Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1 OCAK 2014 ÇARŞAMBA [email protected] 14 KÜLTÜR Geniş kitleye klasik müzik u Borusan Quartet, artık yıllanmış dörtlüler gibi birlikte soluk alıp veren, güzel müzik yapmanın keyfine varan, disiplinli bir topluluk. Üyelerin sempatik oldukları kadar karizmatik olması topluluğa belirli bir dinleyici kitlesi kazandırdı. Duydum ki geçen pazar günü Borusan Quartet Trump Tower’da konser verecekmiş. Anlaşılan belli bir konser merkezi olmayan İstanbul’da yeni alanlar keşfediliyor diye düşündüm. Üstelik yaylı çalgılar kuvarteti gibi son derece klasik bir topluluk ve Beethoven’in “Op.18, no.4” dörtlüsüyle başlayan bir konser! Bir dolu küçük çocuğun balonlar arasında bağırarak koşuşturduğu bir koridorda ilerleyerek dar uzun bir salona girdik: Trump Kültür ve Gösteri Merkezi. Aslında bir klasik konser için son derece elverişsiz. Ama değişik bir dinleyici kitlesinin klasik müzikle buluştuğunu görmek sevindirici oldu. Beethoven’in dörtlüsünü dengeli, abartısız ve dört çalgının net söyleşileriyle yorumladıktan sonra topluluk Burhan Öcal/ Mirzayev’in hüzünlü “Eski İstanbul”undan, Ravel’in ve Verdi’nin dörtlülerinden bölümlere, Serkan Gürkan’ın “Tango”sundan Oğuzhan Balcı’nın düzenlediği “Karahisar Kalesi”ne, rengârenk bir dinleti sundu. Borusan Quartet artık yıllanmış dörtlüler gibi birlikte soluk alıp veren, güzel müzik yapmanın keyfine varan, disiplinli bir topluluk. Ellerindeki tarihi çalgıların kadife tınılarını iyi değerlendiriyorlar. Çeşitli bestecilere yapıt ısmarlıyorlar, onları çalıp gün yüzüne çıkartıyorlar. Kendilerine bu topluluğun yolunu açan öncüleri Gürer Aykal’ın bir kuvartetini kayda alıp CD yaptılar. Türk bestecilerini de klasik müzik tarihindeki temel besteciler kadar çok çalıyorlar. Üyelerin sempatik oldukları kadar karizmatik olması topluluğa belirli bir dinleyici kitlesi kazandırdı. Geçen hafta sonu Borusan’ın kurucusu Asım Kocabıyık’ın birinci ölüm yıldönümüydü. Kuşkum yok ki Asım Bey, Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası kadar Borusan Quartet’in başa Borusan Quartet’in Trump Tower konserinde değişik bir dinleyici vardı. KüçüK Gece MüziKleri Konserleri Oda müziğinin güzelliği Topluluğu’nun ise ilk konseriydi. Sezai Kocabıyık (obua), BarGeride bıraktığımız yılın şubat kın Balık (obua), Ferhat Göksel ayında Nusret İspir – Selen Ak (klarnet), Barış Yalçınkaya (klarçora Klarnet İkilisi’yle başla net), Cavit Karakoç (fagot), Seryan Küçük Gece Müzikleri kon taç Çevikkol (fagot), Cem Akser dizisi 26 Aralık Perşembe ak çora (korno) ve Sadi Baruh’tan oluşan (korno) topluluk, klaşamı bir “sekizli” olan “Ocsik Batı müziğinin iki bütagon” Üflemeli Çalgılar yük ustasının, Mozart ve Topluluğu’nun konseOctagon Beethoven’ın büyük riyle sona erdi. yapıtlarına oranla az Pera Müzesi’nce Üflemeli Çalgılar çalınan birer yapıtıdüzenlenen, MehTopluluğu’nun nı seslendirdi. met Mestçi’nin sakonserinin, Kesişen Mozart’ın “serenat yönetmenliğini nattan çok üflemeüstlendiği 2013 konDünyalar: Elçiler ve liler için yazılmış serlerinin bir ayırıcı Ressamlar sergisinin bir senfoni” olarak özelliği her ay “üye sayısı bir artan” bir