Katalog

20 ARALIK 2009 / SAYI 1239 Hazırlayan: SEDATYAŞAYAN 11 Bu haftaki bulmaca ödülünüz B TÜRKİYE * t BANKA5I KültürYayınları I... V>cı A^ _ . )*MiliW"" Tfcr ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, Oımanlılann ekonomik ve toplumsal yapısı üzerine arastırmalarıyla tanınmış tarihçimiz... Uzun kıs gecelerinde dost, ahbap, komsu ve akrabaların biriikte yedikleri akşam yemeğine ve o gece yapılan eğlenceye verilen ad. 2. Ermeni mutfağına özgü blr tür aşure... Bezekçilikte kullanılan, yeşıl ve pembe dalgalı bir çeşit sedef... Meydan. 3. Birini baskasına karşı kıskırtma... Bir müzik parçasının dinleyicilerin isteği üzerine bir kez daha çalınması... Güney Anadolu'da bir dağ... "Darı unundan baklava, — ağacından oklava olmaz" (Atasözü). 4. Sahip... ipten dügümlü saçaklarla oluşturulan bir el sanatı... Fransa'da bir'kent... Olağanı aşan büyüklügü olan. 5. "Doğu Anadolu kırmızısı" da denilen bir sığır cinsi... Süpürgeotu... Zorba hükümdar... Aktinyum elementinin simgesi. 6. Korent düzeni sütun başlıklannda ve Bizans oymalarında kullanılan ve kenger bıtkısinln yapraklannı andıran süs motifl... Sıırt yöresıne özgü, nohutlu ya da kıymalı ıspanak yemegi... Bagışlama. 7. İımir'in Tire ilçesine özgü, ısırgan otu ve peynirle yapılan zeytinyağlı bir yemek... Üstün bir yetkinin gücünü simgeleyen değnek... " — yoluna dökülmedik dilleri neyleyim" (B. R. Eyüboğlu)... Eski Mezopotamya halklarının gök tanrısı... Sergen. 8. Demet durumundaki ekınler... Yönetımi altındakı Semerkand'ı bir bıllm ve sanat merkezi durumuna getlrmış. aynı zamanda astronomi ve matematık alanlarındakı çalışmalarıyla da tanınmış Tımurlu hükümdarı ve bilgin... Manganez elementinin simgesi... Tiyatrodakı asıl sahneyi anlatmak içın kullanılan sozcük. 9. Tunus'un plaka imi... Peygamberleri Hud'u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim... Çin'in ünlü lideri... Üstü kapalı olarak anlatma... Yuvarlak ve yassı biçimli nesne. 10. Sudan'da yaşayan zencı bir halk... Ürdün'de Emevıler döneminden kalma unlü saray... Sonuçsuz, başarısız. 11. Ayakyolu... Nazım Hikmet'in bir oyunu... İstanbul'un su gereksinimini sağlayan barajlardan biri... Bizmut elementinin simgesi. 12. Tarımda kullanılan azotlu gübre... Lıtvanya'nın plaka ımı... Derinin buruşuklugunu açmak ıçın saraçların derı ustünde sürttüklerı agzı kürek bıçımınde araç... iskambillerle oynanan bir tur oyun. 13. Bir nota... "Olmaz ilaç sine-i sad-pâreme / — bulunmaz bilirim yâreme" (Namık Kemal)... Resim sanatında biçimlerin dıs çizgileriyle fon arasındaki yumusak geçisleri belirten terim... 