Katalog

PolitikbHim Enformasyon Toplumu Bilgi Toplumu pabüeceklerı fazla bır şey yok aslında Ama yıne de ınsanlar o duyguyu taşıyorlar ve o suçluluk duygulan çok on plandd oluyo: Sorunlardan bır tanesı de yaşadıklan olayların etkısınden kurtuldmamak duygusdl kuntluk ın sanlara karşı yabancüaşma yaşıyorlar yanı bız bu olay lan gorduk yaşadık ama mesela lstanbulda yaşam nor mal devam edıyor ınsanlann deprem bolgesınde yaşananlardan fazla haben yok Yanı bızım yaşadüdanmızı hıç kımse anlayamaz tarzında yabancüaşma duygulara sa hıp oldular Normal yaşamlannı surduren ınsanlara ofke duyar oldular Yanı o tur travmalann belırtüennden bınsı de budur ıçersınde bugunku gıbı korkuyla mı yaşayacaksınız On lan duşunmeye zorlamaya çalışıyoruz Bır çok ınsan bu soruya zaten hayır yaşamak ıstemıyorum buşeküdeyaşanmaz dıyor Aykut Coker 7 Turkıye'de "bılgı toplumu" derken neyı kastedıyoruz llerı sanayı ulkelennde bınlerce kıtap, makale ve rapora konu olan 7 "enformasyon toplumu (information society)"nu mu Bu yaymlara gore, çağımız, toplumsal, sıyası, ekonomık etkılen açısından Ingılız Sanayı Devnmı'yle eş tutulan yenı bır devnme, enformasyon devrimine tanık olmaktadır ve sanayı toplumu da yenı bır topluma, "enformasyon toplumu"na evrılmektedır llgı çekıcı olan şu Aynı yayınlar, bır yandan da, yıne çağımızın ayırt edıcı bır karaktenstığı olarak, butun ekonomık faalıyet alanlannda, bılım ve teknolojinın gıderek artan rolune ışaretle, bilgiye dayalı (knowledgebased) ekonomiden, ya da bu tenmde yaptıkları son bır duzeltme ıle, bilginln yönlendirdiği (knowledgedriven) ekonomiden soz edıyorlar Nıçın boyle bır ekonomı, bunu anlamak kolay, çunku, uretım surecınde rollennın arttığından soz edılen "bılım ve teknoloji", aslında bırer bılgı (knowledge) kategonsı Ama ne hıkmetse, sanayı toplumunun evnldığı topluma, bızım gıbı, "bılgı toplumu (knovvledge society)" değılde "enformasyon toplumu" demeyı tercıh edıyorlar Niçın7 Bırlıkte yanıt bulmaya çalışalım Enfonvasyon toplumuna neyın yol açtığı sbylenıyor7 Enformasyon Devnmı'nın Pekı buradakı devnmın konusu olan "enformasyon" ne anlama gelıyor7 Enformasyon, bır sıstemın, kendı durumunu baska bır sısteme blldlrmesl olarak tanımlanabılır Bu bildirme, sıstemın alacağı her durum ıçın ayn bır bıçıme gırebılecek bır ısaret (sınyal) gondenlmesıyle gerçekleştırılır Demek kı "enformasyon" dedığımız zaman, bız her şeyden once, bır sureçten (proses), bır fıılden soz edıyoruz Enformasyon kavramı, "bildirme fıılı sonunda elde edılen veriye uzerınde uzlaşmaya varılan kurpllardan yararlanılarak yoneltılen anlamı da ıçe rır" Demek kı bız, enformasyon surecı sonunda ortaya çıkan venyı (urunu) de aynı terımle anlatıyoruz Pekı, devrım esas ıtıbanyle hangısınde oldu7 Sureçte mı yoksa bu sureç sonucu ortaya çıkan verıde mı7 Sureçte oldu Bu sureç ven uretır, tamam da, surean kendısı, urettığı bu venlerle aslında ne ıse 7 yarar Denetlemeye yarar Canlının canlıyı, canlının makınay\, makınanın maddeyı, makınanın makınayı, sıstemın sıstemı denetlemesıne, kısacası, ınsan ve toplum yaşamını surdurmeye yarar Pekı, bu sureçtekı devrım, surean neresınde oldu7 Teknoloıısınde, "enformasyon teknolojisl"nde oldu Aslında, ılkel toplumdan sanayı toplumuna kadar butun toplumların, gereksınımlenne yanıt veren ve bulunduklan uygarlık duzeyını yansıtan bır enformasyon teknolojilerı olmuştur Kızıldenlıler dumanla, Afrıka kabılelen tamtamlarıyla ısaretlesıyorlardı Bugun kullandığımız enfonvasyon teknolojisının ana bılesenlennı mikroelektronlk temellı bılgısayar, telekomunıkasyon ve ağ teknolojılen olusturmaktadır Çağımızı dı ğer çağlardan