ortasında gerçekleşmesi tanımlanan KV 388 Do Minör Üflemeli topluluğu müziksekonsere ayrı bir Çalgılar için Serenad’ı verlerle buluşturmakboyut kattı. da, Beethoven’ın “dösa, ikinci ayırıcı özelliği nemin divertimentolaPera Müzesi’nin ikinci karını geride bırakan bir ditındaki Sevgi ve Erdoğan Gönül Salonu’nda “Kesişen Dünya vertimento olan ve bestecinin lar: Elçiler ve Ressamlar” sergi sonradan yaylı çalgılar beşlisisinin ortasında yapılmasıydı. Çalı ne dönüştürdüğü” Op.103 Mi nan yapıtların büyük çoğunluğu Bemol Majör Üflemeli Çalgılar nun tablolarda yansıtılan dönem için Sekizli’si de ustaca çalındı. lerin ürünü olması da, kuşkusuz, Oda müziğinin güzelliğini yaşakonsere ayrı bir boyut katıyordu. tan, keyifli bir konserdi. Küçük Gece Müzikleri konserKüçük Gece Müzikleri 2013 konser dizisinin son konseri, İstanbul leri bu yıl da sürecek. Ocak–mayıs Devlet Senfoni, Borusan Filarmo dönemi izlencesinde beş topluluk ni, Cumhurbaşkanlığı Senfoni ve yer alıyor. 18 Ocak 2014’teki ilk Devlet Opera ve Balesi orkestra konserde dinleyeceğimiz topluluk larında çalan değerli sanatçıların Nihan Atalay Zeynep Keleşoğkurduğu Octagon Üflemeli Çalgılar lu Flüt İkilisi. EGEMEN BERKÖZ rılarıyla da gurur duyuyordu. 2005’ten bu yana ünlü kuvartetlerle ve ustalarla çalışıp kendilerini geliştirmeleri, Borusan Kültür Sanat’ın onlara sağladığı A. Stradivarius (1714 “Adam”), N. Amati (1662), A. Testore (1725) ve Petrus Guarneri (1740) gibi özel çalgılarını değerlendirmeleri, yurtiçinde ve yurtdışındaki konserleri onları adım adım ilerletti. Ayrıca kentet olarak da ünlü solistlerle çalmaları onlara yeni bir kimlik kazandırıyor. Oda müziği toplulukları bir kurulur, bir kaybolur ülkemizde. İlk kez bir sponsorun böylesi sahip çıktığı Borusan Quartet üyeleri bu şanslarının farkındalar. Karmaşık 2013’ü geride bıraktığımız bu günlerde, yeni yılla birlikte sanat kurumlarımızın da yalnız yaratıcı ve damıtılmış sanatla uğraşacakları, huzurlu ve güvenli bir ortama kavuşmalarını dilerim. oYUncUlAr senDiKAsI n Kültür Servisi İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası (İDSO) şef Stefano Mazzoleni yönetiminde 3 Ocak Cuma saat 20.00’de Zorlu Center Performans Sanatları Merkezi’nde konser verecek. Ünlü piyanist İdil Biret’in solist olarak yer alacağı konserde, Rahmaninov’un “Piyano Konçertosu No. 3”, Kodaly’nin “Galanta Dansları” ve Stravinsky’nin “Ateş Kuşu Suiti” eserleri seslendirilecek. idil Biret ve iDso aynı sahnede 1930’lara uzanan bir geçmiş Kültür Servisi Devlet Opera ve Balesi’nin (DOB) 1930’lu yıllara uzanan arşivine internetten ulaşmak mümkün olacak. DOB Genel Müdürü Rengim Gökmen, arşiv çalışmalarını sürdürdüklerini, yılbaşında kamuya açılmasını planladıkları belirterek “Bu, bir kurumun geleceğe daha güvenle bakabilmesi için geçmişini saklaması gerekliliğinin en önemli unsuru” dedi. DOB’un arşivinde 1930 yılından itibaren, aralarında 327 opera, 207 bale, 44 operet, 36 modern dans, 32 çocuk müzikali, 30 müzikal, 25 oratoryonun bulunduğu 768 eser yer alıyor. Bunlardan 581’ini yabancı 187’sini ise yerli eserler oluşturuyor. Arşive kazandırılan materyallerin başında 225 başlıkta toplam 7 bin 958 fotoğraf, 599 eser kitapçığı/katalog, 365 afiş bulunuyor. 