Katalog

lan gerekır Uzmanlar çok dısıplırüı bır konuda büımsel olmayan, çelışküı çalışmalan toplum onunde tartışabümekte amacını aşan ya da aşabüecek sozlerle kargaşa yaratabümekte ve sozlerıne ozen gostermemektedır Ornegın, "bır olçunun sınır değerm altında çıkmasını' üp uzmanı olmayan ve sadece muhendıslık yonunden uzman olan bır kışı "tehlıke yoktur" dıye belırtebılmektedır Ortalıkta, yanlış, hatalı ve eksık raporlar dolaşmaktadır Medya konuya kar/zarar ve çıkar üışküerı temelınde yaklaşabılmektedır GSM operatoru sahıbı sermaye gruplannın TV gazete ve dergılennde farklı, dıger gruplann ya da ıhalede kaybedenlerın TV gazete ve dergüerınde farklı ve kasıtlı ve ısmarlama haberlere rastianmaktadır dadırlar Bu guven de, ancak kurumlar arası ortak noktalann one çıkanlıp olumlu çalışmalarla saglanabüır Bügı temellı fikır uretmek hatalan en aza ındırmek ve taşınan sorumluluklara duyarlı olmak bır zorunluluk olmalıdır Baz ıstasyonlanrun planlanması olçulenn yapüması ve denet lenmesı konulannda ılgılı bakanlıklar EMO TUBITAK ve unıversıteler sorumluluk bılıncıyle çalısmalannı surdurmelıdır Ozellıkle EMO' nın uzmanlık alanı olması, Turkıye'nın dort bır yanında şubelen bulunması ve her an her yerde olçu yapabüecek yetenege sahıp olması nedenlenyle problemın çozumunde dogal adreslerden bınsı ol dugu açıktır , Soru: Rlık analizi nedlz ? Yanıt: Cep telefonları, baz ıstasyonlan ve saglıgımız konulannda deneysel ve epıdemıyolojık (ıstaüstıksel) çalışmalar yogun bıçımde surmektedır Henuz bılınenler bıknmeyerüer yarunda çok ama çok azdır Bu nedenle, yogun tartışmalan da berabennde geürmektedır Gıderek guçlenen bır goruş, artık sadece ısıl etkıler cınsınden sınır değerlerın anlamh olamayacagıdır Ancak, ısıl etkıler dışında olçulebüır kontrol edılebılır bır parametre de henuz belırlenebümış degüdır Bu nedenle gelışmış ve bılıme guvenen ulkeler rısk analızı yapmaktadırlar Yaşantımızı kolaylaşürmak uzere kullandıgımız her teknolojık yenılık olası olumsuzluklan da beraberınde getırır Olası Reslm 3: Çengelköy çaıjı olumsuz etkılere rıskler bunlan goze alarak teknolojıyı kullanmaya da rısk alma rısk yonetımı denır Ornegın • arabaya bınmekle kaza yapma • yolda yurumekle ezüme • Istanbul'da yaşamak üe deprem JAJU • hazır gıda tuketmekle kanser • doğal gaz üe ısınmakla yangın • buzdolabı elektrık supurgesı kullanmakla elekt nge çarpılmak, vb nsklennı ustlenmıs oluruz Rısk analızınde onemlı olan nokta alınan nskm ne oldugunun bılınmesıdır Gundelık yaşantımızda sureklı rısk yonetımını uygularız Otobuse bınmek taksıye gore ucuzdur ancak geç kalma nskı yukseldıgınde bunu goze alamayıp pahalı aracı tercıh edebılırız Evımızı yangına karşı sıgorta yaptırmayarak rısk alabılırız Kopek ısırdıgında hemen aşı olarak kuduz nskını yok etmeye çalışınz Kanser nskını goze alarak sıgara ıçmeyı surdurebılırız Sabah evden çıkarken