ayırt eden onemlı nokta, enfonvasyon teknolofisınde kaydedılen devnmsel sıçramadır Bu sıçrama, uretım sureanın ve toplumsal yasamla ılgıh dığer sureçlenn, onceden belırlenmış amaçlar doğrultusunda denetlenebılmesı ıçın mukemmel olanaklar sunmaktadır ve sanayı toplumuna ozgu olan butun bır uretım bıçımı (Fordıst Uretım Bıçımı), çalısma ve yaşama bıçımı, bu teknolojı temelınde yenıden şekıllenmektedır Ozetle, sanayi toplumu, gunumuz enformasyon teknolo/ısı temelınde yenıden şekıllenerek 'enformasyon toplumu'na evrılmektedır Ingılız Sanayı Devnmı'nın yol açtığı toplumsal evnlmenın teknolojı tabanını nasıl buhar teknobjisı oluslurmussa, bugunku toplumsal evnlmenın teknolo/ı tabanını da enfonvasyon teknolojisı oluslurmaktadır Önun ıçındır kı, enformasyon toplumuna evnlme ıddıasındakı ılerı sanayı ulkelennın ve C Kore gıbı yenı sanayıleşen ulkeierın, bugun ıkı temel hedeflen var Bınncısı, enformasyon teknolojlsindeki yetkinliklerini sürdürmek, ıkınası, enformasyon toplumunun belkemığını oluşturacak, ulusal ytiksek hız enformasyon sebtkelerinl ve telematık hızmet ağlarını kurmak Hıç aklımızdan çıkarmayalım, bu şebekeler/ağlar ya enformasyon ya da "açık (codified) bilgi"yı ıletır, asla "zımni (taclt) bllgi'yı değıl (bu can alıa noktaya ılerıde tekrar donece ğız).. Bılgı toplumu" olarak Turkçeye aktanlan ve bu nedenle de son derece yanlış algılamalara yol açan "enformasyon toplumu"nu, dayandığı bu teknolo/ı tabanıyla kavrarsak, ancak o zaman, ızlenecek yolu doğru tespıt edebılınz Soru: Bir örnek verebilir misiniz? Başoğlu: Mesela banyo ydpamıyor ydpıyorsa da hemen 2 dakıkada alelacele yıkanıp çılayorlar Bız onlara bırkaç dakıkada çıkacaklanna ılk anda 5 dakıka kalmalannı soyluyoruz 5 dakıka kaldıklan zaman once korku yorlar sonra ahşıyorlar Ikıncı aşamada 10 dakıka kalmalannı ıstyoruz, yıne korkuyorlar tekrar alışıyorlar Sonra 20 dakıka kalmalannı sonra eskıden kaldıklan sure kalmalannı ısuyoruz Bu şekılde yaşam duzenlenne gırıyorlar banyo yapabüır duruma gınyorlar korkmadan Gece karanlıkta kalamıyorsa yavaş yavaş ışıgı kapatarak, once belkı yarım saat sonra 1 saat, sonra 2 saat tedavıyı uyguluyorlar Bu çalısmalan yapüklan zaman 3 4 seansta yuzde 7080 oranında ıyüık haü çıkıyor ortaya Bır kere korkulannı yenıyorlar Yanı ben korkmuyorum ve kendımı kont rol edebılıyorum" duygusu ortaya çıkügı zaman kendüerıne guvenıyorlar ve korkulan azalıyor depremle ılgıh onemh korkulan çozumlenmış oluyor 2 3 seans da olsa o kadar kısa bır tedavı de olsa yıne 10 bınlerce belkıde 100 bınlece ınsana o tedavıyı goturmek mumkun olmayabüır Yanı hıç bır proje hıç bır ekıp bunu tek başma sagldyamaz Dolayısıyla çozmemız gereken bır sorun var Bız bu tedavıyı mumkun oldugu kadar çok sayıda ınsana nasü ulaştınnz? Bazı çalışmalar yapıyoruz Mesela kendı kendıne yardım ınsanlann kendılerını tedavı edebü melen ıçın bır el kıtabı hdzırlıgını yapıyoruz Kıtaptan okuyarak takıp edecek ve yapma sı gerekenı yapacak kendı kendını tedavı edecek Doncısı belkı vıdeo belgesel prog ramlanyla da bu teda vı bügüennı aktarabüırız ınsanlara Uçuncusu bügısdyaroıtamına koymayı duşunuyoruz tedavı programını Buna benzer duşuncele rımız var Soru: Travma konusunda çaksmalannız uzun süredir devam ediyor sizin.. Başoğlu: Tramva konusunda 1520 yüdan b e n çahşmalar yapıyoruz, Londrada Travma geçıren ya da bır felâket geçıren ınsanlann bu sorunlaıdan kurtulabümelen ıçın bır tedavı modelı var zaten Kısa surelı bır tedavı dır haftada bır olmak uzere 10 seanslüc bır tedavı programıdır Londrada yapügımız çalışmalarda bu yontemın etküı oldugunu 10 seans ıçensınde yuzde 80 90 oranında