94 eserin basın bülteni ve 1968 yılından itibaren 1438 gazete kupürünün eklendiği arşivde biletler, kostüm ve dekor eskizlerine de yer veriliyor. Görüntü kaydı ise ancak 1994 yılına kadar uzanıyor. Arşivde, 1934 yılında Türkiye’yi ziyaret eden İran Şahı Rıza Pehlevi için Mustafa Kemal Atatürk’ün isteğiyle bestelenen “Özsoy” operası ve eseri izleyen Pehlevi’nin fotoğrafı, Atatürk’ün Ankara’ya gelişinin yıldönümü anısına 27 Aralık 1934’te ilk kez sahnelenen “Taş Bebek” operasının kataloğu ile Atatürk’ün naaşının Anıtkabir’e nakli dolayısıyla ilk kez 9 Kasım 1953’te icra edilen “Atatürk Oratoryosu” kataloğu da yer alıyor. Devlet Opera ve Balesi’nin arşivi internet üzerinden halka açılıyor Oyunculuk artık ‘tanımlı’ Oyuncular Sendikası Genel Başkanı Mehmet Ali Alabora, sendiOyuncular Sendikası’nın yıllar kanın sitesinde yaptığı “Var olmak dır sürdürdüğü mücadele ilk mey mı? Yok olmak mı” başlıklı açıklavesini verdi. Oyunculuk, seslendir mada, “meslek tanımı ihtiyacının me oyunculuğu ve figüranlık, 26 sendika kurulmadan tespit edilAralık’ta Resmi Gazete’de yayım diğini ve çalışmalara başlandığılanan “Ulusal Meslek Standart nı” belirterek “Oyunculuk tanımılarına Dair Tebliğ” içerisinde yer nın resmileşmiş olması bugüne alarak “tanımlı meslekler” hali kadar belirsizmiş gibi gösterilerek oyuncuların aleyhine kullane geldi. Mesleğin tanımlı olmanılan son dayanak noktası, oyunculuk sektörü adına sını da ortadan kaldıryasal düzenlemelerin yaOyuncular mıştır. Oyuncu sağlığı pılabilmesi ve oyuncuSendikası Genel ve iş güvenliği kamluk alanındaki meslekBaşkanı Mehmet panyası ile ilgili olalerin hukuki açıdan rak da meslek ta“resmen” tanınması Ali Alabora, meslek nımı birçok konuanlamına geliyor. tanımının yapılmasıyla yu netleştirecek ve Mesleklerin tailgili, “Oyunculuk tanımının daha önce sigornımlı olması süreci şöyle işledi: resmileşmiş olması bugüne talılık konusunda yaşanan sorunlaOyuncular Senkadar belirsizmiş gibi rın aşılmasını sağdikası, 7 Aralık gösterilerek oyuncuların layacaktır” dedi. 2012 tarihinde Oyuncular SendiMesleki Yeterlilik aleyhine kullanılan son kası üyesi Şebnem Kurumu (MYK) ile dayanak noktasını da Sönmez ise messektöre ilişkin önortadan kaldırmıştır” lek tanımının neden celikle 5 mesleğin önemli olduğunu şöyle standardını yapmak dedi. anlattı: “Oyuncular Seniçin protokol imzaladı. dikası ilk günden bu yana İmzaladığı protokol sonrasektörde çalışanların yasal güsında öncelikle “oyuncu”, “figüran” ve “seslendirme oyuncu vencelerinin, hukuki tanınınırlısu” meslek standardına ilişkin bi ğının olması için uğraşıyor. Örrer taslak metin oluşturuldu. Oluşan neğin oyuncuların sigortalı çataslak metinler sektörün ilgili bile lışabilmesi için ilk adım meslek şenlerinin görüş ve önerilerine su tanımının olmasıydı. Şimdi bu nuldu. Ardından MYK’nin oluştur adım atılmış oldu.” Oyuncular Sendikası şimdi, dans duğu “Kültür Sanat Komitesi”nin görüşüne sunuldu ve MYK yöne sanatçısı ve opera sanatçısı mestim kurulu tarafından da onaylana lek tanımlarının yapılması için çarak Resmi Gazete’de yayımlandı. lışacak. ASLI ULUŞAHİN n Kültür Servisi