Katalog

Akademik Dergiler ve Yükseltmeler Üzerine S ayın Nazmi Kozak ırı 18 Arahk 1999 tarıhlı CBT'de yayımlanan ulkemızdekı akademik dergüenn durumu ıle ılgılı ve pmek verüerek hazırldnmış yazısındakı goruşlennın çoguna katüıyorum Kendısının son yülarda yazısında bahsettıgı verılen cıddı bır şekılde topladıgının da farkındayım On dort yülık bır dermdtolojı dergısı (TURKDERM) edıtorlugunden sonra, beş yıldır da bır genel tıp dergısınde (Cerrahpaşa Tıp Dergısı) edıtorluk yapmaktayım Bazı ılgınç deneyırnlerımı burada aktarmak ıhüyacını hıssettım Hulusi Behçet'ın çıkarttıgı "Derı Hastalıklan ve Frengı Klmığı Arşıvı' nın savaş yıllarında verdıgı aradan sonra, 1963 yüından ıtıbaren devamı olarak tekrar çıkarül maya başlanan Derı Hastalıklan ve Frengı Arşıvı (TURKDERM), başlangıçta hakemsız bır dergı ıdı 1982 yüından ıtıbaıen hakem uyqulamasını başlattığımızda, dergıye yenı yazı gelmeyecek korkusu taşıyorduk Ancak korkrugumuz başımıza gelmedı Hem dergıye gelen yazılarm sayısı epeyce arttı, hem de ozellıkle genç akademısyenlerden kendılerını eleştırdıgımız, yol gosterdıgımız ıçın teşekkurler aldık Cerrahpaşa Tıp Dergısı'nde ıse 1995'e kadar yayın kurulunun rehberlıgı altmda duzeltılerek yayımlanan yazılar bu tarıhten ıtıbaren hakem denetımıne gırdı Bu dergıde yazı sayısında onemli bır azalma soz konusu oldu Bunun bır nederu, yalnızca gerçekten hakem denetımıne gırebüecek duzeyde yazıların gelmesı, dıgerı ıse hakemlerın buyuk çogunlugunun cevap verme konusunda son deıece agır davranmalarıydı Cerrahpaşa Tıp Dergısı'ne yonpltılen başlıca eleşürıler ıse dergımn eskısı gıbı kalın degıl de ınce çıktığı, bazı ısımlerın hakemler arasında yer almadıgı veya aldıgı şeklmdeydı Yer aldıgırn bır doçentlık sınavmda bır adayın hakemsız dergıde yaymlanmış bır makalesınde tedavı deger lendırmesmde "başlangıçta ortalama 2 0+0 45 olan hastalık şıddetı, tedavı sonunda 2 0+0 91 'e duştu ve bu tedavı ıle anlamlı bır ıyıleşme elde erük" şeklınde bır cumle vardı Bu ve benzerı çok sayıda yanlışlar ıçeren makalelerı hakemsız dergılerde yayımldnmıştı, hakemlı dergüerde yayımnlanmalan mumkun degüdı Olumsuz oy kullanmama ragmen, aday 1 'e karşı 4 oyla geçtı Depremde incelikli konu: Erken uyan , Erol Kulaksızoğlu* Agustos 1999 depremınden sonra herkes deprem sorunları uzennde daha cıddı olarak duşun meye başladı Konunun uzmanlan buyuk dıkkatle dınlenır oldu Deprem gerçegının, deprem kuşağındaJa yaşamımızın bır parçası oldugu anlaşıldı Artık fay haüarı gorunur gorunmez ızlerıyle büınıyor Beklenen buyuk depremm olası şıddetı, parçalı parçasız fay kırüma sendryoları yapüıyor Uzmanların ve yetküüerın genellıkle deprem sonrasındakı sorunlar, onlemler uzermde yogunlaştüdan goruluyor Bır yandan ılk yardım, hastane, ulaşım, enkaz kaldırma, bannma gıbı deprem felaketının hemen ardından gırışüecek hızmeüerı duzenlı ve yeterlı küacak hazırlüdar yapüıyor Dıger yandan gene deprem sonrasında, daha uzun vadede ele almacak konular kapsamında kentleşmenm daha guvenlı bolgelere yonlendırümesı, depreme daha dayanıklı alt yapı, daha dayanüdı bına yapımı ve denetımı