stres hastalıgı belırtüennde azalma sagladıgını kışıyı normal yaşama dondurdugunu gozlemıştüc Depremden sonra bu tedavı modelını Turkıye de uygulamak ıstedık Ama şu sorunla karşüaştk O kadar çok sayıda ınsan var ta tedavıye ıhuyacı olan her bınne 10 seans tedavı vermeye kalksanız basıt bır antmehk hesabıyla kaç seans yapmanız gerektıgı ortaya çıkar Dola yısıyla bsa bır teddvı otaidkla beraber 10 seans doğal fe ldket ortamında yıne de uzun bır tedavı Aynca ük deney lerımız gosterdı kı o felaket ortamın da bır ınsanı bır veya üa defadan da ha fazla gormenıze ımkan olmayabı hyor Mobüıte çok fazla ınsanlar gelı i yor gıdıyorlar goç edıyorlar Demek ' kı 1 veya 2 defd ınsdnlan gorebüme şansınız var bu gonısmeler ıçersınde ne yapabüusenız onu yapabüe ceksınız tedavı anlamında Dolayısıyla bız tedavı programını kısaltmaya başladık Kısa bır tedavı modelı gehştırdık Bu tedavının ana ükesı daha çok ınsanlann depreme üışkm duydııklan korkuya yonelık Korkunca ınsanlar çok upık olarak mesela evde yalnız kalamıyor gunduz kahyor akşam kalamıyor banyo yapamıyor deprem olursa banyodan kaçamam duşuncesıyle elbıselerıyle banyo yapan ınsanlar gorduk Yahut mesela başını yüayor vucudunu yüayor ayn ayn vucudunu yıkadıgı zaman başını yıkamryor gıbı Ge ce yalnız kalamıyor karanlıkta kalamıyor Depremı yatak odasında yaşadıysa salonda yatıyor gıbı çok çeşıtlüüc gosteren kaçınma davranışlan var Alışvenşe gıdemıyorlar ıkmcı kata çıkamıyorlar gıbı Fotoğıofar Hotict TuiKtr korkuyu besledi mi? Soru: Deprem felâketinin büyüklüğü de bu Soru: Tedavinin ilkeleri nedir? B&şoğlu: Uyguladıgımız tedavinin aslında çok basıt bır ükesı var ınsanlann korktuklan duruma yavaş yavaş alışmaları Alışarak o korkulan yenmeye çakşıyor lar Bu korkuyu yaşayan ve kaçınmalan olan ınsanlann yavaş yavaş kaçındıklan durumlann uzenne gıtmelennı sağladıgımız zaman korkulannda azalma oldugunu go ruyoruz Korkulan bu şeküde aşabüıyorlar ve yaşamlan noraıale donuyor Daha oncekı çalışmalarda da bunun olumlu sonuçlannı büıyoruz yuzde 80 90 oranında teda vı şansımız var Yeter ta taşüer tedavıye katüsın, yapmalan gerekenı yapsırüar Onlara bır takım ev odevlerı ven nz Gıderler o çalışmayı yaparlar ve bır hafta sonra gehrler bıze Uzerlenne duşenı yaparlarsa yuzde 90 başan şansıvar O ınsanlann şunu dusunmelen lazım Turtayede onumuzdeta 30 yü ıçersınde deprem olabüecegı soylenı yor Bunun ne zaman olacagı bellı degü Bızım südıkla hastalanmıza soyledıgımız soz şudur onunuzdeta 30 yü Bafoğlu: Televızyon goruntulennın sureklı olarak arka arkaya bombardıman tarzında ınsanlara aktanlması korkulan besleyen pekıştren onemlı bır etken Bu açıdan bır sakıncası var Deprem olayının sureklı o tarzda gundemde tutulmaması gerekıyor Nasü gerekryor 9 Insanlann depreme karşı hazırlık yapabılmelen gerekıyor unutulmaması ıçın Depreme karşı korunmak mumkun Insanlar kendüenne gore bırtakım tedbırler alabüırler almalan gerekır bunun ıçın de depremın gundemde tutulması gerekır ınsanlann çok bılınçlı olması lazım Soru: Korkuyla başa çıkabileceklerini öğrenmeleri gerekiyor B«şo$ta:Korkularla ınsanın nasü başa çıkabüeceklerını gosteren egıtıcı programlann yapüması lazım Yanı bızım projemız ıçersınde de yararlandık bu duşunceden Oyle bır egıtıcı programı ortaya çıkarabüdıgımız de bu programın televızyon basın ve yayın kanallan aracüıgıyla yayınlanmasıyla genıs kıtlelere depremden gerek korunmak ıçın gerekse korkuyu aşabümek ve yenebümek ıçın ne yapmalan gerektıgı konusunda yardımcı olabüecegız Deprem korkusuyla nasü başa çüalabüecegının ogretümesı lazım ınsanlara C Depremle Yaşamak belgeselı ıçın yapâan soy 701/»