Katalog

N BL Ödül, OE ODULU .. TIP .! anahtar moleküllere .. Hücre içindeki anahtar molekülün bulunn7O5l W°/ özellikle kansere karşı yeni 001 Nobel Tıp Odulu hucrelerın yaşamdongusu uzerındekı ana duzenlemelerı arastAmenkdlı vc tnyüız bılım adamları Leland H.Hartvrell, R.Timothy Hunt ve Paul M.Nurse kazandı Bu uç bılım adamı ınsan hay van ve bıtküerdp ışlpyışı aynı olan "anahtar molekülleri" ortaya çıkaıtülaı Bu keşfın kanser te davısmde yenı ufuklar açması beklenıyor Isveç Karohnska Enstıtusu bu keşfm hucre gelışımının her aşamasında yenı keşıflpre onculuk edecegını one suruyor 61 yaşmdakı Haıtvvell, tek bır hucre nırı gelışme surecmde 4 aşamadan geçtıgını ılk ortaya çıkaıtan bılım adamı aynca bu aşamaları duzenleyen 100 kadar genı ortaya çıkartmasıyla tanmıyor Bu a^amalarda hucıe gelışır kromo zomlarını kopyalar bu kopyalan dogıulugunu onaylaı ve bolunur Bu arada arkada ıkı dışı yavru bırakarak yaşamdongusunun yenıden başla mabinı bağlar Yaşamın bu en temel unsurunun sı radan gıbı gorunen ışleyışı çok sayıda karmaşık ışlemden geçeı ve bu ışlemlerm her bırı zamanlama açısından çok hassas bıı sııa ızlemek zoıun dadu Buradahedef ıkı yenı yavrunun ebeveynleı ının sağlıklı bır kopyası olmasıdır Işlevı üe uyumlu olması ıçın adına "ba|langıç geni" deııılen gen hucıe ydşdindongu'iu nu başldür Hartwell bu aşamada çok onemlı bır buluşa daha ımza attı "Kontrol noktası" denı lerı bu teorıye goıe DNA hucresındekı herhangı bır hasan onarmak ıçın dongu durduruluı ve ha saı ın yenı doğanlara geçmesı engellenır Harvvell ırı çalışmalarma katkıda bulunan Nurse CDK1 (sıklın bagımlı kınazl) adını verdıgı bır genı bııldu Bu gerıırı uıettığı pıoteın hucre dongusunun farklı aşamalannı duzenler Hunt'ın keşfı olan protem ışını sıklın denılen yaıdımcı mo lekullcı uzerındpn yurutur Hucre bolunmebinı tum aynntüarıyla anla mak kanser tedavısmde çok onemlı bır aşarnadır Uçlunun çdlışmalaı ından elde edılen sonuçlar ne var kı beraberınde pek çok soruyu berabermde getırıyor Bılım adamları hahhazırda bu uçlunun bul 2 tedavinin ilkeleri oluşturulabilecek. gularından yararlanarak hucrenın yaşamdongu sundekı bır bozukluğunu nasıl olup da bu kadar olumcul sonuçlara yol açabüdığını draştırıyoı Odulu kazandığını duyunca şaşkınlık ve se vmcı bırarada yaşayan Hartvvell Bana gore bu odulun anlamı bıyolojıdeh Bırlık ın herkes tara fından tanınmasıdır Hucre bolunmesını kontrol eden pek çok gen keşfettk Bır de baktık kı aynı genler msan hucrelerınde de faalıyette Boylece tum canlılarda oı tak bır nokta bır bırlık oldugunu ortaya çıkartmış olduk Yanı yaşamm ozunde ev rımsel bır akrabalık yatmaktadır dıyor lngüız Kralıyet Kanser Araşürma Fonu nda çalışan Nurse ve Hunt odul torenındp gelecekte kı çalışmalarıyla ügılı şoyle konuştulaı Kanser araşüımalaıı bır gecede bu noktaya gelmedı U7un suren aidştıımalar ve malı yardımlar saye smde artık kansetın nasıl gelıştıgını anlamış bulunuyoruz Ve bu bılgılerın ışıgı altında onlem ve tedavı stratejüerını belırleyeceğız Kanser drastırmalarını surduren dıger bılım adamlan uçluyp venlen bu odulun yerını buldu guna manıyoılar Yale Unıveısıtesı Tıp Fakulte sı'nden ımmunobıyolog Richard Flavell bu ko nuda şunları soyluyoı Hucrenın yaşamdongusu ıçmdekı ışleyışı konusunda araştırma yapan her kes bu uçlunun oıtaya çıkarttığı bulgulardan te mel olarak yararlanacak Bugune dek hucıe bo lunmesı konusunda pek çok büınmeyen vardı Hartvvell'ın çalışmaları bu karanlık nokidları ayd dınlatmış oldu Dunya Sağlık Orgutu nun (WHO) bıldırdıgı ne gore heı yıl dunyada yaklaşık 9 mılyon yenı kanser vakası ortaya çıkıyor Ve her yıl 5 mılyon kışı bu hdfatdlıktan oluyor WHO nun tahmınlprınp gore 2020 yılında kanser vakalan 20 mılyona ula şacak Oıgut bu tabloyu uzun yaşama yaşam şeklının değışmesıne ve tutun kullanımına bagh yor Paul Nune: (d:1949) İngiliz Kraliyet Kanser Araştırma Fonu nda görevll. Hücre