Katalog

PSİ KOLO Jİ Yeni yıl falınız: Terazi sevilmek ister, herkes gibi Doğum tarihleriyle davranışlar arasında açık bir ilişki olduğunu savunan astrolojinin size sunduğu tanımlamalar kişiliğinizle çakıştığında memnun olmuyor musunuz? Yankı Yazgan hoş olmayanlar Içın Bu noktaya tekrar döneceğım, ama "burçlar ve kışılığınız" konu sundakı bır arastırmayı özetlemek ıstıyorum Cerrahpaşa Tıp Fakultesı'nden Acar BaltaşO) "doğum tarihleriyle, davranışlar arasında açık bır ılışki olduğunu öne suren astrolojının kışılık tanımlamalarındakı gerçek payını sınamak amacıyla" yaptığı çalışmada bır grup unıversıte öğrencısının doğum tarıhlerını almış ve bu bılgıler ışığında uzman bır kışı tarafından (burç teorısıne göre) kışılık tahlıllerı yaptırılacağım söylemış Daha sonra çok satan astrolojı kıtaplarından bırındekı kışilık ve tutumlara ılışkın çeşıtlı ıfadelerden bazıları rasgele seçılmış Ifadeler, burç ayrımı gözetmeksızın bır araya getınlmışler Toplam otuz ıfade yıne rasgele gruplanarak uçe ayrılmış Sonra da her kışıye özel, kapalı zarflarla verılmiş Kişılik tanımlarında, "Sızı ılk tanıyanlar kendını beğenmış, soğuk bır kımse olduğunuzu duşunse de sızınle dost olunca yanıldıklarını anlarlar" gıbı bıldik cümleler yer alıyormuş kışiliğimiz ve yaşantılarımız hakkında, böylesıne ayrıntılı ve mahrem bır rehberlığı nerede bulabılırız? Kararsızlıklarımızı, bocalamalanmızı ve tedırgınlıklerımızı yaşarken bır şeylere tutunma ıhtıyacını burçlar karşılamaya hazır Bır psıkıyatrıst arkadaşımla bu yazı hakkında tartışırken, "ınsan o kadar yalnız ve kaybolmuş kı böyle bır çerçeve ıçınde olmak çok rahatlatıcı" demıştı Kabul edıp etmemekte özgur olmadığımız bır suru belırlenme varken, az önce belırlenmekten hoşlanmadığımdan söz etmış olmam sığ gözuktu bırden gözume Genetık şıfremızı, ıçıne doğduğumuz sosyal çevreyı, anne ve babamızın bızı buyuttuklen sıralarda yaşadıklarını, içınde yer aldığımız toplumsal sınıfı ne ölçude belırleyebılıyoruz? Butun bu ıktldarsızlıklar dızısının ardından, benımseyıp, benımsememe kararı bıze aıt olan bır belırlenme ıle karşı karşıya kaldığımızda, ona yan gözle de olsa sıcak bakanların sayısının kabarıklaşmasını ben yadırgamıyorum urçlara hıç ınanmazdim Şımdı de gerçek anlamda bır Inançtan söz edemem Inanıpınanmamak uzerıne kafa yormaktan vazgeçtığımı bılıyorum "Boyle" bır konuda olurup bır yazı yazacağımı ıse aklıma bıle getırmezdım Ama bır gun şöyle bır olay başımdan geçtı Gerçek ve hakıkı bır olay, makaleler ıçın yaratılanlardan değıl Davetlı olduğum bır yemeğe gıderken, Çıngenelerden akşam pazarı kucak dolusu çıçek aldım Elımdekı çıçeklerle asansöre yöneldığımde, aynı yemeğe davetlı olduğunu tahmın ettığım bırısıyle karşılaştım Onun ardından asansöre gırmeye çalışırken, elımdekı demet yuzunden Içeriye gırmekte zorlandım Kolumu, bacağımı turlu bıçımlere sokarak asansöre gırmeyı becerdığımde, dığer konuk benım hangı burçtan olduğumu (sormadı) söyledı Hayretler ıçınde kaldım Nasıl bıleblldığını sordum Ancak o burçtan olanlar, "bır mekânı bu kadar becerıksızce