Katalog

ARKEOLOJİ Lanetli mezar felaket getirecek Dünyanın en muhteşem hazinelerinin butunduğu Prenses Yaba'nın mezarında lanet mesajı da vardı. Asurluların ünlü Nemrud Sarayı'mn gizli odası sırlarını ele verdi. I raklı arkeolog Muzahim Mahmut Hüseyin ve arkadaşları 2700 yıl öncesinin Nemrud sarayının küçük odasına girmeyi başarmışlardı. Bu oda daha önceleri binlerce kişi tarafından aranıp, bulunamamıştı. Bu ilginç öykü şöyle gelişti: Kazıyı yöneten Hüseyin çevresine bakındı, gözlerı yerdekı tuğlalara takıldı. Daha dikkatlice baktığında havalandırma deliğini andıran bir borunun ucunu keşfetti. Birkaç fayansı kaldırıp gözlerinı boşluğa dikti. Odaya ulaşacak girış kısa sürede bulundu. Ancak odada çivi yazısı yazılmış uzun bir metinden başka bir şey yoktu. Ancak arkeologlar ikinci odaya giden, örülmüş duvarı yıktıklarında nefeslerı kesildi. iki taştan levla ile örtülmüş, yaklaşık 2.40 metre uzunluğunda tozlanmış Mr sanduka ile karşı karşıya kalmışlardı. Bir mezar odası! Hüseyin, levhalardan birini kaldırttı ve cep fenerı ile .nezarı aydınlattı. "Altını görmüstüm. Gözlerimin önUnde panldıyordu. Altınların arasında kemikler, glysiler ve toz vardı" diye sonradan anlatıyordu. Kllolarca altın ve değerll elmaslar. Mücevherler, Tallya ve Yaba adlı iki kadının öteki dünyaya yolculukları sırasında yanlarına konmuştu. Genç kız olarak ölmüş olan Taliya, muhtemelen bir saray prensesiydi, belki de bir oda hizmetçisi. Yaba ise "olağanüatü zarlf ayaklara sahip" çivi yazısına göre kırk yaşlarında bir Kraliçe: MÖ 721705 yıllarında hükmetmiş olan Asurlu Kral II. Sargon'un ilk, karısı. II. Sargon İsrail'i fethedip yaklaşık 30 bin Yahudiden oluşan "yitlk kablleleri" Asurlulara katmıştı. Nemrud sarayı, bugünkü Irak'ın Musul kentinın 38 kılometre güneyınde bulunuyor. Saray, MÖ 879 yılında merasimle açılmıştı. On gün boyunca 70.000 konuk bu bir şekilde ağırlanmış ve sulandırma tesislerini, imparatorluğun bütün bölgelerinden getirilmiş bitki ve ağaçlardan oluşan bahçelerini ve içinde aslanlann, bogaların fillerin ve maymunların yaşadığı büyük parkı hayranlıkla gezmişlerdi. Bundan 267 yıl sonra MÖ 612 yılında Asur imparatorluğu çöktü. İmparatdrluğu fethedenler tapınakları ve saraylarıyla tüm kenti yerle bir ettı. Yaklaşık 150 yıldan bu yana arkeologlar bu kenti yenlden ortaya çıkarmaya çalışıyorlar. Taht salonu açığa çıkarıldı bile. Taht salonunun giriş ve çıkışında aslan, boğa, insan ve vahşi kuşların karmaşasından oluşan devasa masal hayvanları nöbet tutuyorlar Bunların görevlerı, taht salonunu kötü ruhlardan korumak. Duvarlar hükümdarların eylemlerıni anlatan kabartmalarla süslü. Nemrud'un hükümdarlan zengindi. Bu çokuluslu ülkedeki tüm ticaret hatlarını denetim altında tutuyorlardı. Anadolu'daki demlr üretimi, Lübnan'dakı odun üretimini ve Amanos dağlanndaki gümüş madenlerini kontrol ediyorlardı. Ayrıca savaş ganimetleri vardı ve boyun eğdirilen komşuları da imparatorluğa çeşitli hızmetler sunuyordu. Ancak elmaslara hemen hemen hiç rastlanmadı. Çünkü taşınır olan her şey, imparatorluğu tetheden diğer hükümdarlar tarafından alınıp götürülmüştü. Yüzyıllar içinde sayısız insan her şeyden habersiz, şimdi yenı keşfedılen mezarlık odaları üzerınde gezındı Savasçılar, yağmacılar, mezar hıraızları, turlstler, arkeologlar ve Agatha Chrlstie. Kocası arkeolog Slr Max Mallovvan ellili yıllarda sarayın tam da bu kuzeybatı kesiminde araştırmalar yaptı. Agatha Chrlstie İse tam da bu mezartığın yakınlannda Murder in Mesopotamla" adlı polisiyesını yazdı ve aşağılarda bir yerlerde tepeden tırnağa mücevherlere boğulmuş olan Yaba ve Tallya hakkında hıçbır şey bilmiyordu. Hazine gerçekten de görkemll: Altın incili, lapis taşlı 87 altın kolye, 87 altın küpe, 16 altın bilezık ve ayak bileği bilezıği. Altın bir çanağın üstünde ise timsah avına çıkmış bir firavunun resmi var. Hazinenin en gözde parçalarından biri de altın ipliklerden örülmüş bir diyadem. Nemrud sarayında bulunan bu mücevherler insanoglu tarafından yaratılmış olan en olağanüstü parçalardan. Detaylar yalnızca büyüteçle fark edilebiliyor. Sanatçıların muhtemelen büyüteç benzeri aletlerle çalışmış oldukları sanılıyor. Nitekim Assurlanpal sarayında arkeologlar geçen yüzyılda berrak bir kristalden yapılmış mercek bulmuşlardı. Agatha Christie romanı Masallar gibi açılışı kuttarmştı. Konuklar krallara özgu Asuriular zamanında "mıkroskoDm aeneoııecek ince bir işçiliğin görüldüğü altın takılardan bazıll Tahminlere göre kraliyet ailesine mensup kadınlara öteki dünyaya yolculukları sırasında sahip oldukları tüm mücevherler takılıyordu. Hayattayken sahip oldukları altın ve elmaslann büyük bedelinı ödüyorlardı. Bu değerli "yük" bir statü sembolüydü. Ama saray kadınları, bunlar ister kraliçe, ister prenses olsunlar, bir çeşit cennet kuşlarıydılar. Haremde yaşıyorlardı ve dış dünya ile hiçbır ilişkileri yoktu. Hükümdarın mal varlıgı, keyif objesi ve presti) faktörleriydi. Harem, bu dedikodu ve kıskançlığa çanak tutan, kavgaların her an gündemde olduğu ve hükümdarın gözünü boyamak Entrika yerirHarem Bugunku Irak'ta bulunan Nemrud Sarayı'• nın kalıntıları ve iktidar üzerinde büyükçe bir hak elde etmek için alçakça entrikaların düzenlendiği kendine özgü bir dünyaydı Yaba, ölümden sonra da konumunu korumaya kararlıydı. Mezarlığa girişteki odada bulunan yazıda çivi yazısı uzmanlarının belirttiğine göre şu lanet yazılı: "Klm, beni mezarlığımdan çıkarmaya ya da yanıma bir başka sâray kadımnı, bu İster bir Kraliçe ister bir Prenses olsunkoymaya cesaret eder, klm kötü nlyetle elmaslarıma el uzatır ya da mezarlığın mühürünü bozar ve mezarlığa dokunmaya cüret ederse, o sonsuza dek hlçbtr zaman huzura kavuşmadan ortalıkta dolaşacak." 12