Katalog

GELECEK YÜZYILDA NELER OLACAK? Nature'ın eski editörü Sir John Maddox, gelecek yüzyılda çok daha büyük bir hızla yeni buluşlar yapılacağını düşünüyor. numuzdeh yüzyılda (ve hatta bınyüda) gerçekleşecegı kesın olan bıı şey var Gelecekte gunumuzdekınden çok daha buyuk bır hızla yenı buluşlar yapılacak Ayrıca elde edılecek yenı bügılerın kotuye kullanılmasıyla çok daha ateşlı toplumsal ve ahlâkı üolemler ortaya çıkacak 500 yıl once modern büımın başladıgı çagdan berı dunyayı kavramaya yonelık bılgımız yuksek bır ıvmeyle gıderek arttı Ornegın ıçınde bulundugumuz yırmıncı yuzyıl, Evren'ın nasıl oluştugunu maddenın en kuçuk parçacıklannın büe nasıl hareket ettığını ve tum zorluklara karşın yaşarrun nasıl surdugunu sorgulayabüecek hunere sahıpü O Yırmıncı yuzyıl, büımı teknolojının temel aracı halme donuşturdu Oysa James Watt 200 yıl once ılk buharlı motoru yaptı gında, onu yonlendırecek termodınamık yasalarından degü yalnızca sezgılerınden ya raılanmıştı Yırmıncı yuzyılın en buyuk keşfı olan büımm yararlı olabüecegı duşuncesını yetermce takdır etmıyoruz Büımın kullandıgı yenı aygıtlar (guçlu teleskoplar atom çarpıştırıcüarı bügısayarlar vb) ıçın en son teknolojık olanaklardan yararlanacak duzeye gelmesını de fazla onemsemıyoruz Yırmıncı yuzyıl, büımı çok daha zorlu hale getırdı Büımden, açıklamalardan fazlasını beklıyoruz Artık Yer'ın Guneş'ın çevresınde dondugunu soylemek yeterlı degü, bılımden bunun nedenını de ıstıyoruz Aynca uzay araştırmalan gıbı kımı büım dallarında yenı aygıtlann tasarlanması ve yapılması için onlarca yıl beklenebılıyor Bunun da otesınde her yenı buluş, yenı bır soruyu beraberınde getırıyor Ogrendıkçe ne kadar az şey bıldıgımızı anlıyoruz UZMANLAR GEÇMİŞTE NELER ÖNGÖRMÜŞTÜ? Bugune kadar keşfedılmesı gereken her şey keşledılmışür" Charles Duell, ABD Patent Daıresı yethlısı, 1899 '' X ışınlan bır kandırmacadır Lord Kelvin, hzıkçı 1900 Marslılar ıh yuda ıh dev kanal ınşa edıyor' •New York Times'm başlığı 27Ağwtosl9U Radyo çdgınhğı zamanla yok olacakür" Thomas Ediaon, 1922 "Televızyonun uretılmesı kuramsal ve teknolojık açıdan mumkun olsa da, malı ve tıcarı açıdan bunun ımkansız olduğunu duşunuyoıum' Lee DeForest, Audıon tupunun mucıdı, 1926 Winston Churchill, 1932 'Dunya pıyasasmda beş bügısayardan tazlasma yer yoktur' Thomas Watson, 1BM Başkanı 1943 Gelecekte bızı neleıırı beklcdığmı ongormek ıçın tahmın yapmak zorundayız Ancak bugunku "cehaletımız" bılımın başından savamayacagı bazı problemler olduguna ışaret edıyor Dusunurken beynımızde neler oldugu meselesı en barız problem Henuz kımse kesın bır yanıt bulamadı lnsanlar bununla ılgüı bazı fıkırler ılen suruyorlar, ancak hıç bır fıkır büımın dogayla ügüı yaptıgı her açıklamanın gozlem ya da deneyle kanıtlanması gerekügını büdıren acımasız yasasının geregını yerıne getıremıyor Şımdı de onumuzdekı