Katalog

ooof off line EKAR: EEEE KAR? Tanol Türkoğlu, [email protected] Belkı de «ticaret denilen bu yepyeni devrimde başarıh olan şirketlere bakıp şöyle düşünüyor olabilirsiniz: Kimbilir bu efinnalar ne kadar kâr ediyordur? Acaba bu konudaki en büyüklerden biri olan Imaxon.com un dahi henüz kâr edemedigini bilseydiniz merakü sorunuz ne olurdu ? Şu mu? Peki nasıl oluyor Oluyor. Bu tür firmalara yatinm yapüıyor ve yapümaya devam ediyor. Şimdiye dek geçmişe bakarak degerlendinlen fiziksel dünya şirketlerinden farkh olarak, yepyeni bir dünya olmanın avantajlarını kullanan sanal sürecındekı diger ıkı önemli grup olan fıkir sahipleri ile alıcılar sanal dünyanın "yeni" olmasından dolayı bazı konularda daha esnek davranabilıyor. Ancak bu dünya da bildik hale gelip sıradanlaşükça bu esneklik de yavaş yavaş ortadan kalkabilir. (Bu yü içinde Nasdaq'ta izlenen düşüşler bunun ilk sinyalı olarak deıerlendirilebilir). JUtaviata'nın başkanı Rod Schrock'un da dedigi gibi Intemet yeni bir yüzyü için yeni bir dünya yaratıyor. Bu o denli kapsamlı bir fenomen ki ilk yülardaki kayıplar ne dikkate alınacak, ne de daha sonra anımsanacak. Credit SUİSM Fint Boston Bankan'nın teknoloji grubundan sorumlu dırektöru Liae Bnyer'ın bu konüdaki saptaması da Hans Koch ile paralellik taşıyor. Şöyle ki Buyer, her ne kadar kısa vadede ekâr etmenin önemli olmadıgını vurgulasa da efirmalann her zaman kendileri için kritık olan bu kavramı akülanndan çıkarmadan hareket etmeleri gerektıgini, bundan sapma gösterdiklerinde başansız olacaklannı belirtiyor. MAC SİSTEM YAPISI Programcılar ve diğer teknik penonel çoğu zaman sistem yapısını açıkça bilmek, neyin nerede olduğunu görmek isterler. Bilgisayarın sistem ortamının tam bir haritasını çıkaran bir yazılım var. Daha önceleri Cestl.App olarak tanınan bu yazılım ymdi CestLab adıyla kullanılıyor. Bu yazılım donanımdaki her bir elemanın İ2 bit adresini ve çeşitli teknik özelliklerini gösteriyor. Birçok yerde teknik bilgilerin açıklaması da var. Bazı durumlarda sorunlan gösteren hata kodton veriyor. Programcılar bu bilgilere bakarak kodlamalannda kullandıklan adresleri kontrol edebılirier. Ingilizce ve Fransızca sürümleri olan program ücretsiz. System 7 altında çalışan proaramın adreıi: bttp://1,diQîtal.cnetcoın/cQh KORUYUCU YAZILIM Cittikçe artan virüs saldınlarına karşı kendinizi emniyete almak isteneniz koruyucu bir yazılım kullanmanız gerekir. Bu tür yazılımlardan biri olan Protector Plus Internet'ten indirilen veya disketle kopyalanan dosyalan, eposta mesajlannı, yerel ağ bağlantılannı sürekli izliyor; virüs bulduğunda temizliyor. Yazılımın disk bölmeleme bilgilerini, diskteki ana sistem kaydını, uygulamalan, sistem dosyalannı ve MS Office dokumanlarını etkileyen virüsleri saptayıp yok ettiği bildiriliyor. Programın tanınmamış virüsleri bile saptayabildiği, kullanımının çok kolay olduğu ve virüslerin bozduğu dosyalan tamir eden bir yardıma yazılımı bulunduğu belirtiliyor. Sürekli kullanım fiyatı 30 $ olan programı 30 günlük