Katalog

CMYB C M Y B 26 OCAK 2010 SALI CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 17kultur@cumhuriyet.com.tr ÖZLEM ALTUNOK T eodor; bir yayõnevinde genel yayõn yö- netmenliği yapan bir yazar, bir ‘özgür- lükçü’. Bugüne ait olduğunu sanõyor san- ki. Öyle mi? Luca; gizli polis, 18 yõl boyunca Teo- dor’un peşinde, oysa polisliği kadar saklõ haya- tõnõn izini sürmüş bir ‘eski zaman insanı’. Geç- mişte asõlõ mõ kalmõş. Kim bilir? Bugünün parçalanmõş Yugoslavyasõ’ndan, Ti- to dönemi ve sonrasõndan, ne eskide, ne bugün- de var olabilen ‘başka başka dünyaların müm- künatına’ inanan bu iki karakterin yollarõ ke- siştiğinde anlõyoruz kaybolmuşluklarõnõ. İkisi de yarõm, ikisi de eksik. Gizli polis, takip ettiği yazarõn geçmişiyle ikizleşirken yazar polisle geçmişine bakõyor tekrar. Oysa ne geçmişleri tam ne gelecekleri var. Başkalarõnõn hayatlarõnõ ya- şamõşlar gibi. İstenilen başarõlmõş, onlar kayõp bir zamanda asõlõ kalmõş… Sõrp yazar Duşan Kovaçeviç’in sinemaya da uyarlanan oyunu “Profesyonel”i yöneten Işıl Ka- sapoğlu’nun, etkisi yeni yeni fark edilen bu ya- kõn geçmişi sorgulamasõ boşuna değil. Emir Kusturica’nõn Yugoslavya’nõn dağõlõşõnõ tüm dünyaya sürreel bir hikâye gibi anlattõğõ “Un- derground” filminin de senaristi Kovaçeviç’in bir diğer oyunu “İntiharın Genel Provası” da şu sõralar Şehir Tiyatrolarõ’nda sahneleniyor. Tüm bunlar tesadüf değil Kasapoğlu’na göre. “Sovyetler’in dağılmasıyla Balkanlar’a da yayılan parçalanmanın etkilerini yeterince kavrayamadık” diyor, “Toplumları derin bir değişime uğratan sürecin yansımaları, bir çatışma olarak karşımıza çıktı. Ana olarak iki ayrı görüşü; eskide ısrar edenler ve değişim- den yana olanları karşı karşıya getiren bu ça- tışmanın yarattığı dinamik sanata da, siyase- te de tezahür etti. Bugün Romanya’da, Rus- ya’da yazılan iyi hikâyelerde de bu bö- lünmeyle yaşanan çatışmanın dinamiği var.” ‘Yetkin’ oyuncu Bülent Emin Yarar, oyun- culukta kendinden ‘emin’ ve ondan hiç de geri kalmayan Yetkin Dikinciler’i seyrederken can- landõrdõklarõ iki karakteri de düştükleri boşluktan çekip çõkarmak istiyorsunuz. Tanõk olunan çatõşma da Kasapoğlu’nun anlattõklarõna denk düşüyor ha- liyle. “Çünkü bir kaosun ortasındayız. Müt- hiş bir değişim için yola çıkan aydınlar ‘aca- ba kandõrõldõk mõ’ diyor, değişime direnenler- se değişimin neye karşılık geldiğini anlaya- mıyor. Nasıl ki 1 ve 2. dünya savaşlarının ar- dından bir sürü akım ortaya çıktı, bugün de bu değişim yeni akımlara ve fikirsel tartış- malara gebe.” Türkiye bu hikâyenin hiç de dõşõnda değil el- bette, hatta belki de göbeğinde. İster 70’lerin Tür- kiyesi’ni canlandõrõn gözünüzde, ister bugünden hiç uzaklaşmayõn. Birbirine sõğõnan ama hiç gü- venmeyen iki ayrõ sõnõftan, iki adam; bir polis ve bir yazar, bir komünist ve bir liberal… İkisi de yalnõz, inançsõz… “O kadar keskin bir toplu- ma dönüştük ki hepimiz karmakarışık du- rumdayız” diyor, sonra da soruyor Kasapoğlu: İktidarlar kimi sever? Yanõt da ondan: “Yarım olanları. İktidarlar yarımların üstlerini hemen tamamlar. Onların elinde oyuncak olmamak için yarımlıktan kurtulmak lazım. Kendimi- zi kaptırdığımız, teslim olduğumuz zaman hi- çiz, biteriz.” “Profesyonel”, bu sert ve yoğun gönderme- lerine, şizofrenik yapõsõna rağmen gülümseten bir oyun, bir kara mizah. Metnin zenginliğinin yanõ sõra, anlatõcõ rolüne de bürünen Teodor’un (ne de olsa o bir yazar) iç sesi, izleyiciyi hem