yüzyılda bızı bekleyen büımsel ve felsefi mucadelelerının lıstesıne bakalım meselelerden bırı olacak Yapüacak ük ış, geçen 4 müyar yüın evrım tarıhçesını kurmak Modern gen teknolojısı DNA yı yeryuzundekı her canh turune aıt tarıhı bır arşıv gıbı kullanabüıyor DNA yaşamın ük anlarını aydınlatamasa da ılksel dunyadakı basıt kımyasallardan tureyerek kendmı ük kez kopyalamayı başarmış "carüılaıla" ügüı onemlı ıpuçları saglayacak Onumuzdeh yüzyılda kendını kopyalayabüecek sıstemlerın("canlüarın") sıradan kımyasal maddelerden oluşabüecegı laboratuvar ortamında k a 'Patlayıcılar konusunda bır uzman olarak soylemeinsan evrimi hyım kı Atom Bombası asla patlamayacak ' Modern ınsanın ve buyuk ınAmiral William Daniei Leahy Başkan Tru man m Atom Bombası projesıyle ılgıh danışmanı sansı maymunlann (gonl vb) 5 mılyon 1945 yü once yaşamış ortak atalan vardı Ikı gru"Uzayda yolculuk tamamen bır zvvalıkür" Rich&ıd Wooley, Brıtısh Astronomer Royal, 1956 "Kımsenın evmde hşı"1940 yılma gelmdığınde gorehhk teonsı bır esprı sel bır bugısayar bu lundurması ıçm bır nekonusu oldcak' den yoktur' George Francis Gilette, Amenkah muhendıs, Ken Olson, Dıgıtal 1929 Equıpment Corp 'un başkanı, 1977 '50 yıl ıçınde yalnızca goğsunu ya da kanadını yenıek ıçm butun bır ta' Herkese 640 KB'hkbeliekyeterh olacakür" vuk yetıştırme saçmalı Bill Cates, Mıcrosott un Kurucusu, 1981 ğından kurtulacağız, bu nun yerıne uygun or "Memeh hayvanlarm klonlanması bıyolojık tamlarda tavuğun her bır açıdan olanaksızdır' bolumunu ayn ayn ver James McGrath ve Davor Solter, Scıence'ın lerde yetışureceğız ' yazarlan 14Aralıkl984 bun da genlerı bırbınne çok benzıyor, yalnızca bazı genlerı farklı bıçımde duzenlenmıs durumda Hem bu bügıden hem de insansı fosülerınden yararlanarak modern ınsanların atasınm üa ayagı uzerınde yunımesıne (yaklaşık 4 mılyon yıl once) ve daha sonra da konusmasına hangı genetık degışımlerın neden oldugunu ogrenebüınz Bunun bır yan urunu olarak da, Afrüca'dan goç edıp yeryuzune yayüan modern ınsanın atalarının hangı goç yollarını ızledıgını keşfedebüecegız Bundan yaklaşüc yanm yuzyıl sonra, ınsanoğlunun oldukça zengın olan gerçek tarıhını kurabüeceğız nıtlanacak Yaşamın gerçekte nasü başladıgını anlamak ıçın ıse daha uzun sure gerekecek Yaşamın sırrını çözmek Yaşayan her canlının (ınsanlar da dahü), her bır hucresının ıçerısınde suren kımyasal ışlemlerın hayatta kalmaya yonehk nasü bır katkı sagladıgını araştırmak oldukça karmaşık bır ıştır Insan Genomu Projesı, ınsanda bulunan yaklaşüc 100 000 genın konumunu ve yapısını bulmayı hedeflıyor Ne var ki yakında tamamlanacak olan bu katalog, yalnızca tum genlerın ne ışe yaradıgını anlamak konusunda atümış ük adım olacak Ancak genlerın arasındakı ethleşım çozuldugu 667/13 Yaşamın başlangıcı Yaşamın nasü başladıgı onumuzdekı yuzyüı uzun sure meşgul edecek en onemlı