Katalog

TVBE LG ESEL SORUN YANITLAYALIM 80 Eyliil Cumartesi TV1 10.10 Belgesel "Earth Work" TV 2 10.30 Belgesel "Rüyalar Okyanusu" TV 3 14.50 Belgesel "Dünya " J l " Sızindir" ILGINC SORULAR Patlamış mısıp SORU Patlamış mısır neden "patlar"? YANIT 1 1 Patlamış mısırların patlamalarına ıki ayrı etkenın bırleşmesı neden olur mısırın çekırdeğının (endosperm) ıçıne doğru şıddetlı bır ısı transferının olması ve çekırdeğın dış tabakasının gerılmeye olan ustun dırencı Yuksek ısılar çekırdeğın ıçındekı suyun buharlaşmasına neden olur bu da çekırdeğın ıçınde çok yuksek bır basınç yaratır Çekırdeğın dış tabakası bu duruma bellı bır basınca kadar dayanabılır Basınç lyıce arttığında ıse çekırdek bır tup gıbı patlar Tam bu patlama anında nışasta yapılı bır madde olan endosperm buyuk bır hızla genışler ve bıldığımız beyaz patlamış mısır otuşur Genışlemenın nedenı boyle durumlara çok hassas olan nışasta tanelerının bır anda şışıvermelerıdır Patlatılması mumkun olmayan mısır cınslerı de vardır Bunlann patlamamalarının nedenı dokularının yeterlı ısı transferı ne uygun olmaması ve çekırdek kabuklarının da zayıf omasıdır YANIT 2: Mısırların doğru durust patlayabılmelerı ıçın nem oranlarının %11 ıle %14 arasında olması gerekır Yanı nem oranının çok yuksek olması da lyı değıldır Eğer çekırdek çok nemlı olursa çekırdektekı nışasta yeterlı basınca ulaşılamadan pışer kabuk yumuşar ve çok erken yırtılır Bu durumda beyaz patlamış mısırlar yerı ne ortadan yarılmış çekırdekler yemek zorunda kalırsınız Mısırları bırden ısıtmak yerıne yavaş yavaş ısıtmaya kalktığınızda da boyle bıçımsız durumlarla karşılaşabı 1 EkimPazar Renk körlüğü avantajları SORU: Erkek nüfusun yaklaşık %5'ı renk körudur, bu bence oldukça yuksek bır oran. Renk köru olmanin avantajlan var mı? YANIT1: Renk korluğunun erkeklerde daha fazla olmasının nedenı X kromozomlarında bu kusuru barındıran genı taşırlar ken bu durumu onaracak bır başka kro mozomlarının olmayışıdır Oysa kadınların renk koru olmaları ıçın renk korluğu genını ıki X kromozomlarında da taşımaları gere kır, dolayısıyla renk koru kadın sayısı aynı problemı olan erkeklerden daha azdır Renk korluğu problemıne evrımsel baskı da çok azdır çunku renk korluğu çok tehlı kelı bır rahatsızlık değıldır ve renk koru erkekler kolaylıkla çocuk yapacak yaşa gelene kadar yaşarlar YANT 2: Renk koru erkek yuzdesı %8 ıken kadınlar ıçın bu oran %0 4 cıvarındadır X kromozomu uzerınde ıki tur fotopıgment genı vardır, bunlardan bırı uzun dalgaboylarına (kırmızı) dığerı ıse orta dalgaboylarına (yeşıl) hassastır renk korluğu bu ıki fotopıgment genının amınoasıt zıncırlerındekı değışımler sonucu ortaya çıkar Yeşıl renk korluğu en yaygın olan renk korluğu turudur Kırmızı renk koru olan erkeklerın oranı %8 ı geçmez Bence renk korluğunun tek avantajı askerı kamuflajin renk korlerı karşısında etkısız kalması olabılır Ikıncı Dunya Sava şı'nda bombardımanlarda renk korlerı kullanılmıştı TV TV TV TV 1 Belgesel "Tanığım Video" 2 15.20 Belgesel "Büyük Çağ" 2 Bılim Gosterısı 3 Belgesel "Dünya Sizindir" 2 Eklm Pazartesl TV 2 8.50 Belgesel "Akdeniz'de Gezintiler" TV 3 11.30 Belgesel "Köprüçay Serüveni" TV 3 14.30 Belgesel "Uzman Gozüyle Doğa" TRTINT 12.30 Belgesel "Piri Reis'in Rotasında Ege" TRT Avrasya 13.20 Belgesel "Türkiye Mağaralan" 3 Ekim Salı TV 2 8.50 Belgesel "Akdeniz'de Gezintiler" TV3 12.30 Belgesel "Iki Dünya Arasında Bir Ada" Kuba dan yaptıkları salla ABD'ye ulaşmaya çalışanların öykusu. TV 3 20.35 Belgesel "Dünya ve Gökyüzü" TRTINT 14.30 Belgesel "Yaşayan Geçmiş" TRT Avrasya 14.30 Belgesel "Köprüçay Serüveni" lırsınız İLGİNÇ BİR NOT: Patlamış mısırlara Meksıka ve Arjantın de yapılan arkeolo|ik kazılarda çok eskı kalıntılann arasında da rastlanmıştır Yanı bundan bınlerce yıl once de bır patlamış mısır donemı yaşanmıştır Pışırmeye ya da un yapmaya yarayan mısırın yetıştırılmeye başlanması ıse çok daha yenı bır olaydır 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 4 Eklm Çarşamba TV 2 8.50 Belgesel "Akdeniz'de Gezintiler" TV 3 12.30 Belgesel "Deniz" TRT INT 12.30 Belgesel "Iki Kültür" TRT Avrasya 13.20 Belgesel "Bilim ve Teknoloji" 5 Ekim Perşembe TV 2 8.50 Belgesel "Akdeniz'de Gezintiler" TV 3 12.30 Belgesel "Deniz" TRTINT 12.30 Belgesel "Tanrıça'nın Ç.