Katalog

Beyninizin kopyasını ister misiniz? BHimcilere göde, zihin beynin nasıl çalıştığını çözecek ve beyin kopyalanarak kullanılabilecek... Steve Pinker (1) elecekte şoyle bır raanzarayla karşılaşacagınızı duşleym Karlı bu televızyon ekranına bakıyorsunuz Bılım ddamlan karü goruntu nun ıçme kuçuk noktalan kullanarak ıkı farklı desen gızlemışler ve sız, tam hangı desenı gordugunuzu soylemek uzeresınız Ama agzınızı açmanıza hıç gerek kalrruyor Çunku onlar hangı desenı gordugunuzu zaten onceden bılıyor Beynınızdekı mılyarlarca hucrelerden bırınden gelen elektrık sınyallennı ızlıyorlar Beyın hucresı "ateşlendıgınde" desenlerden bırını, ateşlenme sona erdıgınde ıse obur desenı goruyorsunuz Farkında oldugunuz şey tek bır noron yardımıyla okunabılıyor Şımdı de beynınızın aynı bolgesıne elektrık akımı venyorlar Tek bır tuşa basarak ıkı desenden hangısını gormenızı ısüyorlarsa onu gormenızı saglıyorlar Bu kısmı zıhın okuma ve denetleme ışlemı kesınlıkle hayal urunu degıl Stanford Unıversıtesı'nden sınırbılımcı William Newsome tarafindan gerçekleştııüdı Insanlar uzermde olmasa bıle maymunldi uzennde Yıne de, henuz bazı bılım adamlan bu numaranın bızım uzerımızde de ışe yarayacagından pek emın degıller Nevvsomeın deneyı geçtıgımız 10 yıl ıçeıısınde beynin ışleyışıne ılıskın neler ogredıgımızı gosteren yainızca bır ornektı (Bu onyıl, ABD Kongresı ve ABD Başkanı tarafindan ' Beynin On yılı olarak adlandınldı) Zıhınsel ımgeleıden manevı hıslerımıze dunyevı anılanmızdan derıâmn kaynagınd dek zıhnın tum urunlermın noronlara baglı oldugu ortaya çıktı Bılım adamlan FMRI teknıgını (kan akışını olçen yenı bır teknık) kullanarak beynin bır yuzu mu yoksa bır manzarayı mı gordugunu soyleyebılıyor Bır genı devre dışı bırakarak fareran ogrenmesını engelleyebüıyorlar ya da ona farklı bır gen aktararak daha çabuk ogrenmesını saglayabıiıyorlar Bır katılın vıcdansızca cınayet ışlemesını saglayan hvnmlan ya da Einstein'ın Evren'ın sırlanna ulaşmasına yardıma olan olaganustu gehşmış kıvrımlannı gorebılıyorlar Devrım ne zaman sona erecek' Beynı, kalp ya da bobrekler kadar ıyı tanjyabüecek mıyız' Çılgın bılım adamlan ya da dıktatorler duşuncelenmızı denetlemeye çalışacaklar mı' Sınırbılımcıler beynımızı son sınapsına kadar taradıktan sonra, bu sınır hucrelen devresını sılıkon çıplere kopyalayıp zıhınlenmızı olumsuz kılacaklar mı' Kımse bunlar ıçın kesın bır şey soyleyemez Insan beynı trüyonlarca sınapsla bırbırıne baglı noronlanyla bılınen evrendekı en karmaşık nesnedır Karmaşıklık derecesı hıç bır bılımsel problemle karşılaştınlamaz (Insan Genomu Projesı bıle onun yanında çocuk oyuncagı kalır) G Beyin ağ tarayıası hazırt Artık, zihYeni beyniniz tamamen slzln Ama çogu ınsan olene dek beısninizin kopyasını bir çipe aktararak bey gibi davranıp, sizin gibi tepki vere yınlerını bılıme bagışlamakçok temıyor (VVoody Allen'ın nlnizi ölümsüz kılablliyorsunuz. Ama ne cek belki ama, bu ylne "siz" olacak guzel dıle getırdıgı gıbı Ikıncı favorı organım ) yazık ki, tarayıcı beyin dokusuna zarar mısınız? Yanıtınız evet ise tarayıcı Duşuncelenmızın beynımdırdaıçengını, veriyor. Doiayısıyla eski ve yeni beyniniz nın içine girecek kadar kendinize ha uzun bır suıe, beynin 'donanuruyla" ugraşan norobıyologarasında seçim yapmak zorundasınız. güveniyor musunuz? lar