Katalog

EV Osteoporozda hormon tedavlsı uzun süreli olduğu takdırde başarılı 5 yıl hormon alımının etkılı olmadığı belırtılıyor Tedavı 1015 yıl surebıhr Her no kadar hormonun göğus kanserıne yol açması nadırse de uzun sürelı kullanımda rısk artıyor östrojen ıskemık kalp hastalığı rıskını azaltıyor, ancak bu aşamada göğüs kanserıyle ılışkisı kullanılmasında en etkılı faktör Iskelete olan etkısl ıkıncı derecede kalıyor Rahmı alınmamış (total hısterektomı geçırmemış) kadınlarda östrojen kullanımı endometrıumda kansere yol açması bakımmdan sakıncalı, ancak projesteron verılerek bu etkı gıderılebılır Rıskler göz önunde bulundurulursa her kadında uzun surelı hormon tedavısı duşündurucu olmalı Belkı de hormon tedavısıne alternatıf yöntemler en lyısı Ancak hormon tedavısı dışında alternatıf tedavı yöntemlert de var Ömeğın kışının beslenme tarzını değıştırmek veya ılave besınler vermek sağhklı bır yaşam surmesıne yardımcı olabılır • Ne tür değlşikllkler yapılabllir: Çay ve kahveyie alınan şeker kesılmeh Tatlı, kek, bıskuvı, çıkolata, reçel, marmelat, tatlı ıçkıler, dondurma, bal azaltılmalı. Tuz, hem sofraya getırılmemelı hem de yemeklere konmamalı Sebze, salata (yeşıl yapraklı bıtkiler, bezelye, fasulye gıbı) her gun bolca yenmeII Gunde en az ıkı porsıyon meyve yenılmelı Tahıllann her çeşıdı, özellıkle magnezyumdan zengın darı, karabuğday, arpa, karbonhldrat ve hften zengın yulaf tercıh edılmelı Kırmızı et (pırzola, bıftek) tuketımı haftada 1 veya 2 porsıyonu geçmemelı, mümkunse yerıne balık, tavuk, sebze, fındık, cevız gıbı kuru yemışler yenılmelı Pırınç ve fasulye yemeklere proteını tamamlamak ıçın eklenebılır Sut urunlerı de gunde ıkiuç porsıyona ındırilmelı Kalori ıhtıyacının yuzde 30'u yağlardan sağlanmalı Hıdrojenlenmış bıtkısel yağlar ve margarın yerıne ayçıçek, zeytınyağları yemeklerde kullanılmalı Gunde bırkaç bardak su veya bır şışe madensuyu ıçılmelı Karbonatsız, fosfatsız, şekersız ve kafeınsız ıçecekler ıçılmelı, çunkü fazla fosfat, kalsıyum ve magnezyum emılımını bozabılır Fakat varsa meyve suyu veya su içllmelı Fazla mıktarda kahve, mıneral emılımını bozabilır Alkol sıcak basmalarını arttırdığından ıçılmemelı veya az ıçılmeli Her şeyı yıyenlere (omnıvar) oranla vejetaryen kadınların kemıklerının daha çok azalması dıkkat çekıcı Bu nedenle hayvansal proteın kaynaklı çeşıtlı amıno asıtlerın, kemığın mıneralızasyonunda etkılı olabıleceğı duşunuluyor B6 ve E vıtamınlerının osteoporoza lyı geldığı söylenır B6vıtamını ve çınko östrojen hormon reseptörunun ışlevını arttırıyor Magnezyum yumurtalıkların hıpofız kaynaklı hormonlara cevabını arttırıyor Adamotunun da östrojene benzer etkı gosterdığı öteden berı bılınıyor Göruldugu gıbı EKONOMİSİ Buharlı pişirme ile doğal beslenme Buharlı pişirme, besin ve vitamin kayıplannı en indiriyor. Hızlı ve doğal lezzete eş pişirıyor. Arş. Gör. ŞengUl