Katalog

A M E R İ K A ' D A N BAKIŞ B İ L İ M TEST Bilim, hayvan haklarıyla sınırlanıyor Hayvanların da yasamaya hakları olduğunu, Insanlar içln ozel yaratıklar olmadığını savunan dernekler, laboratuvarları engelliyor. Doğan Cüceloğlu, Los Ang«ı«s "Kadın ünlüler" üzerine Hazırlayan: lsmail Murat 1) Kadın hastalıktarıyla ilgili tıp dalının adı nedir: a) Androjini b) Jinekomasti c) Jinekoloji d) Ontojeni 2) Mitolojık bir dişinin adını taşıyan gezegen hangisidir? a) Mars b) Merkürc) Satürn d) Venüs 3) Mitolojide savaşçı bir kadın kabilesi olarak bilinen Amazonlar'ın efsanelere göre hangi yörede yaşadığı söylenir? a) Brezilya'nın Amazon havzasında b) Karadeniz bölgesinde Terme çayı civarında. c) Yunanistan'da antik Sparta kenti d) Ege adalarında 4) Kadın cinsiyetini belirleyen kromozom çifti aşağıdakilerden hangisidir? a) XX b) YY c) XY d) YX 5) Kadınlar hangi kalıtsal kan hastılığını genlerinde taşırlar? a) Anemi b) Lösemi c) Hemofili d) Polistemi 6) Cinse bağlı olduğu sanılanbaşka bir özellik aşağıdakilerden hangisidir? a) Görme kesklnliği b) Duygusallık c) Renk körlüd)Zekâ 7) Kadınlarda daha güçlü olduğu öne sürülen duyu hangisidir? a) Koku b) Tat c) işitme d) Dokunma 8) Polonya asıllı Fransız fizikçi Marie Curie radyoaktivıte alanındaki temel çalışmalarıyla tanınır. Marie Curie'nin kızı Irene de annesinin yolundan giderek ünlü bir bilim kadını olmuş ve Nobel ödülü almıştır. Irene Curıe'nin uzmanlık alanı hangisidir? a) Radyoaktivite b) Kuantum mekaniği c) Jeofizik d) Plazma fiziğı 9) Ruhbilim alanında ünlü bir araştırmacı olan Melanie Klein hangi konudaki çalışmalarıyla tanınır? a) Medyumluk b) Şizofreni c) Depresyon d) Çocuk psikiyatrisi 10) "iç Çatışmalarımız" ve "Günümüzün Nevrotik Kişiliği" gibi kitaplarıyla tanınan kadın psıkanalizci kimdlr? a) Karen Horney b) Karen Black c) Virginia VVoolf d) Karen Blixen 11) Sigmund Freud'un kızı Anna Freud da psiklyatri alanında önemli çalışmalar yapmış, benliğin savunma mekanizmalarını incelemiştir. Anna Freud'un tanındığı dal hangisidir? •) Elektra kompleksi, b) Çocuk psikiyatrisi c) Hipnoz d) Organik psikiya,tri 12) Hemşirelik mesleğinin kurucusu olarak kabul edilen Florence Nightingale hangi vesileyle bu çabasını başlatmıştır? a) Afrika'da sömürge savaşları sarısında b) Londra'nın yoksul semtlerinde c) Kırım savaşı sırasında Osmanlı imparatorluğu'nda d) italya'da tifo salgını sırasında 13) Gebelikte doğacak çocuk ıçın özellikle gebeliğin ilk üç ayında tehlıkelı olduğu bilinen hastalık hangisidir? a) Kızamıkçık b) Ishal c) Migren d) Pnömoni. • 14) Barbara McClintock erkek meslektaşları tarafından bir varsayımı nedeniyle uzun yıllar alay konusu olduktan sonra Nobel ödülü almış bir bilim kadınıdır? McClintock'un başarısı hangi alandadır. a) Fizik b) Kimya c) Antropoloji d) Genetik 15) Kadınlara özgü cinsel özelliklerde rolü olan hormon hangisidir? a) Kortızon b) Androgenler c) Östrogen d) Tiroid 16) Aşağıdaki bilim kadınlarımızı ilgili bilim dallarıyla eşleştiriniz. a) Halet Çambel 1) Göğüs hastalıklan b) Türkan Akyol 2) Toplumbilim JC) Nermin Abadan 3) Cilt hastalıklan Unat d) Türkan Saylan 4) Arkeoloji Çözümüi2. sayfada P rofesör John M. Orem Teksas Üniversltesi Sağlık Bilimleri Merkezi'nin Araştırma Laboratuvarı'nda uyku bozuklukları üzerinde araştırma yapmaktadır ve bazı denemelerini kedllar üzerlne uygulamaktadır. Hayvan Haklarını Koruma Derneği üyeleri Orem'in araştırmalarında kedi kullanmasına itiraz etmekte ve araştırmayı durdurması için baskıda bulunmaktadırlar. Araştırmasına devam eden Orem, birçok tehdit mektubu aldı, bazı klşiler evine telefon ederek kendisinin ve aile üyelerinin hayatlarının tehlikede olduğunu söylediler. Şimdi her sabah ancak polis eşliğlnde araştırma laboratuvarına gidebilmekte ve kendisine gelen mektuplar önce polis denetiminden geçtikten sonra eline ulaşabilmektedir. Bir süre önce laboratuvarına girebilme olanağı bulan hayvan hakları koruyucuları, araştırma aletlerini kırdılar, araştırma notlarını yaktılar ve bütün laboratuvarı altüst ettiler. özel koruma Bu tür olaylar sadece Teksas Teknik Üniversitesi'nde değil, bütün ABD'de de yaygınlaşmıştır. Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) hayvanlar üzerinde yapılan araştırmaları para ve olanaklarla hâlâ desteklemektedir, ne var ki artan tehlikeleri de ciddiye almaktadır. Ulusal Sağlık Enstitüsü Direktörü O.W. Sweat, "Belirlı bir kesım, hayvan haklarını korumayı ancak saldırı yoluyla gerçekleştirebileceklerine inanmaktadır!" diyerek, bütün araştırma merkezlerini uyarmıştır. Bırçok ünlversite, araştırma laboratuvarlarına girış ve çıkışı denetleyen güvenlik sıstemleri koydular. Hayvan Haklarını Koruma Derneği Halkla ilişkiler Sorumlusu Sue Brabner, hayvan haklarını kendlleri korumazsa, araştırma yapanların bu konuda hiçbir sorumluluk duymadığını belirtmekte ve yapılan araştırmaların çoğunun insan saglığına dönük olmaktan ziyade ticari amaçlı olduğunu söylemektedir. Örneğin, bırçok hayvan, makyaj malzemesi yapımında kullanılan teknikleri ve malzemeleri geliştirmek için kullanılmaktadır. Bazı hayvanlar stres durumlanndaki davranışları gözlenebilmek için korkunç acı ve ıstıraplara maruz bırakılm'aktadır. Bu araştırmaların sonucunda bir ilaç şirketi ya da bir araştırıcı para kazanmakta, hayvanların çektiği ıstırap ve acıyla bilim adamları hiç ilgilenmemektedir. Sue Brebner, kendi derneklerı sayesinde bir kamuoyu oluşmaya başladığını, özellikle gençler arasında, havyanların da yasamaya ve mutlu olmaya, 2088 biz Insanlar gtbl doğustan hakları olduğu görüşünün yaygınlaştığını soylemektedir. Yasalara göre, hayvanları kürtarmak amacıyla laboratuvarlara girmek suçtur. Ulusal Sağlık Enstitüsü'nün önderliğinde yapılan yeni bir girişimle araştırma laboratuvarlarına Izinsiz girmeyi federal bir suç sayacak yasalann çıkarılmasına çalışılıyor. ABD çapında yaygın suçların ancak federal kanunlarla önlenebileceğini savunan enstıtü yöneticileri birçok araştırıcının kendi hayatlarından korkmaya başladıklarını söylediler. Hayvan haklarını savunan bazı kişiler, araştırıcıların evlerine telefon ederek, çocukları ve eşlerini ikna ederek araştırıcının hayvanlara acı veren araştırmadan vazgeçmesini sağlamaya çalışıyor. Hayvanlar bizler için mi? Sue Brebner, Hayvan Haklarını Koruma Derneği üyeleriyle. hayvanlar üzerinde araştırma yapan kişilerin temel felsefede birbırlerınden ayrıldıklarını belırtıyor. "Blz Insanlar, hayvanlar blzlm içln yaratılmış dlye düşünüyoruz. Bu yanlıştır. Dünyadaki her varlığın, Insana faydası olsun ya da olmasın, yasamaya ve var olmaya hakkı vardır. Hayvanlara, doğuştan sahlp oldukları hakları tanımak ve verm«k zorundayız. Oerneğimiz bu amaçla çalışmaktadır ve büyük destek görmektedlr." Umarız bazı yazarlarımız, sütunlarında, hayvanlarla ilgili bu iki felsefenin Türkiye için yorumunu yaparlar. Bu tür tartışmalara gulüp geçmek yerine üzerinde düşünmeliyiz. Hayvanların kendi koşulları içinde yasamaya hakları olduğunu ve ınsanların bu haklara saygılı olması gerektiğini düşünmek, başka zorunları kalmamış bir toplumun lüksle uğraşması mıdır? Yoksa binlerce yıllık uygarlığın insanlığa getirdiği bir aşamadan mı söz ediyoruz? İnsan hakları, evrensel çerçevesi içinde düşünüldüğünde hayvan haklarından farklı mıdır?