Katalog

araştırma 20. yüzyılda iletişim teknolojisinde gelişmeler 20. yy. 'da boş döndürücü hızda gelişen iletişim teknolojisine kısa bir bakış... eçen yuzyüın sonlarında Samuel B. Morse un telgıaf ola ıak adlandııdıgımız noktaboş luk ıkılı kod sıstemı teller yoluyla Atlantık Okyanusunu aşaıak ıla kata aıasındakı ılptı^ırnı sagkyordu Aıdmdan Alexander Graham Bell tollor yoluyla ses üetırrıınırı saglandıgı telefonu ıcat ettı Guglielmo Marconi ısc ayrn donemlerde kablosuz üetışımın mumkun olabüecegı nı ve sınyallerın radyo dalgalanyla taşınabüecegını gosterdı Thomas Edıson un elektnk ampuUerı ıse evlerı yeru yenı ay dınlatmaya başlamıştı Bu gelişmeler 20 yydakı ıletışım devrımının temellerını oluşturdu ve sayısız buluşa dıjıtal bügı sayaı tıansıstor lazeı ve uydu üetışımı Beyin gücü ve menopoz tngüız bılım adamlan okul çağlannda zekı olan kızların zekâ duzeyı onlar denlı gelışmemış olanlaid kıyasla çok daha geç ınenopoza gırdıklerım one su ruyorlaı Onlara gore gerek anlaksal yetenek gerekse menopoz yaşı yaşa mın ük evrelerındekı ostrojen oraıılany la yatandan ılıntüı Ingüteıedeta Tıp Aıaşturtid Konseyı bır suredır Ulusal Saglık ve Gelışım Araştırması adlı bır proje kapsamında Mart 1946da dogan bınlerce taşıyı ıncelıyor Soz konusu araşnrmada deneklere se kız yaşındayken sozcukleıın soylenış len tumceleıın dogru bıçımde tdmam laıınidsı qıbı soruldn ıçeıen standart bır zeka testı uygulandı 11 ve 15 yaşlann da antmetık ve daha karmaşık matema tık sotulanruıı yer dldığı buii,eı tes>tleı den geçen denekleıe 2 b ydşında ıse okurnd sıridvı uygulandı Denekler 41 yaşına basııklannda bellek ve dusunce ye odaklanma yeteneğı açısından sınan dılar Deneklenn 47 yaşıııdd olduklan 1993 yılınddiı ıtıbaren ıncelemeye katı lan kadın deneklere her yıl bır anket formu gonderümeye başlandı Bu uygu lamanın amacı menopoz surecıne gıren kadınlarırı saglık duıumldiuurı ızlenme sıydı 1500 u dşkın kadın denekten top lanan veı ıler 811 yaşlarındala anlaksal yetenek duzeyı ıle menopoz yaşı arasın da çok yakın bır ılıntı oldugunu ortaya koydu Verı çozumlemesmı geıvekleştıren Londra Umversıty College U7manlann ddiı Maıcuı Richardı meslek egıtım toplumsal konum ve monopozu hızlan dırdıgı bılınen sıgaıa ıçıne dlışkdnlıgı gı bı etnıenlerı de karşüdşüıdıktdn sonra çocukluk donemınde uygulanan testler de basaı ı duzeyırun duşuk olmasının er ken yaşta menopozun bu belutısı sayı labıleceguıe tanık oldu Golı^mış ulke lerde yaşayan kadnılaı genellıkle adet goıme donemmde bırkaç ay ya da bu" kaç yılM bır duzensızbğm ardmdan yaklaşık b 1 yaşmda adetten kesılıyorlar Ne var kı bılım adamları menopoz yaşı nı neym belırledıgı yonunde bur goruş bu:bgıne varmış degıller Kımılerı kadın lann yumurtdsız kaldıklarmda menopo za gırdüdenne ınanırlarken kımılen de menopozun beden saatıne baglı başka bır duzenek tarafuıdan ateşlendığuıı one suruyoılar Rıchards a gore ıse taz çocuklann be bekhk evrelerındekı hormon duzeylen bu" bakıma onlann menopoz yaşını be lırhyor Ostrojenın ük evrelerde ne tur bır etkı yarattıgıııı ardştıran Rıchards soz konusu hormonun beynın büışsel ışlev lerden sorumlu olan bolumunu etküedı ğıne ve bu etkırun kadınların yaşamlan boyunca surdugune düdcat çekıyor Bul gular 43 yaşmda büe bellek testlennde en yuksek başanyı saglayanlann henuz menopoz belırnlenne rastlanmayan ka dınlar oldugıuıu menopozun ük beurü lenrun gonüdugu kadırüarda başan duzeyırun bıraz duştugunu âdetten kesı lenleruı ıse en duşuk başanyı sagladık lanru gosterıyor Rıchards ın bulgulan erken yaşta menopoza gıren 43 yaşın dakı kaduıların büe zekâ tesüermde aynı yaştala erkeklerden daha başanlı olduklarını ortaya