Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHUR YET 29 EYLÜL 2010 ÇARŞAMBA 10 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Kuzey Kore liderinin oğluna general rütbesi verilmesi ‘veliaht belirlendi’ yorumuna neden oldu Dış Haberler Servisi - Kuzey Kore lideri Kim Jong-il, yönetim- deki tek parti olan Kore İşçi Parti- si’nin Genel Sekreterliği’ne yeniden seçilirken oğlu Kim Jong-un’a ge- neral rütbesi verilmesi Kim’in küçük oğlunu halefi olarak seçtiği yorum- larõnõ güçlendirdi. İşçi Partisi’nin yaklaşõk son 30 yõldõr düzenlediği en büyük kongresi öncesinde, uzun süredir sağlõk prob- lemleri yaşadõğõ iddialarõnõn hede- findeki Kim’in veliahtõnõn kim ola- cağõ yönündeki tartõşmalar alev- lenmişti. Kuzey Kore haber ajansõ KCNA, önceki gün kongrenin baş- lamasõyla ilk olarak Kim’in kõz kardeşi Kim Kyong-hui ile yakõn danõşmanõ Choe Ryong-hae’nin yanõ sõra 3 erkek çocuğundan en küçüğü Kim Jong-un’a 4 yõldõzlõ general rütbesinin verildiğini duyurdu. Tüm dünya kamuoyuna karşõ büyük bir gizlilik korumasõ altõnda yaşayan Kim Jong-un’un 27 ya da 28 yaşõnda olduğu tahmin ediliyor. İsviçre’nin yanõ sõra Ku- zey Kore’nin başkenti Pyongyang’ta Kim İl-sung askeri üniversitesinde eğitim gör- düğü belirtilen Kim Jong-un’a general rüt- besi verilmesi, yakõn gelecekte Kim ha- nedanlõğõnõn 3 kuşağõnõn onunla devam edeceği iddialarõnõ güçlendirdi. Ancak bazõ çevreler Kim Jong-un’a 4 yõldõz ta- kõlmasõna karşõn askeri tecrübesi olmadõ- ğõna dikkat çekiyor. Kim Jong-un’un ge- neral olduğunun duyurulmasõnõn ardõndan da Kuzey Kore devlet televizyonu, on yõl- lar sonra İşçi Partisi’nin başkent Pyong- yang’da yapõlan en büyük toplantõsõnda Kim’in yeniden Genel Sekreterliğe geti- rildiğini duyurdu. Alkış tufanıyla yeniden lider Kim’in kongre oturumunda alkõş tufanõ eşliğinde yeniden liderliğe seçildiği be- lirttilen haberde, “çok önemli gelişmele- rin yolda” olduğu da ifade edildi. Kim’in kõz kardeşi Kim Kyong-hui’ye de generallik rütbesi verildiği ve bunun da liderin ölümü durumunda görevi geçici ola- rak kõz kardeşi ve eşinin alacağõ anlamõ- na gelebileceği yorumlarõ dikkat çeki- yor. Kyong-hui, kimi gözlemcilerce ül- kenin en güçlü ikinci lideri olarak nitele- nen Chang Song-taek ile evli. 2008 yõlõnda felç geçirdiği ve Çin’de te- davi gördüğü iddia edilen halihazõrdaki li- der Kim de iktidarõ babasõndan devralmõştõ. Ülkenin kurucusu Kim İl-sung, oğlu Kim Jong-il’i varisi yapacağõ sinyalini 1970’le- rin ortalarõnda vermişti. Önce Kim Jong- il’e askeri rütbe verilmiş ardõndan da 1980’de İşçi Partisi’nin sekreteryasõnda gö- revlendirilmişti. Ardõnda babasõnõn 1994’te ölümünün ardõndan liderlik koltuğuna oturmuştu. Kim Il-sung ülkede “ebedi li- der” olarak nitelenirken oğlu Kim Jong-il kendini “Sevgili lider” ola- rak tanõmlõyor. Siyasi gözlemciler Kim’in bu adõ- mõyla varisini en küçük oğlu olarak seçtiği görüşünü dile getiriyor. İkti- dar içindeki bazõ kesimlerin buna karşõ çõkmasõna karşõn, olasõ bir as- keri darbe ya da isyanda kendileri- ni de Kim’le aynõ geminin yolcusu