Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 OCAK 2005 CUMARTESİ 12 EKONOMI Daha düşük maliyet arayışmdaki devlerin yatınmlannı kaydırması 100 bin kişiyi işsiz bırakacak Avrupa sanayisi taşmıyor TEKSTİL SEKTÖRÜ Görüşmeler tıkandı grev kapıda ANKARA (AA) - Işçi ve işveren sendikaları arasındaki toplu iş görüşmelerinin "ikramiyeler" konusunda tıkandığı tekstil sektörünü bayramdan sonra grev bekliyor, Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayii tşçileri Sendikası (TEK.SİF) ile Türkiye Tekstil Sanayii Işverenleri Sendikası arasında altı aya yakın süredir devam eden 20. dönem toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanmasımn ardından grev karan alındı. TEKSİF, geçen sürede, işverenlerin özellikle 1964 yılından bu yana kazanılmış hakları olan ikramiyelerini vermemekte direttiğini behrtereİt 26 Ocak'ta Yünsa, Saray Halı, Levi's, Altınyıldız, Kasar Boyacılık, Akın Tekstil, Orta Anadolu Ticaret ve Sanayi Işletmesi, Özbucak Sanayi ve Ticaret, Kordsa, Bahariye Mensucat ile Vakko'da greve çıkmayı kararlaştırdı. Grevin, 4 Şubat'ta 44 yeni işyerine yayılarak toplam 55 işyerini kapsayacak biçimde genişletilmesi benimsendi. TEKSİF Genel Başkanı Zeki Polat, işverenlerin yeni işçiler için yıllık 4 olan ikramiye sayısmı 1 'e düşürmek istediklerini, ileride eski işçilerin işsiz kalmasımn önünü açacak bu türden bir öneriyi kabul etmeyeceklerini söyledi. GAZİ-BEL ŞİRKETİ İşçi eylemi üüsürüyor BEKİRŞAHİN GAZİANTEP - AKP'li Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Gazi-Bel şirketinde çalıştıklan sırada işten atılan 131 işçinin eylemi sürüyor. 15 işçinin sendika binasındaki açlık grevi devam ederken, işçilerin bir kısmı dün belediyeye kadar yahnayak yürüyüş yaparak AKP'li Belediye Başkam'na tepki gösterdi. İşçiler, "Bayramı bize zehir edenlerin bayramııu zchir edeceğK" dedi. 1 Ocak 2005 tarihinde sendikalı oldukları için işbaşı yaptınlmayan Gazi-Bel işçileri, bağlı oldukları DİSK Genel-lş Sendikası binasında başlattıkları açlık grevi 3. gününe girerken, Belediye Başkanı Asım Güzelbey'in duyarsızlığını, dün belediye sarayı önüne kadar yahnayak yürüyerek protesto etti. Burada konuşan Genel-lş Sendikası 1 No'lu Şube Başkanı Osman Kaplan, "Belediye Başkanı şirket yöneticisine bir teletbn açıp işçileri işe başlatma talimatı verirse sorıın çözülecek. Ama başkan henı yalaıı sövlüyoı; lıenı de olaya seyirci kalıyor. Bir an önce sorunu çözmclerini istiyoruz" diye konuştu. DPT'den görüş yok ANKARA (AA) - Tanm ve Köyişleri Bakanlığı, tanm stratejisinden sonra Avrupa Birliği (AB) tanm politikalanna uyumda tarım altyapısının iyileştirilmesi açısından büyük önem taşıyan kırsal kalkınmaya yönelik strateji de hazırladı. Ancak AB'den kırsal kalkınma için sağlanacak fonlann kullanımı açısından büyük önem taşıyan Kırsal Kalkınma Stratejisi (KKS) konusunda, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) görüş bildirmedi. Projelerin başlaması için önkoşul olarak kabul edilen KKS'nin çıkarılamaması nedeniyle projelerde önemli gecikmeler olacağı belirtiliyor. DPT'nin projenin uygulanmasındaki koordinasyonda yetkili olmak istediği, bu nedenle görüş bildirmediği, yeni bir strateji hazrrladığı kaydediliyor. BAŞAK SEZEN Avrupa, gerek ışten çıkarmalann art- ması, gerekse çalışma saatlerinin uzatıl- ması nedeniyle işçiler için her geçen gün yaşanması daha zor bir hale geliyor. Avrupa'nın ve ABD'nin önde ge- len firmaları gerek yeniden yapı- lanma gerekse tasarruf adı al- tında işçi çıkarma planlarına v ağırhk verdiler. Özellikle