Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 NİSAN 2008 CUMARTESİ 18 EKONOMİ YAŞAMDA MALİ ÇÖZÜM YA H YA A R I K A N [email protected] BağKur’a bağlı çalışan emeklinin prim çilesi BağKur’luların Destek Primi Uygulaması A) BağKur’dan Aylık ve Gelir Alanların 1479 sayılı BağKur Kanunu Kapsamında Çalışmaya Devam Etmeleri durumunda 1479 sayılı kanuna göre yaşlılık aylığı bağlananlardan, 1479 sayılı BağKur Kanunu kapsamında ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde Gelir Vergisi mükellefi olanlar destek primi ödüyor. Adi ortaklık, kolektif şirket, komandit şirket ve donatma iştiraki ortakları, limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ortakları ile anonim şirketlerin kurucu ortakları ve yönetim kurulu üyesi olan ortaklığı devam edenlerden, sosyal yardım zammı dahil tahakkuk eden aylıklarından, (aylığın bağlandığı veya tekrar çalışmaya başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren, çalışmalarının sona erdiği ay dahil) yüzde 10 oranında sosyal güvenlik destek primi kesiliyor. ÖRNEK 1: ÖRNEK 3: osyal güvenlik destek primi ödenmiş süreler BağKur Yasası’na göre sigortalılık süresi olarak değerlendirilmiyor. Sigortalılara toptan ödeme olarak iade edilmiyor. Ayrıca, bu şekilde sosyal güvenlik destek primi ödenen süreler yaşlılık aylığında herhangi bir artışa yol açmadığı gibi diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre emekli olup yaşlılık ve malullük aylığı bağlanan ve BağKur’a destek primi ödeyenler için ikinci bir yaşlılık/malullük aylığı bağlanması da mümkün bulunmuyor. S SSK emeklisi şirket ortağının primi SSK’den (veya memurluktan) emekli olduktan sonra bir limited şirkete ortak olan Şentürk Bey, BağKur Kanunu’na göre belirlenen 12. gelir basamağının %10’u oranında sosyal güvenlik destek primi ödeyecek. 01. 01. 200830. 06. 2008 dönemi için 12. gelir basamağı 714.97.YTL olarak belirlendi. Bu durumda, onikinci gelir basamağının %10’u oranında 71.50.YTL sosyal güvenlik destek primi ödeyecek. ÖRNEK 4: Gerek BağKur ve gerekse de diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre emekli olup yaşlılık ve malullük aylığı bağlanan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde Gelir Vergisi mükellefi olanlar BağKur destek primi kesintisine tabi tutulacak. Ayrıca adi ortaklık, kolektif şirket, komandit şirket ve donatma iştiraki ortakları, limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ortakları ile anonim şirketlerin kurucu ortakları ve yönetim kurulu üyesi olan ortaklarından da BağKur destek primi kesintisi yapılacak. Bu şekilde sosyal güvenlik destek primi ödenmiş süreler BağKur Kanunu’na göre sigortalılık süresi olarak değerlendirilmemekte, sigortalılara toptan ödeme olarak iade edilmemekte ve 2829 sayılı “Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun” hükümleri de uygulanmıyor. Ayrıca, bu şekilde sosyal güvenlik destek primi ödenen süreler yaşlılık aylığında herhangi bir artışa yol açmadığı gibi diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre emekli olup yaşlılık ve malullük aylığı bağlanan ve BağKur’a destek primi ödeyenler için ikinci bir yaşlılık/malullük aylığı bağlanması da mümkün bulunmuyor. BağKur destek primi için Sosyal Güvenlik Kurumu BağKur Müdürlüğü’ne müracaat edilerek örneği Sosyal Güvenlik Kurumu BağKur müdürlüklerinden temin edilebilecek matbu olarak hazırlanmış bulunan talep dilekçesi ile Sosyal Güvenlik Kurumu BağKur Müdürlüğü’ne başvurulması gerekiyor. SSK veya Emekli Sandığı emekli maaşından otomatik kesinti yapılması mümkün değil. Ancak, sosyal güvenlik reformunun yürürlüğünden sonra emekli maaşlarından otomatik kesinti yapılabilecek. SSK emeklisi esnafın destek primi SSK’den (veya memurluktan) emekli olup ayda 850 YTL emekli aylığı alan bir kişi, BağKur’lu olmasını gerektirecek bir esnaflık faaliyetinde bulunursa BağKur’un 12’nci gelir basamağının yüzde 10’u kadar 71.50.YTL sosyal güvenlik destek primini her ay BağKur’a ödemek zorunda. Kendisinin SSK’den aldığı 850.YTL emekli aylığı ise değişmeyecek. Şirket ortağının destek primi BağKur’dan emekli olduktan sonra 800.YTL aylık bağlanan Ahmet Bey, limited şirket ortaklığı devam ettiği için emekli aylığından yüzde 10 oranında sosyal güvenlik destek primi ödeyecek. Yani, 800.YTL’den 80 YTL destek primi kesildikten sonra kalan net tutar 720.YTL emekli aylığı alacak. ÖRNEK 2: REFORMDAN SONRA... Bugüne kadar yürürlüğü 3 kez ertelenen, birkaç gün önce yasalaşan Sosyal Güvenlik Reformu ile yapılan düzenlemeye