Katalog

7 ARALIK 2010 SALI CUMHURİYET SAYFA [email protected] EKONOMİ 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Krizle birlikte dünya genelinde milyonlarca kişi işini kaybetti ama bazı ülkeler var ki insan işsiz kalmayı bile tercih eder Bu ülkelerde işsiz kalınır Ekonomi Sevrisi Krizle birlikte dünya genelinde işsizlik oranları yükseldi ve milyonlarca kişi işini kaybetti. CNBC.com olaya farklı bir bakış açısı getirdi ve işsiz kalınacak en iyi ülkeleri sıraladı. CNBC’nin araştırmasına göre işsiz kalınabilecek ülkeler arasında Almanya, Fransa gibi Avrupa’nın güçlü ekonomileri de var. İşsiz kalınabilecek ülkelerin ilk sırasında Lüksemburg bulunuyor. Lüksemburg’da bir işsiz çalışırken aldığı maaşın yüzde 84.2’sini 1 yıla kadar varan bir süre alabiliyor. Düşük gelir grubundaki ailelerde bu oran yüz Papaz Başbakan? Başbakan Erdoğan bunu ilk yapmıyor; kendince uygun gördüğü her yerde, her zaman imam hatip kökenli olmaktan övünç duyduğunun altını çiziyor. Onunla yetinmiyor, imam hatip okulu çıkışlı olmanın bir ayrıcalık olduğunun altını çizerek, bu okullardan mezun olanların yargıç, doktor, siyasetçi, hariciyeci.. akla gelen her meslekten olma yarışı içinde olmalarının ülkemiz geleceği için çok yararlı bir gelişme olacağı anlamına gelen görüşler ortaya atıyor. İmam hatiplilik üzerinden siyaset yapmaktan hiç geri durmuyor... Sizi bilmem ama ben dünyada önce papaz olmak üzere eğitim alıp sonra siyaseti seçmiş ve başbakan olmuş bir kişi bilmiyorum. Varsa da başbakan olmanın gerekleri ile papaz olmanın gerekleri arasında bir ilişki kurmadığından, ya da papaz okulu çıkışlı kimliği ile siyaset yapmaya kalkışmadığından duyulmamıştır. Zaten hangi eğitimi alırsanız alın, her meslekten insanın sonradan siyasetçi olma hakkı kutsal olduğuna göre, siyasetçilerin asıl eğitim aldıkları mesleklerle övünmeleri çok da gündemde değildir. Hele de söz konusu eğitim alanı doğrudan inanç alanına dönük meslek eğitimi ise, demokrasilerde din üzerinden siyaset yapmanın yeri olamayacağına göre, siyasetçinin papaz okulu çıkışlı olması ile övünmesi akla bile gelmez. Bilebildiğim kadarı ile de bırakınız başbakan olmayı, en sıradan görevleri de kapsar biçimde, siyasilerin asıl eğitim alanları, meslekleri üzerinden araştırma yapılsa, dini eğitim almış olanların hem rakamsal hem de oransal en düşük ölçeklerde kaldıkları tartışılmazdır. Çünkü inanç alanında hizmet etmek üzere eğitim almış insanların, papazların, imamların.. sonradan başka mesleklere geçmek istemeleri olağan bir durum değildir. Din adamlığını seçmek, insanlara inançlarına dönük hizmet etmek.. bir anlamda başka profesyonel mesleklerden, dünya işlerinden uzak durmak demektir. Özetle Başbakan Erdoğan’ın sürekli kendisini örnek göstererek, imam hatiplilik üzerinden söze girmesi, din üzerinden siyaset yapmanın çok tipik, haksız bir göstergesi. Hele imam olmayı amaç edinmemiş gençlere imam hatiplerde okumalarını, sonra da yaşamın tüm alanlarındaki mesleklere yönelmelerini önermesi, yaşam gerçeklerine uymamanın ötesinde, hak arayışının değil, çarpık, çok