Katalog

ıat besledıklen hayranlıgı kendi arayıs ve buluşlannda enerjıye eşdeger olarak kullanan dışavurumcular (ekspresyonıstler) yapmıştı Çırüılen, pıyasalaşmadan once sunduğum ıçın çok mutlu olmuştum Elde ettüderı unu nasıl değerlendıreceklenyse kendılenne kalmıs Ancak resmı yoldan finanse edüerek ılk kultuıel plat forma kavuşmalan çok onemh Çunku bu resmı atmosfer sanatçının ımajını yaranr Yanı sanat tıcaretı tarafından henuz kırletümemış bır bâkır sayılır o Güncel sanat nnsonı biraz baıitlik, biraz moda renklet ve bol heykelle tüm kıtalarda benzer bir biçimde etkilemekte. Sonuçta tümden bir eıtetik birligine mi ulasüacak yoksa? Szeemann: Temelde oyle.tabıı Kureselleşme beraberınde koordınasyonu da geürmekte Fakat onemh olan aynı malzeme ve aynı anlatım araçlarıyla farklı etkılere ulaşabümek Çınlı sanatçı Chen Zhen 1997 ydında Lıonda ıkız masa modelı uretmıstı Masanın bır tarafinda batılı dıger yanında ıse dogulu sandalyeler yer almaktaydı Ve ortadaysa Çınce olarak Sonsuz yandgı" yazıyordu Bu oldukça duşundurucu bır dunya pohükası değerlendırmesıydı kı buna batılı bır sanatçı hıçbır zaman ılgı gostermezdı Yönetmen: Wlm Wenden Digltal Stiidyo'da, "ölü Pantolonlann" kllp haıırlığmda. mayı seviyorlar. Szeemann: Ama bır de New Yorkda yaşayan ve vıdeo sunulannda genellıkle tesettur gıysısıyle çıkan Iranlı Shınn Neshat'ı duşunun TYırbulent sunusunda bır erkek toplum onunde şarkı soyleyebdıyor ama kadın aynı şeyı boş bır salonda yapabüıyor Burada dramaük olarak cınsıyet farkı ele alınmakta aynı zamanda Irandakı kadının ozgurluk •ketı soz konusu Sürekli yanıp sönen TV ve PC ekranlanyla bizleri çevreleyen teknoloji dünyaıı, görme/izleme alıskanlıklanmızı ve estetik anlayışımızı degistiriyor mn? Szeemann: Yenı kuşak buna anşıyor Vı deolar ornegın çoktan onlann dılıne yerleştı büe Bu, sanatçılar ıçın de geçerk Genç Çınlı sanatçı Zu Wang tarafindan hazırlanan Raınbow' gerçekten de etküeyıcı Eskı bır falaka cezasını anlatıyor Ancak ızleyıcı nasıl vunıldugunu gormuyor Bunun yerıne çıplak sırtin ya vaş yavaş yeşılden kırmızıya donuştugu gosterılmekte Aynı zamanda bır kamçı veya sopa ran sesı de duyulmakta tabu yanı bu bır an once sergılemek ıstedıgım bır ornektı Tek tuşla gişe kazancı: Esinema Dijital teknik Hollyvvood ve film kültürünü de değiştiriyor W Batüı sanatçılar genelde kendi ego, kendi yaçamlan, allelerl ve çocuklan araıında gidip geliyoılar ama. Szeemann: Evet bırçogu kendi yansıınyla ılgılı bu orumcek agına takılı kaldılar u daha nıtelıklı sanat yapanlar da yok degü lız TYacey Emın gıbı ornegın Filmde artık her şey olası. Dijital teknikler layesinde her goruntu istenildigi gibi degistirilebiliyor. Szeemann: Fılmcıler bu teknıklerden yararlanarak daha kısa surede daha az malzeme ve ışgucuyle daha ıyı filmler uretebüıyorlarsa kı gelecekte bunlara ucuzlugun da eklenecegını duşunursek, bırtakım ozgurhıklenn sağlandıgı gıbı yeteneklerın de daha az zahmetle ortaya konabıldıgı soylenebdır alt Disney'ın son anımasyon fılmı bızlerı hayal gucumuzun otesınde bır dunyaya goturuyor, on planda dev dınozorlaıin gurultulu bagınşlan arkada ıse ılk çağlann vahşı dogası Smema goruntusunu yaratan ısık demeu gerçı yıne projeksıyon odasmdakı kuçuk bır delıkten yansıyor ama bu sefer bıldık film rulosundan degıl Projektorun mercegınde 1,3 mılyon mınık reflektorden oluşan ısılnh bır alan tıtreşmekte Hekt rostatık guçler tarafindan dakıkada 5000 kez hareketlendınlebüen aynalar ısık noktalannı perdeye yansıtıyor Dısneyın "Dınozor"u gelecegın sıneması ıçın bır modeldır aslında Film setınden gostenme kadar her şey dıjıtal teknıklerle ışlemekte Film Hollywooddan kutular ıçınde degıl verı olarak çıkmakta Hatta beüa de kısa bır zaman sonra da uydu aracılıgıyla dagıtılabüecek Ttoı elektronık sınema teknıgı şımdıden dunyada yaklaşık 30 sınemada kullanılıyor Teknısyenler 'Esınema"nın ıla yü ıçınde her yerde yaygınlaşacagını