerısmde olan onem arzeder hale geünıştır Komşu veya bolge ulkelennın kendı vatandaşlanndan geür dülerı de Turkıye gıbı buyuk ve bolgesel guç konumundakı Komşu devletlenn ulkemızle dost veya duşmanca tubır devlet ıçın ıhmal edümemesı gereken bır alandır tum ıçensınde olması bu ulkelenn dülennı büen yeterü uzYabancı dü egıtımı konusu üe yabancı düle orta ve manlara sahıp oünamızı farkü açüardan gerekü küıyor Beüryuksek egıtım de sık sık gundeme geünektedır Esb somur teüm kı komşu ulkelenn düını büen uzmanlar uluslararası geler dışmda gonümeyen yabancı düle eğıtmı yabancı dü üışküer veya dış tıcaret alanlan üe sınırü kalmamaüdır Butun oğrenımının temel şartı gormek dunyadan habersız olduğusosyal ve teknüc dallar üe üp büımlerı ve guzel sanatlar alanmuzu gostermektedır Geüşmış ulkelenn egıtım kurumlan lannda da her bır komşu ulkenın düını büen puan derecesıulkemızden genel olarak çok daha ıyı yabancı dü oğrettığı ne gore yeterü sayıda eleman bulunmaüdır halde yabancı düle egıüm verenıne rastlamak mumkun de Aşağıda vereceğımız puanlamaya gore ulkemızde beğüdır Bu alanda son yülarda başlamış olan yumuşak geçış ürü unıversıtelerde Bnlgarca ve Yunanca oğretümeüdır surdunümeü beş on yüük perıyodlan kapsayacak duzenlemelerle daha çok dersm Turkçe verümesı ancak yeterü ve Yazının devamı 21. sayfada Eğitimde dil dersi Komşu ülkelerin dilleri 730/16