bulutlu havada şemsıye almayarak olası bır yagmurda ıslanmayı goze almış oluruz, vb Cep telefonları ve baz ıstasyonlan ıçın de durum aynı olmalıdır Henuz olumsuz etküerın gozlenmemesı olumsuz etküerın olmayacagı anlamına gelmez Burada uzmanlara yetküılere duşen gorev olası nsklerı butun açıkhgıyla topluma aktarmak ve rısk yoneumını çalışürmaktır Cep telefonlan kullanımı kışısel rısk yonetımı, baz ıstasyonlan ıse toplumsal rısk yonetımı olarak ele alınmalıdır Soru: Çözüme ulaşmada tağhklı, lomut önerUer neler olabilir ? Soru: Çözüme naıü nlaşılabiHr ? Yaaıt: Gunumuzde teknolojık gelısmeler, kamu hukuk ve çevre benzerı duzenlemelenn çok onunde gıt mektedır Geüşmıs ve bılıme ınanan toplumlar aradakı farkı olabıldıgınce kısa tutmaya çabalamaktadırlar Turkıye de toplum olarak bu yonde çaba gostermek zorundadır Büımsel venler ışıgında yasal duzenlemeler bır an once tamamlanmalıdır Kurumlar, dıger konularda da olması gerekugı gıbı, topluma guven vermeyı başarmak zorun721/14 Yanıt: Onemlı bırkaç onen aşagıda sıralanmıştır * Çevre Saglık gıbı bakanlıklar BEM konusunda çalışmalan surdurmelı ve bu yonde ulusal projeler desteklenmelıdır Bu konuda bır SAR olçu ve modelleme laboratuan kurulabüır * Bu konuda büınenler büınmeyenler yanında çok ama çok azdır Bu nedenle, * Doç Dr 1TU Psn Bıknlen Ensütusu konunun uzmanlan olan saySavunma Araşürmalan •t6I gın kurumlar bır yandan olçu* Yazar 1982 yüında ITÜ OektrıkHektronık Fakultesı Etektlebüır kontrol edüebüır lımıtronık ve Haberleşme Muhendıslığj bolumunden mezun oldu Aynı ler koyarken bır yandan da bıbırımde 19821990 yülan arasında araştırma görevhsı 1991 1994 yılhnmeyene karşı terrüanlı ve lan arasında yardımcı doçent ve 1995 1998 yılları arasında doçent uyanık olmayı onenyorlar olarak gorev yapü 19881990 yülan arasında Amerüca Bırleşık Devlet* Ozellıkle olumsuz EM etkılerı nde New York Polytechnıc Uruversıtesı nde VVeber Araşürma Merkezmde doktora araştomalannda bulundu 1992 yüından bu yana ler bu etküere maruz kalma ulusal savunma projelermde araşürma/gelıştırme çaLşrnalarmda yer suresı üe orantüı oldugundan aldı 19981999 yülan arasında Kanadada Raytheon Canada Lımıted onlerınde yetışkınlere gore firmasının Büımsel Araşürma Grubunda yer aldı Aynı donemde daha uzun yaşam suresı olan Kanada VVaterloo Unıversıtesı Muhendıslık Fakultesuıde ortak çalışçocuklara ve gençlere karşı malarda bulundu 1999 2000 yüldiı drdsındd TUBITAKMAM Büışım (1.013.0 Teknolojüerı Araştırma Enstıtüsu nde Oektroruk Sıstemler Grup Baş daha koruyucu davranma gekanlıgı yaptı Bu donemde NATO SAS Panelınde TUBÎTAKMAM Mülı regı açücür Savunma Bakanlıgı Ulusal Sensorler ve Dektroruk Sıstemler Panelınde * Muhendıslık kurallanna uygun kurulmuş baz ıstasTUBtTAK uyesı olarak gorev aldı Ügı ve uzmanlık alanları arasında yonu tesıslennde yapüacak olçmelenn genelde behrlenen Dektromarryenk