Katalog

1 0 0 Y I L Ö N C E B İ L İ M D Ü Ş Ü N BUL Alternatif akım üretecı: Westinghouse dinamosu Alternatif Akım Scientlflc American / Şubat 1890: Elektrik dağıtım şebekelerindeki başarılı gelışmeler devam ederken elektrik mühendisleri güç bir ikilem karşısında kaldılar: insan yaşamını tehdit etmeyecek düşük gerilimli akımın kullanılması insanların tellere dokunabileceği yerlerde güvenlik önlemleri açısından gerekli görülürken Günümüzde Londra büyükşehrinin caddeleri altında basınçlı hava sağlayan 40 kilometre uzunluğunda bır boru şebekesi bulunuyor. Kent sakinlerinin çoğu bu durumdan habersiz. Londra Hidrolik Güç Şirketi'nin verdiği bilgilere göre basınçlı hava İngiltere'de, kıta Avrupası ve Birleşik Devletler'de en önemli enerjı kaynaklarından biri. Asansörler, presler ve basınçlı havaya gerek duyulan başka makineler kentlere dağıtım yapan şebekelerden sağlanan basınçlı havayla çalışıyor. Londra'da merkezi sistemden sağlanan hidrolik güç yıl boyunca gece ve gündüz, ayrıca pazar günleri sürekli enerji sağlıyor Gelecekte elektrik enerjismin basınçlı havanın yerini alacağı düşünülüyor. Basınçlı hava ekonomik yönden ise daha yüksek gerilimli akımın kullanılmasının daha doğru olacağı anlaşılıyordu. Alternatif akım dönüştürücü sistemın bulunuşu söz konusu güvehlik / ekonomi ikileminin çözümünü getirdi. Alternatif akım sisteminden geliştirilen VVestinghouse sıstemi, merkezi dinamo istasyonundân tüketicinin dönüştürücü ve ölçüm sayacına kadar bir dizı aygıtı içerıyor. Resimde görülen dinamo, küçük bir doğru akım üreteceği tarafından uyarılan bir alana sahip. Dinamonun ıçinde ışınsal düzende dizili göbekler var. Aşağıdaki toplama işleminde her harf bir sayının yerini almıştır. ABCDD sayısı 3 ile bölünebiliyor (6'ya bölünmüyor). EFGC sayısı ise dörde bölünebiliyor (8'e bölünmüyor) Bu toplama ışlemındekı sayıları yerlerine yerleştirebilir misiniz? Sayılı toplama Armağanlı bulmaca •ı ABCDD EFGC HD DJ Çözümler ve kazananlar Kâbuslu bilmeceyi kazananlar: Nesrln Alkan Ordu, Murat Sürücü Eskişehır, A.EIIf Mollaoğlu Istanbul Nlzam Oıwn istanbul, Arzu Demlrbaş Samsun, Bütont D«mirbaş • Samsun, Necah Büyükdora Ankara, Volkan Çilingiroğlu Saruhanlı, Erdoğan Sarı Samsun, M.Okan Klbaroğlu istanbul, Necdet Perlnden İzmir, Türkkan Gülyurdu Edremıt •Behiç Ak Fotoğraftaki kilise Yanıt: Merkezde St Cecilia kilisesi bulunuyordu Kiliseler soldan sağa şu şekilde sıralanmışlardı: A, H, F, B, D, E, G, I. Kazanan Necah Büyükdura Ankara Siit Borusu Nöbet Listesi önce şu çözümü söyleyeyim: x +y= 1 kx + y * 2 x +ky = 3 Son ikı denkleml toplarsak, (x +y) + k|x +y)5 x +y=1 olduğuna göre, K = 4 Buradan giderek V3 yıllık kıdemı olan 'bıyıklı'nın haftada 4 nöbet tutacağını görüyoruz. z/3 yıllık kıdemi olan 'kırpı saçlı' ise bu kadar çok çalışmasının ödulü olarak. haftada 3 gecesini hastanede geçirecek. Bu koşullarda çalışan kişılerın verımleri ne mı olur? Verimlerini bılmem, ama halleri pek parlak olmuyor. Hepsine sabır1 23 Bır nafta önce basında yer alan "süt nakil hattı" projesıne ılişkin haber pek cıddiye alınmamıştı Çoğunluk tarafından bir şaka gozüyle bakılan habere göre New York kentının süt gereksinımıni karşılamak uzere döşenecek 100 mil uzunluğundaki boru projesının gerçekleşmesi için ılgili firma 500 bın dolar ayırmıştı. Projenin sahiplerı yeni bir açıklamayla konuyu ciddiyetle ele aldıklarını ve en kısa zamanda gerçekleştırmek istediklerıni belirttiler. Boruda su akımı ile teneke konserve kutulan ıçınde taşınacak olan süt, kentin çeşıtlı bölgelerine dağıtılacak. Sütün 100 millık boru hattı ıçinde taşınma süresi 1 saatı aşmayacak.