Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12 ARALIK 2012 ÇARŞAMBA [email protected] 14 EKONOMİ Bankalar, yüzde 0.87’ye düşen faizle kredisini yapılandırmak isteyen tüketiciden masraf istiyor İkinci masrafa dikkat Ekonomi Servisi Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararından sonra bazı bankalarda yüzde 0.78’e kadar gerileyen konut kredi faizlerinden yararlanmak isteyen tüketici düş kırıklığına uğrayabiliyor. Bazı bankalar, kredisini yeniden yapılandırmak isteyen müşterilerine, ikinci kez dosya masrafı ve yüzde 2 ceza çıkarıyor. Ancak bankaların yapılandırma cezası, yargı kararlarına aykırı düşüyor. Yargıtay’ın konuyla ilgili kararları bulunduğunu belirten Yargıtay 13. Hukuk Dairesi üyelerinden Candaş İlgün’ün değerlendirmesine göre, ikinci kez masraf almaması gereken bankalar, yüzde 2’lik er Altın Çakılma: Gerçek Büyüme Yüzde 1 Üçüncü çeyrek büyüme verileri 10 Aralık Pazartesi yayımlandıktan sonra, aynı gün TV kanallarında, izleyen gün de gazete köşe yazılarında İran’a meşhur altın ihracatının (aslı ödeme) etkisini ölçmeye yeltenen kimseye rastlamadım. Gözümden kaçan olduysa, peşinen özür dilerim. Ama, hakkını yemeyelim, herkes şunu teslim ediyordu; “Altın ihracatının katkısına rağmen büyüme düşük geldi”… Peki, altın ihracatının gerçek ihracat olmadığını bildiğimiz halde bunu ayıklayıp büyümeye bakmamız gerekmez mi? Bu yapılmıyor. Neden? Üç ihtimal var; birincisi tembellik, ikincisi iktidardan çekinme, üçüncüsü yolyöntem bilmemek. Üçüncüye verelim bu ihmali… Oysa açıklanan büyüme verisinin içinde gerçekten de süzülmesi gereken bir altın balonu var. Bunu çekip almadan ne 2012 küçülmesini doğru anlayabiliriz ne de 2011 büyümesini. Peki, yöntemi ne bunu ayıklamanın? TÜİK, milli gelirin harcamalar üstünden tespitinde, hanehalkının, devletin tüketimini alır, buna devletin ve özel sektörün yatırımlarını ekler, ayrıca “stok” ekler ve son olarak mal ve hizmetlerin ihracatları ile ithalatlarını birbirinden çıkarıp netini bu toplama ekler, böylece sonuca ulaşır. Peki, altın bunun neresinde? Altın, toplam mal ve hizmet ihracatının içinde. Onu nasıl hesaplıyormuş TÜİK? Şöyle diyor; “Mal ihracatının hesaplanmasında kullanılan veri kaynağı gümrük beyannamelerine dayalı olarak hazırlanan dış ticaret istatistikleridir. Hizmet ihracatının hesaplanmasında ise T.C. Merkez Bankası tarafından derlenen ödemeler dengesi istatistikleri kullanılmaktadır.” Demek ki, gümrüklerden ne bilgi geliyorsa, bu haneye giriyor. Altın ihracı, İstanbul gümrüklerinden yapılıyor. İsteyen TÜİK veritabanına girip görebilir. Yani, gümrükten gelen altın ihracı verisi, milli gelirin içinde. Altın ithalatı da öyle. ??? Şimdi altını, toplamdan nasıl ayıklayacağız? Şöyle yapıyoruz: Ödemeler dengesine gidiyoruz, oradaki döviz gelirlerine altın dış ticaretini oranlıyoruz. Böylece altının ağırlığını buluyoruz. O ağırlığı sabit fiyatlı milli gelire getirip aynı oranda mal ve hizmet ihracat ve ithalatından düşüyoruz. Sonuçta ayıklamayı gerçekleştirmiş oluyoruz. Peki, bu işlemi hem 2011, hem 2012 için yapınca büyüme ne oldu? Birincisi, 2011’de altın ithalatı ağırlık taşıdığı için 2011’in büyümesinin hakkı yenilmiş, onu belirtelim. Altın ithalinin etkisi düşüldüğünde, 2011’in 9 ayındaki büyüme, geçen yıl açıklandığı gibi yüzde 9.7 değil, yüzde 10.4 olacaktı. 