Film müzikleriyle tanınan piyanist ve besteci Wojciech Kilar, 81 yaşında hayatını kaybetti. Özellikle Andrzej Wajda, Roman Polanski e Krzysztof Kieslowski imzalı filmlerin müziklerini yazan Kilar, Ukrayna doğumluydu. Kilar’ın 130 filmlik kariyerinde Francis Ford Coppola’nın Drakula’sı da vardı. Ustaların müzikçisi Wojciech Kilar öldü MUsA AnTer’in HAYATI FilM olDU cemal süreya sempozyumu ‘Asasız Musa’ sonbaharda gösterimde Kültür Servisi Kürt aydın Musa Anter’in hayatı film oldu. 20 Eylül 1992’de Diyarbakır’da öldürülen Anter’in hayatını anlatan filmde Anter’in üç çocuğu Anter Anter, Rahşan Anter ve Dicle Anter de rol aldı. “Asasız Musa” isimli filmin yönetmenliğini Aydın Orak üstlendi. oyuncu ve yönetmen Aydın Orak’ın ilk uzun metrajlı filmi “Asasız Musa”, Musa Anter’in yaşamındaki dönüm noktaları metaforik bir dille anlatılıyor. 4 yıllık çalışma sürecinin ardından Mardin merkez, Nusaybin, Akarsu ve Musa Anter’in doğduğu köy olan Zivinge’de çekilen filmde Anter’in yaşamını 10 oyuncu canlandırdı. Sonbaharda gösterime girmesi planlanan filmde karakter devamlılığı oyuncularla değil, karakteri simgeleyen fötr şapka, pardösü ve tahta bavul ile sağlandı. Metafor ve imgelerle anlatılan filmde Anter’in yaşarken kullandığı nesnelere de yer verildi. Filmde, Turgay Tanülkü, Aydın Orak, Selamo, Murat Toprak, Şenay Aydın gibi isimleri rol aldı. n Kültür Servisi Boğaziçi Üniversitesi Edebiyat Kulübü Türk Dili ve Edebiyatı Komisyonu ve Cemal Süreya Kültür ve Sanat Derneği tarafından düzenlenen “Atlas Okyanusu’nda Fırat’ın Salı: Cemal Süreya” adlı sempozyum 89 Ocak’ta Boğaziçi Üniversitesi’nde yapılacak. Sempozyumda Ülkü Tamer, Leyla Şahin, Mecit Ünal konuşma yapacak. ‘Gezi, İsyan, ÖzgürlükSokağın Şenlikli Muhalefeti’ Ayhan sökmen hayatını kaybetti n Kültür Servisi Türk sanat müziğine müziğine besteci, sanatçı, koro şefi ve hoca olarak emek veren Dr. Ayhan Sökmen 84 yaşında İzmir’de yaşamını yitirdi. TRT radyoları, devlet koroları ve konservatuvarlara da birçok öğrenci yetiştiren Sökmen, TRT’de bine yakın programda yöneticilik yaptı. Safiye Ayla, Alaeddin Yavaşça, Tülin Korman, Niyazi Sayın, Avni Anıl, Cüneyt Kosal ve İnci Çayırlı gibi sanatçılarla çalışan Ayhan Sökmen çok sayıda koro kurup yönetti. Kitabın geliri Berkin’e Kültür Servisi Ayrıntı Yayınları’nca basılan “Gezi, İsyan, ÖzgürlükSokağın Şenlikli Muhalefeti” adlı kitap, Gezi Direnişi’nde polisin attığı biber gazı kapsülüyle vurulan ve aylardır komada olan Berkin Elvan’a adandı. Kemal İnal tarafından derlenen kitabın gelirleri, Berkin Elvan’ın tedavisi için ailesine ulaştırılacak. Kitapla ilgili yayınevi “Her türlü tahakküm ilişkisine, iktidarın zorbalıklarına ve baskılarına karşı ötekilerin, dışlanmışların, ezilenlerin yanında yer alan kitapları yayımlamaya devam edeceğiz” açıklamasını yaptı. Türk edebiyatının önemli isimlerinden, senarist, romancı Vedat Türkali’nin kitapları da 2014 yılından itibaren Ayrıntı Yayınları tarafından yayımlanacak. Yazarın “Yalancı Tanıklar Kahvesi” adlı romanı, “Özgürlük İçin Kürt Yazıları II”, “Tüm Yazılar Konuşmalar II” kitaplarıyla, yeni romanı “Bitti Bitti Bitmedi” yılın ilk aylarında okurla buluşacak.