sorunları gozden geçınlmekte, tartışümakta Fakat deprem sonrası soruıüara yonelık butun bu hazırhklar ancak felaket bır kez geldıkten sonra yapılacak ışler, alınacak onlemler nıtelığınde Tum bu çabalar ne yazık kı depremden once daha fazla ınsanı kurtarmaya yetmeyecek Depremde asü onemli ve oncelıklı konu ınsanlann depremden once uyarılarak korunması ve kollanmasıdır Dolayısıyla, deprem oncesı erken uyan konusu depremde erı oncelüdı konu olmaktadır Oysa, depremde erken uyan konusunda uzmanların suskun ve çaresız oldukları goruluyor Amenkalüar Calıfornıa'dıi her rurlu cıhazı koymuşlar gene de dep rem yeterınce onceden haber alınamıyormuş Japonlar da karada ve okyanusta her şeyı denemışler buyuk yatınmlar yapmışlar, erken uyarıda gene de başarüı olundmamış Bınalara monte edüebüır bazı cıhazlar da ancak bırkaç sanıyelık yetersız bır erken uyan saglayabüıyor Teknolojının buyuk gelışme gosterdıgı çagımızda depremde erken uyan konu sunda bu denlı çaresızhk suregelışı acı bır gerçek Konunun uzrnanı değüım, ancak depremde en once lüdı sorun olan erken uyan konusundala bu çaresızlık karşısında olası buyuk deprem beklentüen ıçınde bır bırey, bır teknık eleman olarak gene de duşunmek çozumler aramak, hatta çozumler duşlemekten kendımı alamıyorum Büım ve teknığın bugun ulaştıgı olanaklar bu yonde umut verıyor, depremde erken uyan konusunda vakıt yıtırümeksızın mutlaka bır şeylenn bulunması, her şeylenn yapü ması gerekıyor Bu duşuncelere yonehrken, 1940'h yülann başında Al manlarla savaş halındekı Ingüızlerın ıçınde bulunduklan durumu ve çok zor koşullara ragmen gırıştıklerı büınçlı çabalar herkese anımsatmak ıstıyorum Hıtler Almanyası, Londra ve Ingütere'yı şıddetlı hava akınlanyla bunaltmakta, bombardımanlarda kentler yıkümakta, buyuk can kayıpları verümektedır Ingüızler penşan dır ve çaresızdır, felaket onları koşeye sıkıştırmıştır Çozum bulunmalıdır Bu zorunluluk çozumde başarıya ulaştmr Nıte kım 1938den ben Havacıhk Bakanlığı Araştırma Daıresı ru yuruten unlu fizıkçı Sır WatsonWatt ve tekrak elabı çalışmalannı hızlandırırar Elektromanyetüc hertz dalgalan gonderıp yansımaları alarak 1935'leıde uçakla rı 50 km mesafeden algılayabümeyı başarmış bu bılım adamı ve ekıbı 17 uçaklan gıderek daha uzaktan ızleyebüen teknolojıyı gelıştırırler ve RADAR sıstemıru bulurlar Bu sıstemın kuUanımı he men yaygınlaştınlır 193841 yülannda radarlar Ingütere sahilerıne, sonra da gemüere hızla monte edüır Bu suretle Ingılızler Alman bombardımarüanru onceden haber alıp sıgınaklara kaçabüecek zamanı sağlayan etküı bır erken uyan sıstemıne kavuşurlar Bu sıstem sayesınde 1943'teAlmandenızaltüanndan ve 1944'te VI fuzelennden buyuk olçude kur tulabüırler Karumcd tum fizıkçüer ve teknık elemanlar deprem karşısında yügırüıga duşmemelı, depremde erken uyan sıstemlenne buyuk onem vererek bu konuda hızla kafa yormalı Ingüızlen RADAR'ı bıran once bulmaya yonelten ve başan ya ulaştıran çabalan ornek almalıdırlar Calıfornıada Amerıkalılar, Pasıfik'te Japonlar erken uyan sıstemlennde başarüı olamadılar dıye umutsuzluga duşulmemelıdır Ornegın Çınlüer, başka