kullanabılırmış" Şımdı, X burcundan olduğumu varsayalım Bu "X" gızlillğinın, mahremıyetten öte amaçları var Okurların şu ılk ıkı paragraftan sonraki tepkılerıne ıhşkın bır şeyler söz konusu Burçlarla haşır neşır olanların, "ancak bır X böyle bır şeyler yazabılırdı" demesı, kuvvetle muhteme Bır dığer kesım ıse, "Herhalde konu sıkıntısı çekıyor" veya "En lyısı bır şey soylemeyelım" dıyebılır Fal, burç, uğurlu yonca, manyetık bılezık vs furyasının olumsuz etkılerının ızlerı kelımeler arasında araştırılabılır Herkesın bıraz dışını sıkmasını önerırım X burcundan olduğumu varsayalım Yanı bu burcun ozellıklerıne layık ve sahıp olduğumu Burçlar, guneş sıstemının ustumuzdekı etkılerını belırleme ve bıldırme çabasının urunuyse, X özellıklerınde olmam da guneş sıstemının benimle ozel ılışkısının sonucu olarak yorumlanabılır Koskoca guneş sıstemının alakasına mazhar olmak muthış bır şey Ama bu ılgıyı ve ılgının sonucu olan özellıklerı, pek çok burçdaş ıle paylaşıyor olmak, coşkumu hafıfletıyor Burçlara kuşkuyla yaklaşan bır yandan da hafıf bır ınanma payı bırakan kışılero adımlarım gerı aldırtan burçdaşlık Gurumu, tekıl olma ısteklenmıze ters duşuyor En hoşlanmadığınız kendınıze uzak bulduğunuz kışının burçdaşınız olduğunu duşunun Sız de X, o da X "Burç meselesı"ne kuşkuyla, daha doğrusu rasyunel yaklaşan pek çok kışının kabullenmekte guçluı< çektığı hususlardan birısı de yılın fılanca ayının fılanca gununde doğmuş olmanın ınsanın hayatını "yazma sı " Kendını burcunun çızdıgı kalıplarla sınırlanmış bulmak, hıçbır zaman en mukemmel sporcu olamayacağını veya hep Ankara'da ya^amdk zorunda olduğunu burcunun bır belırlemesı olarak oğrenmek çok kolay gozukmuyor Hele belırlenmelerle pek başı B Burçlarla oyun Klşllik özetlerl... Baltas'ın araştırmasındakı dığer adımda, araştırmaya katılan bıreylere, kendılerıne venlen kışılık tanımlarının ne ölçude uyduğu soruluyor Standart kışılık tanımlamasının kendısıne % 80100 arasında uyduğunu söyleyen deneklerın oranı % 89I Oldukça farklı burçlara mensup olduklarını hatırlatmak gerek 27 denekten 12 tanesı, kendısıne "hıç uymayan" ıfade bulunmadığını söylerken, 10 tanesı butun ıfadelerın kendısıne "butunuyle uyduğunu" belırtmış 4 kışı 9 ıfadenın (10 taneden), 6 kışı 8 ıfadenın uyduğunu söyluyor Baltaa, ınsanların, 'genelleştırılmış tanımları" kendı kışılıklerının bır özetı gıbı görduklerı sonucuna varıyor Astrolojik kışılık tanımlarında kullanılan genel ve çeşıtlı yönlere çekilebılır ıfadelerin, tek tek bireylere uygulandığında,' doğruymuş" etkısı uyandırdığını söyluyor Bu bakış açısını kullanarak, benım X burcundan olduğum saptamasını "analız" etmeye gınştığımde ılk aklıma gelen açıklamalardan bırısı, "1/12 tutturma şansı vardı" oluyor Tabıı her burcun nufusunun eşıt olmadığı hemen hemen kesın, o yuzden bu olasılık he sabı değışebılır Belkı rasyonel bakış açısını bır adım daha ılerı goturursek, tahmınlerın ya doğru ya da yanlış olacağını, dolayısıyla ınce olasılık hesaplarına gırmenın çok anlam lı olmayacağını duşunebılırız Çunku