sakıncalı bir eğitim anlayışının belgesi. Ne garip bir çelişkidir ki, kendi Milli Eğitim Bakanlığı’nın haber olarak duyurulan son arayışlarından birinde bile, üniversiteye giriş, hazırlığın olağan okullarının olması gerektiği gibi normal liseler olduğu öngörülerek, bu okullarda başarısız olanların meslek okullarına yönlendirilmeleri gündeme getirilmiştir. Aslında meslek okulları, donanım, uzman öğretmen gibi gerekçelerle kamuya maliyetleri daha yüksek okullardır. Ancak lise öğrenimi sonunda kişiye meslek kazandırmış olmak gibi önemli, toplumsal işlevleri vardır. Yükseköğrenime geçişte, bu okullardan elbette kendi alanları öncelikli olacaktır. Tabii ki sonradan yanlış seçim yaptıklarını düşünenler, meslek değiştirmek isteyenlerin önleri kesin kapatılmaz; fark derslerini vermek, yeterli puan için özel çaba gösterme bağlantılı geçiş hakları her ülkenin kendi eğitim sistemi içinde farklılıklar gösterir. Genel doğru, üniversiteye hazırlık eğitiminin, klasik okullar, yükseköğrenim için gerekli genel alt eğitim donanımlı olmasıdır. Zengin kuzey dünyasının demokrasileri dahi, kitlesel olarak meslek okullu çıkışlıların yükseköğrenim görmelerini öngöremezler. Verimlilik, kaçınılmaz mesleğe hazırlayan okullar ile üniversiteye hazırlayanlar arasında farklılaştırmayı öngörür... Bizde siyasal İslam üzerinden siyaset yapanlar, Türkiye’nin imam gereksinimini katlayan sayılarla imam hatip okulları çıkışlılarını patlatırlarken, küçük yaşlardan inanç eğitimi almış kişileri pozitif bilimlere, siyaset dahil tüm mesleklere yönlendirerek, inancın egemen olduğu bir kültürle ülkeye egemen olmanın yollarını açmışlardır. Şeriatla yönetilen diktatörlüklerin biçimsel parlamentolarını örnek almazsak, gerçek demokrasilerde önce dini eğitim almış, sonra siyasetçi olmuş kişileri pek göremezsiniz. Hele AKP milletvekilliği, kamu kadrolaşması dağılım tablosunun bir benzeri söz konusu değildir. AKP iktidarları, Erdoğan hükümetleri öğretmenlik kadrolarında bile yüzbinlerce sözleşmeli, 4C benzeri, tümden yasalara karşı hile yollu, saat ücretli dışardan insan çalıştırırken, en büyük bütçeler, en yüksek sayılarla memur olarak imamları atamaktadır. Sonra da memur güvencesine alınmış imamlar yatay geçişlerle başka kamu kuruluşlarına aktarılmaktalar... İmam hatip okulları, imam hatiplilik din üzerinden siyasetin en etkin araçları, silahlarının başında gelmektedir... Özü ile insan hakları, demokrasiye aykırı, din üzerinden siyaset yapmanın en etkin araçlarından biridir... Sayın Başbakan açıklasınlar, demokrasinin geçerli olduğu bir başka İslam ülkesi olamadığına göre, demokrasinin geçerli, başka dinlerin çoğunlukta olduğu ülkelerde, papaz ya da başka din okullarından çıkmış kaç başbakan, siyasetçi vardır? CNBC işsiz kalınabilecek en iyi 10 ülkeyi sıraladı. Listenin ilk sırasında yer alan Lüksemburg’da bir işsiz çalışırken aldığı maaşın yüzde 84.2’sini 1 yıla kadar varan bir süre alabiliyor. Türkiye’de ise işsiz kalan bir kişi çalıştığı gün sayısı ile orantılı olarak en fazla 10 ay ve en yüksek 600 TL işsizlik maaşı