Katalog

sağlık Yapı denetimini kim denetleyecek? akanlar Kunılu yapı denetimıyle ügüı duzenlemeyi meslek odalarının karşı koymasına karşm kanun hukmunde kararname olarak 10 Nısan 2000 tanhlı resmı gazetede yayınladı Inşaat Mühendiıleri Odau, yapı denetmı konusunda yenı duzenlemelere gereksınım oldugunu unar yasasının ıyüeştirümesı yapılırken, yetkın muhendıshk ve yapı denetım kuruluşlarını ıçeren yasal bır duzenlemenın de yaranm oteden ben savunmuştur Ancak, kamuoyunda yetennce ele aknmadan, gıderek mechsten geçırümeden çıkanlan bır yasanm etküı olamayacagı daaçıkur B rekhrir Proje ve yapı denenmı yapacak kışılenn bılgı ve deneyımlerınden başka sermayeye gereksınım var mıdır' Sorumluluklan karşılamak ıçın boylesı bır sermaye yapısı ongorulmuş ıse, o şırkeü sıgortalayacak sıgorta şırketi ne güne duruyor Hipertansiyon büyüteç altmda TurkItalyan Hipertansiyon ve Arteorskleroz Kongresı 1000 hekımın katıhmı ıle Antalya'da yapıldı 4 gun suren kongrede hipertansiyon alaranda çahşma lan ıle unlu Itaryan, Turk, Amenka, Alman ve Hollandah konuşmacılar yenı tedavı yontemlennı anlattılar Bu arada dunyanın onde gelen ısımlerınden Avrupa Hipertansiyon Demegı Başkanı Prof Dr Gvsappe Mancina, kalp ve damar hastahklan konusunda katkılan bulunan bıkmcılerımızın bılgı duzeylen ve araşnrmada gosterdıklen uluslararası performanslarıra ovdu Toplum sağlıgını tehdıt eden hıpertansıyonun ulkemızde enşkın nufusun yuzde 20'sınde goruldugunu hatırlatan Hıpertansıyon ve Ateroskleroz Dernegı Başkanı, Prof Dr Serap Erdine, Hipertansiyon gehşmış ulkelerdekı benzer bır sıkhkla ulkemızde gorulmesıne karşm Hıpertansıf hastalarm yuzde 50'sıne tanı konmuş olduguna, tara konanlann sadece yuzde 33'unun duzenh ılaç kullandıgına dıkkati çekti Erdine konuşmasını şoyle surdurdu "Bır grup , ılaçlara olumlu yanıt verırken, bır başka grup ılaçtan beklenen yaran saglayamıyor' Prof. Dr. Mancia 2000 yüının hazıran ayında, hıpertansıyonla ügıh yaptiklan genış çaph araştirmala n tum dunyaya açıklayacaklannı soylerken, kan basıncı duzeylerının onemh koroner kalp hastahklan olaylanna bağlı olum ya da olumcul ohnayan mıyokart enfarktus rıskryle de surekh bır baglanti ıçınde oldugu nu soyledı Hıpertansıyonda genetık yatkmhk değıştırüebüır mP Mancia bu soruya şu yanıtı verdı 'Damar komphkasyorüan açısından rıskın surmesının nedenlen behrh değüdır Ne var kı hem degıştınlebüen hem degıştırüemeyen etkenlere bakmak gerekır Degıştırılemeyen etkenler arasında geçırümış damar hastahklan, dıyabet ya da kardıyovaskuler komphkasyonlar açısından genetık bır yatkınlık olabüır Degıştirüebıhr etkenler arasmda toplum dagüımının yuksek kan basıncı duzeylen ve duşuk HDL kolesterol (ıyı) yuksek LDL kolesterol (kotu), ınsuhn ve glukoz duzeylen gıbı metabohk bozukluklar yer ahr Bu degıştirüebüır faktorlerın her bın, tedavı edüen hipertansiyon hastalannda hıpertansıf ohnayan kışüere gore daha sık rastlanan şışmanhk üe üışküıdır" dedı Prof Dr Achilla Pesıina hıpertansıyonun onlenmesınde sıgaranın bırakümasının tedavıde guçlu bır yaran olacagını, alkolun tukenmı üe kan basıncı duzeyı ve hipertansiyon goruhne südığı arasında doğru bır oranunm varhgına ışaret ederek, 'Yaşam bıçımıne üışkın onlemler tuzun kısıtlanması dıyetın tanzım edılmesı ve fızıksel akrnnteran arurümasırun üaç tedavısırun bırlüctehgmde onemh bır yerı vardır ' dedı Eskı Avrupa Hipertansiyon Demegı Prof Başka nı Dr Pleter Van Zvriaten