hesaplıyor 'Bu tanhî bır edımdır çunku bununla bırlıkte analojık bılgı teknıgının son kalesı de duşebılır' dıyor Sony yonetıcısı Horst Niederrehe Ve bu alanda çahşanlar dıjıtal sınema patlamasını kutluyor Sınemalann yenı gosten teknıklenyle donatlması ıçın yalnızca Almanyada 2,5 mılyarhk bır yannm soz konusu Produktorler ve dagıtımcüar yenı donanım gıderlerını seve seve karşılayacaklardır çunku yenı teknik sonuçta onlara son derece yuksek kazançlar vaat edıyor Kopyaların uretımı ve dağıtımı ıçın film endustnsı yılda on mılyar marktan fazla har cama yapıyor ve bu gıder yenı teknik sa yesınde %90 azalabılecek Hollyvvood onu muzdeb dort yü ıçınde her fılmı dıjıtal format ta uretmeyı planlıyor Ancak son standartlara gore uretılen yuksek çozunurlu E teknıgıyle negatıüerden elde edılen ılk kopyadakı netlık ve renk derınlıgme henuz ulaşüamıyor Genelde bu kay mak versıyonlar' (yönetmen Wım VVenders) yenne sınemalara en azından ızleyıcının be genısıne cevap veren kalıtede kopyalar ulaşıyor Dısney yonetıcısı Phil Barlovr'un ızleramlerme gore ızleyıcıler yenı teknıgı seviyorlar "Bnena Vitta Social Club" nlmını hsmen dıjıtal kameralarla çeken Wender sınema kulturunde daha farklı atüımlar da beklıyor Wender e gore ehnde hazır bazı filmler olan her sınema ogrencısı dunyadakı tum sınemalara ulasabüır .• , . . Tabu bununla bırlıkte oluşmakta olan elektronık sınema baglantısı daha kesın başa rı saptama olanagını da yaratacak Izleyıcılerm sayısı ve begenılerı dognıdan dogruya dagı tımcılara ulaşacak Boylece hedef kıtleye gore reklamlar da daha kolay ureülebüecek Her şey bır yana dıjıtal teknik, produk torlerın sınemada dahı bazı duzeltıler yap malanna ızın verecek Sponsorlar filmcılere senaryo ve dekupaj ıçın gerekü olan odenek len genelde hasılatlara bakarak venrler Studyoların bu rısklerı de ' E sınema ıle ortadan kalkacak Beklenülere yanıt verme yen bır filmde rahatsız edıcı bolumler duzel nldıkten sonra ven degısımlen anında dıger dıjıtal sınemalara ıletılebılecek Yanı sonuçta tek bır nklama büe gışe hasüaünı duzeltebüecek (Spıegel, 45/2000) Kendi yatagını ve kullanılmı* bazı ıdomlan müzede aergileyerek degil Szeemann: tUâ kendi yatagı olması ge nıyor, o aynı zamanda muthıs resımler de tyor Fakat şu sıralar ozellıkle de Guney Afh Mmette Van ve 'Oracle adlı çalışması benı etküedı (Sanatçı çıplak ve saçlan kazınmış olarak gerçekçüık komısyonunun kararlannı eleştırıyor) Bızde boylesıne gırısımlervn yaşanması dahd uzun zaman alacağa ben zıyor çunku doygunlugumuz bızı frenlemekte Geçtigimiz bienalde bazı video »anatçılanm sundnnnz. 2001 Venedik bienali için ne gibi düf ünceleriniz var? Szeemann: Şu anda kendımı aşmaya çalısıyorum 1999 da sunduğum ' dAPERTutto ( her şey her yerde") oldukça ıyı ses geurdı Bu sefer daha ıddıalı olmak zorundayım Bu yuzden de dans muzık ve sınema dallanndakı eserlen "La Platea dell'umanıta' ("Insanlık duzlemı') alnnda bır araya gehrmek ıstıyorum Fakat sanatın degerini belirleyip sanatçılan podyuma çıkaran yine de batı piyaıası. Çinli •anatçı Wang Dn'ya aon Venedik bienalinde Uk kez genis bir kitteye sundugunuzda, eserleri bürden bire ytiksek fiyatlarla satümaya baslandı. Szeemann: Benım ıçın bu farkhlıklar geçerlı değüdır Dogrusunu soylemek gerekırse ben sozde egzoüzm ve bu konu uzenne yapılan tarüşmalardan bıktım arük Tum 20 yy sonuçta yabancı sanatçılan kabul ettıgımıze daır bır hazırkkk geçtı Başlangıcı da Afrıka heykelcüıgıne Siz bienali sinema, tiyatro, müzik ve sanatla harmanlamak istiyonnnnz. Ortaya ne çıkacak? Szeemann: Yenı yonetmenlerden yardım ısteyecegız Ornegın Lars von Irıer Davıd Lynch, John Wateıs ve Abbas Kıarostamı gıbı Ayrıca Hıntlılerın çevırdıklerı Shakespeare filmlenyle bırlıkte Eımuntas Nekrosıus'un 'Othello"sunu sunmaya duşunuyoruz Muzik olarak da Arnold Schonberg'ın kompozısyon lanndan yararlanacagız Nılgun Ozbaşaran Dede, , Kaynak: Sp, 45/2000 729/13