döngüiünde anahtar rol oynayan CDK'yl (slklln bağımlı klnaz) keffettl. Evrlm sırasında CDK'nin çok lyl korunduğunu ortaya çıkarttı. CDK, hücreyl, hücre dongüsü tırasında dlğer protelnlerde klmyasal değlflkllkler yaratarak yönlendlriyor. Tlmothy Hunt: (d:194i) ingiliz Krallye Araştırma Fonu'nda görevll. CDK fonk; ifi duzenleyen slkllnlerl kesfettlğl Için ö rlldl. Hücre bölünmesinin her aşamaun lerln kalltesini yltlrdlğlnl ortaya kc mekanizma hücre döngüsü kontrolu önemll rol oynuyor. NOBEL Ödül üç ABD EKONOMİ ODULU Nobel Ekonomı odulu aralarında Dunya Bankası nın eskı başkanlarından ekonot • •• • t mıst Joseph E Stıglıtz ın de bulundugu 3 ABD lı ekonomıst arasında paylaştırüdı Isveç Kralıyet Bılımleı Akademısı nden yapılan açıklamada Amerıkalı George Akeılof A MK hael Sppnce ve Joseph Stıglıtz ın pıyasalara ılışkın bügı lendırme dengesızlıgının ekonomık koşulları nasıl etkıledıgı konusun dakı çalışmalarından dolayı odullendu üdıgı bıldırıldı Akademı nın açıklaması ozetle şoyle 1970 lı yıllarda bu ekonomıstler asımetnk enforrnasyona dayalı pıyasa teorısının temellerını at tılar Bu temellerın uzerıne modern enformasyon ekonomısı kuruldu Bu çalışma çok genış bır uygulama alanına sahıptır Asımetnk entor masyon ekonomısının kurallan geleneksel tarım pıyasalarından mo dern fmansal pıyasdlara uzanan genış bır spektrum ıçınde geçerhdır Pıyasaların pek çogunda asımetrık enformasyonun egemen oldugu gorulur Pıyasalaıda taraflardan bırı dıger taraftakı oyunnılardan daha fazla bılgıye sahıptır Ornegın borç alanlar gen odeme koşulları konu sunda borç verenlerden daha fazla enformasyona sahıptır yonetıcıler ve yonetım kurulu uyelerı şırketın karlüıgı konusunda şırket ortakla rından daha fazla bılgüıdır muşterıler kaza nskı konusunda sıgortd şırketı yetküüennden daha fazla bılgıye sahıptır Buluşun uygulanacağı alanlar HÜCRE Bıyomedıkal araştırmalar bu uçlunun keşfınden buyuk olçude yararlanacaklar Kanser hucrelerındekı kromozomal dengesızlıgın nasıl gelıştığı bu bılgılerın ışıgı altında daha kolay anldşılacak Uzmdrüdi kıomozom degışıklıklp rının buyuk bıı olasılıkla hasarlı hucre dongu kontıolundan kayrıak landıgını artık soylpyp bılıyor CDKmolekulle rme ozgu genlerın ve sıkünlerın onkojen gıbı çalışügı kanıtlandığı ıçın hucre yaşamdongusu ıçınde bunların tumoı baskdayıcı genlerın or taya çıkarttığı unsurlar ıle ışbırlıgı ıçınde oldu gu duşunuluyoı Hucıe HÜCRENİN YAŞAM DONCUSÜ ücre 761/12 George Akerlof çdlışmalannda unın kalıtesı konusunda satıcıların alıcılardan daha fazla bılgıye sahıp oldugu pıyasalarda duşuk ka lıtelı urunlerın seçılme şansının daha yuksek oldugunu kanıtladı Ayrı ca enformasyon problemlerının yaygmlıgma dıkkat çektı Akerlof un en onemlı katkılanndan bırı de borç veren VP alanların arasındakı ası metrık enformasyonun yerel Uçuncu Dunya pıyasalannda borç faızlerının yukselmesıne zemın hazırladıgını ortaya çıkartması Bunların yanibiıa unlu ekonomıst yaşlılann bueysel saglık sıgortası bulmakta azınlıkların ıse ış bulmakta zorlanmalarının altında yatan nedenlere de ışık tutan çalışmalara ımza atmıştır Michael Spence ozelhkle bıreylerın pıyasalara uyum çabaları ko nusunda çalışmalarıyla tanınıyor Bu bağlamda daha fazla bılgıye sahıp olanların pıyasa avantajlanru yukseltmek veya korumak amacıyla daha az bılgıye sahıp olanlara bdgı aktarmak ıçın pahalı gırışımlerden kaçınmadıklannı gosterdı Bu tur gınşımlerın hangı dururrüarda sonuç verdıgını anla maya çalışan Spence ış pıyasalannda egıtımın venmhhk konusunda sınyal George A.Akerlof: (d:1940 NewHa necticut, ABD) 19 da MIT'den PhD'ı London School of mlcs'de Indlan Ist Enstltüiü nde pro Unvanı verildl. 19 dan bu yana Beıi ColHornia Unlven ekonomi profeıör görev yapmaktac tlfim lcin http // lab.berkeley.edu/ usen/akerlof/lnd verdıgını oı Joseı laştı Stıglıt, ha fazla bılc sıgorta şırk ha fazla bü araştırdı Fa Utz, asımetı na ışık tutu1