Katalog

SAYFA CUMHURİYET kultur@cumhuriyet.com.tr 10 TEMMUZ 2013 ÇARŞAMBA 16 KÜLTÜR Umutsuz bir nostalji BERAL MADRA 55. VENEDİK BİENALİ ÜSTÜNE NOTLAR (I) Herkes İçin Mimarlık, Beyoğlu Sineması için harekete geçti İstanbul hızla BizansOsmanlı görüntüsünü taciz eden, cıvık postmodern yapı örnekleri ve küreselleşmenin büyüme şablonlarıyla keşmekeş bir görüntüye doyumsuzca kucak açıyor. Türkiye pavyonu için Venedik’e gelmiş gazeteciler ve sanat uzmanları ile 9. yüzyılda kurulmuş San Marco Meydanı’ndaki kulenin altında protesto gösterisine katılırken, bu olağanüstü korunmuş kentte çevreme bakıp tam böyle düşündüm. İstanbul’da Taksim Gezi Parkı olayı başlamıştı; bizler iktidarın İstanbul’u altüst eden icraatlarına karşı çıkıyorduk! Giardini ve Arsenale’de Massimiliano Gioni küratörlüğündeki 162 sanatçılı ana sergi de en iyi niyetle değerlendirildiğinde geçmişe saygı anlamına geliyor. Bu geriye dönük özellikli ve görsel bir bellek dizgesi üstüne kurulmuş sergi “Ansiklopedi Sarayı” başlığı ile sunuluyor. Google ve Wikipedia çağında bu da geçmişe hasret yansıtıyor. Gioni, kavram metninin bir yerinde bilginin sınırsızlığına değinerek küresel bilgiyi “bilme olanaksızlığından” söz ediyor; buna “küresel görsel bilgiyi bilme olanaksızlığı” da eklenebilir. Beyaz küp mekânlara çok ustaca yerleştirilmiş bir sergi düzeni içinde bol resim ve heykelli modernist ilkeleri ve estetiği yansıtan bir sanat birikimini izleme olanağı var. Kendisinin de belirttiği bu sürrealizm kaynaklı “tutku ve paranoya” yansıtan görsel birikimi izlerken akla birçok soru geliyor: Bu “bilme olanaksızlığı”nın görsel birikimi yalnız Avrupa’ya mı odaklanmış Alfredo Jarr, Şili pavyonuna kurduğu büyük bir havuzda Giardini’nin mükemmel bir maketini batırıyor ve çıkarıyor; “Bu bienal batmıştır, yeniden doğmalıdır”ın metaforu olarak! tır? Avrupa ansiklopediyapıtları gün yüu Yapıtlar müzelerden muş sinden başka ansiklopezüne çıkarmak ve deve koleksiyonlardan di yok mudur? Bu 162 ğerlerini artırmak gisağlanmış; dolayısıyla sanatçının yalnız 12’si bi bir amaca ve umutAvrupa ve Amerika kısuz bir nostaljiye hizkoleksiyonlardaki taları dışından; örneğin ediyor bu sergiunutulmaya yüz tutmuş met İslam dünyasından tek ler! Gioni her nedenyapıtları gün yüzüne sanatçı FransızMarase filmi başa sarmış çıkarmak ve değerlerini ve bir kez daha Avkeşli Bouchra Khalili; Türkiye’den de Yüksel artırmak gibi bir amaca rupa kültürünün biArslan. imgeleve umutsuz bir nostaljiye linçaltındaki Gioni’ni ansikloperin bir ansiklopedisini hizmet ediyor bu disinde Doğu kültürüsunuyor. sergiler! Oysa sergi, bu tek nün ve İslam dünyasıtaraflı seçkiye karşın nın maddeleri yer almıçelişkili olarak Doyor! Sergilenen sanatçıların birçoğu da ölmüş ve genç sanat ğu kültürlerinden fazlasıyla etkilenmiş olan Gustav Jung’un, Douzmanlarının bu sanatçıları tanımağu mitolojisi ve figürleriyle dolu dığını gözlemledim. “Kırmızı Defter” adlı desen defteYapıtlar müzelerden ve koleksiyonlardan sağlanmış; dolayısıyla ko ri ile başlıyor. Venedik Bienali’nin kavram, bileksiyonlardaki unutulmaya yüz tut çim ve söylemleri bağlamında