1237 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 06.12.2009 tarihll bulmacayı dogru yanıtlayarak çekllış sonucu "Şiirde Devrim / Özdemir Ince" (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA'DAN: Özlem Altuntaş ANKARA'DAN: Tuncay Alaybeyoglu, Saim Mümtaz Çellker, Mlna Anadolu AYDIN'DAN: Aysel Çetinkaya BURSA'DAN: Sablt Günel İSTANBUL'DAN: Ahmet Uyanık, Gülnur Şırın, Tolga Görkem, Perlhan Şaylan, Nazan Haseki İZMİR'DEN: Ahmet Nevzat Gökçek, Mahmut Gencer, Hüseyin Yalçın, Nuri Mıdıkhan KAYSERİ'DEN: Hüseyin Kılıç, Aydın Uylaş KÜTAHYADAN: Ahmet Akçay MANİSADAN: Ismail ilhan, Sevlnç Köse SAKARYA'DAN: Haluk Fikret Ak, Kemal Ateşlı SAMSUN'DAN: Hüseyin Kabaz TEKARDAĞ'DAN: Mehmet Gazanfer Çaglar ZONGULDAK'TAN: Zeynep Çakır. Osmanlı döneminde Avusturya'dan gelen bir dnt kumasa verilen ad. 14. Kurşun plakalı akülerde pozitif ve negatlf plakaların birbirine degmeslni önleyen yalıtım maddesi... "Müşterl Temsiicisi" anlamında kullanılan kısaltma. 15. Vaıak denilen hayvanın ufak bir tOrO... övme, övüs. 16. Gaziantep llinde Hitit dönemlne alt ünlü açık hava heykel atölyesi... Ödünç verilmiş şey. 17. Ardahan ilinde bir ılıca ve madenıuyu... İslamlıktan önce Kabe'de duran üç puttan biri... Adale... Orhan Hançerlioglu'nun bir romanı. 18. Konuşulan asıl konu... Van llinde blr göl... Şaşma belirten bir ünlem. 19. Anadolu'nun en eski halkı Luvilerde geyik tanrısı... Basörtüsü olarak kullanılan bir tür ipekli dokuma. 20. Osmanlı devletinln hizmetlnde çalışan Rum soylular... Küçük erkek kardeş. YUKARIDAN AŞAĞIYA . 1. XVII. yüzyılda yasamıs, Türk müziğinln en büyük bestedlerinden biri... "Akça" da denilen bir armut cinsi. 2. Kayseri ilinde antlk bir kent... Dalları sepet örmeye elverişli bir sögüt türü... Kıvılcım. 3. Ortadogu'da, "ölüdeniz" de denilen göl... Filmlerde kendine tutulan erkekleri mahveden, güıel ve acımasız kadın tipi... ingiltere'de çok sevilen bir cins bira... Türkçem benim — bayrağım" (F. H. Dağlarca)... Alçak, asagılık. 4. Meslek... Çok degerli blr kahve cinsi... Mert. kalender ve babacan klmse... Osmanlı donanmasında kullanılmış yelkenli bir geml. 5. "Efelek" de denilen ve yaprakları sebze olarak kullanılan bir bitki... Afrika müzigine özgü, testiye benzer vurmalı bir çalgı... Ege yöresinde taze san incire verilen ad... Eski dilde yagmur. 6. Horoz, hindi gibi hayvanlann tepeslnde bulunan kırmızı deri uzanüsı... Hizmet hayvanlarının tırnaklarına çakılan demir... Sürtme yoluyla kâgıt ya da bir başka düzgün yüzey üzerine aktanlan graflk karakteri... Hollanda'nın plaka iml. 7.1905-1978 yıllan arasında yasamıt, Sıhhiye Meydanı'nda yer alan ve Ankara'nın simgesi olan "Hitit Günesi" (daha dogrusu Hatti Kurau) yapıtıyla tanınmış heykelcimiz... "Yasadım / — ağaçları sahidimdir" (B. R. Eyüboglu)... Bir isi yapma; icraat. 8. Argon elementinin simgesi... Utanılacak şey, ayıp... Rize ilinde blr şelale... Satrançta bir taş... Herhangi bir alanda başkalarından üstün olan kimse. 9. Sularda yasayan tekhücreli bir canlı... Sümer mitolojisinde sağlık tannçası... Çapak balığına verilen bir baska ad. 10. Vakıf gelirinden görevlilere verilen aylık... Çok Ince acılmış yufkalar ve kremayla yapılan blr tür İsim:... Adres:, 1 2 3 4 5 6 y 8 1 = 2 3 4 5 LH 6 7 8 9 10 11 m I , • 9 J J I B - 12 13 14 15 16 17 18 • — 19 LM r 201 I - •^ • I I I I 11 • H 12 13 14 15 16 17 18 19 20 •n ı Ti• n T I • • I M • M NJ n M_ _ I • V 1 p 1•_ _ _1 l •• Tel:. pasta... I. Dünya Savası sonrasında İtilaf Devletleri ile Osmanlı devleti arasında 1920'de Imzalanan barış antlaşmasının adı. 11. Karakter... Süs, bezek... Yahudilerin kudadıgı bir bayram... Akım siddeti birimi kiloamperin kısa yazılısı. 