belırleyıcüen deneyerek erken uyarıda zaman zaman başarüı olabümış deprem oncesınde halkı uyararak ınsanlannın yaşamını kurtarabümışlerdu 250 yüda bır gelen, asnn en buyuk depremı ne yazık kı ulkemıze rasüamıştır Bu durum karşısında umutsuzluğa kapılmaksızın, Turk büım adamlannın depremde erken uyarı konusunda herkesten çok çaba sarfetmelerı gerekmektedır Çunku bu afet once bızı etküeyecektır dolayısıyla herkesten one bızım en oncelüdı konumuz halını almıştır Yerkabuğunda oluşan deprem belırtüerını algılama ve değerlendırme esasına dayalı bır erken uyan cıhaznın hemen gelıştırebümesı, bugun ıçın belkı olanaksızdır Boyle olsa büe, depremde erken uyarı sagldnabüecek bırçok başka uyancı behrtı uzennde durulması akla gelmekte bu belırtı lerın sureklı ızlenmesı, tumu uzennde yorum ve degerlendırmeler yoluyla beklenen deprem patlamasına kadar kalan zaman büınmezını dolaylı olarak yaklaşüc da olsa çozebümek ıçın çaba gosterümelıdır Fay hatlan konusunda, uzmanlar arasında suregelen tartışmalar sonucunda bırtakım uzlaşmalara vanlmış olup yaklaşık 100110 km boyunda tek parça ya da parçalı kırüması beklenen fay hatlarının doğrultusu artık büınmektedıı Bu hat ıster tek parça ıster parçalı krrüsm, bu kırümalarla ügüı erken uyan bulgularına ulaşüabümesı en oncelüdı konu olmaktadır Bu konuyla yakın üışküı olarak dogadakı bazı değışıklıkler ve belırtüer ızlenerek ve depreme kadar kalan zaman boyutuna yansınlarak bazı sonuçlara varüamaz mı acaba' Elektrüc yuku, ısı, gaz turu enerjı artışlan yerkabuğunda ve atmosferdela degışımler, denız dıbı ıncelemelerı gıbı belırleyıcüenn sureklı ızlenmesı şeklınde bır yol denenemez mı 9 ' .' j Öneriler Bu orneklerden sonra onerılerım şunlar olacaktır 1. Akademik dergiler, akademik yukseltmelerde onemli bır yere sahıp oldugundan, gereken onem verümelıdır Başka bır ıldekı bır doçentlık jurısıne katümak ıçın ogretım uyelerıne resmı olarak odenek ayrıhrken ve ogretım uyesının jurıye katılmamasının resmı yaptınmları varken, bu jurı uyesının degerlendıreceğı resmi belgeler olan makalelerın yayımlanması ıçın fakulteler bunyesınde büdıgım kadanyla resmı bır odenek bulunmamakta, hatalı veya yanütıcı yayınlar konusu da cıddıye almmamaktadır 2. Butun ogretım uyelerı her yü bılımsel faalıyet raporu vermek zorundadır Bu raporların ıçınde o yü yaptıgı dergı hakemlıklerı de resmen yer almalıdır Boyle bır maddenm eklenmesı, akaderruk dergüerı buyuk olçude rahatlatacaktır 3. Sayın Nazmı Kozak'ın Büımsel Dergüer Kurulu fık rıne de katüıyorum Ancak, kendısının haberdar olup olma dıgını anlayamadım ama, bu denetım halen TUBITAK tarafından çok cıddı bır şpkılde yapümakta ve nıtelıklerı uygun bulunan dergüer TURK TIP DlZM'ne gırmektedır Bu ne denle TUBlTAK'ı da bu gırışımlerınden dolayı kutlamak ıstıyorum 4. Doçentlık sınavlannda başta dergüerın nıtelıgı olmak uzere objektıf krıterler getırılmesı gerektıgıne manıyorum Prof Dr Yalçın Tuzun İU Cerrahpaşa Tıp Fakultesı Dermdtolojı Anabüım Dah Bu doğrultuda akla gelen önerilebilir inceleme konuları: * Doğrultusu bellı fay hattrna/hatlarına dık boylamlarda 667/15