http:// www.designboom.com/art/alfredojaarchilepavilionattheveniceartbiennale2013/ linkinde izleyebileceğiniz bir yapıt önemli bir yanıt veriyor. Alfredo Jarr Şili pavyonuna kurduğu büyük bir havuzda Giardini’nin mükemmel bir maketini batırıyor ve çıkarıyor; bu “bienal batmıştır, yeniden doğmalıdır”ın metaforu olarak! Bu yıl bienalde Türkiye’den biri resmi diğeri özel iki sanatçı vardı: Arsenale’deki TR Pavyonunda Ali Ömer Kazma ve Arsenale Docks’taki bir mekânda da Ahmet Güneştekin. Ali Ömer Kazma’nın videoları “Rezistans” başlığıyla sunuluyor ve insan gövdesinin kimlik inşasında kullanımı üstüne çeşitli kültürel örnekleri içeriyor. Bu videolar başarılı bir dizi belgesel; eğretileme, gizem ve dolaylı anlatım yoluyla ya da yerleştirmeye ilişkin sanatsal bir algı ortamı arayanlara fazla bir şey vaat etmiyor. Başlığı Türkiye’deki güncel sivil direnişe uygundu ama içerik açısından örtüşmeyi bulmakta zorlandım. Güneştekin’in sergisi ise Türkiye’deki “çözüm süreci”nin arkasındaki gerçekleri Venedik Bienali ortamına taşıyor ve bienaldeki Lübnan, Irak, Güney Afrika, İrlanda gibi ülkelerin pavyonlarında izlenen bellek içerikli son derece vurucu sunumlarla karşılaştırıldığında, yerinde ve zamanında bir sunum. Dilin yasaklanması üstüne kurguladığı videoları ve iki üçboyutlu yapıt yerleştirmesi üstüne serginin kataloğuna yazdığım yazının İtalyanca çevirisi Kuzey İtalya’da yayımlanan İl Manifesto gazetesinde yayımlandı. Kültür Sanat Ülke genelinde karşılaşılan sosyal sorunlara mimarlık bağlamında çözümler üretmek ve mimarlık eğitimine yeni açılımlar kazandırmak amacıyla kurulan Herkes İçin Mimarlık Derneği, Beyoğlu Sineması için harekete geçti. Dernek, uzun zamandır ayakta kalma mücadelesi veren sinema için bir dizi proje gerçekleştiriyor. Sinemanın sorunlarının ve çözüm önerilerinin tartışıldığı atölye çalışmaları sürerken mimariyle ilgili somut adımlar da atılıyor. İlk olarak sinemanın tabelası değiştirildi, içi boyandı, aydınlatma elemanları yenilendi ve fuaye alanının daha etkin kullanılması için değişiklikler yapıldı. Böylece, 12 Temmuz Cuma günü başlayacak ve ay boyunca sürecek SİYAD’ın seçti ği “2012’nin en iyi yabancı filmleri” gösterimi öncesinde sinemanın yüzü yenilenmiş oldu. Sonrasında ise mobilyalarının, Pera Salonu’nun, kafesinin yenilenmesi planlanıyor ve inisiyatif bunun için sponsor arayışını sürdürüyor. Herkes İçin Mimarlık Derneği, 1989 yılında kurulan Beyoğlu Sineması’nın yeni nesiller tarafından tanınmasını sağlamak için sosyal medyada da tanıtım faaliyetleri yürütüyor. Tüm bu çalışmaların “Diğer tarihi sinema salonlarının geleceğine yol göstermek ve İstiklal Caddesi üzerindeki bağımsız sinema kültürünü yeniden canlandırabilmek amacıyla” yapıldığını belirten dernek, “AVM’den çık, sinemaya sahip çık” sloganıyla herkesi Beyoğlu Sineması’na destek olmaya çağırıyor. SALMAN RUSHDIE’DEN YENİ KİTAP ‘Utanç’ın romanı... Kültür Servisi Birçok saygın edebiyat ödülünün ve “şövalye” unvanının sahibi Britanyalı yazar Salman Rushdie’nin yeni romanı “Utanç” Can Yayınları tarafından yayımlandı. Yazarın “Geceyarısı Çocukları”ndan