olarak gördükleri için ciddi bir di- renişe geçmeleri beklenmiyor. Bazõ üst düzey yetkililerin Kim Jong-un tarafõndan görevlerinden alõnacağõ kaygõsõyla veliaht olmasõna karşõ çõkabileceği yorumu da yapõlõyor. Güney Kore merkezli düşünce kuruluşu Sejong Enstititüsü’nden Paik Hak-Soon bu son gelişmelerin Kim’in sağlõk duru- munun kötü olduğunu ortaya koyduğunu aksi takdirde Kuzey Kore liderinin kendini şimdiden “topal ördek” durumuna çõ- karmayacağõnõ savundu. Başta Güney Kore ve ABD olmak üzere uluslararasõ çevreler, nükleer programõ ne- deniyle sorunlar yaşanan Pyongyang’daki ik- tidar değişikliği adõmlarõnõ ve bunun ülkenin iç ve dõş siyasetinde yaratabileceği etkileri ya- kõn takip ediyor. Pyongyang yönetimi dõş dün- yaya kapalõ tutumuyla bilinirken ülkede cid- di gõda sorunu yaşanõyor. BM verilerine göre, ülkedeki çocuklarõn üçte biri yetersiz beslenme sonucu sağlõklõ gelişemiyor. Dış Haberler Servisi - Rusya Devlet Başkanõ Di- mitriy Medvedev, 18 yõldõr Moskova Belediye Başkan- lõğõ ile Moskova Bölgesi Hü- kümet Başkanlõğõ’nõ yürü- ten Yuri Lujkov’u görevden alarak yerine en kõdemli be- lediye başkan yardõmcõsõ Vla- dimir Resin’i vekaleten ata- dõ. Her ikisi de aynõ tarihte Moskova’da göreve başla- yan ve yaşõt olan Lujkov ve Resin, son 20 yõl içinde böl- gede iş yapan bütün Türk müteahhitleriyle yakõn ilişki içinde olmuş ve desteklerini esirgememişlerdi. Medvedev’in güvenini kaybetti Kremlin sözcüsü, Luj- kov’un “Rusya Devlet Baş- kanı Medvedev’in güveni- ni kaybettiği için görevden uzaklaştırıldığını” söyledi. Rus kamuoyu haftalardõr Medvedev ile Lujkov ara- sõndaki anlaşmazlõk ile çal- kalanõyordu. Kremlin Sarayõ ve devlet televizyonunun son zaman- larda kötü yönetim ve yol- suzlukla suçladõğõ Lujkov, iddialarõ reddederek devlet medyasõnõn kendisi aleyhin- de karalama kampanyasõ baş- lattõğõnõ savunuyor. Medvedev ile Lujkov ara- sõndaki gerilimin, Lujkov’un bir gazetede “ülkenin daha güçlü bir devlet başkanına ihtiyacı olduğu ve 2012 yı- lında yapılacak devlet baş- kanlığı seçiminde daha güç- lü bir adayın ortaya çıkması gerektiği” açõklamasõyla baş- ladõğõ düşünülüyor. Rusya anayasasõ, devlet başkanõna Moskova beledi- ye başkanõ ile bölgesel vali- leri görevden alma yetkisi ve seçim gerektirmeden yerle- rine atama yapma yetkisi veriyor. Ülkenin en güçlü si- yasetçilerinden biri olan Yu- ri Lujkov (74), iktidardaki Birleşik Rusya Partisi’nin de önde gelen üyelerinden. Aynõ zamanda bölgenin de merkezi olan Moskova, Rus- ya milli gelirinin dörtte biri- ni ve Rusya Merkez Banka- sõ hisselerinin yüzde 46.5’ini kontrol ediyor. ‘Sakine Aştiyani asılacak’ Haber Merkezi - İran, zina ve cinayetten suçlu bulunan Sakine Aştiyani’nin taşlanarak değil, asõlarak idam edil- mesine karar verdi. Baş- savcõ, zina suçlamasõyla ölüme mahkûm edilen Aştiyani’nin cinayetten de suçlu bulunduğunu, bu nedenle asõlarak idam edileceğini açõkladõ. Recm cezasõna büyük tepki gösteren uluslar- arasõ toplum Tahran’a cezadan vazgeçmesi için yoğun baskõ yapõyordu. Meksika’da vahşet Dış