Katalog

Resimli Bilim Yeni bir alg, Ceçmişin canlı tanığı, Anne karnından canlı yayın. Pek yakında! 2 Kaba kuvvet ve insanhk Evrim basamaklannı tırmandıkça, canlılarda kaba kuvvete başvurma eğiliminin de yerini uzlaşma ve iknaya bıraktığmı ileri süren araştırmayı okuyunca (CBT 685), insanlar hakkmda fikir değiştirmem gerektiğini düşünmeye başladım. Öyle ya, evrim basamağımn en üstünde, piramidin tepesinde, bildiğimiz kadanyla, insan oturuyordu. Yazı, bütün canlılarda, tabii bunlarm en gelişmişi olan insanlarda da var olan üstünlük kurma özeüiğinin, cangıl yasalanyla değil de, dostluk, pazarhk, uzlaşma ve ikna gibi taktıkler ve politik davranışlarda ifadesini bulduğunu, bulmaya başladığını belirtiyordu. Her ne kadar yakm ve uzak çevremizde, toplumsal hayatımızda ve dünyada; insanlararası, aile içi, sınıüararası, gruplararası, partilerarası, devlettoplum arası ilişkilerde kaba kuvvetin hemen her türü bazen alabildiğine sürse biîe, evrim psikologlannın ve biyologlarınm bize gelişmenin ana yönünü gösterdiklerine inanmak istiyorum. Yani şimdilik görünmeyen bir gelecekte bile olsa, kaba kuvvet insan ve toplum ilişkilerinde ortadan kalkacak. Kalkacak mı dersmiz? Yukanda "inanmak istiyorum"yazdım. "İnanmak" konusuna çeşitli açılardan ayrıbir yazıda değinmek, bilim ve inanmak arasmdaki ilişkiler üzerine bir şeyler yazmak istiyorum; şimdilik konumuzda kalahm: însan türünün, diğer canhlardan özellikle kaba kuvvet açısmdan tam bir kopuş yaşayabıleceğine "inanmıyorum ". lnsanm ancak kaba kuvvet konusunda da ehlileştirilmiş; uygarlaştırılmış; kurallan tıkır tıkır işleyen; ilişkiler bütünlüğü belirlenmiş ve çerçevelenmiş; hakhukuk ve adaletli; yeteri kadar, yani asgari her türlü biyoiojik ve ekonomik ihtiyaçlann karşılanmış olduğu bir toplum veya topluluk düzeni içinde "uygar kalabilir" olduğuna inanıyorum. "Uygarlaşma " toplumsal ve zamansal, öğrenilmesi gereken bir olaysa eğer, insanın doğuştan edindiği genetik, doğuştan'gelme biyoiojik özelliklerinden ebedi olarak annması nasıl mümkün olabüır? Özetle, piramidin en üstünde yer alsa da, yani en zeki yaratık olsa da, kaba kuvvet, ama bastırılmış, ama sindirilmiş, ama eğitimle köreltilmiş, ama yine eğitimle bazılanmızda yok edilmiş olsa bile, ruhunun hep bir parçası olarak kalacağma "inanıyorum ". Avrupa 'nm bugünkü, göreceli olarak uygar tutumu, kurulan düzen ve bu düzenin dayandığı ekonomik refahtır. Bu bozulduğunda, uygarlığın yerinde hangi yellerin eseceğini doğrusu çok merak ediyorum! Sanırım tek doğru şudur: Insanoğlu hayatı boyunca, kaba kuvvete asla başvurmadan, uygar ilişkiler içinde bütün hayatını sürdürebileceği konusunda eğitilebilir. Devletin ve bütün belirleyici kurum ve kurallann, hatta törelerin de bu konuda örnek olması koşuluyla, böyle insan nesilleriyaratılabilir... Kaba kuvvet, tamamen marjinal, arkaik bir ilişki türü olarak toplumda bırakıîabilir. Bugünkü dünyaya, bugünkü Türkiye'ye, kaba kuvveti töresel ve kendileri için belirleyici bir ilişki türü olarak gören milletvekillerinin ait olduğu partinin iktidarına bakarak; toplumda ve ülkede ilişkilerin sürekli "uygarlaştmldığı" bir gelişme çizgisi izlendiğı varsayımıyîa, kaç nesil sonra "tamamen uygar" bir toplum ilişkileri içinde yaşabileceğimizi hesap edip bize söyleyebilecek bir yöntem var mı? *** Gelecek cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla... Cinsiyet Farklılıkları 45 Kadın olmak: Bilim insanı olarak, eş olarak, anne olarak... Zümrüt'ten Akisler Sözlükler ve görevleri Bilim Dünyasından Sıcak Haberler O / Nörobiyoloji OV Heyecan ve tehlike bağımlılığı Uzay Haberleri MIR yeniden insan yüzü gördü. Evrim 10 Evrim üzerine iki konuşma. Teknoloji Cündemi 11 Yeni ürünler DepremUzaktan Algılama 1213 Uydudan depremlerin önceden kestirimi mümkün mü? Ooof off Line T? Microsoft'tan makro nanosoflara Tartışma Editöre Mektup 1516 Bergama köylüleri ve şalvar seviyesi Atatürk'ün en önemli özelliği Derhal taarruza geçmeliyiz. Internet eğitimi ve okullarımız Çocuk Eğitimi Çocuklara aşırı yüklenmek moda 17 .): DepremUzaktan Algılama İOİV Marmara faylan CPS gözetiminde Kalın bağırsak ve rektum tedavisindeki gelişmeler Brezilya'da vergi ödemek... Yayın obursalı@büımrnerkezı org tr CBT Internet adresı wwwcumhuriyet com tr Bulmaca Dörtköşe 22 Cumhuriyet BİLİMTEKNtK • No: 686 13 Mayu 2000* tmtıyaz sahıbi: Yedı Mayıs Habeı Ajann. Basın ve Yayıncılık A.Ş. adına Baıln Nadi. Yayın Daruşmaıu: Orhan Bnrsalı • Sorumlu Müdür: fUuet tlklz. Gorsel Yönetmen: Ttile* Hasdemir • Bukı: Çağda? Matbaacıhk Ltd. Şti. tdajr» Merkezi ve Yuışma adrasi: Tuık Ocağı Cad. No: 39/41 Cağalogiu, 34334 tıtanbul. Tel: (212) 512 08 05 • Faks: 0212513 85 96. Reklam. Madya C. Ilginç SorularDüşün Bul, Duyurular 2 3 686/1