Katalog

28 EKİM 2014 SALI CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdürü Şakir Gürzumar da görevi bıraktı KÜLTÜR 19 İstanbul DT Müdürlüğü’nden istifa eden Şakir Gürzumar’ın gazetemize açıklaması DEVLET TİYATROLARI’NDA İSTİFA DEPREMİ ŞİDDETLENEREK SÜRÜYOR Domino etkisi yaratan istifa lara neden olurken, Kurt’un istifasının hemen ardından da Ankara DT Müdürü Şekip Taşpınar ile Müdür Yardımcısı Serdar Kayaokay, görevlerinden istifa etmişlerdi. ‘Belirsizlik Demokles’in kılıcı’ MEHMET KESKİN Kültür Servisi Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürü Mustafa Kurt’un, İstanbul DT’de sahnelenen “Güneş Batarken Bile Büyük” ile “Geçtim Ama Tiyatrodan” adlı oyunların bakanlıkça repertuvardan kaldırılmak istenmesi üzerine istifasıyla başlayan deprem devam ediyor. 6 sezondur İstanbul DT Müdürü olarak görev yapan ve bu süre içinde başta “Genç Osman” ile “Ölüleri Gömün” adlı oyunlar olmak üzere pek çok oyunun yönetmenliğini üstlenen Şakir Gürzumar da istifa etti. Gürzumar’ın, istifasını, daha önce bakanlığın “Bizden habersiz basına açıklama yapılamaz” deklarasyonuna karşın kendisinin bizzat basınla “İstanbul DT” logosuyla paylaşması da dikkat çekerken, istifada en önemli etkenin Nejat Birecik’in genel müdür olarak atanması olduğu sanılıyor. Şakir Gürzumar, DT’nin “en güçlü isimlerinden biri” olarak da biliniyor. Ömer Çelik’in bakan olmasının ardından apar topar görevden alınan Lemi Bilgin’in genel müdürlüğü döneminde İstanbul DT Müdürü olarak göreve getirilmişti. Gürzumar, Mustafa Kurt’un genel müdürlüğü döneminde çıkan tartışmalarda da kuruma istifasını sunmamış, görevde kalmayı tercih etmişti. Ancak Birecik’in genel müdür koltuğuna oturmasının Gürzumar’ı “rahatsız ettiği”, bu gerekçeyle istifasını sunduğu kaydediliyor. Ayrıca Gürzumar’ın istifası kurumdaki diğer müdürler açısından da “domino etkisi” yarattı. Gürzumar’ın istifasının hemen ardından Konya DT Müdürü Alpay Aksun ile Trabzon DT Müdürü Birkan Görgün’ün de istifa ettiği belirtildi. Kurt’un istifasıyla kurumda “deprem” etkisi yaşanırken, Kurt bir süre sonra “bakanlığın sürgün yeri” olarak da bilinen Strateji Geliştirme Başkanlığı’nda görevlendirilmiş, kendi asli kadrosu olan “rejisörlüğe” getirilmemişti. Söz konusu görevlendirme de Kurt’un “asaleten” değil “vekâleten” genel müdür olması sebebiyle “hukuka aykırılık” teşkil ettiği için tartışma rt arda istifalar yaşandı Bu süreçte, eskiden Kocaeli Büyükşehir Belediye Tiyatrosu’nun genel sanat yönetmeni olarak görev yapan tiyatro oyuncusu Nejat Birecik ise “daha önce DT geçmişi olu Gürzum mamasına karar şın” bir anda baistifasının h ’ın emen kanlık tarafınardından Ko dan genel müdür ny M üdürü Alpay a DT olarak atanmışile Trabzon Aksun tı. Birecik’in, DT devlete bağBirkan Görg Müdürü ün lı sanat kurumistifa ettiği ’ün de larını yok etbelirtildi. meyi amaçlayan Türkiye Sanat Kurulu (TÜSAK) Yasa Tasarısı Taslağı çalışmalarında bizzat, bakanlıkla çalışmalarda bulunması ve söz konusu taslağı savunması da kurum sanatçılarında rahatsızlık yaratmış ve bu rahatsızlığın ardından da sanatçılar eylem kararı almışlardı. Birecik’in genel müdür olmasının ardından ayrıca Başrejisör Ali Hürol, Genel Müdür Yardımcısı Osman Nuri Ercan, Sanat Teknik Müdürü Hakan Dündar, Van DT Müdürü Demet