Katalog

Yaşamın mimarisinin sırrı En basit karbon bileşenlerinden kompleks hücre ve dokulara kadar tüm organik yapılann oluşumunda evrensel yapı ilkeleri rol oynuyor. ır orgarazma, ıster bır bakterı ya da bır babun olsun, son derece farklı ve karmaşık yapılara sahıptır Bu yapüar da herbırı kendı ıçınde bagımsız dmamık davranış gosteren alt yapüardan oluşur Yapüar hucre ya da doku gıbı buyuk ve karmaşık sıstemler meydand getırdıklerınde hareket yetısı, buyume gıbı tamamen yenı ozellıkler gosteruler Son yıllarda bıyologlar, DNA ve genlerın ozellıklcrını tanımlaya rak ınsan vucudunun nasü çalıştığırn anlama konusunda üen adımlar attüar Henı organık hem de ınorganık molekuller ayru temel parçalardan karbon hıdrojen oksıjen azot, fosfor atornlan qıbı moydana gelıı Tek fark, uç boyutlu uzayda nasü dızüdıklerıdır Kuçuk büeşenlerın daha buyuk ve kararlı yapılar oluşturmak ıçın bırleşmesı kendı kendıne toplanma şeklmde oluyor Bukonuüeügı lı yuzyıllardır suregelen araştırma lara ragmen atomların nasü bu şekılde bırleştıgı" ve burada rol oynayan kuv vetlerle ügüı çok az bügımı? var Son donemde yapılan araştırrndlar, bırleşıme sebep olarak "gergınlık" (ten segrıty) dıye adlandınlan bır mımarı for mu gosterıyor Gergınlık yapılan meka nık olarak duragandır, çunku mekanık stres tum yapı uzerıne eşıt olarak dagıl rruştır Mımarı bır model olan gergınlıgın ınsan vucuduyda nasü bır etkısı var 9 hucıe ıskeletı (cytoskeleton) dıye adlandırüan ve uç çeşıt molekuler proteın polımerınden mıkrolıfler (mıcHucre ytizeyi Çekirdek Iskelet YAŞAYAN HUCRELER birbirleriyle temas ettiklerinde çekilme kuvveti uyguladıkları için ınce bir lastlk substratı buruşturuyor. SİNİR HUCRESİNDE, norit diye adlandınlan ve komşu sinlr hucrelerine elektlriksel olarak bağlanan uzantılar bulunur (solda). ctp? B roflaments), ortalıfler (ıntermedıate fla ments) ve mıkrotupler (mıcrotubules) meydana gelen bır ıç yapıya sahıptır Hucre ıskeletı çekırdegımerkezde gu tutar ve hucrenın şeklını sabıtleş tırır Gergınlık modelı, hucre yuzeyınde İnsan vücudu örneği Makroskopık duzeyde, ıskeletımı zı meydana getıren 206 kemık yerçekı mıne karşı vucudu dıkey durumda tut mak ıçın kas, larış ve bağlann yardımıy la bızı yukarı dogru çeker Mıkro duzey de ıse proteın ve yaşamın dığer anahtar molekulleıı kendüerrnı, gergınlık modelı sayesınde dengcde tutarlar Bu ıkı uç nokta arasında ıse hucreler yer alır Huc f/ CERGİNU Sıkışm ve gerllrr, kuvvetleriı dengeleyert yapılan sabitleftire mimari sisten doğal ve yapa formlara şekil ve kuvvt kazandırır. (arka plandc Hucre iskeleti ve (ortadc iskeleti meydana getire yapılann dlnamik ilişkisir anımsatan Kenneth Sne son'un heykel 572/12