Hablemitoğlu aza Ank. un. zir. Fak. Ev. Eko. Y. Ok. ne uygun buyuklukte ve oval bıçımdedır Takılıp çıkarılabılen ve kolay temızlenebılen beş parçadan oluşur Saydam (Cam) Kapak Pişirme ışlemını ızlemeye olanak sağlar ve yıyeceğın buharda gereğınden fazla tutulması önlenır Pişirme Sepetlerı Frıtozlerde olduğu gıbı delıklı ve delıksız tıplerı vardır Özellıkle delıklı sepetler (süzgeç tıpınde) pışırılen gıdaların öz sularının toplama kabına suzulmesını sağlar Delıksız pişirme sepetlerı kullanıldığında bırıken yıyecek öz suları sık sık alınarak kaynamanın oluşması önlenmektedır Ust Gövde: Pişirme sepetlerının yerleştırıldığı ve saydam kapağın takıldığı kı«sımdır Srvı Toplama Kabı: Pişirme sepetınden suzulen sular, bu kapta toplanır Sıvı toplama kabı bır tutamak yardımıyla çıkarılabılır Ana Gövde: Buhar üretıcı, zaman ve ısı ayarlayıcısı ıle pışırıcının çalıştığını gösteren uyarıcı lamba bulunur Buhar uretecıne konulacak su, pişirme süresıne göre az ya da çok doldurulabilır Kısa surelı pışırmelerde tam doldurulmamalıdır Zaman ayarı 120 dakıkaya kadar yapılabılır Buhar ısısı termostatık kontrolludur Buharda pişirme, hızlı bir pişirme yöntemıdır Bu yolla uzun surelı ısı etkısınde kalan yıyeceklerde görülen besın kayıpları en aza ındırılır Suda çözunebılen besın oğelerının bulunduğu yıyeceklerın öz suları sıvı toplama kabında bırıkır Toplanan sular, çeşıtlı soslar ve çorbalar yapılarak değerlendınlebılır Aynca buharda pışırılen etlerde kızartılan ya da fırında pışırılenlerden daha az kütle kaybı görulür Tuzun ve yağın sınııiandığı dıyetlerde pığın mıneral ıçerığının arttığı gösterılmış Artık dıyetler hazııianırken kalsıyum kadar magnezyuma da önem venlıyor Osteoporozun tedavısınde dıyetı değıştırmek kadar düzenll egzeraiz yapmak da önemh Hızlı yürüyüşler, aeroblk, raketli sporlar, dans çok faydalı olabılır Haftada 34 kez en az 30 dakıka boyunca egzersız yapmalı G eçmışte oldukça geçerlı yemek pışırme yöntemlerınden bırı olan buharda pişirme, gelışen teknolojı ıle yenıden gundeme geldı Ev araçgereçlerı teknolojısındekı baş döndurucu gelışmeler, yemek pışırmede enerjı ve zaman tasarrufu sağlayan teknolojık urunlerı (mıkrodalgalı fırınlar gıbı) tuketıcıye sunarken geleneKstl pişirme yöntemlerının de yavaş yava? unutulmasına neden oldu Ancak plyasaya yeni sunulan buharlı pl^iriciler, teknolojık gelışmenın eskıyı yok etmek anlamına gelmedığını çarpıcı bır şekılde kanıtlıyor % 30 ekonomik Buharda pişirme, dığer pişirme yöntemlerıyle (kızartma, fırınlama, kaynatma gıbı) karşılaştırıldığında, zaman ve enerji açısından % 30 daha ekonomiktir. Bugun pek çok mutfakta basınçlı tencereler (duduklu tencereler) pişirme aracı olarak hâlâ ılk sırayı almaktadır Buharlı pışırıcıler basınçlı tencerelerden farklı, gelışmış teknolojıye dayalı araçlardır Basınçla pışırmedekı besın kayıpları burada