şoyle dedı tlaçla tedavının uygulamalan yanında sıgara, vucut agırhgının duşunümesı, alkol tukeumının azaltüması gıbı onlemlenn koroner kalp hastahklan üe ınmelerm nsklerını en aza ındırümesını sağlar Ilız kısıtlaması, meyve, sebze ve yagh bahk agırlüdı yemek duzenlemelen yanında gunde 30 dakücahk yuruyuş ve bısıklete bınme aktivı telerı kan basıncının duşunümesınde çok onem taşırlar" Basın toplanusında hipertansiyon büımcüennın ortak goruşlerı şuydu Etküı bır hipertansiyon tedavı sırun temehnde hekım hasta arasında kurulacak bır üetışımle yaşam boyu surecek hastahgm denetım altına ahnması hıpertansıyonun olası komphkasyonlatının onlenmesıyle kışının yaşam kalıtesını yukseltecek, da hası olumcul etküennden uzak tutulacaktır Vural Ahı Sorumluluk Sorumluluklara gebnce, "yapı denetim kuruluşu, yapı kullanma ıznının alındıgı tarıhten ıtibaren yapınm taşıyıcı sıstemınde meydana gelebılecek yapı hasanndan dolayı 10 yıl, taşıyıcı olmayan kısımlardakı yapı hasanndan dolayı 2 yıl sureyle" sorumlu tutulmaktadır Bu nedenle, bu kuruluşlann "mah sorumluluk sıgortası yapnrması" zorunlu rutulmuştur Mah sorumluluk sıgortası da ulkemız ıçın yenı bır kavram Sıgortanm knterlennı ve oranlannı Hazme Musteşarhgı saptayacak Yasanın en behrsız ve zayıf noktalann dan bınsı olan bu sıgorta ışlemıne ulkemızdekı sıgorta kuruluşlannın hazır oldugunu pek sanmıyorum Bu nedenle başlangıçta, bırçok seruvencının, bu boşluktan da yararlanarak kendılenne çıkar sağlaması gozardı edılecek bır olasıhk degüdır Yenı kararname, merkezı ve yerel yoneumlere de degışık yapılanmalar getırmektedır Bunlann ıl ve ılçe duzeyınde olanlan, ıl veya ılçe yapı denetim komısyonlandır "Yapı denetım ust komısyonu" ıse Bakanhk bunyesınde kurulacaktır Aynca, yapı denetim kuruluşlannın hızmet bedellennı odemek amacıyla ıl ozel ıdarelen ve beledıyeler adına bankada "yapı denetim hesabı' açılacaktır Yapı yaklaşık mahyehnın yuzde dordu ıle sekızı arasında behrlenecek hızmet bedellen bu hesaba yatinlacak, kuruluşlara odemeler buradan yapılacaktır Uzmanlık değil yetkinlik Karamamede ulkemi2 ıçın oldukça yenı kavramlar ve kuruluşlar yer alıyor Uzman muhendıs ve mımar kavramı bunların başında gelıyor Yıllardır gehşmış ulkelerde, "profesyonel", "sertifikah" ya da "kayıth" (chartered regıstered) muhendısmımar olarak varhgını surdııren bu olgu, tum uyanlanmıza karşın karamamede "uzman" muhendısmımar olarak yer almış Ancak buradakı "Uzmanlık", Inşaat Muhendıslerı Odası (IMO)'nun meslektekı nıtelık duzeyını yukseltmek amacıyla uç yü once meslekı kamuoyunun ve yetkılılerın bılgısıne sundugu ' yetkın muhendıslık yasa taslagı 'nda ongorulen 'yetkinlik" ıle, ozunde çok farkhdır Uzmanlık bellı bır alanda dennleşme demektır Ornegın yapı muhendıslıgı uzmanhgı su yapılan uzmanlıgı gıbı Oysa yeüanlık meslekı deneyımı ve bılgıyı, meslekı etık degerlere saygıyı ve kışısel ahlakı tutarlılıgı ıçeren daha kapsamlı bır kavramdır Ayrıca kamu gorevlılerı de dahü tum muhendıs ve mımarların meslek odasına kayıth olmalan zorunlu duruma getınlmeh ve ancak "yetkın" olana ımza yetkısı verılmelıdır 12 yıl once okuldan mezun olmuş kımselere kayıtsız şartsız ' uzmanlık" belgesı venlmesı ıse bugunku durumun aynen surmesı demektır Meslek odalarının bır ay ıçınde vermeyeceklerı belgenın bakanlık tarafindan venlmesı ıle muhendıshk ve mımarkkta gozlenen nıtelık aşınmasımn onu alınamayacakür Şunu da belırtmekte yarar var 