Katalog

3 boyutlu görüntülü yaşam başlıyor New York'da doğan ilk torununuzu İstanbul'dan görüp dokunabileceğinizi hayal edin... Cörüntülü konferans (teleimmersion) yönteminin arkasındaki akıllı 3 Boyut yöntemi ,o\ayı gerçekmiş gibi algılamamızı sağlayacak. >> .Z manda da utreku ve sadece tek yonlu çahşıyordu Armonk ve Phıladelphıa'dakı ınsanlar Chapel Hıll'ı goremıyorlardı Yıne de Sankı bın duvara testere ıle bır delık açmışda, kendısı de otekı taraftan bakıp duruyor gıbıydı Butun bunlar geleneksel vıdeo konferans yontemı gıbı duşunulebılır Fakat goruntulu konferans (teleımmersıon) yontemı bundan çok çok daha farkhdır Vıdeo konferans yontemı duz goruntulen ekrana taşıdıgı halde goruntulu konferans yontemı tamamen uzaktakı bır çevreyı yenıden yaraür Insanlar gerçek boyutlardave 3 boyutlu olarak yansıülır ve sız onlann arkasına da bakabılırsıniz' dıyor Pennsylvanıa dakı goruntulu konferans ekı bınden Koıtas Danilidia. C hapel Hıll'dekı North Carolına Unıveısıtesının Internet gmşındekı nobetçı kulubelennın keskın gozlennden hıç bırşey kaçmaz Eger Intemet2 denılen prototıp yenı nesıl Net le ılgılerayorsanız sızın de aynı şekılde çok ıhnyath olmanız gerekır 9 Mayıs'ta elektronık trafik anıden normal sevıyesııun dort kauna yukseldıgmde bu yuzden alarm zıllerı çalmaya parak havası esmeye başladı Bınsı bır yerden Net'e buyuk kutleler hahnde data yuklemeye başlamıştı Bu gerçekten olagan dışı bır şeydı Hemen yapılan suratlı bır araştırma North Carolına Unıversıtesı nde bılgısayar muhendıslerı olan Henry Fuchs ve Greg Welch ın yonetımmde bır ekıbın o anda Chapel Hıll ı Pruladelphıya ve New York a bağlayan bır çıft portal açtığını ortaya çıkarttı Bu portaller vasıtasıyla yuzlerce talometre otedekı meslektaşlarının oüsle rıne gerçek buyuklukte 3 boyutlu ve gerçek zamanda gırebıleceklerdı Bu yontem bır bakıma kendı laboratu vaılanna uzaklardakı buyuk mekânlan teleıthal etmeye benzıyordu Bu deney uzak mesafeler uzennden ıleüşım şeklımızı kokunden degışurecek olan goruntulu konferans (teleımmersıon) yontemının ılk gostensı ıdı Goruntulu konferans yontemı dunyanın farkh yerlenndekı ınsanlan bırbırlenrun bulundugu ortamlara daldınp sankı aynı fizıkî mekânı paylaşıyormuş duygusuna kapılmalannı saglayacak bır yontemdır Bu Uzay Yolu fılmındekı Holodeck'e murettebatın bırbırlerıyle yansıtılmış goruntuler vasıtasıyla üetışım kurduklan Yıldız gemısı Atügan'dakı projeksıyon odasına gerçek dunyadan bır cevaptır VVelch buna 'olmadıgın yerde olmak' der Mayıs ayında yapılan deney Nauonal TteleImmersıon Inıüatrve (NTTI) tarafından desteklenen ve sanal gerçekhk yontemının onculerınden Juron Lanler'nm yonetngı uç yıllık bır projenın son aşamasıydı Deneme, ekıbı oluşturan uç kuruluşun aralannda bağlantı kurmalannı sagladı Chapel Hıll dekı North Carolına Unıversıte sı Phıladelphıa'dakı Pennsylvanıa Unıversıtesı ve Lanıer'nın büım kuruluna başkanlık etügı Armonkdakı Advanced Netvvork and Servıces adb kar amaa olmayan bır kurum Chapel Hıllde bır yazı masasının ustune dık açıyla asümış ıkı buyuk ekran projeksıyon kameralan ve başa takılan ızleme donanımlan vardı Ekranlar duzdu fakat deney ekranlarda gorunmeye başlar başlamaz daha çok pencereye benzemeye başladılar Soldakı ekrandan VVelch Phıladelphıa dakı meslektaşlarını sankı kendı kar şısındakı masada oturuyorlarmış gıbı gorebüıyordu Sagdakı ekran da aynı şeyı Armonktakıler ıçın yapıyor du VVelch goruş noktasını degıştırdıgınde goruntuler dogal bır şekılde yer degışürıyordu Eger