de \ otomotiv firmalarının yo- ğun olarak işçi çıkaracağı- nı açıkladığı Avrupa'da medya, finans, ilaç, gıda ve perakende firmaları da bu planın uygulayıcı- ları arasında bulunuyor. ^ Firmalann bu yıl ve önü- müzdeki yıl işten çıkar- mayı planladığı kişi sa- yısı ise 100 bine yaklaş- tı. Uzmanlar işten çıkar- malann bir kısmını şirket- lerin kendilerine özgü prob- lemlerine bağlarken en \ önemli nedenin de pazarın içinde olabilmek için üretimin uygun yerlere nakledılmesi oldu- ğunu belirtiyorlar. Üretimin yaban- cı ülkelere kaydınlmasının verimlili- ği, kârlılığı ve ekonomik büyümeyi art- tırdığı yönündeki veriler de firmaları off-shore'a yönlendiriyor. ABD'de de işçiler kapıda \ Binlerce çalışan işsiz kalacak İşçi çıkartacağını açıklayan firmalardan bazıları: General Motors: 12.000 kişi BBC: 3.000 kişi Belçika Ford: 3.000 kişi Jaguar:1.150 kişi Macar Pick Szeged A.Ş: 450 kişi Bayer: 3.000 kişi Michelin: 2.900 kişi Karstad: 4.000 kişi Neckermann ve Quell mağazaları: 1.500 kişi Spar: 1.100 kişi Delta Airlines: 6.900 kişi SBS Communications: 10.000 kişi CBI'nın araştırmasına göre 10 yıl içinde lngiltere'de çalışan tüm vasıfsız ve yarı vasıflı işçiler, işlerini Çin'e kap- tıracak. CBI Başkanı Digby Jones da yaptığı açıklamada, "Şirketlereğer ken- dileri off-shore yapmazsa, başkalarının yapacağını biliyor. Eğer ı akipleı yapar da kendileri yapmazsa işletmelerini ris- ke atarlar" diyor. En son General Mo- Nokia: Binlerce \ tors'un 2006'ya ka- dar 12 bin kişiyi işten çıkaraca- ğını açıklaması, tüm Avrııpa'ya yayılan bir greve neden olmuştu. Bundan sonra da işten çıkarma haberlerinin arkası ke- silmedi. ABD'li Delta Airlines, 6 bin 900 kişiyi işten çıkaracağını açıklarken, yine ABD'nin en büyük telefon şirket- lerinden SBC Communications da gele- cek yılın sonıına kadar ya 10 bin kişinin ya da iş gücünün yüzde altısının işine son vereceğini açıkladı SBC'nin işten çıkarmayı seçmesinın nedeni olarak ise sabit hatlı telefonlara olan talebin gittık- çe daralması nedeniyle telefon firmala- nnın rekabette zorlanması gösteriliyor. Analistler, firmanın rakiplerini yakala- yabılmek için 20 bin kişiyi daha ışten çı- karmak zorunda kalabileceğini belirti- yorlar. En çok işten çıkarma haberleri- nin geldiği ülke ise Almanya. Özellikle otomobil sektörün- de yaşanan işçi çıkarmaların nedeni, dünya otomobil sektöründe işçi ücretleri- nin en yüksek olduğu ül- kenin Almanya olması- na bağlanıyor. tşten çı- karmalann, Avrupa otomobil sanayiinde- ki daha ciddi ve geniş bir sıkıntının belirtisi olduğunu belirten uz- manlara göre daha pek çok Avrupalı oto- mobil üreticisi işten çı- karma yoluna gidecek. Otomotivde ibre Türkiye'ye doğru Özellikle otomotivde üretimin Balkan ülkelerine doğru kaydığını söyleyen Otomotiv Sanayicileri Derne- ği Başkanı Ercan Tezer, Türkı- ye'nin yer değiştirmede hedef ül- keler arasında olduğunu belırtti. Bu rüzgâr iyi değerlendırildiği takdirde Türkiye'nin otomotivde ciddi yatınmlar çekeceğini kaydeden Tezer, "Önceden krizler vardı, bu nedenle yatmmcı gclıni- yordu. Bunlar aşıku, şimdi de yılda beş kez ÖTV değişikligi yapılıyor. Yatırım ortanu uygun hale getirüse, Türkiye, iire- timdeki kalitesi nedeniyle en çok yatı- runcı çekecek ülkelerin başında. Yoksa yatırım tran'a, Pakistan'a, Hindistan'a gidecek" dedi. Tezer, Türkiye'nin 5 mil- yar dolarlık yeni yatırım potansiyeli bulunduğunu söyledi. SEKA işçisine destek yağıyor SEKA Iznıit Işletmesi'nin kapatılnıasını protesto etmek için fabrikaya kapanan yaklaşık 750 SEKA