yerıne onun "yazılımını" araştıran psıkologlar ıncelemeyı surdurecek gıbı gorunuyor Onemlı bır problem daha var Iyonlar ve norokımyasal maddeler, bırıncı şahsın benlık bılıncını oluşturan renk, ses ve dokunmayla ılgılı oznel deneyımlerı (ıstersenız buna ruh da dıyebılırsınız) nasıl yaratıyor' Deneyımı, beynin fızyolojık eüanügının oluşturduguna hıç kuşku yok Duşunceler ve duygular, elektnkle ya da kımyasal maddelerle başlaülabılıyor durdurulabılıyor veya degışıme ugratılabılıyor Aynca bılınç sorununun, beyınde deneyımle ügıh bır merkezın etkınlığıne bağlanarak çozebılecegımızı duşunuyorum Ornegın, topa vurmayı duşunen acemı bır golf oyuncusu ıle bunu duşunmeden yapan profesyonel bır oyuncunun beyin etkmlıklerını karşüaştırmak sorunu çozecek Ama bazı beyin etkınlıklen deneyımlennızın yainızca sıze ozgu olmasını (başka deyışle sızın "sız" olmanızı) nasıl saghyor' Bılım adamlan bu soruya nasıl yanıt vereceklerı konusun da bır turlu anlaşamıyor Bazılan kışıye ozgu (oznel) deneyımın dçıklanamayacagını ve bunun bılımın konusu otaıadıgmı duşunuyor Bazılan bılınçü beyin sureçlennı büınçsız olanlardan ayırt ettıgımızde ve bunlann arasındah etkıleşımın davranışı nasıl oluşturdugunu gos terdıgımızde, her şeyın açıklığa kavuşmuş olacagını duşunuyor Bazılan ıse sezgının hâlâ bır gız olarak kalacagını duşunuyor ama, gelecekte dogacak bır dahının bunu bıze açıklayacagını umıt edıyor Hâlâ bazılan Bıg Bang'ten" once neler oldugunu ya da 4 boyutlu egrı bır evrenı tasarlayabümesıne karşın beynın bu soruyu yanıtlamak uzere evnmleşmedıgını duşunuyor Eger yanıtın bulunabüecegıne ınanıyorsanız, yannın beyin bılımının ulaşmak ıstedıgı en buyuk başanyı duymaya hazırsınız demektır Smaps tarayıcısı kusursuz hale geünldı Aruk, zıhnınızın kopyasını bır çıpe aktararak beynınızı olumsuz kılabılıyorsunuz Ama ne yazık kı, tarayıcı taradıgı beyin dokusuna zarar verıyor Doiayısıyla eskı ve yenı beyniniz arasında bır seçım yapmak zorundasınız Yenı beyniniz tamamen sızın gıbı davranıp sızın gıbı tepkı verecek belkı ama bu yıne "sız' olacak mısınız9 Yanıtınız evet ıse tarayıcının ıçıne girecek kadar kendinize guvenıyor musunuz' (1) MIT'de beyin ve bıhşsel (kognıtif) sınırbüım profesoru Turgut Curer Kaynak Tıme, 10/4/2000 de bu ayrımlar yapüabılıyor Bılıçsel sınırbüım alanında yuksek teknolojıden yararlanarak çalışan oylesıne zekı bılım adamlan var kı beynin zıhnı nasıl yarattıgını asla ogrenemeyecegımızı ongormek budalalık olur Ote yandan, problem o kadar zor kı bunu başaracağımızı gonul rahatlıgıyla ongormek de aptalca bır davranış olur Zorluklardan bır tanesı, beynin duygulanmızı ve duşuncelenmızı nasıl temsıl ettıgıne üıskın hâlâ en kuçuk bır ıpucumuzun bıle bulunmayısıdır Beyınde kıskançlık duygusunun (gorsel ımgelenn ya da sozcuklerın) kaynaklandıgı yerı ogrenmış olabılınz Ama "nerede" sorusuna yanıt vermek "nasü'ı" yanıtlamaz Beynin duşunceler arasında mantıksal baglanülan nasıl kurduğunu bılmıyoruz Beyin, kontakt lensını duzeltmek ıçın gozunu kırpan bır ınsanın goruntusuyle karşı cınse ılgısını gostermek ıçın gozunu kırpan bır ınsanın goruntusunu nasıl ayırt edıyor Bu aynmlann nasıl yapıldıgı beyin goruntuleme teknıklerıyle elde edılen ımgelerde "renklı lekeler ' olarak gozukmuyor Insan beynınde sınır hucrelen devrelennın eüanlıgı sayesın 689/8