Boci, Adana DT Müdürü Gökhan Doğan da görevinden istifa etmişti. A Şakir Gürzumar enç Osman’ın yönetmeniydi Tüm bu istifaların ardından dün de 6 sezondur İstanbul DT Müdürü olarak görev yapan Şakir Gürzumar, görevinden istifa ettiğini açıkladı. Ancak Gürzumar’ın istifası diğer genel müdürlerin istifasından farklılık arz ediyor. Gürzumar, istifasını, genel müdürlükten önce ve daha önce bakanlığın ‘G DT Genel Müdürlüğü’ne verdiği “Bizden habersiz basınla hiçbir haber paylaşılamaz” deklerasyonuna karşın, bizzat kendisi, “İstanbul DT” logosuyla basınla paylaştı. Gürzumar’ın bu tavrı DT Genel Müdürlüğü’nde “bakanlığa ve DT’ye kafa tutuyor”olarak yorumlandı. Gürzumar ayrıca geçen yıllarda, o dönem başbakan olan Tayyip Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan’ın “Sanatçılardan biri başörtüm nedeniyle bana hakaret etti” diyerek salondan ayrıldığı “Genç Osman” adlı oyunun da yönetmeni. Oyun geçen yıllarda çokça tartışılmış ve aslında Sümeyye Erdoğan’ın oyunda geçen “Kuranıkerim’in Türkçeleştirilmesi” gibi argümanlardan rahatsız olduğu gerekçesiyle oyunu yarıda bırakıp çıktığı dile getirilmişti. Gürzumar ayrıca İstanbul DT’de izleyici rekorları kıran ve yine içinde savaş ve din eleştirisinin yer aldığı “Ölüleri Gömün” adlı oyunu da yönetmişti. Dün görevinden istifa ettiğini açıklayan İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdürü Şakir Gürzumar, gazetemize yaptığı açıklamada, DT’nin son iki yıldır çıkacak yasayla ilgili tutarsız açıklamaların, spekülasyonların içinde olduğunu belirterek, “Demokles’in kılıcı” gibi duran belirsizliğin sanatçıların morallerini ve performanslarını düşürdüğünü vurguladı. Kendisini istifaya götüren süreci anlatan Gürzumar, sahnelenecek oyunların üç üyesi bakanlık tarafından atanan “edebi kurul”dan “oybirliğiyle” geçtikten sonra seçildiğini belirtti. Edebi kurul sonrası genel müdürlükte oyunların sunulduğunu, ikinci bir toplantıda ise “repertuvar kurulu” toplantısı yapıldığını hatırlattı. Bu toplantı sonucuna göre oyunların sahnelendiğini belirtti.  Ancak bu yılki oyunlarla ilgili karar alınmasına rağmen geçen ay eski genel müdür Mustafa Kurt tarafından telefonla arandığını, “Güneş Batarken Bile Büyük” oyununun bazı sözleçıkartılmasının istendiğini uEski Genel Müdür Mustafa Kurt’un ‘Güneş Batarken rinin söyleyen Gürzumar, daha sonra Bile Büyük’ oyununun kaldırılacağını söylediğini ise oyunun çıkarılmış bölümlebelirten Gürzumar, nedenini sorduğunda ‘Öyle emir riyle birlikte bir metninin istendiğini anlattı. geliyor’ yanıtını aldığını anlattı. Talebi yazılı olarak istediğini fakat buna cevap alamadığını belirten Gürzumar, Kurt’un ikinci kez aradığında oyunun kaldırılacağını söylediğini, nedenini sorduğunda ise “Öyle emir geliyor” diye cevap aldığını ifade etti. Gürzumar, başrejisörün konuyu değerlendirmesi talebinin cevapsız kaldığını belirtirken tekrar arandığında ise “Güneş Batarken Bile Büyük” ve “Geçtim Ama Tiyatrodan” oyunlarının kaldırılmasının istendiğini söylediğini ancak bu durumun bakanlık tarafından teyit edilmediğini ifade etti. Gürzumar, talimatla ilgili Kurt’un “bakanlıkta bir ‘okuma ekibi’ kurulduğu ve oyunlarla ilgili kararlar aldığı” cevabını verdiğini belirtti. Gürzumar, daha sonrasında ise Mustafa Kurt’un “sansür” gerekçesiyle istifa