Katalog

Zümrütten akisler agacın dokusu ıçınde kalması ve ağacın yakılmasıyla etkısız hale gelmesı Dıgerı ıse, laboratuvarda yetıştırüen kavak hucrelermın oksıtlı enzunler kullanarak TCE ya da dıger klorlu orga nık büeşıklerı, karbondıoksıt ve tuzlar şeklıne donuşturmesıne dayanıyor Özgür Tek wwwscıamcom masınayolaçü CalıfornıaUnıversıtesı'nde50yü boyunca çalışan Rıck, dorndteslerın 12 kromo zomu uzerıne kaba bır harıtalama gelıştırerek, dogal seçılımın, hastalık ve dıger tehlıkelere dayanıklılık gosteren bır domates turunu ortaya çıkaracagını gordu Bunun ıçın 1950 ve 1970 arasında And Daglan'na ve Galapagos Adalan'na gıderekyabanı domates turlentopladı Çalısma ları, 42 dayanıklılık genı ortaya çıkardı ve dun yanın en buyuk domates çekırdegı koleksıyonu ıle sonuçlandı Geçtıgımız gunlerde Charles Rıck, Tanmsal Araştırmalar ıçrn Masen Florıu Dunya Odulu'nualdı Çalışmalarıyalnızca domateslerin ge lısmesını degıl, dunya uzennde yetışen pekçok turde sebze ve meyvenın gelışmesını sagladı Özgur Tek www.apnet com /ınscıgnht/ A. M. C. Şengör Çakıltaşları ve konglomera 16 Aralık 1995 tarihi tüm Türk ve dunya jeologlannın büyük bir acıyla hatırlayacaklan bir tarihtir. 16 Aralık 1995 Cumartesi günü sabaha karşı saat ikiye doğru yirminci yüzyıl en önde gelen jeologlarından birini, Türkiye büyük bir evlâdını, insanlık da başdöndürücü başarıyla engin tevazuu bir bedende birleştirebilen nadir centilmenlerinden birini, Istanbul Teknik Universitesi yeo/oy/ profesörü Ihsan Ketin'i kaybetti. Ihsan Hoca ölümsüz olalı iki koca yıl geçti. İki küsur asırlık İTÜ, bu iki yılda iki devini daha yitirdi: Ketin'in kendilerine büyük bir sevgi ve saygıyla bağlı olduğu meslekdaşlan, dostlan, büyük bilim adamlan Kâzım Çeçen ve Ratip Berker de her İTÜ'lünün son durağı olan Taşkışla'dan dost ve öğrencilerinin elleri üzerinde ebedî istirahatgâhlanna uğurlandılar. Ratip Hoca'nın cenazesine yurtdışında görevli olduğumdan katılamadım, ama yolda göreve giderken hep onu ve yoldaşlarını düşündüm: Bir Ratip Berker, bir Bekir Dizioğlu, bir Mustafa Inan, bir Emin Onat, bir Ihsan Ketin, bir Kâzım Çeçen; daha gerilere gidelim: bir Karl von Terzaghi, bir Philipp Forchheimer, bir Hüseyin Tevflk Paşa; daha da geriye gidelim bir Hoca hhak Efendi ve daha niceleri. Her biri zamanında Türkiye'nin en bilgili, en zeki insanlan arasında. Hele hele Ratipler, Bekirler, Mustafalar, Eminler, Ihsanlar, Kâzımlar, kendilerine dünyada saygı duyulan adlar. Bugün İTÜ'de hattâ daha iyileri bile var: Onların öğrencileri, İTÜ'ye miraslan, YÖK Başkanı Prof. Kemâl Cürüz'ün saygıyla "İTÜ'nün virtüozları" dediği, tüm Türk üniversitelerinin gıpta odakları o canlı âbideler! Gelgelelim İTÜ, Türkiye'nin o her gencin yüreğinde çarpan, başbakanlar, cumhurbaşkanları doğuran, bence üniversite olarak en iyi kurumlaşabilmiş 225 yıllık dev müessesesi, vasat bir Batı universitesi bile değil. Içindeki virtüozlarının muadillerinin ancak dunyanın en öndeki üniversitelerinde bulunabilmesine karşılık, kendisi vasat bir üniversite bile olamamış. Bu nasıl mumkündür? Makedonya'ya otomobille giderken, yolda gözümün önünde Ratip Berker'in o asil ve kıymetli başı, hep bu muammayı düşündüm. Düşünürken, birden yolda gözüme bir konglomera takıldı. Iri çakıl tanelerinin doğal bir çimento ile tutturulmasıyla oluşan bir kayaç. Ahl dedim birden: İTÜ'de