Haberler Servisi - Meksika’da bir belediye başkanõnõn daha öldürül- düğü bildirilirken yetkili- ler son olayla birlikte ül- kede bu yõlõn başõndan be- ri katledilen belediye baş- kanõ sayõsõnõn 11 olduğu- na dikkat çekti. Ülkenin batõsõndaki Michoacan eyaletinde bulunan Tanci- taro kasabasõnõn belediye başkanõ Gustavo Sanchez ve yardõmcõsõnõn cesetleri- nin önceki gün ara bir yol- da bulunduğu belirtildi. Yerel basõn, Sanchez ve yardõmcõsõn taşlanarak öl- dürdüğünü duyurdu. 15 öğrenci fidye için kaçırıldı Dış Haberler Servisi - Nijerya’nõn güneydoğu- sundaki Abia şehrinde dün silahlõ kişiler, içinde 15 öğrenci bulunan bir okul otobüsünü kaçõrdõ. Polis, kaçõranlarõn okulla iletişime geçerek yaklaşõk 20 milyon nayra (191 bin TL) fidye istediklerini bil- dirdi. Polis, uluslarasõ bir okula giden çocuklarõn varlõklõ ailelerden geldiği- ni tahmin ettiğini söyledi. Fatmir Seydiu ‘istifa etti’ Dış Haberler Servisi - Kosova Cumhurbaşkanõ Fatmir Seydiu, bir basõn toplantõsõ düzenleyerek “istifa” kelimesini kullan- madan istifasõnõ açõkladõ. Siyasi gözlemciler Sey- diu’nun resmen “İstifa ediyorum” demeyerek son anda meydana gelebilecek sürpriz bir gelişme için kendisine açõk kapõ bõrak- tõğõ görüşünde. Kosova Anayasa Mahkemesi, Seydiu’nun hem Cumhur- başkanõ hem de Kosova Demokratik Partisi Başka- nõ olarak görevini sürdür- mesinin anayasanõn ihlali olduğunu açõklamõştõ. Kim’ler geldi Kim’ler geçti İşçi Partisi’nin 30 yõldõr düzenlenen en büyük kongresinde Kim’in kõz kardeşi Kim Kyong-hui ile askeri tecrübesi bulunmayan oğlu Kim Jong-un’a general rütbesi verildi. Bu adõm, Kim hanedanlõğõnda 3. kuşağa gidildiği yönündeki beklentileri güçlendirdi. (Fotoğraf: AFP) Ne olacak bu ülkenin hali... Dış Haberler Servisi - Afganistan Devlet Başkanõ Hamid Karzai, dün ülkenin içinde yüzdüğü sorunlardan bahsederken gözyaşlarõnõ tu- tamadõ. Son olarak Gazni Vila- yeti Vali Yardõmcõsõ Kazım Allayar’õn kendisini hedef alan intihar sal- dõrõsõnda öldü- ğü ülkede, gençlerin eği- tim görebil- mek için sa- vaşla çalkala- nan ülkeyi terk ediyor olmasõ Karzai’yi ağlattõ. Karzai, okuma- yazma seferberliği kap- samõnda Kâbil’deki bir lise- de öğretmen ve öğrencilere hitaben yaptõğõ konuşmada, Afgan çocuklarõn ve öğret- menlerin bombalõ saldõrõlar ve tehditler nedeniyle okula gi- demediğinden yakõndõ. Devlet Başkanõ’nõn yü- zünden, halkõnõn eğitim gör- mesini ve kendi kendilerine yeter konuma gelmesini iste- diğini söylediği sõrada göz- yaşlarõ süzüldü. Karzai, savaş yüzünden en küçük oğlunun ül- keyi terk etmek zorunda kalabi- leceğinden de dem vurarak “Oğlum Mir- wais’in bir yabancı ol- masını istemi- yorum. Afgan olmasını istiyo- rum” dedi. Konuşma, ulusal televizyon kanallarõndan da yayõmlandõ. Afganis- tan’da her 4 kişiden 1’inin okuma-yazmasõ yok. Afgan hükümet yetkilileri ve okul- lar, Taliban’õn başlõca saldõ- rõ hedefleri arasõnda. Medvedev Lujkov’u kovdu KARZAİ’NİN GÖZYAŞLARI Türkiye sokakta kaybolacak çocuk değil SUAT KINIKLIOĞLU: WASHINGTON (Cum- huriyet) - Washington’da temaslarda bulunan