hemen sonra kaleme aldığı bu politik eser, iktidar çılgınlığına kapılmış politikacıları, toplumun vasiliğine kendini atamış hırslı, “dini bütün” generalleri ve elbirliğiyle demokrasisi delik deşik edilmiş bir ülkeyi anlatıyor. Biri Pakistanlı diktatör Ziyaül Hak’a, ikisi baba kız Butto’lara benzeyen karakterlerin önemli roller üstlendiği bu alegorik roman, yine Pakistan’dan izler taşıyan ancak bambaşka bir ülkenin tarihini, utanç duygusunun odağında aktarıyor. Ayıbı, rezaleti, skandalları da içeren tarihin bu utancı, özellikle romandaki iki karakterde somutlanıyor: “Utanmazlığın” kişileşmiş hali Ömer Hayyam Şakil ile başka insanların hissetmedikleri bütün utancı kendinde toplayan karısı Safiye Zeynep... Kültür Servisi Cihat Aşkın, Anadolu Üniversitesi Senfoni Orkestrası solisti olarak Balkan turnesine çıktı. Aşkın, Tiran’daki programının ardından 11 Temmuz’da da Manastır Askeri İdadisi’nde Atatürk için konser verecek. 13 Temmuz’da ise Uluslararası Volos Festivali’nin açılışını yapacak. Aşkın’dan Atatürk için konser İSTANBUL’DAN KENTSEL DÖNÜŞÜM KARELERİ İsis Sculpture&Design’ın ilk sergisi açıldı PINAR KÜR KİTAPLARINI ÇOMÜ’YE BAĞIŞLADI ‘Edebiyat dünyaya bir kapı açar’ Kültür Servisi Yaedip kendi dünyasını yezar Pınar Kür, kitapniden fark etmesini sağlarını Çanakkale Onselayan şey okumakla ilgilikiz Mart Üniversitesi dir. Edebiyat dünyaya Kütüphanesi’ne (ÇOMÜ) bir kapı açar. Hanbağışladı. gi meslek için çalışıKütüphanesindeki yakyor olursanız olun laşık 3 bin kitabı bağışlaen belli başlı şey kiyan Kür, ÇOMÜ öğrentap okumaktır.” cilerine ve gençlere bir ÇOMÜ KütüphaKür’e yaptığı bağıştan mesaj yollayarak şunladolayı İşleyen tarafından nesi Daire Başkanrı söyledi: “Okumadan vekili İsmail İşleplaket ve teşekkür insan hiçbir yere varayen tarafından kibelgesi verildi. maz. Küçük yaştan ititaplar teslim alıbaren insanın hayal gücünü geliştiren, nırken Pınar Kür’e de ÇOMÜ bir dünya görüşü edindiren, kendisinKütüphanesi’ne yaptığı bağıştan dolayı den farklı dünyaların olduğunu fark plaket ve teşekkür belgesi verildi. Kültür Servisi İsis Sculpture&Design’ın ilk sergisi “Illumination: Aydınlanma” Bodrum Yalıkavak’ta açıldı. Merhum heykeltıraş İrfan Korkmazlar’ın eserleri ile Ayşin Öztürk İşeri’nin öğrencilerinin ve Kormazlar’ın eşi Zehra Korkmazlar’ın eserlerinin yer aldığı serginin teması “kadının gücü”. Ayrıca öğrencilerin; “Rüzgâra Karşı”, “Venüs”, “Olay Kadın” ve “Mükemmel Denge” isimli bronz heykelleri sergileniyor. Eren Aytuğ ‘Milyonluk Manzara’ Kültür Servisi NarPhotos Kolektifi tarafından hazırlanan “Milyonluk Manzara” isimli fotoğraf sergisi, 12 Temmuz’da Tütün Deposu’nda açılacak. Sergide, NarPhotos Kolektifi’nden; Serra Akcan, Eren Aytuğ, Mehmet Kaçmaz, Tolga Sezgin, Saner Şen ve Kerem Uzel’in 20122013 yılları arasında İstanbul’un çevre semtlerinde çektiği kentsel dönüşümü yansıtan fotoğrafları yer alıyor. Aynı gün, İMECE Toplumun Şehircilik Hareketi’nden, Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Ezgi Bakçay’ın ve sergide çalışmaları yer alan fotoğrafçıların katılacağı bir söyleşi de yapılacak. Sergi açılışının