alabiliyor. de 93’e çıkabiliyor. Ülkede bir konut ve 12 yaş altı çocuk yardımı da var. İkinci Portekiz ve üçüncü Letonya’da çalışırken alınan maaşın yüzde 83’ünü aşan bir oranda işsizlik maaşı ödeniyor. İsviçre’de işsiz, maaşının yüzde 81’ini alabiliyor. Konut ve sağlık hizmetleri yardımı da var. Fransa da işsiz kalana önceki maaşın yüzde 74.16’sını ödüyor. Altıncı sırada yer alan Slovenya’da son 18 ayın 12’sinde çalışmak maaşın yüzde 74’ünü almak için yeterli. İşsiz, maaştan 2 yıla kadar faydalanabiliyor. Birçok ülkede işsizlik maaşı en fazla 1 yıl ödenirken, Hollanda’da 18 aya kadar ödeme alınabiliyor. Geçen 36 ayın 26’sında çalışmış olunması yeTürkiye’de ise terli. Danimarka’da maadurum farklı şın yüzde 72.1’i alınabiKasımda, işsizlik ödeneğinden liyor. Almanya, maayararlanmak için İşKur’a şın yüzde 72’sini başvuranların sayısı yüzde 10 artışla 38 ödüyor, her iki ebebin 338’e yükseldi. Mart 2002’den veynin çalışmadıbugüne kadar sisteme 2 milyon 470 bin ğı ailelerde bu oran 417 kişi başvuruda bulunurken, 2 milyon yüzde 92’ye yük70 bin 15 kişi işsizlik ödeneği almaya hak seliyor. Krizde zor kazandı. Başvuranlara toplamda 3 milyar duruma düşen İz687 milyon 294 bin 815.46 TL landa önceki maaşın ödemede bulunuldu. Kasımda yüzde 71’ini ödüyor. ödenekten 165 bin 900 kişiye 61 Ayrıca 12 yaş altı çomilyon 248 bin 315.26 TL cuklar ve dişçi masraflarıödeme yapıldı. nı da devlet ödüyor. Ford taksiler ABD’de yola çıktı Ekonomi Servisi Toplamda 26 bin 500 adetlik New York taksi ihalesinde finale kalan Gölcüklü Ford Transit Connect Taksi, ilk kez ABD’nin New England Bölgesi’nde görev yapmaya başladı. Ford Otosan’dan yapılan açıklamaya göre, New England Otomobil Fuarı’nda Boston Cab Dispatch şirketine teslim edilen araçlar görev yapmaya başlarken, Connecticut eyaletinden iki şirket 40 adet doğalgaz ile çalışabilen 2011 model Ford Transit Connect taksi siparişi verdi. Kuzey Amerika pazarına 2010 yılında giren ve kısa bir süre içerisinde ABD’deki Boston Polis Departmanı tarafından Taksiye Uygunluk Belgesi alan Ford Transit Connect Taksi, ABD pazarında ilk müşterisine teslim edildi. New England Otomobil Fuarı’nda gerçekleştirilen törenle Boston Cab Dispatch’e teslim edilen 2011 model Gölcüklü Ford Transit Connect taksiler, Kuzey Amerika’da görev yapmaya başlayan ilk Türk taksi oldular. Dünyanın en büyük gemi finansörü HSH’nin Türkiye bağlantıları incelemede Rüşvet skandalı büyüyor HSHNordbank’ın Türkiye’deki bir davayla ilgili olarak bir Alman firması aracılığıyla Türkiye’de rüşvet verdiği iddiaları ortalığı karıştırdı. OSMAN ÇUTSAY TOBB’nin Filistinli çocuklar için yardım organizasyonunda 5 TIR dün yola çıktı. İbrahim Aybar: FRANKFURT Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Süddeutsche Zeitung’da yayımlanan bir haberde yer alan, kamuya ait HSHNordbank’ın Türkiye’de rüşvet dağıtarak istediği bir yargı kararına ulaştığı yolundaki iddialar ortamı gerginleştirdi. HSHNordbank Yönetim Kurulu’nun Türkiye’deki ekonomik ve siyasi çevrelerde çok iyi bağlantıları olduğu bilinen Prevent AG