Türki- ye-ABD Dostluk grubu baş- kanõ AKP Dõşilişkiler Baş- kan Yardõmcõsõ Suat Kı- nıklıoğlu Türkiye ile ilgili “eksen kayması” tartõşma- larõna yönelik “Türkiye so- kakta kaybolacak çocuk değil” dedi. ABD’deki düşünce ku- ruluşu Woodrow Wilson Merkezi’nde Türkiye’nin komşuluk politikalarõna yö- nelik bir toplantõda konuşan Kõnõklõoğlu, Washington’da bazõ kesimlerin Türkiye’nin yakõn çevresiyle ilgilenme- sinin “tehdit ve eksen kay- ması” olarak değerlendi- rilmesi ve “Türkiye’yi kim kaybetti” gibi toplantõla- rõn düzenlenmesiyle ilgili “Türkiye, sokakta kaybo- lacak küçük bir çocuk de- ğil. Türkiye, ne yaptığını bilen, tecrübeli dış politi- ka kadrosuna sahip büyük bir ülke” dedi. Lujkov (sağda) gibi yerine atanan Resin’in de Türk müteahhitleriyle yakın ilişkileri var. (Fotoğraf: AFP) BEHZAD BARIŞ BİRLEŞMİŞ MİLLETLER - BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Dõşişleri Bakanlõğõ Müs- teşarõ Rauf Engin Soysal’õ, Pakistan’a yardõm- lardan sorumlu özel temsilcisi olarak atadõ. Görevin kendisi için son derece büyük ve kut- sal bir görev olduğunu belirten Soysal, “Pakis- tan’ın Türk insanının ikinci evi” olduğunu söy- ledi. Dõşişleri Bakanõ Ahmet Davutoğlu konuyla ilgili olarak BM Genel Sekreteri ile görüşmesi- nin ardõndan gazetecilere yaptõğõ açõklamada, “BM’nin talebiyle Türkiye önemli bir ulus- lararası göreve daha çok değerli bir diplo- matını gönderiyor” dedi. Teklifin BM Genel Kurul çalõşmalarõ sõrasõnda geldiğini belirten Da- vutoğlu, “Konu BM olunca, hele hele Pakis- tan olunca Türkiye’nin yapmayacağı feda- kârlık ve katkı yoktur” dedi. Davutoğlu şöy- le konuştu: “Bütün taraflar 3-4 gün içinde sa- yın Soysal üzerinde mutabık kaldılar. Bu BM’de çok az görünen hızda sağlanan bir mu- tabakat. Türkiye’nin bu konularda bütün ül- keler nezdinde ne kadar büyük bir güvene sa- hip olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. Tabii sayın Soysal’ın Pakistan Büyükelçisi ola- rak geçmişte verdiği hizmetin uluslararası top- lum tarafından ne kadar güçlü bir şekilde de- ğerlendirildiğini de gösteriyor. Kendisinin bu göreve atanması Türkiye’nin BM tarihinde el- de ettiği en üst görev, sayın Kemal Derviş’le birlikte. Bu bizim için büyük bir onur.” Davutoğlu’nun yoğun trafiği New York’taki temaslarõnõ tamamlayan Da- vutoğlu dün önce Irak Dõşişleri Bakanõ Hoşyar Zebari ile görüştü, daha sonra da Mõsõr Dõşiş- leri Bakanõ Ahmed Ebulgeyt ile Ortadoğu ba- rõş sürecini masaya yatõrdõ. Davutoğlu, Brezil- ya Dõşişleri Bakanõ Celso Luiz N. Amorim ile İran konusunun da ele aldõ. Madagaskar, Sin- gapur, Yemen, Gürcistan ve Gambiya dõşişleri bakanlarõyla da görüşen Davutoğlu, BM Gü- venlik Konseyi’nde “terorizmle mücadele” konulu toplantõya da başkanlõk etti. BM Güvenlik Konseyi toplantõsõnõn ardõndan gazetecilerin sorularõnõ yanõtlayan Davutloğlu bir soru üzeri- ne, “İsrail’in Yahudi yerleşimlerini durdur- masını , Filistin’in de barış vizyonuyla gö- rüşmelere devam etmesini istiyoruz” dedi. Yahudi eylemcileri taşıyan tekneyi de donanma karşıladı Dış Haberler