2011’in tamamında da yüzde 8.5 değil, yüzde 9 olacaktı… DÖVİZ GELİR VE GİDERLERİNDE ALTININ PAYI 2012 OcakEylül 2011 OcakEylül Döviz geliri (Milyon $) 151.535 138.455 Altın ihracatı 10.696 782 Altın Payı,% 7.1 0.6 Döviz gideri (Milyon $) Altın ithalatı Altın payı,% 186.326 6.683 3.6 ALTIN DIŞ TİCARETİNİN BÜYÜMEYE ETKİSİ Her kredi kullanımında dosya, komisyon, ekspertiz ücreti gibi farklı kalemlerde maliyetler çıkaran bankalar bir de yapılandırmadan kazanç sağlamaya çalışıyor. Ancak dosya masrafının ikinci kez alınması ve yüzde 2 erken kapatma cezası kesilmesi yargı kararlarına ters düşüyor. ken kapatma cezası da kesemez. Oysa yeniden yapılandırma isteyen kredi kullanıcıları, bankalarda tersine bir tablo ile karşı karşıya kalıyor. Tüketicilerden sikayetvar.com’a gelen şikâyetlere göre bankalar, tüketiciyi adeta cezalandırıyor. Tüketicilerden gelen bazı şikâyetler şöyle: ? Nisanda 77 bin TL 1. 06 faizle konut kredisi çektim, bu ay faizlerin 0.80’lere kadar düştüğünü öğrenince bankaya kredi yapılandırmak üzere gittim. Kalan borcumun yüzde 2’si kadar ceza istediler. Ayrıca 500 TL kadar masraf çıktı. Banka bu işlem için yaklaşık 2 bin liralık fatura çıkardı... Neden ceza ödüyorum! Aylık maaşımın yarısını ayda 10 günün gecesi sabaha kadar çalışarak kazanıyorum. ? Yeniden yapılandırma istedik, 615 TL ücret talep ettiler... Dekontta yapılandırma ücreti ya da kredi masrafı yazmıyor tabii.. Müşteri, parayı kendi hesabına yatırıyor. Böylece müşterinin elinde mahkemeye başvurmak için bir belge olmuyor değil mi? ? Yapılandırma istedim. İlk kez kredi kullanana 0.83, bana 0.93 faiz verdiler. Neymiş yapılandırma böyle. Ayrıca bin lira yapılandırma parası istiyorlar. ? 24 Kasım 2011’de konut kredisi kullandım. Ekim 2012’de söz konusu kredinin yapılandırılması yoluna gittim. Sözleşmede olmadığı halde bin lira para kesildi. İade edilmesini istiyorum. İspanya örneğini ülkeye getirecek İspanya’da yüksek risk altındaki kadınlar 999 numarasını telefonlarına tuşladıklarında polis merkezine bağlanıyorlar. Vodafone ailede şiddet gören bu kadınlar için özel bir telefon çıkardı. Tek bir tuşla hem ortam dinleme hem de kadınların bulunduğu ve tehdit gördüğü yere polis ekiplerinin dört dakikada ulaşacağı bir sistem geliştirdi. Şu anda İspanya’da 21 bin kadın bu sistemi kullanıyor. İngiltere’de ise 13 emniyet bölgesinde 2 bin kadın bu telefonları kullanıyor. 6 polis bölgesi daha geliyor. Serpil Timuray, İspanya’dakine benzer bir proje için Türkiye’de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı başta olmak üzere paydaşlarla konuşup benzer bir projeyi taşımak için görüşmeleri sürdürdüklerini söyledi. Kadına şiddetin İngiltere’de de yaygın olduğu, Thames Bölgesi’nde yılda 16 namus cinayeti işlendiği belirtildi. Üç köpek, bir eşek bir de ‘cep’ Vodafone’un dünyanın en ünlü iletişim, teknoloji ve pazarlama uzmanlarının katılımı ile düzenlediği “Mobile for Good” seminerine Türk çobanın sözleri damgasını vurdu. LONDRA (Cumhuriyet Bürosu) Vodafone’un dünyanın en ünlü iletişim, teknoloji ve pazarlama uzmanlarının katılımı ile düzenlenen “Mobile for Good” seminerine Anadolulu çobanın sözleri damgasını vurdu. Vodafone Türkiye’nin “Çiftçi Kulübü” üyesi çoban, SMS’lerle gelen bilgiler sayesinde 180 başlık koyun sürüsünü 250’ye çıkardığını söyledi. Vodafone Vakfı tarafından Londra’da mobil teknolojilerin insanlığın iyiliği için kullanılması amacıyla yürütülen “İyilik İçin Mobil Teknoloji Zirvesi”nde Çiftçi Külübü uygulamasını anlatan Vodafone Türkiye Üst