konglomerayı yapacak çakıl taneleri var da, aradaki çimentoyu oluşturacak kum, silt, çakıl, su yok! Ender bulunan, zor olan var da, kolay olan, sıradan olan yok! Ratip'i Mustafa'ya, Mustafa'yı Kâzım'a, Kâzım'ı Ihsan'a bağlayacak oğrenci yok, kütüphane yok, teknisyen yok, insanları bilim düşunmekten alakoyan fakirliği bertaraf edecek ciddî bir maaş yok. Türkiye ha babam nadide çakıl toplayıp bunları boş bir kovaya atıyor, sonra neden konglomera oluşmuyor diye hayıflanıyor. Çakıllar tek başlarına bir araya gelerek konglomera yapamazlar. Çok çok çarpısarak birbirlerini kırar, ufalar, kum ve kil ederler, ortada çakıl kalmaz. Konglomera yapacaksak, çakıllan destekleyecek ara çimentoyu oluşturmamız şarttır. Zaman zaman tum devleti çöküntüden kurtaranlar arasında yerini almış olan 225 yıllık İTU'ye, bu en eski üniversitesine, Türk devleti bu sürede vasat bir üniversite olabilmesi için gereken basit şartlan bile temin edememişse, Avrupalılar acaba bizi aralarına neden istemezler diye daha sormamıza gerek yoktur sanırım. 561/5 Antarktikada bilim ve barış olmalı İnek ve uydu Auvergne Koyu'nde genç ıneklere ve kısraklara GPS (kuresel konumlandrrma sıstemı) alıcüan yerleştırılmış Uydu aracılıgıyla ızlenen bu konumlandırma sıstemı sayesınde hayvanlann hareketlerı kolaylıkla ızlenebüıyor Hayvanlann uzerlenne yerleştırüen bıtkı kartları yardımıyla ne yedıklerı ve hangı rıtmde yedıklerı tam olarak ogrenılebılıyor Beslenme alışkanlıklan ıyı bılınen ıkı cınsın oluşturdugu kaAvusturalya Antarktıka'dakı uç ussunu bıre ındıriyor ve bıhmadamlan ıle araç gereçlenn ulaşımını gemı yerıne uçaklarla yapümasmı ısüyor Bukararlar,bolgede30yıllıkbılımselaraş tırmaplanı gelıştıren bır komıtenın raporuna dayanıyor Raporda bolgeye sahıplenmenın onemının kalmadığı behrülıyor ve Antarktıka'nın bılım, bans ve uluslararası ışbırlıgı anlamında anlaşüması gerektıgı soylenıyor Komıte, Avustralya'nın bolgedekı ıkı ussunu kıralayarak bılım adamlan ve dığer zıyaretçıler ıçın bır hava ulaşımı saglanmasını onerıyor Bu durum şımdıkı harcamalan azaltacagı gıbı, gelecek 30 yıl ıçınde bolgedekı turızın ve balıkçılıgın artacagı gozonune alındıgında, ıyı bır ha zırlık ve kaynak olacak .\ • Özgur Tek wwwapnet com/ınscıht Yabani domateslerin ardından Charles Rıck adında 82 ya şındakı bır bılım adamının araştırmalan, hastalıga, rutubete ve boceklere karşı dayanıklıhk gosteren bıth genlerının ve toplandıktan uzun sure taze kalabüen genetık olarak gelıştırümış domateslerin bulun labalık bır surunun de yardımıyla belırlı daglar ıçın yabani otlardan anndırma planlan yapüabılıyor Bu planlan hayata geçırmek ve daha zengm ekolojık duzeye ulasmak ıçın çahşmalar yapılıyor Elif Yılmaz Scıence § Vıe, Ekım 1997 Uzaya yeni uçuşlar Amerıkan Ulusal Uzay ve ve Havacılık Daıresı (NASA) Mars a yollddığı Pathfınder ve goktaşlanna yolladıgı NEAR uzay araçlarından sonra yenı bır guç kazandı NASAdaıma"kuçuk, hızlı ve ucuz1 uzay araçları mantıgını guduyor Ekım 1997'de bır yıl sureyle Ay'ın resımlerını çekmek uzere Lunar Prospector fırlatüdı 1999 da Wıld2 adı verılen kuyrukluyıldızı karşılamak uzere Standartıst uzay aracı fırlatıla cak 2003'de Mars'a bır uçak filosu yollanarak aynntüı ıncelemeler yapüacak 2007'ye dogru bır kamıkaze uzay aracı Guneş'e 3 müyon krn'den fazla yaklaşacak. • j.1 , Selçuk Alsan Scıence et vıe, Ekım 1997