Katalog

Dünya üniversiteleri de dertli Fransız üniversitelerinde reform girişimleri Fransa'nın bır mcrkezden yonetı len uraversıtelen smıflarının aşırı kalabalıgı egıtım programlannm agırhgı, çağın gerısmde kalan araştırrnd ve gelıştırmp fdalıyptlerı ıle sett eleştırılere hedef oluyor Idedlegıtımkurumunaoınekola rak MlT'yı (Massachusetts Instıtute of Technology) gostercn Egıtım Bakanı Claude Allegre unıversıtelerın vakıt geçumeden eska saygın vc oncu konumuna gen getırılmesı çagrısında bulundu Bakana gore bugun Fransız unıversıtelerı, kamu araştırma kurumları ıçınde ıkmc: kenıarılar gıbı gen planda kalıyur ve sanayı ıle saglıklı buı detışım kuramı yor Şımdı bakanın onculugunde başla tüan egıtım seferberlıgı çerçevesınde bılım adamlan şırket araştırrnacılan, 1yı egıtım gormuş ogrencüer ve gırışımcüei ışbırlıgıne hazıılanıyor Araştırma fonlaıı Cerıtre Natıonal de la Recheıche Scıentıfıgue (CNRS), Ulusal Bıyomedıkal Araştırma Daıresı (INSERM) ve Atomık Cnerjı Komısyonu gıbı araştırma kurumlannın elınde toplanıyor Bu fonlardan pay alma şansını elde eden unıversıte laboıatuvarlan ıse soz konusu araştırma kurunılarında gorevlı bılırn adamları ıle ışbırlıgı yaparak ortak bır çalışma ortamı oluşturuyor Allegıe, bılımsel araştırmalardakı bu oşıtsızlıgı ortadan kaldırmak ıçın Lionel Jospinın egıtım bakanlıgı dorıemınde kurulan sısterne ışlerlık kazardıı maya çahşıyor Bu sıslenı, egıtım bakan lıgı ıle unıversıteleı aıasında ımzalanan 4 yıllık "sozleşrnelere" dayanıyor CNRS'e baglı pek çok laboratuvar ve dığer araştırma kurumları çalışmalarını unıversıtelerde surduruyor Bugune dek, unıversıte ve araştırma kurumlannın ortak oldugu laboratuvarlarda kont rol araştuma kurumlannın elındeydı Sozleşmelenn geçerlı oldugu yenı sıstemde unıversıtelere araştırma stratejüerı ve hedeflcrı konusunda soz hakkı tanınması ongoruluyor Unıversıte laboratuvarlarında çalışan ogretım uyelerı ders vermekten araştırmaya zaman ayıramıyor Oysa araştırma kurumlarındakı gorevlıler tum zdmanldrını araştırmayd ayırabüıyor Ba kanlık bu eşıtsızlıgı oıtadan kaldırmak ıçın gerek unıversıtebrde gerek CNRS'de çalışacak araştırmacılarm ışe alınma ışlemlennm tek bır rnerkezden yurutulmesmı onenyor Başta Allegre olmak uzere pek çok oğretım gorevlısı Fransız unıversıtelen nın refonna ıhtıyacı oldugunu duşunu yor Bugunlcu sıstemde lıse bıtırme sına vı olan "bakalorya" yı geçen tum ogron Fonlar "5 akıllı adama" teslim... Itafyan unıversıtolerı araştırma fonlan konusunda ıç rekabetten kaçınırken, bılımsel araştırmalara aynlan butçe payı gıderek azalıyor Bu arada fuUume gorev yapan oğretım uyelerı, guçlu konumlannı yıtırmemek için, araştırma fonlanrun tarafsız bır sıstem ıçınde dagüımını engellıyor Geçen yıla kadar araştırma fonları, uyelerı akademık kurul tarafindan seçılen dısıplınlerarası bır konute tarafından dagıühyordu Bu dağılımda erı örtemlı etmen, başvuruda bulunan bilim adamlannı boş elle gondprmemektı Hukumet şimdı bu sıstemı duzeltmeye çalışıyor Herkesı tatmın etmek yenne stratejik araştırmalara oncelık tanınması psdsmı berumseyen yonetıcıler, hedef lennırı unıversıtelerdekı araştırmalann kalitesinl gelıştırmek oldugunu soyluyor Bu hedef doğrultusunda once fonlann dagılımı akademık kurulun elınden alınarak, Araştırma Bakanı Luigi Berlinguer'm tayın ettıgı "5 akıllı adam"a venldı Bu beşlı şımdıyp kadar başvuruların ılk raundunu degerlendırmış bulunuyor Bu yenı sıstemde universıtelere tek tek daha fazla sorumluluk yuklenıyor Kaldı kı Italyan unıversıtelen ozerfchklerını 1980 yılında kazanmalanna karşırı, bagımsızhkldiuu kuHanma konusunda pek heveslı degüler Şımdılık kaydıyla ulusal aıaştırma fonlan, unıversıtelerın kendı butçelennden fmanse etmek uzere gerçekleştırdık len araşürmalan