12. Hırvatistan'ın para birimi... Türkiye'nin plaka İmi... Müslüman olmayan evli kadınlar için kullanılan sözcük... Işın... Adları sıfat yapan bir yapım eki. 13. Elektrik döşeminde Jamba ya da fiş konacak kolların her biri... Endonezya'da bir kent... Vida sıkmakta kullanılan biçimli ve altıgen aygıt. 14. Antalya ilinde bir yayla... italya'da baslt ve ucuz küçük restoranlara verilen ad. 15. İlave... Mugla'nın Fethiye ilçesinde, kayak merkezi olan bir dağın adı... Maden külçelerinin eritilip arındınlması. 16. Bir peygamber... Japonya'nın Hokkaldo Adası'nda etkln bir yanardağ... Sllrt yöresine özgû, kıyma ve bulgurla yapılan blr yemek. 17. Hava ve gaz akımlan oluşturmakta kullanılan aygıt... Olumıuzluk belirten bir önek... Kûcük tuzlu bisküvi. 18. Çlftllklerde çalışacak mevsimllk tanm işçileri toplayan ve işçllerle çlftlik sahibi arasında aracılık yapan kişi... Islak sıvanın üstüne yapılan duvar resmi... Anadolu halklarının en eski ana tannçası. 19. Nijerya'nın para birimi... iki tarla arasındaki sınır... Türk tuluat tiyatrosunda bas komik görevindeki usak tiplemesi. 20. Nükleer çagın en büyük flzlkçllerlnden biri olan ve 1938"de Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan italyan billm adamı. 0 BRIÇ Faik Falay Doğru karar verme Aileler gittikçe küçülüyorlar degil mi? Benim çocuklugumda kış aylarında babaannem Zonguldak'ta bizlerle yaşardr. Evimizln kllit kişilerindendi, yaz aylarına gelince de biz çocuklar ve annem izmir'e anneanne-dedemlere giderdik. Evın dolu dolu olması çocuklara o günlerde bir şey ıfade etmezdi ama zaman ilerledikçe ne güzel günler oldugu iyice netleşmeye başladı. Artık günümüzde yaşlı kuşağa, huzurevi veya yanına bir bakıcıyla biriikte yaşam sunuluyor. Dogru mu yanlış mı bılemem ama bana eskısı kadar güzel gelmiyor. Bu nedenle ben aılemı bayramlarda biriikte olmaya zorluyorum. Bayram günü aile toplu bir yemekte birleşiyor. Bu yıl geçtigimiz Kurban Bayramı'nda da izmır'de toplanmaya karar aldırmıştım. BBO'daki dostlarla konuşurken izmir'e gelecegiml duyunca benden Karşıyaka 5'li Majör Kulübü'ne gelmemi ve onların bayram öncesi çarşamba günkü turnuvalarına katılmamı ve de brlçe katkıda bulunacak birkaç el getirmemi istediler. Bu istekleri hoşuma gitti, sonuçta o günkü turnuvanın benim hazırlayacagım ellerle yapılmasını söyledim, kabul dediler. Ben kulüplerdeki ikili turnuvaların briçe çok da katkısı olmadıgına inanıyorum. Neden mı, millet iki pik veya bir sanzatuda kalınacak ellerı dört pik veya üç sanzatu deklare ediyor rakiplerı defansta çok başarılı olmadıkları için yapıp top-skor alıyorlar, veya rakıp dört majör dedıgi zaman 4-5 ıçerı gırecek beş minörle baraj yapıyor rakip beş majör deyip battıgında yine kendilerinı çok başarılı görüyorlar. Bakın biz briçte ne kadar iyiyiz