'Yetkinlik" yerme yetersız ıçenkle de olsa kabul edılen 'uzmanhgın" belgelendınlmesı ışı meslek odalarına bırakümıştır Bu nedenle meslek odalarının tiüz uygulamalanyla bazı olumlu adımlar atilabılır Bunun ıçın TMMOB'a bağh mes lek odalarına çok ış duşuyor Aynca bazılannın "ozelleştırme" dıye hatalı bır şeküde suçladıklan uygulama da, meslek odalarının süa denetimı sayesınde "kamusal alanın" dışına çıkmamış olacaktır Yeter kı, meslek odalan bu alanı gonullu olarak terketmesın Bazı çevrelerın ıstedıgı de boylesı bır terktır Boylece meslek odalarının denehmmden kurtulmuş olacaklardır Üç ay yetmez! Yasanın uygulanması ıçın uç ay gıbı ol dukça kısa bır zaman arahgı vardır Bıldıgım kadar kararname valıhklerı, beledıyelen sıgorta şırketlennı vb hazırhksız yakalamıştir Oysa katıhmcı bır anlayışla hazırlanmış bır kararname hem meslek odalanyla bırkkte onlann da yasanın oluşum surecıne katkıda bulunması sağlar, hem de gehşmelere hazırlanmasına olanak tanırdı Boylesı onemh bır yasada ızlenen burokratik, ıticı yaklaşım yasanın ozune de zarar verecektir Dunya Bankasının, Marmara depremı ertesı hazırladıgı "acıl yenıden yapılanma" (MEER) projesı çerçevesınde, ongordugu kredılen vermek ıçın boyle bır yasayı bekledığı bıhnıyor Yasanın bu nedenle, yeterince kamuoyunda ırdelenmeden kanun hukmunde kararname olarak çıkdnldığıru sanıyoruz Bu da bıze acı gehyor Kamuoyunda ve mecliste bile tartışılmadan yasalaşan " yapı denetimi" bir dizi sorunlar doğuracak nitelikte... Yapı denetim kuruluşları Kararnamedekı başka bır yenılık de "yapı denetım kuruluşlan" Bunların da tanırru şoyle "Deneum hızmetle rını veren, ızın belgesı üe çalışan ve yapügı burun denetım hızmetlerınden sorumlu, munhasıran bu ışle uğraşan tuzel kışılığe sahıp muhendıslık ve mımarlık kuruluşlan" Bu kuruluşlann' munhasıran' yanı yalnızca denetım ışıyle uğraşması olumlu Ancak odenmış sermayesının en az % 51 'ının uzman muhendıs ve mımarlara aıt olma'' zorunlulu luğu yetersızdır Boylesı kuruluşlan sermaye kuruluşlan olarak gormek ışın etık yonunu baştan karartmaktadır IMO'nun ıstegı, yapı deneüm kuruluşlannın, bır sermaye şırketı olmaktan çıkanlarak yalnızca muhendıs ve mımarların sahıbı olacagı ve tum hıssedarların proje hızmetı dışında, yapı muteahhıthgı emlak komısyonculugu ve ınşaat malzemesı satıcılıgı gıbı ışlerle ugraşamayacagı kuruluşlar olmasıdır Çıkar ıhşküerı boyle bır sınırlandırma ge685/16 Bu kararnameyı desteklemek ıçın bır dızı yenı kararname ve uygulama yonetmehgının kısa zamanda tamamlanması gerekmektedır 10 Nısan kararnamesının geçıcı 3 maddesıne gore seçılen 27 pılot ılde yayın tarıhı ıle yururluk tanhı arasındakı uç ay ıçınde,' yapı ruhsati ıçın yapüacak muracaatlar, projelendırme ışlen hanç ügıh ıdareler ce" beklehlecektir Bakanhgın 2 Eylul 1999 tanhlı yonetmehgı buyukşehırler dışında ınşaat sektorunu bır şaşkınhğa ve atalete sokmuştu Işler aceleye getirüdıgınden, bu geçıcı madde ıle sektor bır darbe daha yıyecektir Sayüan 125'ı bulan muhendıs mılletvekıllenmızden kararnamedekı eksıklen duzeltmelen ıçın partilennın konuya ıhşkın bır genel goruşme açmalanna onderlık etmelerını bekhyoruz Bakanlıkta geçtigımız yıllarda Orta Dogu Tteknık Umversıtesınden Prof Polat Gttlkan ve Prof Halnk Sncnoğln başkanhgında bır grup taraândan hazırlanan bır "ımar yasası taslagı' vardır Bu taslak duzeltmeler ıçın temel ahnabıhr Muzaffer Tunçağ Inşaat Muhendıslen Odası Genel Başkanı