koyuyor RıtaUrgan Kaynak ns 31 7 99 667/17 G TELSTARI ilk lletlflm uydusu 1962 yılmda yörüngeye gönderildl. Aı tık gunumuzde bügısayarlar sankı aynı odadaymışçasına kolayca dunydnın her yerınden verı alışverışınde bulunabılıyor Pekâlâ gelecek yuzyüda bızı ne tuı yenıbkler beklıyor"5 Herhalde şu an bu konuda spekulasyondan üerı gıtme şansımız yok Telefon transıstor ve lazerı ıcat eden Bell Laboratuvaıı büe 2025 ten sonrası hakkında tahmınde bu lunmaktan kaçınıyoı İlk tranılstör. duyu organlarının şehırlerı otobanlan ve tum çevreyı ınceleyecegını ve tum verüe n bır aga üetecegmı soyluyor Gelecekte kullarucısı kadar zekı olacak olan kuçuk telefon metafon sayesınde bır takı buyuklugundekı aletımıze aıayacagımız hşuıın sadece ısmını soylememız yeterlı olacak Metafonlar ayru zamandd e posta alıp gonderebılerek ve inteı net e bağlanmamızı saglayacak Teknolojının ılerlemesıyle artık ış toplantüannı aynı mekanda yapmamıza gerek kalmayacdk Vıdeokonferans sıstemı ve yuksek hızlı ag sıstemı sanal ortamda toplantı yapmamızı mumkun kılacak 20 yyın ılk ıletışım devrımı tele fonbazlı üetışımı ıkmcı devrım ıse bügı sayar bazlı üetışımı eposta ve Internet'ı sağladı 21 yy da gerçekleşecek uçuncu devrımın ıse bügı bazlı bır üetışım devrımı olacagı tahmın edüıyor Sevil Duvarcı http //www scıam com Lazerin Icat edllmesi ses ve dlğer verilerl cam tellerde iletebllmemizi sağladı. gıbı olanak sağladı Yuzyılın sonuna yaklaştıgımız bu gunleıde bu kuıesel ıletışım teknolojısını sankı hep varmış gıbı hıssedıyoruz Dun yanın çevresınde donen yuzlerce uyduya her an sayısız sınyal gelıyoı ve bu uydu lardan yansıyarak uzun rnesafelerın ıletı şımını mumkun kılıyor Oınegın Kuresel Konum Belırleme Sıstemı uyduları yerı nızı belırleyebüır ve sıze en yalan McDo nalds ın yermı soyleyebdır Mega ağ Gelecek yuzyılın başlarında gorecegımız teknolojık gelışımlerden en dık kat çehcısı Bell Laboratuvarlan Başkaru Arun Netravali nın açıkladıgı mega ag sıstemı Bell Laboratuvaıı tum dunyayı bır derı tabakası gıbı saracak olan me ga ağ sıstemının ılk sevıyesını kuracak Iletışım daha hızlı kuçuk ve ucuz olmaya başladıkça bu sıstem daha yararlı ve verırrüı olacak Netravali bu derının elekt ronık duyu sıstemı oluşturacagını ve bu 20. YY DA ILETIŞIM 1901: Marconi Atlanuk Okyanusu'nu aşan sınyaller yoUadı (1909NobelOdulu) 1914: Ilk htalararası radyo telefon goruşmesı yapüdı 1919: Ük dondurerek numara çevrüen telefonlar yapüdı 1926: Atlanük otesı radyotelefon servısı başladı 1939: Ilk dıjıtal bügısayar yaratüdı 1947 Transıstor ıcat edıldı (1956 NobelOdulu) 1948: Claude Shannon modern enformasyon teorısını gehşürdı 1951: Dırekt uzun mesafe goruşmesı yapüdı 1952: Telefon alan kodları kullanümaya başlandı 1956: Ilk Atiantık otesı kablolu telefon goruşmesı yapüdı 1958: Lazer ıcat edıldı (1964 Nobel Odulu) 1961: Bell Laboratuvan ışık dalgalanyla üetışımı test ettı 1962: Ses sınyallerının dıjıtal olarak ük üeümı 1964: AT&T TbuchTone sıstemını gelıştırdı 1962: Kablosuz telefon tanıtüdı 1969: Llektronık sıstemler otomank opetatore baglandı 1969: ARPANET Internet ın atası gelışurüdı 1970: Ilk yan üetken lazer yapüdı 1923: Ultratransparan optık tel urenldı 1983: Ilk kablosuz telefon ag sıstemı ABDde kuruldu 1988: Dıjıtal kablosuz telefon sıstemı test edüdı 1988: Atlanük otesı tel opuk kablo sıstemı tamamlandı 1989: Pasıfik otesı telopük kablo sıstemı başlahldı 1994: 25 yüdan sonra ABD hukumetı Internet ı ozelleştırdı 1996: Telefon kalıtesınde ses ve CD kalıtesınde muzık ınternet te yayırüandı 1998: Dıjıtal Subscrıber Lıne (DSL) çıplen sanıyede 1 5 megabıthk venyı analog modemlerden 30 kat daha hızlı ındırebüdı