ücretsiz deneme kullanımi için adresi: dünya, geleceğs bakarak degerlendirmeler yapmaya zorluyor yatınmalan. Şirketin degeri kâr hanesine yazdıgı figürlerle degil, gelecekte ne kadarlık bir hacimle iş yapabüecegi analiz edilerek anlaşüıyor. Bir süre önce bir Internet dergisinde ekftr konnsu ile ilgili bir makale yayınlandı. Buradaki temel soru yeni ekonomide, eticarette "Kâr kayda deger bir şey mi?" idi. Çeşitli uzmanlar bu konuda fikirlerini açıkladüar. Bu makalede bu yorumlardan bazüannı sizinle paylaşacagım MÜŞTERI EKONOMISI Öte yandan yeni ekonominın önemli özelliklerinden birisi de bütünüyle müşteriye yönelık olması, Her ne kadar bir efirma (ya da firma) harıka ürünlere sahip de olsa bunu müşteri ile buluşturamıyorsa ya da müşterisinin gereksinimlerine göre ürün uretemiyorsa, ne kısa ne de üeri vadelerde başarüı olma şansına sahip olacak Bu açıdan baküdıgında ekar bir müşteriye sahip olundugu sürece elde edilecek kârlann toplamı olarak algüanacaktır Boylece. nasü ki muştennin bir işleminde kâr etmemek önemli degilse (bizim büdigımız deyimle, "maksat ayak alışkanlıgı olsun") bir firmanın bundan genelleme yaparak kısa vadede ekâr merkezli yaklaşımda bulunmaması da bir açüdığa kavuşabüiyor. Yeter ki günümüzün "kaygan ve kaypak" zemininde efırma emüşterilerini uzun süreli olarak müşteri olarak tutabilsin ve onlardan pek çok sipariş alabilsin. ÖNCEJEFFBEZOS Bu makalenin başında bahsettıgim Amazon.com firmasının kurucusu Jeff Bezos'un bu konudakı fıkirleriyle başlamakta fayda olabilir. Aslında Bezos çok da farkh bir şey söylemiyor. Dedigi çu: Konuya kısa vadelı degil uzun vadelı olarak bakmak ve uzun vadede ne beklendigine göre strateji beMemek en önemlisi. Bu kapsamda Amazon.com'un neden kâra geçemedigini açıklamak kolaylaşıyor. Buna göre Bezos Amazon.com'un sürekli yatınm yapüğını, hatta bu yatınm mik•2 7% tannın kân geçmesinden dolayı dış kaynağa hâlâ gereksinim duydugunu belirtiyor. Dikkat edilirse bu yaklaşım nereden bakılıp nasıl yorumlanacagına göre degişiklik gösterebilir. Eğer sürekli yatınmla kazanılmaya çalışılan şey mevcut yatınmlardan kâr elde edememiş olmayı bir anlamda örtbas etmek ve bir sonraki yaunma bel bağlamak ıse bu hıç de saglıklı degil. Ancak Amazon.com gibi sanal örnekler bunun böyle olmadıgını, sanal dünya ile ortaya çıkan yeni ekonomi kavramını "yerinde" kullanarak ispatlayabiliyorlar. Bezos tüm bunlan söylerken Amazon.com'un kâr etmemeyi bir saplanh haline getirmemış oldugunun altını da aynca çiziyor. Eger Amazon.com'un stratejisi başarı ile gerçekleştirilirse gelecek on sene içinde şu an Amazon.com adını bilmeyen pek çok firma çok büyük ticari bir başansızüga ugrayabüir. KULLANICIİZLEME YAZILIMI Internet'te çeşitli yazılımlann kullanıalar hakkında topladıkları bilgileri gizlice bazı yerlere göndermeleri ve ardından bu bilgilerin reklamcılara satılmast konulu sikayetler artarken, şimdi de asıl amaa bu olan bir yazılım gelistirildiği bildiriliyor. Predictive Software'in yazılımın Internet üzeri davranısı