söz konusu değıl, ayrıca bunlar kullanıcı ıçın daha guvenlı Bu yöntemle farklı yıyecekler aynı anda bır arada pışırılebılır Bu durum ytyeceklerın lezzetlerınde değışıklığe neden olmaz Yıyecekler sulu pişirme yöntemınde olduğu gıbı suyun kaynaması ıle pışırılmez, pışırıcının ana gövdesınde uretılen buhar, gıdanın tümünü sarar ve eşK plşlrmeyi sağlar Yıyecek kutlesının şeklı bozulmaz ve doğal lezzetı korunur Vıtamın, mıneral ve dığer besın oğelerının kaybı da bu yolla en aza ıner Buharlı pışirıcıler, bütün halınde bır tavuğun ya da büyük balıkların pışirılmesıbırtakım maddeler erken menopozda daha yumurtalıkların ışlevı sona ermeden etkılı olabılıyor fişlrua «a, stl şırme suresınce tuz ya da yağ eklenmesı gerekmedığınden doğal lezzete eş pişirme gerçekleştırılır • Fazla kılo almaktan kaçınan ya da duşuk kalorılı dıyet uygulamak zorunda olan bıreyler ıçın en sağhklı pişirme yontemıdır • Yalnızca pişirme ıçın değıl ısıtmak amacıyla da kullanılabılır • Dondurulmuş kırmızı etler ve tavuk etlerı çözdurulebılır • Sosıs, salam, jambon gıbı et urunlerının tuzu ve yağı buharda pişirme ıle azaltılabılır • Domates, patlıcan gıbı sebzelerın kabuklarını soymak kolaylaşır Sonuç olarak, buharlı pışırıcılerın çağımızın sağhklı beslenme anlayışına en uygun, güvenlı, pratık, ekonomik ve kullanışlı bır pişirme aracı olduğu ve tuketıcının buyuk ılgısını çekeceğı söylenebıhr U Yararlanılan Kaynak The Swan Elegance Steam Cooker", 1986 Nevv Home Economıcs, 4 (9) 13 kuruyacak vs klşlyl rahatsız edecektlr. vajinaya kayganlaştıncı (lubrlcatlng) bir kram sürülebillr. • Kadınlar rahatlamasını ögronmelller. Mesaj ve yoga yardımcı olabllir. Devamlı rahat ve sakin ortamda sıcaklık basmaları azalır, akslne devamlı aktlf çalışma ve stres sıcak basmalannın şlddetlnl arttırıyor. Ayrıca dogum kontrolünün 50 yaş altı kadınlarda 2 yıl süreyle, 50 yaş ustundekilerde ise sadece bir yıl devam etmesi gerekiyor. Kaynaklar' The GP s Nevvspaper, 13 September '90 Pulse 15 September '90 Amerıcan Health Textbook of Medıcal Physıolagle Essentıal of Medıcıne Cecıl Pratiğe yönelik öneriler Kalsiyumun önemi Menopozla ılgılı olarak şımdıye kadar en çok bahsedılen ve ıncelenen mıneral kalslyumdur ve sağhklı kemıklerın yeterlı mıktarda kalsıyuma gereksındığı kabul edılmış bır gerçektır Yalnız kemığın bıleşımınde kalsıyumdan başka bırçok madde bulunur ve eksıklıklerı osteoporoza yol açabılır Çalışmalar yeterlı magnezyum alındığında hormon tedavısı uygulanmasa dahı kemığın magnezyum deposunun değışmedığını göstermış Aynca magnezyumun hormonla beraber verıldığı hallerde kemı Neler yapmalı? Menopozdaki kadınlar, kendilerlnl lyl hissetmeleri Içln neler yapmalı? • Yukanda belirttlğlmlz yemek rejlmlni uygulamaya çalışmalı. • Sıcak basması hallnde kolayca çıkanlıp nıhatlanabilecek glysiler glymell. • Vajlna salgısı azaldığı Içln mukoza