Katalog

OJİSİ Düzelme Eğllme Düzelme Düzelme nizde, ağırlık merkezinde (G) odaklanan ağırlıkla (P), omurga merkezinde (C) odaklanan kaldırma gücü arasında denge vardır. Bu iki zıt güç CG doğrusunu döndürürler. 2 Gemi ırken diğer bölümü (A) sudan çıkar. Kaldırma merkezi (C) olur ve su yüzüne çıkan (A) bölümünün ağırlığıyla batan (B) bölümünün neden olduğu kaldırma gucü birleşerek geminin kaldırma merkezidalre oluşturmayı bırakır ve (M) noktası (M') noktasına gelerek ağırlık merkezine yaklaşır. 4 Yüklenmiş sıvı kütlelerin (depo, safralar, güvertedeklsu...) etklsiyle eğil a yeterll olabilir. Bu andan Itibaren gemi eğilmeyl surdürur ve devrlllr. ırma gücü eğilmeyle aynı yönde hareet eder ve gemi yana devrılır. güce eşit ve ters yönde olan kaldırma gücüdür. (G) noktası her zaman (C)'nin üzerindedir. Bu da ıki dengesız güçten oluşmuş ve dengenın ancak omurganın yapısıyla sağlandığı bir sistem yaratır. Ancak gemideki akışkanlar da hesaba katılınca iş biraz karışır (depo, safralar...). Bir yandan eklenen, diğer yandan çıkartılan güçlerın oluşturduğu denge (böylece geminin düzelmesi) bu durumda ters yönde etki eder; serbest akışkanların ağırlığı geminin eğilme yönüne doğru yer değiştirir. bir eğilmeye neden olmaz, ancak GM'nin zayıf olması önemli bir eğilmeyle karşılaşılmasına yol açabilir. Taşıt kapısının açık olması (genelde tehlikeli değildir) güverteye su gırmesine neden olup GM'nin değerini azaltır. Tanıkların belırttıklerıne göre gemi, devrilmeden önce bir parça düzelmiştir. Fakat, güvertede su bulunduğu için denge azalmış ve devrilme kaçınılmaz olmuştur. Kazanın nedenlerini önemlerine göre şöyle sıralayablliriz: Geminin dengesinin ilk durumuyla zayıf olması, taşıt kapısının açık kalması ve taşıtların düzenli biçimde yerleştirilmemesi. Gemi kazalarını önlemek ıçın en guvenli önlem, bütün gemileri dengeyi ölçen bir aygıtla donatrraktır. Bu aygıt süreklı olçum yapmakta ve GM değerının ızlenmesıne olanak tanımaktadır. Aksi halde, kaptanın denge değerini doğru bir biçimde belirlemesı olanaksızdır. Bu nedenle bütün gemilerde denge ölçüm aygıtı bulundurulması zorunfu tutulmalıdır ı ' (Scıence Vıo) îir kova suyu taşımak Metasantrik (GM) uzaklığını bilmek eminın ıyı yol alması ıçın önemlı bir etendir Oysa ağırlık merkezi (G) taşınan üke bağlıdır; ne kadar fazla yük konura (G) o kadar yükselir. Kaldırma nokÎSI da gemi yüklendikçe battığından er değiştirir. (M) noktasıysa bu ikisine e geminin, dalgaların ya da (gemi yön leğiştirırken) santrıfüj gücünün etkisiyle ığilmesine bağlıdır. Bütün bunlara dinanik yüklerin taşınmasını eklemek gere!r (sıvı yükler). Ağzına kadar dolu bir ova suyu dökmeden taşımanın ne kalar zor olduğu bilinir. Sıvılarm harekeı, (G)'nin yeri, böylece metasantr nokası ve yalpalama perıyodu üzerinde rol lynar. Geminin yana devrilmesi için birçok .oşulun bir araya gelmesi gerekir. Bunardan ilk ikisi geminin ilk haliyle denlesinın zayıf olması ve bordanın su üsünde kalan bölümünün alçak olmasıiır. Yukarıdagördüğümüzgıbi, gemide stkisi olan dikey statık güçler, ağırlık nerkezi (G)'de odaklanan ağırlık; omurjanın merkezinde (C) odaklanan, diğer Geminin dengesi Bir geminin dengesini göstermek içın, eğilmenin fonksiyonunda düzelme momentlerinin eğrisı çizilir: P.GM.sin x.P, geminin ağırlığı; x, eğim açısı; açıyla birlikte değişen GM, metasantrik uzaklıktır. Geminin yapısına ve özellikle bordanın su üstünde kalan bölümüne göre, eğri bir maksimum noktasından geçer ve negatıf değere dönüşür (gemi negatifte yana devrilir). Metasantrik GM uzaklığı arttıkça geminin yana yatması zorlaşır; GM'nin azaltılması denge eğhsınin kısalmasına neden olur. Örneğın GM uzaklığının %25'lik azalması devrilme açısını 52°'den 36°'ya düşürür. Bütün bu bilgilerden yararlanarak Herald of Free Enterprise olayını inceleyeblliriz Bu tür gemilerde suya engel olan güverte (taşıtların yüklendiği bölüm) suyun hemen üstündedir. Bu nedenle, yeterli denge deposu olması için ilk dengenin iyi olması gerekir. Eğer yükleme ayrım yapılmaksızın yapılmışsa (çok ağır kamyonlar ve otoların dengesizliği) dış etkilerin rolüyle, GM değeri güçlü egilmelere neden olacak kadar azalabilir. Deniz güzeldi, rüzgâr hafifti, fakat gemi limanın çıkışında güçlü bir girdabın etkisinde kaldı. Hızlı bir girdap tehlikeli Feribot faciası İNGİLTERE Londra' Townsend Thoresen islmll Belçika gemisi, kimbllir kaçıncı aeferinde batma tehlikesinden habersiz yol alıyor.