hemen öncesinde, saat 19.00’daki söyleşi yine Tütün Deposu’nda gerçekleştirilecek. “Milyonluk Manzara” sergisindeki fotoğraflar, mayıs ayında, Semih Akşeker, Cihan Aktaş, Hakan Bıçakçı, İhsan Bilgin, Tanıl Bora, Gaye Boralıoğlu, Funda Şenol Cantek, Haydar Ergülen, Alev Erkilet, Özgür Sevgi Göral, Pınar Öğünç, Mine Söğüt, JeanFrançois Pérouse, Özcan Yurdalan ve Turgut Yüksel’in yazıları ile beraber “Milyonluk Manzara Kentsel Dönüşümün Resimleri” adı altında İletişim Yayınları tarafından yayımlanan kitapta da yer alıyordu. Toplumsal olaylara duyarlıkları ile dikkat çeken NarPhotos Kolektifi üyeleri, Gezi Parkı’ndaki ağaçları savunmak amacıyla başlayan direnişe de katılmış, kolektifin fotoğrafçılarından Mehmet Kaçmaz, önceki günkü eylemlerde başından yaralanmıştı. AIMA Ayvalık Müzik Festivali 1998 yılından bu yana Prof. Filiz Ali’nin öncülüğünde, Türkiye’de klasik müziğin gelişimi için çalışmalar yürüten Ayvalık Uluslararası Müzik Akademisi (AIMA), bu yıl ilk kez AIMA Ayvalık Müzik Festivali düzenliyor. 8 Temmuz’da başlayan festivalin bugünkü son konseri Vivaldi’nin eserlerine ayrıldı. AIMA’nın masterclass’larına katılmış keman, viyola ve viyolonsel öğrencilerinin yeniden bir araya gelmesiyle oluşturulan orkestranın konserinde, Vivaldi’nin “Dört Mevsim”den İlkbahar, Yaz konçertoları, iki viyolonsel için konçertosu ve dört keman için konçertosu yorumlanacak. Manolo Valdés için rehberli sergi turu n Kültür Servisi Pera Müzesi sanatseverler için rehberli sergi turu düzenliyor. Pop Art’ın İspanya öncüsü ve kurucularından sayılan Manolo Valdés’in resim ve heykellerinden oluşan sergi için gerçekleşecek rehberli tur, 17 Temmuz Çarşamba saat 18.30’da başlayacak. Kültür Servisi Geçen aylarda vizyona giren Osman Sınav imzalı “Aşk Kırmızı” filminin müzikleri, “AŞK KIRMIZI” orijinal film müzikleri albümüyle müzikseverlerle buluşuyor. Sony Music etiketi taşıyan albümün tüm müzikleri Mehmet Erdem ve Alper Atakan tarafından hazırlandı. ‘Aşk Kırmızı’ filminin müzikleri albüm oldu Kültür Servisi SAHA Derneği; Delfina Foundation, Iniva (Institute of International Visual Arts) ve Goldsmiths Üniversitesi’nden “Visual Cultures” bölümü ile “Curatorial/Knowledge” doktora programı işbirliğiyle, Londra’da gerçekleştirilecek “The Research Fellowship 2013” araştırma programına Türkiye’den kabul edilecek bir katılımcıyı destekleyeceğini duyurdu. 23 Temmuz Salı gününe kadar başvurulabilen program, sanatçı ve araştırmacılara, görsel kültür alanında kapsamlı bir çalışma yapma olanağı sunmayı amaçlıyor. 1012 haf SAHA Derneği’nden sanata destek ta sürecek programa kabul edilen kişiye, Londra’ya gidiş dönüş uçak bileti, gündelik temel ihtiyaçların karşılanması için belirli bir miktarda burs ve konaklama imkânı sunuluyor. Bunun yanı sıra katılımcı, Goldsmiths’in yüksek lisans derslerine ve Curatorial/Knowledge seminerlerine katılım, Iniva Stuart Hall Library kütüphane ve arşivini kullanma, Londra çağdaş sanat dünyasıyla tanışma olanağına da sahip olacak. SAHA Derneği, çağdaş sanatı destekleme amacında birleşen bir grup sanatsever tarafından 2011 yılında kurulmuştu.