hikâyenin hüznüne teslim et- miyor, hem de durumun absürdlüğüne ayna tu- tuyor. Bu, yönetmen ve oyuncularõn işini ne ka- dar zorlaştõrmõş olabilir? “Bıçak sırtı bir oyun, biz metni yazarı gibi bir kara komedi olarak ele alabilmek için bayağı yorulduk. Oyuncu- larla aynı dünyayı paylaşamasaydık metnin de- rinlerine indiğimizde, içinde bulunduğumuz halle hazin bir yere de çıkabilirdik.” Çõkõş yolunun bir kez daha hep hayata, sana- ta açõldõğõnõ anlatmak için, sürprizini sona sak- layan oyunlardan “Profesyonel”. İşte bir ipucu; ya bu oyun olmasaydõ, oyunun içindeki diğer oyun, bütün o sanatla, umutla anlatõlmak, pay- laşõlmak istenen nasõl çõkardõ ortaya? (Oyun 26, 27, 28 Ocak, 3, 4, 5, 6, 7 Şubat tarihlerinde DT Küçük Sahne’de.) ANKARA (AA) - Kültür ve Turizm Bakanlõğõ Kültür Varlõklarõ ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün 2009 yõlõ boyunca yürüttüğü çalõşmalar sonucunda, yasadõşõ yollarla yurtdõşõna kaçõrõlan 151 tarihi eser Türkiye’ye geri kazandõrõldõ. Aralarõnda Sardes Antik Kenti’ne ait olduğu belirtilen 12 bronz cerrahi alet, 115 sikke ve el yazmasõ Kuranõkerim yapraklarõnõn da bulunduğu eserler, Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürlüğü’nde koruma altõna alõndõ. Diğer taraftan halen Almanya, Rusya, ABD, İtalya, Fransa, Sõrbistan, Bulgaristan ve İngiltere gibi ülkelerde bulunan ve Bakanlõk tarafõndan müzayedelerde satõşlarõ durdurulan, yurtdõşõnda davalarõ devam eden eserlerin de Türkiye’ye iade edilmesi için girişimler sürdürülüyor. Yerli ve yabancõ basõnõn, müzayede kataloglarõnõn, web sayfalarõnõn ve yayõnlarõn takip edilmesi yoluyla ulaşõlan eserlerin ülkeye geri iadesi için İçişleri, Dõşişleri, Adalet Bakanlõğõ ve uluslararasõ kuruluşlar ortak çalõşma yürütüyor. Türkiye’nin iadesini istediği bazõ eserler ve ülkeleri şöyle: Boğazköy Sfenksi (Almanya), Bergama-Zeus Sunağõ (Almanya), Aphrodisias-İhtiyar Balõkçõ Heykeli (Almanya), Troya eserleri (Almanya ve Rusya), Herakles Heykeli (Amerika). Sõrp yazar Duşan Kovaçeviç’in ‘Profesyonel’ adlõ oyununu sahneye koyan Işõl Kasapoğlu soruyor: ‘İktidarlarkimisever?’ “Profesyonel”de Bülent Emin Yarar ve Yetkin Dikinciler’e Gülen Çehreli eşlik ediyor. İster 70’lerin Türkiyesi’ni canlandõrõn gözünüzde, ister bugünden hiç uzaklaşmayõn. Birbirine sõğõnan ama hiç güvenmeyen iki ayrõ sõnõftan, iki adam; bir polis ve bir yazar, bir komünist ve bir liberal… İkisi de yalnõz, inançsõz… “O kadar keskin bir topluma dönüştük ki hepimiz karmakarõşõk durumdayõz” diyor, sonra da soruyor Kasapoğlu: İktidarlar kimi sever? Yanõt da ondan: Yarõm olanlarõ. İktidarlar yarõmlarõn üstlerini hemen tamamlar. Onlarõn elinde oyuncak olmamak için yarõmlõktan kurtulmak lazõm. IşılKasapoğlu Kültür Servisi - Yõllardõr çeşitli sorunlarla mücadele eden sinema emekçilerinin sorunlarõ Meclis’e taşõndõ. Si- nema Emekçileri Sendika- sõ’nõn (SİNE-SEN) girişimle- ri sonucu harekete geçen DSP Milletvekili Ayşe Jale Ağır- baş, sinema emekçilerinin so- runlarõna ilişkin Meclis’te bir soru önergesi verdi. Ağõrbaş önergesinde, sinemanõn, sen- dikalaşma ile örgütlenmenin düşük olduğu ve ucuz emeğin yoğun olarak kullanõldõğõ bir sektör olduğunu vurguladõ. Önergedeki sorularõnõn Baş- bakan Recep Tayyip Erdo- ğan tarafõndan yazõlõ olarak yanõtlanmasõnõ talep eden Ağõrbaş’õn önergede üzerinde durduğu nokta, hâlâ ülkemiz- de sinema alanõnõ ve çalõşan- larõnõ tanõmlayacak özel bir “Sinema İş Yasası”nõn