one dogru egılırse goruntuleı buyuyor arkaya dogru egılırse kuçuluyordu Hatta boynunu uzatıp ınsanların arkasına dahı bakabüıyordu Bu yontemı çalıştırmak uzere her ıkı hedef sıtesı de goruntulen yakalamak ıçın sıra sıra dıjıtal kameralar, po zısyon bılgılerını kaydetmek ıçm de lazer telemetrelerıyle orulmuştu Daha sonra bılgısayarlar goruntulen 3 boyutlu geometrık bılgılere donuşturuyorlar ve bunlan Intemet2 sıstemıyle Chapel Hıll e gondenyorlardı Orada bılgısayarlar goruntulen yenıden oluşturuyorlar ve pro Bu şekılde bır teknolojı ıçın uygulama alanlan hayal ermek kolaydır Farkh kıtalardakı ış adamlan yuz yuze toplannlar duzenleyebıhrler Çın, Avustrarya ya da Ingıltere'dekı okul çocuklan New York dakı bır muzede bulunan kocaman bır dmozorun kemıklennın altından bırhkte yuruyebüırler Ucra yerlerdekı hastalar doktora gorunebıhrler Ve bır kere dokunmatık sımulatorler yerleştınhnce ınsanlar goruntulu konferans yontemını daha degışık durumlarda da kullanabıhr Avrupada oturan bır kadın Amerıka Bırleşık Devletlennde dogan torununa ulaşabılır hatta ona dokunabılır Fakat henuz degıl Tek sorun bugunun Internet teknolojısı datalan bu denh çabuk gondermek ıçın yeterlı degıldır Herhangı bır şeyın gerçek gıbı gorunebümesı ıçın goruntulu kon ferans yontemı ınsanlar ve çevrelerı hakkmda uzamsal ve gorsel dağlar kadar datayı bır anda ınternetle karşı tarafa gondermek zorundadır Bugunun sanıyede 56kılobıt bağlantüanyla bu yapılamaz Chapel Hıirdekı bu basıt gosterı ıçın bıle sanıyede 60megabıt e ıhtıyaç ohnuştur Yuksek nıtelıklı bır goruntulu konferans yontemı ıçın sanıyede yaklaşık 1 2 gıgabıt gıbı daha guçlu baglanülar gerekeceknr Araştırmacı ruhu Neyse kı bu kapasıtedekı sıstemlenn hemen hemen çıkmak uzere oldugunu goruyoruz Cnculugunu de Amenkan unıversıtelen devlet kurumlan ozel şırketler ve ılk ınternenn bırhktehk ruhunu yenıden yaratmaya çalışan uluslararası orgutlerden oluşmuş bır konsorsıyum olan Internet2 sıstemı yapıyor Konsorsıyum yuksek hızh aglar kurmakta ve datayı agın şımdı yaptıgından daha yuksek bır hızla üetmekamaaylayazüımlargehştırmekte Projenın onculen bunun goruntulu konferans dahü gelecegın ınternet uygulamalan ıçın bulunmaz bır fasat oldugunu soyluyorlar Yuksek hızdakı aglara ılaveten 3 boyutlu çevreyı portrelemek ıçın trüyonlarca hesap yapması gereken super bılgısayarlara da ıhtıyaç duyulacak Bu çeşıt bılgısayar gucu Internet ın çahşması ıçın geıekmektedıı Grıd' olarak adlandınlan bır çeşıt netvvork da hemen hemen çıkmak uzeredır Bundan sonrakı goruntulu konferans deneyınde ekıpler üa yonlu poı taller açacaklar boylere her uç mekandaküej de bırbırını goıebüecek ve duyabdecekler Bır sonrakı ıse hepsının kaulabılecegı sahte ortamı yaratabılecek bır proje denemesı olacaktır Artık ış ortamda jeksıyon makınelen bunlan ekranlara yansıüyorlardı Goruntuler tıpkı eskı 3 boyutlu filımlerde oldugu gıbı her ıkı goze gore bıraz farklı goruntu elde edebılmek ıçın bolunmuş ve polanze edılmıştı VVelch sol gozu farklı sag gozu farkh goruntu alsın dıye farklı odaklı polanze merceklerı olan gozlukler kullarayordu Daha sonra beynı bu goruntulerı bırleştınp 3 boyutlu goruntuler elde edıyordu Başa takılan bır ızleyıcı VVelch'm hareketlennı ızlıyor ve buna gore ekranlardala goruntulen degıştırıyordu Kıtalararası ılk telefon konuşmasında oldugu gıbı kalıte bırdz bozuktu Yuz ıfadelennı yakaldinak ıçm gereken en az hız sanıyede 10 guncelleme oldugu halde an cak yaklaşık 3 kez guncelleme yapabüdıgı ıçın aynı za 72Î/4