desteklemek amacıyla dagıtılıyoı Bugune kadar Italyan hukumetı, Ulusal Araştırma Konseyı (CNR) tarafından da gıtılan unıversıte bağış paralan uzennde yeterlı kontrolu saglayamamıştı Hukumetın amacı en kısa zdindrıdd CNR'm bagış paralan uzerındekı yptkısını kaldırarak paraları genei uıuveısıte fonuna yatırmak Hukumetın bu fon uzennde daha buyuk kontrol yetkısı bulunuyor CNR tuzugunde yapılması planlanan bu degışıkliklen çok buyuk bir dırençle karşüadı Berlınguer şımdı tunı gucuyle bu dırencı yıkrnaya çalışıyor cıler unıverrctelere gırebüıyor 1980'de 1 mılyon olan unıversıte ogrencı sayısı geçen yü l mılyona ulaştı Bu drada 10 ogrencıden 4 u unıversıtpyı ınezun ol madan bııakıyoı Yelersız rrıalı kaynakla ra sahıp olan umveısıteleı bugun aşırı ogrencı yuku ve oğretmen azlıgı gıbı ne denlerle hızla yozlaşıyor ınuııda ogrencı harçlannın artacagından ve eğıtımın Anglo Sakson sıstemdekı rekabet ortamına benzer bır nıtelık kazanacağından korkuyor Devletın unıversıteler uzerındekı denetırnını ortadan kaldırmaya yonelık bır degışım ıçın koşullaım henuz olgun laşmddıgını üen suren Allegre şımdılık unıversıtelen guçlendırmeye çalışıyor Hukumet bu yü unıversıtelere 3 bm dolayında araştırmacı kadrosu tahsıs edeıek ışe başladı ttalyan üniversiteleri: f Japon üniversiteleri: Kalitede 7. jdpon Fgıtıııı Bdkanlıgı, Japon uru versıteleı uıdekı bılımsel aıaştıımalann sayı ve kalıte yonunden Batı nın duzeyını tutturdugunu ıddıa etse de unıvprsıteler hala muhafazakâr bır egıtımm t'iskacında Eleştırmenler hukumetın reform hareketlerının mevcut sorunları çozmek yerıne daha vahım hdle getııdıgını üerı suruyor Egıtım Bakanlıgı'nın geçen ay ha zırladıgı beyaz kâgıt adı verılen rapor, 199G yılmda bılımsel çalışma sayısı yonunden Japonya nın ABD'den sonra ıkın cı sırada yer dldıgım gozler onune serıyor (Ref 1996 Instıtute for Scıenüüc InformatıonISIj Ancdk ISI tarafından gc çen yü yapılan bır analıze goıc, kalite açısından Japon bılım adamlannın çalış maları dunya ortalamasının altında ve 7.sırada. Kaldı kı bakanlık da unıversıtelerın çok cıddı sorunlarla karşı karşıya oldu gunu kabul Htrruş duıumda Unıversıte lerdekı ogrencı sayısmdah azalma, yenı açılan unıversıtc sayısının ogrencı sayı smddkı aıtıştan daha fazla oldugu anlamına gelıyor Bu arada genç ogretım uyesı sayısındd da dramatık bır duşuş yaşanıyor Bakanlık yetkılıleıı boyle gı derse yakın gelecekte genç araştırmacı bulrnakta zorlanacaklaıını one suruyor Şımdı hukumet bır oneı ı paketı hazırlıyor Bu baglamda unıversıtelerde doktorasını tamamlamış uzman kadrosu üa katına çıkartüacak ve yuzyüın sonunda bu sayı 10 bıne ulaşacak Ne vaı kı unıversıtelerdekı kernıkleşrnış sıstemı degıştıımek dışarıdan yoruldugu kadar kolay degü Nature 1 Ocak 1998 Öğrenimin kalitesi sorunu Fransa'da geleneksel oldrak ogrencıler ve ogretım uyelerı demokrdtık olmadıgı gerekçesı ıle yetenek sınavma şıddetle karşı çıhyorlaı Oysa sıstem karşıtlarına gore bu tutum buyuk bır ıkıyuzluluk ornegı Grenoble ve Strasbourg gıbı "grandes ecoles' parmakla sayılacak kadar az sayıda ogrencı kabul ederken devlet unıversıtelprırıde ogrencı çoklugundan ogrenım kalitesi suıeklı du şuyor Bu arada Fiansızlann eşitlik tutkusu ogretım kurumlarında da etkısını gosterıyor 1984 yılmda yururluge gıren egıtım yasası unıversıte konsey uyplerının tayınınden egıtım progrdmlarına kadar tum kararlann tek bır merkezden ahnmaKinı ongoruyor Bu yaklaşım araş tırrridyd oncelık tanıyan saygın unıversı telprle sıradan e^ıtım kurumlannın aynı stdtuye ddhıl ulmasma yol açıyor Sorı yıllarda ıktıdardakı yonetımlerın, unıversıtelerın ozprklıgını arttııma çabaları ne yazık kı oğrencılenn kaışı çıkması uzerıne bır sonuca uşanıadı Ogrennler, ozerklıgm artırılrnası duıu 568/1S