diyorlar. Bunların farkına varmaları için 5'li majör briç kulübüne "dogru karar turnuvası" diye bir turnuva hazırladım. Bu turnuvada gerek deklare, gerek atak gerekse de oyun veya defansta dogru yapmalarına puan vardı, rakıplerinin hatasına onlar puan kazanamazlardı. Mesela par-skor 3NT-1 olan blr elde onlar 3 sanzatuyu tam yapsalar puan alamazlar, rakipleri dogru defansla batırabilselerdi bu el onlara puan kazandıracak tür bir eldi, rakipleri bu elden puan alamamıştı. Buna benzer 18 bord oynattım, ilk başlarda bıraz şaşırdılar ama sonra hem anladılar hpm de hoslanna gittl. Bence briç kaliteslni arttıracak türde bu tip oyunları hlç olmazsa 3 ayda bir direktörlerın düzenlemesinde fayda var. Karşıyaka Briç Kulübü bana, ben de onlara çok ısındık. Dllerim bu yaptıgım turnuva onların briçlerini biraz yükseltmiş olur. • KART TEKNİĞİ 1 G 2 * 2 * 6 * Oyun: 6 • m Terence • 1098 ¥J10763 • 62 • QJ3 • AKQJ54 ¥AKQ • AQ94 • - B K P 2 * P 4 * Herkes pas Atak: • 3 D P P Reese gibi oynayacak mısınız? DEFANS 2 • KQ32 ¥QJ74 • AK • 543 K 1 * 3 * Oyun: 3 D P. P • AJ9 ¥ 9 6 • OJ10863 • KJ G 2SA 3SA SA Atak: ¥ 4 Ortak 10 koydı. » ortakta B P P Güney as aldı karo oynadı, cör kaçlı? Defansı planlayın. 1. Piki yerden alıp karo empası yapılır, pas geçerse 13 löve bile alınabillr ama empas geçmez ve de koz oynamaya devam edilirse batılır. Bu el zamanının örnek ellerinden biriydi. ingiliz Terence Reese zamanının en önemlı oyuncularındandı. Bu elde piki yerden alıp küçük trefliyi oynar, Dogu as girince buna kör asını atar. Karo gelişini as ile alır koz ası çeker, koz partaj çıkmaz, kör ruva ve damı çeker, koz ile yere gider körlere karoları kaçar ve oyunu yaparl Bab Dogu • 763 ¥ 8 2 • KJ85 • K1O65 • 2 ¥954 • 1073 • A98742 2. Kör 8 kimde? Ortakta olsa 10 degil 8 koyardı demek ki kör ortakta beşli değil dörtlü. Köre devam edersek iki kör iki de karo alırız oyun olur oyunurj batması için karo dışında üç löve almamız gerekiyor bu üç löveyi nasıl alabillriz? Pik oynayarak! Pik 2 oynayın Güney yerden 9 koyar ve de 10 ortakta ise ortak piki alıp kör değil piki dönecektir çünkü kör isteseydik 2 değil daha büyük pik ile giderdik. O zaman 3 pik 2 karo alarak oyun batırılabilir. Dogu Guney • ¥ • * 1064'' 10532 75 O762 • 875 ¥AK8 • 942 • A1098 Dilek önerl ve şikâyetleriniz İçin e-posta adreslm: faikfalay@gmaii.com / http://faikfalay.blogspot.com SATRANÇ GM Suat Atahk Basit satranç Hantı - Mansiysk'deki dünya kupası finali Gelfand ile Ponomaryov arasında süredursun, Londra Satranç Klasigi turnuvası 8 Aralık 2009'da başladı. 8 oyunculu 2696 reyting ortalamasıyla 18. kategori turnuvanın açılışı sonrası daha ilk turda Tal Anı turnuvası gallbi eski dünya şampiyonu Kramnik ile aynı turnuvanın iklnclsi Carlsen karşı karşıya geldller: GM Carisen (2801) - GM Kramnik (2772), Londra 2009, ingiliz Açılışı 1. c4 Af6 2. Ac3 e5 3. Af3 Ac6 4. g3 d5 5. cdS Ad5 6. Fg2 Ab6 (ingiliz Açılışı'nın bu varyantı kelimenin tam anlamıyla tersten Slcllya Savunması Dragon Varyantı'na varmakta. Dogru renklerle oynandıgında beyaza uzun roklu mat hücumu da veren bu devamyolu bu kez ters renklerle aynı fikre dayanmamakta.) 