adlı şirkete, bir Türk armatörlük şirketiyle olan hukuki sorunu çözmesi için 3.5 milyon Avro’dan fazla bir “Kısmi Başarı Parası” ödendiğini saptayan müfettişler, nedenleri araştırmaya başladı. Alman bankasının ilk aşamada yitirdiği ve yıllar süren bir davadan, sonunda lehine bir karar çıkarması kuşkulara neden oldu. Olay savcılığa yansıtıldı. Elektrikli oto desteklensin BURSA (AA) Renault MAİS Genel Müdürü İbrahim Aybar, elektrikli otomobil ile ilgili olarak “İşin mali tarafında kaç lira vergiyle nasıl plakalandıracağız konusu kaldı. ÖTV mevzuatı çıkarmak lazım” dedi. Avrupa’nın örnek alınabileceğini ifade eden Aybar, “Israrla önerimiz, elektrikli otomobillerin ilk 5 yıl Avrupa’da olduğu gibi sıfır vergiyle desteklenmesidir. Zaten rakamlar çok az. Burada arayışımız, bu teknolojiyi kazanmış, elde etmiş ülke olarak, bunu sürekli kılmak, arkasından da yerli entegrasyonun sağlanmasıdır. Bu teknolojiyi üretemeyen ülkeler bile destek veriyor. Nasıl elinizde tutacaksınız?” dedi. Aybar, elektrikli otomobilde verimin inanılmaz yüksek olduğunu vurgulayarak, vergi kaybının petrol ithalatına ödenen faturadan çok daha düşük olduğunu belirtti. Bu arada Oyak Renault’nun Bursa fabrikasında banttan inmeye başlayan elektrikli Fluence, önümüzdeki yıl Fransa, Danimarka ve Portekiz gibi Avrupa ülkelerine ihraç edilecek. Türkiye’de henüz altyapı hazır olmadığı için Türkiye’de üretilen elektrikli araçlara ilk olarak Fransızlar binecek. TOBB’den Filistin’e 5 TIR dolusu yardım Ekonomi Sevrisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Filistin’deki 611 yaş arası 101 bin öğrenci için okul forması dikilmesi amacıyla değeri 1 milyon lirayı aşan 5 TIR dolusu malzemeyi Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’ın da katıldığı törenle Filistin’e yolladı. Malzemeler, Türk Kızılayı tarafından bölgeye ulaştırılacak. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk iş âlemi ve halkı olarak her zaman kardeş olarak gördükleri Filistin halkının yanında olacaklarını belirterek söz konusu malzemeyi dikilmiş olarak yollamadıklarını, bunun sebebinin ise bunların gideceği yerde dikilerek Filistinlere yeni iş imkânı sağlanması olduğunu söyledi. “Hepimiz bölgede kalıcı bir barış istiyoruz” diyen Hisarcıklıoğlu, Filistin’de kalıcı bir barışın olabilmesi ve oradaki koşulların düzelmesi için çaba harcadıklarını kaydederek, bu konuda TOBB olarak Filistin’de kurmayı düşündükleri Organize Sanayi Bölgesi ile beraber 10 bin Filistinliye iş imkânı sağlayacak proje üzerinde ise son noktaya geldiklerini anlattı. Rüşvet siyasetçiler üzerinden mi gitti? HSHNordbank’ın Türk yargısını etkilemek için Prevent AG üzerinden bazı etkili çevrelerde rüşvet dağıttığı yolundaki haberi hazırlayan Süddeutsche Zeitung, olayla ilgili olarak elinde belgeler olduğunu ve bankanın Denetleme Kurulu’ndan da bilgi aldığını kaydetti. Bu arada HSHNordbank Yönetim Kurulu’nun bu ödemelerden haberdar olduğu da açıklık kazandı. Yolsuzluk olayının, Türkiye’deki hangi politikacılar üzerinden “yaşandığının” belirlenebileceği vurgulandı. Sırada