Servisi - İsra- il’in Gazze’ye yönelik deniz ab- lukasõnõ delmek ve yardõm gö- türmek amacõyla içinde bir grup Yahudi eylemciyle yola çõ- kan “İrene” adlõ tekneye İsra- il donanmasõ müdahalede bu- lundu. Kanlõ Mavi Marmara baskõnõnõn ardõndan bu kez İs- rail donanmasõnõn hedefi Ya- hudi eylemciler oldu. Eylemciler, 10 yolcusunun tamamõ İsrail ve diğer ülkeler- deki Yahudilerden oluşan ve Gazze ablukasõnõ kõrmak üze- re yola çõkan İngiltere bayrak- lõ teknenin, yaklaşõk 10 İsrail sa- vaş gemisi tarafõndan yolundan zorla döndürülerek Aşdod Li- manõ’na doğru götürüldüğünü belirtti. İsrail basõnõnda yer alan haberlerde, eylemcilerin el- lerinin bağlandõğõ ve cep tele- fonlarõna el konulduğu kayde- dildi. İsrail ordusu, donanma güçlerinin tekneye çõkmadan önce kaptanõ iki kez uyardõk- larõnõ ancak uyarõlarõnõn din- lenmediğini belirtti. “İrene”le yapõlan eylem Lon- dra merkezli Filistin yanlõsõ grup tarafõndan organize edili- yordu. Gruba destek veren isim- ler arasõnda İngiltere İşçi Parti- si’nin yeni lideri Ed Miliband ile kardeşi eski dõşişleri bakanõ David Miliband’õn annesi Ma- rion Kozak da yer alõyor. “İre- ne”in yolcularõ arasõnda Yahu- di soykõrõmõndan kurtulan Reu- ven Moskovitz’in (82) yanõ sõ- ra 1997’de Kudüs’te bir intihar saldõrõsõ sonucu kõzõnõ kaybeden bir İsrailli de var. Maguire’a izin yok Bu arada geçen haziran ayõnda Gazze’ye yardõm gö- türen konvoydaki Rachel Cor- rie gemisinin yolcularõndan İrlandalõ Nobel Barõş Ödülü sahibi Mairead Maguire’ye- nin İsrail’e girişine izin veril- mediği bildirildi. Pakistan Soysal’dan sorulacak Rauf Engin Soysal’ı kutlayan Dışişleri Ba- kanı Davutoğlu, “Bizim için Türkiye’ye hizmet etmekle Pakistan’a hizmet etmek arasında fark yok” dedi. (Fotoğraf: AA) İsrail donanması, İrene’yi Aşdod’a gönderdi. Eylemcilerin ellerinin bağlandığı, cep telefonlarına el konulduğu belirtiliyor. (Fotoğraf: REUTERS) ELÇİN POYRAZLAR WASHİNGTON - ABD Temsilciler Meclisi’ne KKTC’deki tarihi varlõklarõn ve dini özgürlüklerin korunmasõna yönelik bir yasa tasarõsõ sunuldu. ABD’deki Rum lobisine yakõnlõğõyla bilinen Florida Milletvekili Gus Bilirakis tarafõndan 16 Eylül’de sunulan tasarõda Türk ordusunun Kuzey Kõbrõs’õ “yasadışı şekilde işgal etmeyi sürdürdüğü” yönünde ifadeler kullanõldõ. ABD Temsilciler Meclisi Dõşilişkiler Komitesi’ne gönderilen 1631 sayõlõ tasarõda Kõbrõslõ Rum, Maruni ve Ermeni gibi tarihi topluluklarõn geleceğinin ve varlõklarõnõn tehdit altõnda olduğu ileri sürüldü. Tasarõda “Türk ordusunun işgali altında dini yerlerin sistematik bir biçimde yok edildiği, büyük sayıda dini ve arkeolojik eserlerin yasadışı biçimde söküldüğü, yurtdışına gönderildiği ve satıldığı” ifade edildi. Tasarõyla Türkiye’ye BM Güvenlik Konseyi ve Avrupa İnsan Haklarõ Mahkemesi (AIHM) kararlarõnõ uygulamasõ, dini alanlarõn yok edilmesini durdurmasõ ve KKTC’de yaşayan dini azõnlõklarõn özgürlüklerini sağlamasõ, ABD Dõşişleri Bakanlõğõ’na ise bu tasarõ uyarõnca somut adõm atmasõ çağrõsõ yapõldõ. ABD’de ‘Kıbrıs’ tasarısı Rum lobisi harekete geçti