ettiğini açıkladı. Günzumar “Bu durum da bakanlık tarafından karşı bir açıklamayla yalanlandı” diye konuştu. Nejat Birecik’in DT’nin genel müdürü olarak atamasıyla ilgili olarak “Bakanlığın takdiridir” diyen Gürzumar atamanın hukuksal durumuyla ilgili bilgisi olmadığını söyledi. ‘Birecik TÜSAK’ın taşeronu’ ları adına yapılan basın açıklamasını, ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) oyuncu Ferahnur Barut okudu. “Şu Sanat kurumlarını yok etmeyi amaçanda DT’nin atanmış bir genel mülayan Türkiye Sanat Kurulu (TÜSAK) dürü yoktur. Son yasal genel müdür Yasa Tasarısı Taslağı’nın savunucuağustos ayında üçlü kasu Nejat Birecik’in rarnameyle görevinden Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müu Büyük Tiyatro önünde alınmıştır” denilen açıklamada şu ifadelere yer dürü olarak atanmatoplanan 120’den fazla verildi: sı, kurum sanatçılatiyatro sanatçısı yaptıkları “Bu girişimin tek amarı tarafından protesto edildi. Büyük Tiaçıklamada, “Birecik’in DT cı, DT çalışanlarını proyatro önünde toplanan çalışanlarını provoke etmek voke etmektir. Onları, tepki verecekleri bir ki120’yi aşkın Ankaüzere görevlendirildiği” şi ile karşı karşıya gera DT oyuncusu adına belirtilerek “DT’nin atanmış tirip, bu haksız eyleme yapılan açıklamada, karşı yapılacak her eyle“Birecik’in, DT çalıbir genel müdürü yoktur, mi ve her söylemi DT çaşanlarını provoke etTÜSAK heveskârı ve lışanları alehine kullanmek üzere görevlentaşeronu vardır” denildi. maktır. Kamuoyuna, ‘İşdirildiği” belirtilerek te bakın, saygın sanatçı “DT’nin atanmış bir dedikleriniz nasıl davranıgenel müdürü yokyor’ diyebilmektir. Ama biz bu oyutur, TÜSAK heveskârı ve taşeronu na gelmeyeceğiz. Tabii ki bu susacavardır” denildi. ğımız ya da eylemsizlik içine gireceAnkara DT oyuncuları, dün sabah, ğimiz anlamına gelmiyor. Genel müKültür Sanat Sen, TOBAV, DETİS, dür yerine imza atan kişi bilindiği TOMEB, İŞTİSAN, Opera Solistleri gibi TÜSAK tuzağının heveskâr taDerneği ve Tiyatro Platformu öncülüşeronudur. Bu kişi bu tuzağı gündeğünde bir araya gelerek, Birecik’i prome getiren bakanlık yetkililerini kotesto eylemi gerçekleştirdi. Katılımcı ruma görevi üstlenmiştir.” sivil toplum örgütleri ile DT oyuncuAçıklamada ayrıca, “Sorumuz Kültür ve Turizm Bakanlığı’na: DT içinde kurumu tanıyan, kurumun işleyişini ve geleneklerini bilen onca liyakat sahibi varken neden bu kişiyi atamaya çalışıyorsunuz? Son sözümüz de heveskâr taşerona: Hak etmediğiniz o makamı derhal terk edin” denildi. Eylemde, Kültür Sanat Sen Genel Başkanı Yavuz Demirkaya da son dönemde, Altın Portakal Film Festivali’nde, DT’de yaşanan sansür girişimleri ile Fazıl Say’ın eserlerinin Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası repertuvarından çıkarılmasını eleştirerek şunları söyledi: “Sesleniyoruz: Sesimize sesinizi katın. Sanatın zincirlenmesine kayıtsız kalmayın. TÜSAK’ı inceleyin. Sanatın tüm dallarını egemen gücün ideolojisinin emrine vermek üzere tasarlanmış bir tuzak olduğunu göreceksiniz. Kültür ve Turizm Bakanı’na sesleniyoruz: Sanatın çığlığını duyun. Bu çığlık ülkemizin gerçekten demokratikleşmesine sanatın katkı verme isteğinin sesidir.” Fotoğraf: NECATİ SAVAŞ Ankara DT sanatçıları, Nejat Birecik’in genel müdür olmasını protesto etti ‘Sesimize sesinizi katın’