ğl.ğı"y TRT Avrasya 14.30 Belgesel "Boğaziçi" 6 Eklm Cuma TV 2 8.50 Belgesel "lAkdeniz'de Gezintiler" TV3 14.30 Belgesel "Jonathan 89 Our World Yes" TRT INT 12.30 Belgesel "Kür Vadisi" TRT Avrasy 12.30 Belgesel "Bilimde Damlalar" SOLDAN SAĞA: 1 1930 doğumlu, profesorluğe 1976 yılında yukselen Ingiltere'de üç yıl kadar Turkıye bıtkılerı uzerınde Edınburg Kralıyet botanık bahçesınde araştırma ve ıncelemelerde bulunan Yerli Akçaağaç Türleri Uzerinde Morfolojik ve Anatomık Araştırmalar adlı yapıtıyla TUBİTAK 50 yıl Cumhurıyet odulunu kazanan Turk botanıkçı 2 Rubıdyum un sımgesı özellıkle bılgısayar ureten bır Amerıkan şırketı Avrupa Uzay Ajansı'nın kısaltması 3 Bılgıkuramsal bır felsefee gore nesnenın temelı, bu nesnenın gerçeklığını temellendıren kavram Padışah ve şehzadelere annelerının yazı ve konuşmalarında kullandıkları resmı hıtap bıçımı 419311986 yılları arasında yaşamış, resmı psıkıyatrının toplumun gereksınımlerıne yabancılaşmış olduğunu ve dolayısıyla, psıkıyatrıye muhtaç olan azınlığa hıyanet ettığını ılerı suren, Aıle'nın Ölumu, Delılığın Dili, Akıl ve Şiddet adlı kıtapları da olan Ingılız psıkıyatr 5 Otlar Surme ya da rastık denılen bır bıtkı hastalığı Bozulan sulu yıyeceklerın uzerınde oluşan kopuk 6 Osmıyum un sımgesı Kadınlar Mızrap çalgıç 7Buyuk pılıç Almanya'da bır nehır 8Sophus onadlı 18421899 yılları arasında yaşamış, gunumuzde kendı adıyla anılan donuşum gruplannı tanımlamasının yanı sıra dıferansıyel geometrıye ve dıferansıyel denk lemler kuramına da onemlı katkıları bulunan onemlı yapıtları arasında Dıferanslyel Donklemler, Sureklı Gruplar Uzerıne Dersler, adlı kıtapları olan Norveçlı matematıkçı Asya'da bır devlet Demıryolu 9Mezru Doğuştan gözlerı görmeyen 10 Eskıden, Doğu Hındıstan'dan getırılen çok nce ve çok seyrek muslın ya da pamuklu bez Akıde ıtıkat YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 1915 yılında doğmuş, 1948'den ıtıbaren, Bondi ve Gold ıle ışbırlığı yaparak evren bılımde, sureklı hıdroıen oluşumu sayesınde yoğunluğun sureklı sabıt kaldığı, durağan bır erven modelı gelıştıren, C.V. Nariıkar ıle bırlıkte, yenı bır çekım kuramı gelıştıren, Ingılız astrofızıkçı matematıkçı 2 Bır değış tokuşta uste verılen şey Yıldırım 3 Batı dıllerınde Havva'ya verılen ad Thomas önadlı 17101796 yılları arasında yaşamış gozlemı ve tumevarımı manevı olgulara uygulayan hume un kuşkuculuğundan kaynaklanan paradoksların karşısına 'sağduyu"nun, neden lerın ve tözlerın varlığı konusundakı ıtkel ınançlarını koymaya çalışan In gılız fılozof 4 Yer fıstığı Lantan'ın sımgesı 5 Iterbıyum'un sımgesı Demır, Çınko Berılyum ve Manganez'ın doğal sulfurlu sılıkatı 6 Saban demırı 7 Fransa'da bır kent 8 Ucret, vergı Sopa, baston 9 Bır haber ajansı Ayak Bızmut'un sımgesı 10 18931966 yılları arasında yaşamış yaptığı çalışmalar arasında 1930 yılında metalurjı alanında, çe lıklerı ve özellıklerı serı olarak uretmek ıçın yenı bır usul ortaya koyan Astronomı'de yerın yapısı uzerıne yenı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 bir teorı, Jeoloji ve Petrografı'de katı cı 1 ^E R G u N ö Z S |U N A Y sımlerın başkalaşA J A D R masını lon yayımına 2 M E I s bağlayan bır açıkla 3 K U T U R S R | M E ma gelıştıren, Fransız maden muhendı 4 L A A | M A I | R N A sı ve bılgını 11Tek5 E N I K T L M E K| nedekı hamuru kazımaya yarayan araç R "5" O | M Z 6 B Â | G ~~ Guçluk, zahmet 12Istek, dılek Bır da 7 O T A N | X | ç I ~R" ırede yarı çap uzun"N" A T R "R" | luğundakı yay par 8 "R" | çasını gören merkez 9 T |N T IX |R T A N T "T TT | açıya eşıt açı ölçme bırımı 10 T \T X |X N E "M" J • •• T T 77 T | X T 436 14 i •