Yöneticisi Serpil Timuray özetle şunları söyledi; Ankarı’nın Polatlı kasabasından çoban Polat Aslan’ın öyküsü türküler eşliğinde yayımlanan bir video ile tanıtıldı. Hayvanlarının büyük bir bölümünü selde kaybeden Aslan, şimdi hava durumunu cepten öğrendiğini anlattı. Türkiye’ye övgü İmdat Sütlüoğlu Vittorio Colao, grup olarak 34 kilit büyüme bölgelerinin olduğunu söyleyerek “Açıkçası Türkiye tacımızdaki en değerli mücevherlerden biri” dedi. ? Çiftçi Kulübü’nün 700 bin üyesi var. 100 milyon Avro’luk bir verimlilik sağlandı. ? Bu proje ile her türlü desteği veriyoruz. Örneğin bir çiftçimiz İngiltere’den 400 ton patates siparişi aldı. Sürüsünü büyüten çoban, “artık sürümü 3 köpek, bir eşeğin yanında bir de cep telefonu ile yönetiyorum” diyor. ? Bu proje sayesinde bazı çiftçiler bankalar tarafından ciddiye alınır oldu. Vodafone Grubu Üst Yöneticilerinden Vittorio Colao, Çiftçi Kulübü’nün bir sosyal ihtiyaca yönelik en iyi girişimlerden biri olduğunu dile getirerek, “Dünya genelinde tarım fırsatlarını büyük ölçüde artırmamız gerekiyor, aksi halde fiyatlar çok yükselecek ve karşılanamaz olacak. Benim arzum yalnızca Vodafone Çiftçi Kulübü’nün Türkiye ile sınırlı kalmayıp, dünya genelinde bir Dünya Çiftçi Kulübü’nün kurulmasıdır” diye konuştu. Ford’da direksiyona Ali Koç geçti Ekonomi Servisi Rahmi Koç, 40 yıldır yürüttüğü Ford Otosan Yönetim Kurulu Başkanlığı’ndan ayrıldı. Yerine Ali Koç seçildi. Ford Otosan, 1972’den bu yana şirketin yönetim kurulu başkanı olarak görev yapan Rahmi Koç’un görevini bıraktığını ve yönetim kurulunun, Ali Koç’u yönetim kurulu başkanı olarak seçtiğini açıkladı. Şirketin KAP (Kamu Aydınlatma Platformu) açıklamasında “Rahmi Koç, geçmişte olduğu gibi gelecekte de engin bilgi ve tecrübesi, vizyoner bakış açısı ile şirketimize ve yönetim kurulumuza rehberlik etmeye devam edecektir” denildi. Görevine Yönetim Kurulu Üyesi olarak devam edecek Rahmi M. Koç, Ford Otosan‘ın başarılarından büyük gurur duyduğunu vurgularken, yeni Başkanı Ali Y. Koç da Ford Otosan’ın bu yeni dönemde Türkiye’ye yine, hep daha iyisini kazandırmak için çalışacağını vurguladı. 190.635 5.248 2.8 Bakanlar istedi Çaykur fabrikası kapandı PELİN ÜNKER Erdoğan Üniversitesi’ne devredildiği için kapanacak Taşlıdere fabrikasının Bakanlar Kurulu kararı ile devredildiği belirtildi. Altın dahil GSYİH Altın Hariç GSYİH 20119AY(milyon TL*) 85.420 85.947 20129AY(Milyon TL*) 87.655 86.706 Büyüme, % 2.6 0.9 (*) 1998 fiyatlarıyla; Kaynak TCMB, TÜİK veritabanı İmdat Sütlüoğlu RİZE Çay üretimi yapan Taşlıdere fabrikasının kapatılmasının mimarının Bakanlar Kurulu olduğu ortaya çıktı. Çaykur’a ait Taşlıdere fabrikasının bulunduğu arazinin, daha önce Rize Üniversitesi iken adı Recep Tayyip Erdoğan olarak değiştirilen üniversitenin tıp fa kültesine devrine Bakanlar Kurulu’nun karar verdiği, Çaykur’un da fabrikayı kapatmak zorunda kaldığı belirtildi. Çaykur Genel Müdür İmdat Sütlüoğlu, Taşlıdere fabrikasını Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne arazi tahsisi dolayısıyla kapatacaklarını, buradaki işçi ve üretim sistemlerinin diğer fabrikalara kaydırılacağını söyledi. Özelleştirme iddialarının doğru olmadığını da dile getiren Sütlüoğlu, üretimi artıracaklarını dile getirdi. 