tahmın lerın "tutmaması" olasılığına karşılık yukselen burç" gıbı yan kategorıler de soz ko nusu kı bunlar tahmıncının hareket alanını genışletıyor Yıne rasyonellık çızgısınden de vam edersem, burçların bu kadar tutulmasında, tahmınlerın tutmasının (tamamen olasılık hesaplarının urunu olarak), tahmınlerın tutmamasından daha etkıleyıci ve ız bırakı cı olmasının etken olduğunu soylemek mumkun Burçlara bazen ' karşı" oluşumda, belırlenmekten pek hoşlanmamamın etkılı olduğunu duşunuyorum Dığer "karşı"lara baktığımda ve sorduğumda, bır yıldız ve doğum tarı hındekı gezegen ılışkıler! tarafından (en azından kenarları) çızılmış bır hat boyunca yu ruduğunu kabul etmek, yonunu o hatta göre behrlemek, onlara hıç cazıp gelmıyor Burçlardan yana bırısı bu eğılımı, X burcu nun bır ozellığı olarak, getırıp önume koyabılır Kımısı de bu belırlenmeyı tercıh ederek, burcu ıle daha ıç ıçe, daha çekıncesız bır hayat surdurme yolunu tutuyor Başka bır duzlemde, yazgıya razı olmak dıye tanımlanabı lecek bu tutum belırlenmeyı davet edıyor Acaba bunda ne "fenalık" var' Hayatımız, IIMİL Burçlara ınanıp ınanmamak uzerıne kafa yormaktan vazgeçmlştım Asansöre bır turlu sığamamamın X burcundan olmamla ılışkısını de bır kenara koymuş, mekanları daha becerıklıce kullanmaya çalışıyordum Burçlarla eğlenıyor, ışıme gelen yanlarını ka bullenıyor, arkadaşlarımın burçlarıyla ılışkılerlnden bır şeyler çıkarmaktan keyıflenıyordum Sonra, ellme bir kltap geçti Şöyle başlıyordu "( ) Efsaneler ınsana hıtap eder, ınsanla konuşurlar, ya da en azından ınsanın kendısı hakkında bır şeyler söylemesını mumkun kılarlar, tam da emın olamayacağı bir şeyler Efsaneler sayesınde ınsan ustelık sırtını tu muyle onlara dayamadan, ılerleme Imkanı bulur insanın sırtını tumuyle bır şeye dayamadan ılerlemeye devam etmesı guzel bır şey Başka bazı efsanelenn yanı sıra ben şahsen burcumu da benımsemeyı seçtım Ama hıçbır sözleşmenın altına ımza atmadan Ben burcumla oynuyorum Çok da lyı bır oyuncu Bana zevk verıyor, guven verıyor korku tuyor benı Işler sarpa sarar gıbı olursa burcumu değıştırmeye hazırım Kendı burcumu benımsedığım gıbı bırkaç burcu daha benımsedım ( )" (Jacques A Bertrand, Terazlnin Hüznu)<2> J A Bertrand, "böyle saçmalıklar uzeııne kıtap yazılmasının" yasaklanması duşun celerının doğabıleceğınden, ustelık ' astrolog bıle" olmadığından söz ederek başladığı burçlar kıtabıyla, burçlara bakış açımı belırledı" "Burç meselesı" ıle ılışkımın belırle nıp, adının konması öylesıne rahatlatıcı oldu kı Bu konuda keyfe kadar davranacak ıster rasyonel olup 'Nörobıyolo|ik kanıtlar var mı kontrollu çalışmalar nerede? dıye sora caktım ıstersem "Eyvah, mıstık mı oluyo rum 7 " dıye kaygılara kapılmaksızın Acaba şunun burcu ne ? " dıye aklımdan geçırebı lecektım Şımdı butun bu belırsızlık seçeneklerı bır yana belırlense lyı olacak bır nokta var Jacques A Bertrand da X burcu mu yoksa? IJ 1) Dr Acar Ballaş CTF Nörolojı bolumunde Uygu lamalı PsıkolO|i Doçentı 2) Terazlnln Hüznü, Jacques A Bertrand (Çev R Hakmen H Bayrı) Melıs 1990 12