7. 0-0 Fe7 8. a3 0-0 9. b4 Fe6 10. Kb1 f6 11. d3 aS (Başka bir fıkir de yine e2 erine baskı yapmayı amaçlayan direkt 11 ...Ad4 12. Ad2 c6 13. e3 (13. Ade4 Kf7 14. e3 Ab5) Ab5! 14. Vc2 'Ac3 15. Vc3. Oluşan konuma baktıgımızda tersten oynanabilecek sistemlerin neden çok da fazla tercih edllmedlgini anlayabiliriz, slyah tam anlamıyla beyaz gibi oynamayınca blr tempo fazlasına ragmen denge bozulmuyor.) 12. b5 Ad4 13. Ad2 Vc8!î (GM Mişa Gurevıç'in öncülügünü yaptıgı Vc8-Kd8 fikri bu oyuna dek siyahın en etkili devam yolu sayılmaktaydı. Sanırım oyunumuzda olanlar bu kanıyı degiştirecektir. 13...Ad5?? 14. Fd5l Fd5 15. e3 Ae6 16. e4 iyi bilinen biraçılış tuzagıdır. 13...Fd5!? 14. Ad5 Ad5 15. Fb2 a4 tekrar rağbet görecek gibi duruyor.) 14. e3 AfS 15. Vc2 Kd8 (15...a4 16. Fb2 Kd8 eski deylmle takdim tehir.) 16. Fb2 a4 17. Kfdl (17. Kfd1 Ad6 18. Fa1 geçerli bir alternatlf olsa da Carlsen'in seçimi daha etkili gözüküyor.) Ad6 18. Ade4 Ae8 19. Ve2! Yenilik (Daha önce ne oynandıgının aslında pek de blr önemi yok. Genç Norveçlinin planı çok derin bir şema içeriyor: ana tema da d4 ve Ac5i blrleştirmek üzerine kurulu.) Ff8 (19...Vd7?l 20. d4! sonrası d eri tüm olasılıklarda tabu haline geldiği için beyazın ana flkrlnin gerçekleşmeslne yardım ediyor: a) 20... ed4 21. ed4 Fg4 (21...Vd4? 22. Ac5!) 22. Ve1Vd4? 23. Aa4l Va4 24. Ac3 ve b) 2O...Fc4 21. Ve1 ed4 22. ed4 Vd4? 23. Aa4! hep beyazın lehine.) 20. f4l ef4 21. gf4 Vd7 22. d4 c6 23. Ac5 Fc5 24. dc5 Ac4 25. Kd1 Vc7 26. Fc1 AaS! 27. bc6 bc6 28. Aa4 Basit satranç benim bilhassa Balkanlar'da hep duydugum bir deylmdi. Beyazın planı şu ana kadar etkili olmuşa benziyor. Ama netlce de beyaz blr er fazla olsa da konumumuz hiç de basite benzemiyor. örneğin 28...Ab3 29. Kd8 Kd8 sonrası siyahların kompanzasyonu aşikâr. 28...Kd1îl (Kramnik d hattında birbirlerine bakan kaleleri ilk degişen taraf olmayı seçerek temel blr hata yapıyor.) 29. Vd1 Kd8 30. Vc2 Vf7 31. Ac3! (işte bu hamle herhalde Kramnik'in gözünden kaçtı. 31. Ab6?l Ab3 32. f5 Vh5ll 33. fe6 Kd1 34. ŞQ Vh4 35. Şf3 (35. Şe2? Ve1 beyaz şahı mat ağlarına sokar.) Vh5 36. Şg3 Vg5 daimi kislerle berabere olur.) Vh5? (Beyazların blr önceki hamleslnln basit gözükmesine rağmen gücünü fark eden Kramnik demoralize olup manasız blr hamle yapıyor. 31...Ab3 32. Ae4 Kc1 33. Kc1 Fd5 dirençliydi.) 32. Ae2 Ff5 33. e4 Fg4 34. Ag3 Vf7 35. Ff1!-K (Ne demeli? Basit satranç!) Fe6 36. Vc3! Ka8 (Siyahın tüm taşları alakasız karelerde. 36...Ab7? 37. f5 Fa2 38. Kb2 Şh8 39. Vc2 taş kazandıgından siyah Aa5i yerinden kıpırdatamıyor. Şimdl de Ka8 battal oldu.) 37. Kb4 Vd7 38. f5 Ff7 39. Ff4 Vd1 40. Şfl Ab3 41. Fe2 Vb1 42. Fc4 Ka3 43. Ae2J Terk çünkü 44. Ff7 Şf7 45. Vc4 ŞfB 46. Kb7 sonrası mata çare yok. Tüm agır flgürler Ab3'ü koruma görevini üstlendlglnden slyah şah kanadına yönelen saldırıya karşı çareslzl işte slze blr kez daha basit satranç! 1-0 •