2023 ihracat hedefi 50 bin ton olan Çaykur, 2013’te Pepsi, Lipton ve CocaCola gibi devlerin yarıştığı soğuk içecek pazarına giriyor. Ice Tea’nin hammaddesini üreten tesis yatırımı yakında tamamlanacak. Sütlüoğlu buzlu çayın (ice tea) hammaddesini üreten tesisin tamamlanmak üzere olduğunu söyledi. Daha Kaç Kadın Ölecek Sizce?.. Yeter Bilgen, Emrah Dil, Kadriye Menteş, Gülay Yaşar, Gülşah Aktürk, Dilek Sökmen, Gülgez Çiftçi, Tuğba Genç, Mahmure Karakule... Daha çok var ama burada keselim ve soralım: Bu isimler sizin için bir anlam ifade ediyor mu? “Hayır” değil mi? Ortak noktaları artık yaşamıyor olmaları. Tanıdıkları erkekler (koca, nişanlı, sevgili, baba) tarafından hunharca öldürülen kadınlar onlar. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu artık toplumun kanayan yarası olan cinayetler konusunda önemli bir seferberliğe girişmiş durumda: Kadın katillerine ağır ceza verilmesi için davaları takip etmek; kadın katillerine ağır ceza uygulamayan ve kadınları korunmayan devlet kurumları ile mücadele; öldürülen kadınların cinayet mahalline karanfil bırakmalar ve İstanbul, İzmir ve Eskişehir’de sistematik eylemler... Platformun İstanbul temsilcilerinden Fidan Ataselim ile konuşuyorum. Daha üniversite öğrencisi Fidan. “Her gün beş kadın öldürülüyor ve kadın katillerine indirimler uygulanmaya devam ediliyor. Kadınların büyük bölümü boşanmak istediği için öldürülüyor” diye anla tıyor. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu kadınların öldürülmesinin arkasında hükümetin uyguladığı politikalar olduğunu söylüyor. Aksini düşünmek mümkün mü? “Ayrılmak isteyen, ayrılan ve kendisine yeni bir hayat kurma cesareti olan kadınların katledildiği” bir ülke burası ve bu gerçek bile iktidar tarafından dile getirilmiyor. “Kutsal aile” o kadar kutsal ki, erkek kutsanmamasını, reddedilmeyi kendine yediremiyor. Sahiplenme alışkanlığının verdiği haklılık duygusu ona, kadını gözünü bile kırpmadan öldürme cesaretini veriyor. Hatta daha da ileriye gidiyor, sadece kendini reddeden kadını değil, ona yardım edenleri de katlediyor. Evleri basıyor, hamile, çocuk mocuk dinlemeden hepsini öldürüyor.. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, kadın mücadelesi yürüten kadın örgütlerinin bir araya gelmesi ile kurulan bir platform. Emekçi Hareket Partili Kadınlar, DİSK Kadın Komisyonu, İMECE ve Türkiye Komünist Partili Kadınlar tarafından kuruldu. CHP, İstanbul Barosu ve öldürülen ailelerin yakınları platformun destekleyicileri arasında. Tabii bir de hemen hemen her gün gerçekleşen kadın cinayetlerine seyirci olmak yerine elini taşın altına sokarak çalışmalara katılan duyarlı insanlar.. Şimdi ise önemli olan bu sayıyı çoğaltmak, eylemlere, yürüyüşlere, davalara katılmak... Ancak kadınlara karşı işlenen cinayetlerde sorumlulardan birinin de devlet olduğunu unutmadığımız sürece bu cinayetlerin sayısını azaltabiliriz... 2012’nin ilk 9 ayında altın ihracatının etkisi ne olmuş? Altınla ödemeyi ihracat kabul ederseniz herkesin yazdığı gibi yüzde 2.6. Ama altını dışarıda tutun, ihracattan saymayın, o zaman, (2011’in baz etkisinin de katkısıyla) büyümenin yüzde 1’in bile altına inerek yüzde 0.9’a düştüğünü görüyoruz. ??? Açıkça görüldüğü gibi, İran’a altınla ödemenin dayattığı altın ithalatı ve ihracatı, büyümenin gerçek yüzünü maskelemiş durumda. 2011’in büyümesini altın ithalatı daha aşağıda gösterirken 2012’nin büyümesini de maskelemiş. 