Macaristan var Macaristan’ın kredi notu düştü. Moody’s Macaristan’ın notunu iki basamak indirdi, görünümü ise “negatif” olarak belirledi. Kuruluş, finansal gücünde istikrar sağlayamaması halinde ülkenin notunu yeniden düşürebilecek. D ÜNYADAN Fed’in B planı hazır Fed Başkanı Ben Bernanke, ekonominin alınan tedbirlere tepki vermemesi ve yüksek işsizliğin sürmesi halinde 600 milyar dolarlık Hazine tahvili alımının artırılabileceğini söyledi. Avrupalı bakanlara kaynağı arttırma baskısı Avro bölgesi maliye bakanları, krizin yayılmasını önlemek için borçlu ülkelere yönelik oluşturulan 750 milyar Avro’luk kurtarma fonunun miktarının arttırılması konusunda baskı altında. Almanya hükümeti fonun büyütülmesine karşı olduğunu ve ortak tahvil ihracını da kabul etmediğini bildirirken fonun arttırılmasını destekleyenler de var. [email protected] pamukm superonline.com MALİYECİ GÖZÜYLE / MUSTAFA PAMUKOĞLU Geçen hafta uzun bir aradan sonra Diyarbakır’ı ziyaret etme olanağı buldum. Liseyi bitirdiğim bu şehirde nelerin değiştiğini, Kürt sorununun algılama biçimlerinde farklılıkların neler olduğunu doğrusu merak ediyordum. Uçakta bir Kürt işadamı ile konuştum. Ben, TürkKürt kardeşliğinin neden bu duruma geldiğini sorduğumda ilginç cevaplar verdi. “Sorunun temelinde eğitimsizlik yatıyor. Bu nedenle ben çocuklarımı sonuna kadar okutacağım. Eminim ki bölgenin eğitim sorunu çözüldüğünde, Kürt sorunu diye bir sorun kalmaz.” Kürt sorununun buralara gelmesinde toprak ağalığı, aşiretler, tarikatların sorumluluğu çok büyük dediğimde “Bu da eğitimsizlikten geliyor. Cahil halkın biat etmesinden başka çaresi yok ki” cevabını aldım. Uçağımız iniş için alçalırken bu Kürt işadamı kesinlikle bir ayrılıktan, ayrı devlet kurulmasından söz edilemeyeceğini ifade ediyordu. Diyarbakır Havaalanı’na indiğimizde havaalanının artık ihtiyaca cevap veremez olduğunu gördük. Günde tahminen yirmi uçağın indiği Diyarbakır’a kesinlikle çok modern bir havaalanı şart. Diyarbakır’ı yaşadığım evin, okuduğum okulun önünden geçerek gezdik. Büyük konut siteleri, özellikle Diclekent modern bir şehirleşme bölgesi Joker’den yılbaşı hazırlığı Ekonomi Servisi Joker yılbaşı için şimdiden kampanyasını başlattı. Yapılan açıklamaya göre, yılbaşı için düzenlenen kampanya çerçevesinde hediye seçenekleri özel indirim olanaklarıyla satışa sunuluyor. Buna göre, Avatar Usta Hava Bükücü’nün fiyatı 89.90 TL yerine 44.90 lira olarak belirlenirken bileğe takılan kızılötesi verici ile usta bir Hava Bükücü gibi tek bir bilek hareketi ile bileğe takılı hedefleri dokunmadan fırlatıyor. ‘Ben10 New DX Omnitrix Ultimate Saat’ler de 69.90 lira yerine 39.90 TL’ye satılıyor. Kampanyada 99 TL’lik LIV Ev Oyun Seti alan herkese 39 TL değerinde LIV Bebek hediye ediliyor. Diyarbakır Seyahatinden İlginç İzlenimler olmuş. Altyapı fena değil. Planlı bir gelişme var. Aslında Diyarbakır Belediyesi’nin çok iyi çalıştığını bu kentsel dönüşümde görmek mümkün. Belediyenin Diyarbakır’a hizmet ederken bütçesinin ne olduğunu merak edip araştırdığımızda 2009 yılı bütçesinin yaklaşık 