oluş- turulmamõş olmasõ. Ağõrbaş, önerge aracõlõğõy- la Erdoğan’a ayrõca setlerde ölümlere ve sayõsõz iş kazala- rõna yol açan çalõşma koşul- larõnõn düzeltilmesini sağlayõcõ ne gibi tedbirlerin gündemde olduğunu ve hükümetin sine- ma-TV alanlarõnda sivil top- lum örgütleriyle iletişim kur- mama nedenini de soruyor. Kültür Servisi - Oscar’õn habercisi olarak kabul edilen birçok sinema ödü- lü birer birer sa- hiplerini buluyor. Bunlardan biri olan Amerikan Oyuncular Birli- ği’nin bu yõlki bü- yük ödülü Quen- tin Tarantino’nun ‘Soysuzlar Çetesi’ filmine gitti. Aynõ ödüllerde ‘En İyi Erkek Oyuncu’ ‘Deli Kalp’teki (Crazy Heart) rolüyle Jeff Bridges, ‘En İyi Kadın Oyuncu’ ise ‘The Blind Si- de’daki rolüyle Sandra Bul- lock oldu. Öte yandan; Amerikan Ya- põmcõlar Birliği’nin bu yõlki ödülleri de sahiplerini buldu. Düşük bütçesiyle dikkat çeken ve Irak Savaşõ’nõ konu alan ‘The Hurt Locker’ adlõ film ‘En İyi Film Ödülü’nü ka- zanõrken; ‘Yukarı Bak’(Up), beklendiği gibi ‘En İyi Ani- masyon’ kategorisinde, ‘The Cove’ ise ‘En İyi Belgesel’ dalõnda kazanan oldu. Birliğin son 20 yõlda seçtiği ‘En İyi Film’in 13’ü; Oscar’da da gülen taraf olmuştu. Sinemaemekçilerinin sorunlarıMeclis’etaşınıyor Oscar’a doğru En İyi Film ‘Soysuzlar Çetesi’ Yurtdõşõndaki tarihi eserler geri dönüyor 2 0 0 9 ’ D A 1 5 1 E S E R Nedim Doğan yaşamını yitirdi Kültür Servisi - Tiyatro ve sinema oyuncusu Nedim Doğan, önceki akşam lenf kanseri teşhisiyle tedavi gördüğü hastanede, kalp yetmezliğinden hayata gözlerini yumdu. Bugüne kadar birçok film, dizi ve parodide rol alan Doğan, son olarak “Olacak O Kadar” adlõ komedi programõnda görev yapmõştõ. 1945’te dünyaya gelen Doğan, 1966’da Bakõrköy Halkevi’nde tiyatroya başladõ. 1982 yõlõna kadar öğretmenlikle tiyatroyu bir arada yürüttü. 1982 yõlõnda öğretmenlikten istifa eden Doğan, daha sonra Ercan Yazgan – Bülent Kayabaş Tiyatrosu, Çevre Tiyatrosu, Nokta Tiyatrosu, Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Yasemin Yalçõn Tiyatrosu gibi birçok kurumda çalõştõ. Doğan için bugün saat 11.00’de Yunus Emre Kültür Merkezi’nde tören düzenlenecek. Doğan Ataköy büyük camisindeki öğle namazõnõn ardõndan toprağa verilecek. UPSD’den Eczacıbaşı için açıklama Kültür Servisi - Bedri Baykam’õn başkanlõğõnõ yaptõğõ Uluslararasõ Plastik Sanatlar Derneği (UPSD), Şakir Eczacõbaşõ’nõn vefatõyla ilgili bir basõn açõklamasõ yayõmladõ. “Dünyayõ Türkiye’ye taşõrken, İstanbul’u dünya sanat haritasõna yerleştirmeyi ana amacõ haline getirmiş örnek bir kurumun, 17 yõldõr yönetim kurulu başkanlõğõnõ başarõyla yürüten Şakir Eczacõbaşõ’nõ daima geniş vizyonu, candan kişiliği ve kararlõ sanat destekleyicisi kimliği ile hatõrlayacağõz” ifadelerinin kullanõldõğõ açõklama, “Onun arkasõnda bõraktõğõ değerler, kendisini ülkemizin kültür tarihinde müstesna bir yere koyuyor” sözleriyle sona eriyor. İngilizce’yi İngilizce kaynaklardan öğrenin... Westminster University ve Premier College sertifikalarına sahip, London School of Business Administration’da master yapmış, ÖĞRETMENDEN, BRITISH ENGLISH ? Gramer, konuşma, derslere yardımcı, sınavlara hazırlık ? İş İngilizcesi (Business English) ve İngilizce iş görüşmelerine (Interview) hazırlık Bahariye-Kadıköy / İstanbul 0532 701 80 41 - (0216) 418 94 51 Emekli Sandığı, SSK, Bağkur, Kamu Çalışanları Hastalarının Hizmetinde 19 Mayıs Cad. No:8 Şişli / İSTANBUL Tel: (212) 212 07 07 (pbx) http://www.tkv.org.tr TÜRK KALP VAKFI