2011’in hakkı 0.5 puan yenmiş, 2012’nin 9 ayında ise 1.6 puan küçülme altınla maskelenmiş durumda. Bu, kelimenin tam anlamıyla saçmalıktır!.. Bu kadar büyümeye etki etmiş bir değişkeni yokmuş gibi saymak, en hafif deyimle kurnazlık, ciddiyetsizliktir. Nitekim sonunda bakın Merkez Bankası’nın son Finansal İstikrar Raporu’na şu cümle giriyor: “Net ihracatın yıllık büyümeye yüksek oranlı katkı yapmasında net altın ihracatının etkisi not edilmelidir.” (s.11) Şimdi nedir bu? Merkez Bankası, bunu kabul ediyor ama hükümet, TÜİK ve ne yazık ki akademya, iktisadın kanaat önderi geçinenler bunu es geçebiliyorlar. Açık olan şudur: 2010’u yüzde 9.2 ve 2011’i (kayıtlarda yüzde 8.5) yine gerçekte yüzde 9 büyüme ile kapayan Türkiye ekonomisi, 2012’de yüzde 1 büyümenin altına düşmüş, adeta çakılmıştır!.. Bu gerçekle yüzleşmeden bir adım ilerleyemezsiniz… Yumuşak iniş değil, tam bir çakılma vardır ve yılın tamamının da bu yüzde 1’lerle kapatılma ihtimali oldukça yüksektir… MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ 1 ABD DOLARI ALIŞ 1.7771 SATIŞ 1.7857 1.8736 12 ARALIK 2012 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.7759 1.7884 1.8528 1.8848 1ABD Doları: 0.9531 5.7501 0.9337 6.6673 82.45 0.9871 5.6570 3.7502 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.7820 1.7850 Avro 2.3140 2.3180 İngiliz Sterlini 2.8500 2.9000 İsviçre Frangı 1.8950 1.9250 24 Ayar Altın 97.50 97.85 Cum. Altını 653.50 656.50 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8614 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU Dilek Türker sahnede devleşen bir kadın. Türkan Saylan’ı canlandırdığı Türkan, Latife, Rosa Luxemburg, Kuvayı Milliye Kadınları ve şimdi de Nakşidil Sultan. Geçen pazar Nakşidil Sultan’ın galası yapıldı Işık Okulları Salonu’nda. Osmanlı aydınlanmasının yeni uyandığı dönemde, Osmanlı Sarayı’na satılmış, soylu bir Fransız ailenin kızı olan Nakşidil Sultan, Osmanlı aydınlanma dönemine önemli katkılarda bulunmuş olan bir kadın. Aimee’nin kölelikten sultanlığa yükseliş serüvenini Nakşidil Sultan adını alışını, 3. Selim’le yaşadığı büyük aşkı, 2. Mahmut’a nasıl büyük sevgiyle annelik yapmasını Türker’in Tiyatro Ayna’sı destansı bir kurguyla sahneliyor. Tam da Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Muhteşem Yüzyıl’a zehirli oklarını yönelttiği Nakşidil Sultan... 0.30903 0.31055 0.30881 0.31126 2.3055 2.8576 1.9003 2.3166 2.8725 1.9125 2.3039 2.3201 2.8556 2.8768 1.8974 1.9154 bir dönemde gerçekten çarpıcı ve izlenmesi gereken bir oyun. Oyunun sonunda Dilek Türker, hiçbir destek almadan tamamen kişisel çabaları ve Fevziye Mektepleri’nin katkılarıyla bu oyunu sahneleyebildiklerini söyledi seyircilerin büyük alkışları arasında. Dün ise telefonda biraz sohbet ettik. Medyanın ilgisizliğinden, özel sektörün sponsor olmaktan kaçınmasından, yeterli duyuruyu yapamadıklarından yakındı. “Koreografiyi yapan sevgili Yeşim Alıç’a annemin antika yüzüğünü verebildim ancak” derken yılgındı. Sanata verilen destek ne yazık ki sadece birkaç medyatik isim ile sınırlı kalıyor. Muhalif tiyatro yapanlar ve “kral çıplak” diyebilenler ise böyle bir mücadele sürdürüyor. Aktarayım dedim... 0.26507 0.26783 0.26488 0.26845 1.8009 6.2566 1.8090 6.3390 1.7942 1.8159 6.1628 6.4341 1 Avro: 1.2973 ABD Doları 1 İng. S: 1.6086 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5499 ABD Doları 0.31355 0.31566 0.31333 0.31639 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47530 0.47616 0.47174 0.47973 100 JAPON YENİ 2.1516 2.1659 2.1436 2.1741 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.09 fonbul.com