izlediği ve toplanan bilgilerin reklamlann uygun hedeflere yönlendirilmesine hizmet ettiği belirtiliyor. http;//2,digitol,cnet,com/cg)bin2/fto?x=dAgKÛÇKKBYWKÛ8YUE 49», CEP TELEFONLARI KIYASLAMAK Cep telefonu almak isteyenlerin çeşitli marka ve modelleri kıyaslarken yararlanabileceği bir yer var. ZDNet tarafından yapılan kıyaslamalann özetlendiği adres şöyle: http://ccl.zdnet.com/siink744S42:1455380 8)6.00 WEB USTALARININ ÖRGÜTÜ Dünya Web sayfası düzenleyicilerinin bir kuruluşu var. The World Organization of Webmasters (W0W) adıyla bilinen kar amaa gütmeyen kuruluş ve faaliyetleriyle ilgili bilgiler için adres şöyle: vmwjojmvow.org/iurveycenter ASLOLAN NASIL ULAŞILACAĞI Genel olarak ekarla ilgili fıkırler kısa ve uzun vadeli yaklaşım farkı, müşteriyi tanıyabüme kavramı ve efirmanın stratejisi üe yönetimi etrafinda dolaşıp duruyor. Iş paraya geldigi zaman önemli olan kavram ekânn ne zaman ve hangi miktarda kazanüacagından ziyade, nasıl kâr edilecegı yaklaşımının ayaklannın yere degıyor olması önemli. Bugün Wall Street'teki yatırımcüar teknoloji şirketlerinin gelecegıne bakarak onlara deger biçiyorlar ve bu hem yaunm için kapıtal saglıyor hem de bu firmalar borsada yüksek degerlerden işlem yapabüıyor. WaU Street'ın bu yaklaşımının temelinde bu efırmalann bu model üe fazla uzun olmayacak bir gelecekte kara geçeceklerini kabul etmiş olmalan. Yarın başka bir şevi kabul ederlerse yarırun kurallan da ona göre degişıklık gösterecektır Bu yazı üe ügili web sıteleri: EĞİTİM MALZEMELERİ Eğitim malzemelerine ehşimi kolaylaştırmak üzere bir geçit sitesi var. http://www.thefu1iW0Y.org/ adresinde kaliteli ders planlan ve diğer eğitim kaynaklan için Internet çapında arama yapılıyor. Eğitimle ilgili araştırma yapanların bir göz atmasında yarar var. AB0UT.COM TRAVEL About.com adlı gezi sitesi her biri konusunda uzman olan sitelerin bir koleksiyonu şeklinde düzenlenmiş. Uçak Yolculuğu, Iş Gezileri, Oteller, Tren Cezileri vb. bölümleri olan sitede aynca bazı popüler gezi merkezleri hakkında aynntılı bilgiler de var. DIĞERLERI NE DtYOR ? Ekâr kavramının uzun vadede düşünülmesinin gerekliligini başkaları da savunuyor. Örnegin Owners.com un başkanı Hans Koch. Ancak Koch bir konuda da uyarıda bulunmadan edemıyor. Kârsız geçecek olan sürenin gıderek daha da iasaltüması gerekliligi. Bu kavram ozellüde eticaret ile ticaret arasındaki farkm artık gıderek ortadan kalkmasıyla orantılı olarak deger kazanacak gibi. Bugün bir yandan yatınmcüar bir yandan da etıcaret WEB İPUCU: Explorer'da sık kullanılanları taşımak: Eğer birden fazla bilgisayar kullanıyorsanız (ömeğin biri iş yerinizde, biri evde), bir bilgisayarda Internet'te bulup sık kullanılanlara kaydettiğiniz adresleri diğer bilgisayarda da görmek istersiniz. Bunu sağlamanın yolu var. "Favorites" (Sık Kullanılanlar) listesini bir HTML dosya alarak saklayın. Sonra o dosyayı diğer bilgisayara kopyalayın. Daha sonra Internet Explorer içinde Import işlemi yapmak gerekir. Nezihe Bahar wwwııtıı. aanaom, wwwlpocom 701/14