Uyumluluk ve Kırlüüc Bıyo elektromanyetık Sayısal Modelleme Radarldr Anten ve Propagasyon RCS modelleme ve Çok sınır degerlenn (ornegın 900 MHZ'de 42 V/m) altinda çıAlgüayıcılı Tumleşık Sıstemler sayüabüır Ikı kıtabı uluslararası kacagı soylenebüır Unutulmamalıdır Ja sınır degerlenn hdkemlı dergüerde 20 ye yakın uluslararası hakemlı konferans ve kendüerı tartışma konusudur ve ulkelere hatta kururnlara sempozyumlarda da 50 ye yakın makalesı vardır Çalısmalannı bıtır gore farklüıklar vardır ANCAK tesıs kurumu ve alan seçımek uzere olan üa doktora ve bırkaç Y Lısans ogrencısınden oluşan mı ÇOK ONEMUdır Dıkkat edümezse sınır degerler kokuçuk grubuyla aralannda cep telefonlannda SAR modelleme de ol mak uzere degısık konularda uluslararası guncel araştırmalarda yer allayca aşüabüır Tesıs ıçın yer seçımı ve kurumu uzman kı maktadır şı ve kurumlar gozetımınde butun şebekelen ıçme alacak bır planlama üe gerçeklenmelıdır ** Bu konuda yazaıtn bır tartışma yazısı 4 Kasım 2000 tanhh Cum* Dunya Saghk Orgutu WflO sağhklı olmayı sadece hurıyet Bıkm Teknık (CBT) Dergısı nde Baz ıstasyonlan ve bılım adanv tanımı uzenne bır tartışma başhğı üe yayınlanmıştır Ayrıntılar ve onemlı kayhasta olmamak ya da bellı bır hastalık taşımamak olarak naklar ıçın yazann EMO Istanbul Şubesı yayını olarak Aralık 2000 tarıhınde degü "fizıksel, ruhsal ve sosyal olarak ıyı durumda olmak" bashyagıren 'Elektromanyetık Uyumluluk Elektromanyetık Kırlılık" kıtabı dıye tanımlamaktadır Bu nedenle EM dalgalann cep tele na bahlabıhr fonu ya da baz ıstasyonu anCep telefonu ve Insan kafasımn bllgbayar modell tenlerının etküerıne bu tanımlama ışıgında bakmak gerekır Balkonunun karşısında bırkaç metre otede bır baz ıstasyonu antenı kurulması psıkolojık etküer nedenıyle kışıde gerçek rahatsızlıklara neden olabüır Olaylara "sadece sınır degerler saglanıyor o halde sorunyok" dıye yaklaşmak karşı karşıya olunan problemı hafife almak anlamına gelecekur * Aynca, Çevre Içın Hekımler dernegı ve Istanbul Tabıp Odası'nın belırttıgı gıbı, soruna büımsel yaklaşmamak suren belırsızlüc kışıve kururnlara karşı guvensızhk sonucu ortaya çücan ve kendısını oznel yakmmalar kaygı, korku gıbı bulgularla gosteren psücolojüc etküenmelere onem venlmelıdır * Planlama ve denetlemeye onem venlmeh ve uzman kurum ve kuruluşlarca yapümalıdır Hem planlamanın « GSM şebekelenne bıraküması hem şebekelerden kalıtelı hızmet beklenmesı hem de GSM şebekelennı gunah keçısı gıbı her şeyın sorumlusu olarak gostenlmesı haklı ve dogru olamaz * Yapüan olçmeler Turkıye de mevcut teknolojı üe Isveç'ın kabul etügı 4 V/m üe ItalyaRusya'nın kabul ettıgı 6 V/m sınır degerlen arasında bır değenn pratücte gerçeklenebüır oldugunu gostermektedır Bu nedenle Turkıye'nın 900 MHz'dekı sınır degerı 5V/m değenne duşurulmesı konusuna agırhk venlebüır Aynk Kafı v» El Moddf Dokıiar ve dektnks«l özdlıkten