103 milyon TL olduğunu tespit ettik. Nüfus 1.5 milyonu aşmış durumda. Ekonomide az da olsa canlılık var. Diyarbakır’ın mutfağını anlatmaya gerek yok. Tavada bir güveç yedik ki, kendinizi tutmazsanız iki somun ekmeği ile bir tavayı tek başınıza yiyebilirsiniz. Beni gezdiren arkadaşım aslında Kürt sorununun çözümünün hiç de zor olmadığını, bunun için karşılıklı adımların atılmasıyla çok önemli sonuçlar elde edileceğini, bir Kürt’ün asla İstanbul’un güzelliklerinden vazgeçemeyeceği, TürkKürt kardeşliğini kimsenin bozamayacağını ve ayrı bir devleti kesinlikle hiç kimsenin istemediğini belirtiyordu. “Bunu denemek için Ulu Cami’nin önüne gidin, evlatlarının öyle veya böyle acısını görmüş olanların bile ayrı bir devlet kurulmasına karşı çıkacaklarına şahit olacaksınız” derken samimi idi. Bu işadamı dişiyle tırnağıyla bir yerlere gelmiş, İstanbul’da da önemli işlere girişmiş bir tüccar ailenin ferdi idi. Türkiye’yi seviyordu. Görüştüğümüz işadamları Kürtlerin taleplerini şöyle sıralıyordu: “1 Resmi eğitim dili Türkçe olsun. Bunun Kürtçe olmasını talep etmiyoruz. Ama okullarda Kürtçe ikinci bir dil olarak öğretilsin. Çocuklarımız Kürtçeyi bilmiyorlar. Onların anadillerini öğrenmelerini veya unutmamalarını istiyoruz. 2 Gelir dağılımının ve kalkınmanın adil olması, ancak bundan önce huzurun sağlanması gerekir. 3 Çok acılar çektik; artık çekmek istemiyoruz. 4 Özerklik isterken federal sistemden söz etmiyoruz. Fransa tipi bir yapı olabilir.” Sohbet ettiğimiz başka Kürt işadamları bu sorunun temelinde ekonomik gelişmemişlik olsa da şu anda çözümün huzurun sağlanması ve kültürel hakların verilmesinde yattığını belirtiyorlar. Kurumlar kendi kabuğuna çekilmiş, kendilerini izole etmişler ve duvarlar yükselmiş. Gazetemiz Diyarbakır muhabiri Mahmut Oral’la Diyarbakır’ı konuştuğumuzda sorunun çözümünün bu sorunun böyle kalmasından fayda umanlar nedeniyle zor olacağı kanaatine varıyoruz. Çünkü Şeyh Sait isyanı, Dersim ayaklanması tekrar tekrar konuşulmaya, yeniden defterler açılmaya başlanmış. Diyarbakır izlenimleri sonrasında Doğu Perinçek’in “Toprak Ağalığı ve Kürt Sorunu” kitabında yazılanların ne kadar doğru olduğunu görüyorsunuz. Yapılamayan toprak reformları, aşiret düzeni, aşiretler arasındaki anlaşmazlıklar kullanılarak sürdürülen devlet otoritesi, ağaların oylarına muhtaç iktidarlar, halkın eğitimini eksik bırakanlar, köylünün ayaklanmasını, bilinçlenmesini önleyen dincilik, tarikatçılık, şeyhlik ve sanayileşmeme, sermayeemek çelişkisi üzerine oturtulmayan bir diklenme ve meydan okuma bu sorunu buralara kadar getirdi. Toprak reformlarının yapılamamasında kamulaştırma bedelinin altından kalkılamayacak tutarda olmasının farkında olanlar, ayrı bir federal devlet, özerk yapı veya devlet kurmanın maliyetinin ne olacağının da her halde farkındadırlar. Kaya gibi sert düşünceler, Mezopotamya hayalleri, masum köylü kardeşlerimizin olayların farkında olmaması nedeniyle ortaçağ gericiliği yaprağına sarılan bu uygarlıkların beşiği olan bölgemiz için, karamsarlığa kapılmamak elde değil. C MY B C MY B