göre; gerek BağKur Kanunu’na göre yaşlılık aylığı alan ve gerekse de diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre emekli aylığı alanlardan kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile adi ortaklık, kolektif şirket, komandit şirket ve donatma iştiraki ortakları, limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ortakları ile anonim şirketlerin kurucu ortakları ve yönetim kurulu üyesi olan ortaklarından, almakta oldukları emekli aylıklarının % 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilecek. ÖRNEK 1: Esnafların destek primi BağKur’dan 500 YTL emekli aylığı alan ve esnaflık faaliyetini sürdüren Veli Bey’e BağKur tarafından ödenen emekli aylığından yüzde 10 sosyal güvenlik destek primi kesilerek 450 YTL olarak ödenecek. B) Diğer Sosyal Güvenlik Kanunlarına Göre Yaşlılık ve Malullük Aylığı Bağlananların 1479 Sayılı BağKur Kanunu Kapsamında Çalışmaya Devam Etmeleri Diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre (SSK, Emekli Sandığı, Banka Sandıkları) emekli olup 1479 sayılı BağKur Kanunu kapsamında ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile adi ortaklık, kolektif şirket, komandit şirket ve donatma iştiraki ortakları, limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ortakları ile anonim şirketlerin kurucu ortakları ve yönetim kurulu üyesi olan ortakları BağKur destek primi kesintisine tabi tutulacak. Çalışmaya başladıkları ayı takip eden ay başından itibaren, çalışmalarının sona erdiği ay dahil, onikinci gelir basamağının %10’u oranında sosyal güvenlik destek primi ödeyecekler. Bunun için ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurmaları ve matbu olarak hazırlanan formları doldurmaları gerekir. Şirket ortağı emeklinin destek primi SSK veya BağKur Yasası’na göre emekli olduktan sonra 800.YTL aylık bağlanan Ali Bey, sosyal güvenlik reformu yürürlüğe girdikten sonra, limited şirket ortaklığından dolayı emekli aylığından yüzde 15 oranında sosyal güvenlik destek primi ödeyecek. Yani, 800.YTL emekli aylığı alan Ali Bey, reformun yürürlüğe girmesinin ardından 120 YTL destek primi kesildikten sonra kalan net tutar 680.YTL’yi emekli aylığı olarak alacak. Devamsızlık yapan işçi işten çıkarılabilir mi? İş Kanunu’na göre, işçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına 2 işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda 3 iş günü işine devam etmemesi durumunda iş sözleşmesinin herhangi bir ihbarkıdem tazminatı ödenmeksizin feshi mümkün. İş sözleşmesinin bildirimsiz ve tazminatsız olarak feshedilebilmesi için işçinin işe gelmeme nedeninin işverence araştırılması, işyerindeki adresine ihtarname gönderilerek savunmasının istenmesi ve haklı bir nedenin olmadığının anlaşılması gerekiyor. Yoksa, salt işçinin işe gelmemiş olması nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilmiş olması halinde sonradan işçinin haklı bir nedeninin bulunduğunun anlaşılması durumunda ihbar ve kıdem tazminatı ödenme zorunluluğu doğabilir. Yukarıda belirtilen bir aylık süre, takvim ayı olarak değil, ilk devamsızlık yapılan gün ile bir sonraki ayın aynı günü arasındaki süredir. Hangi hallerde işe gelmemenin haklı sayılacağı ve devamsızlık hükmüne dayanılarak fesihte bulunulamayacağı belirli bir kurala bağlanamaz. Her olayda durumun özelliğine göre bu konuda bir sonuca varmak gerekir. Ancak işe gelmemenin genellikle haklı sayılabilmesine örnek olarak, işçinin akraba veya yakınlarından birinin ölümü, tanıklık etmesi, seçime katılması, hastalanması, eşinin hastalanması, eşinin doğum yapması, çocuğunun hastalanması veya hastalanan çocuğu için memleketine gidip onu hastaneye yatırması, birkaç gün annesinin tedavisiyle ilgilenmesi, nişanlanması gibi nedenler sayılabilir. Buna karşılık, işçinin bir suç nedeniyle hapsedilmiş olması haklı bir neden olarak kabul edilmiyor. CUMOK KAYSERİ ÇAĞRISI 20 NİSAN 2008 PAZAR SAAT: 14.00 Ülkemizin ekonomik, sosyal ve kültürel yaşamında çok büyük öneme sahip olan “KÖY ENSTİTÜLERİ”nin 68. Kuruluş Yıldönümünü kutlamak amacıyla yapacağımız etkinliklere, Cumhuriyetimizin kazanımlarına sahip çıkmak isteyen tüm yurttaşlarımızı katılmaya ve destek vermeye çağırıyoruz. SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ. YER: Taç Düğün Salonu (Mevlana Mah. Arif Molu Anadolu Meslek Lisesi arkası) TARİH: 20 Nisan 2008 PAZAR GÜNÜ Saat 14.00 İLETİŞİM: 0532 327 43 78 0505 832 32 33 www.cumok.org 0 212 557 70 70 / PBX C MY B C MY B Bağışlanan Her Organ Kurtarılan Bir Hayattır TÜRK BÖBREK VAKFI