işçisi, bayranun ikinci günü, kendilerini ziyarete gelen eş ve çocuklarıyla bayramlaştı. İşçileri DTP Genel Başkanı Yaşar Okuyan, İşçi Paıtisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ve Saadet Partili bir heyet ziyaret etti. Siyasilerin ziyaretleri sırasında işçiler sürekli olarak "SEKA'yı kapann görelim sizi, siyasetçi katili yapmayın bizi" sloganlan attı. Destek ziyaretleri sürcrken eşlcri ve çocuklanndan oluşan yaklaşık 500 kişilik grup kent merkezinin diğer ııcundaki AKP ll Başkaıüığı önünde protesto gösterisi yapmak için yola çıkn. Perşembe Pazan alanı önünde polis tarafından yoilan kesilen göstericüer burada hükümet aleyhinc sloganlar atülar. AKP ll BaşkanlığTnda partilileı lt bayramlaşan Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe'yle görüşmek isteyen Selüloz-lş Sendikası yetkililerinin bu talepleri, partilüer tarafından geri çevrildL Sendikacılar partiden ayrıldıktan sonra açıklama yapan Bakan Pepe, SEKA'nın kapatılmasıyla ilgili sorulan soruya "SEKA'yla ilgili karar verilmiştir" yanınnı verdi. (AI1MET KURT) Fiyatlaryukarıyayuvarlandı Esnaf, 1 yeni kuruşun kullanımınınfazla olmadığını belirtirken yurttaşlar kuruşu önemsemiyor SEMA SEPİN / BERİVAN TAPAN 2005 yılına Yeni Türk Lirası (YTL) ile giren Türkiye, kuruşa tanışıp ahşamadı. YTL ile birlikte fiyatlar da yukanya doğru yuvarlanmaya başladı. Esnaf, 1 yeni kuruşun (YKr) kullanımının fazla olmadığını savunurken yurttaşlar da kuruşun önemsenmediğine, fiyatlann yukan yuvarlandığına inanıyor. YTL ve YKr ile yaşamaya başlayan yurttaşlar, hesaplamalarda zaman zaman zorluklar yaşıyor. Özellikle kuruşların sıklıkla kullanıldığı pazar, bakkal, minibüs ve taksilerde, zorunlu olarak önce eski Türk lirasına göre hesap yapılıyor, sonra ödeme YTL cinsinden gerçekleştiriyor. Alışkanhklar nedeniyle hesaplamalar sırasında kuruşun dikkate alınmadığını dile getiren Döviz Bürosu çalışanı Bahadır Er, 50 kişiden ancak 1 kişide kuruş bulunduğunu belirterek "10 bin Türk Lirası'nı nerede kullanıyorduk ki şimdi kuruşu piyasaya sürdüler. Anlam vermek zor" dedi. Büfeci Hakan Haykm, halkın kuruşu değersiz gördüğünü ifade ederek, "Herkes fiyatlan yukan çekmeye başladığmdan kuruş olarak para üstü vermeye de gerek kalmıyor. Zaten halk da madeni parayı sevmiyor. Gerçek anlamda enflasyonun innıesi gerekiyor ki kuruş değerlensin" diye konuştu. Esnaf, YTL'ye uyum sağlamaya çalışırken, eski alışkanhklar nedeniyle yeni kuruşlarkullanılamıyor. Kuruşla ahşveriş yapmaya alışamadığını belirten Simitçi Şahin Direk, şunlan söyledi: "Halk, küçük dcğerdeki paralarla uğraşamıyor. Kimse kuruşla ilgUcnmiyor.Çünkü milletin daha önemli dertleri var." 1 kuruşluk mal yok Kuruyemiş dükkânı sahibi Dursun Arslan, "Bizinı için de halk için de 1 kuruşun hiç önemi yok. Çünkü 1 kuruşa sattığımız bir şey yok" sözleriyle mevcut sorunun piyasadaki kuruş eksıkliğinden kaynaklandığım ifade etti. ETİ, İHRACATTA BÜYÜMEYİ HEDffÜYOR j LUFTHANSA, TÜRKİYE'DEN MEMNUN Eti Pazarlama ve Sanayi AŞ Genel Müdürü Cafer Fındıkoğlu, 67 ülkeye ih- mcatyaplıklannı belirterek "2004ydın- da 26 milyon dolarlık ihracal yaptık. Bu yıl yeni pazarlara gireceğiz, ihracatımız- da yüzde 12 büyüme hedefliyoruz " dedi. Eti 'nin küçülmeden çok etkilenmediği- belirten Fındıkoğ- nı lu, geçen vıl ton bazında vüzde 20 ve ci- ro bazında yüzde 37.5 büyüdüklerini, iyi bir yıl geçirdiklerini bildirdi. Fındıkoğ- lu, Eti 'nin kekte yüzde 60, sağlık ürün- lerinde yüzde 90 ve light ürünler- de yüzde 60 pazar payıyla lider- liğini sürdürdüğünü belirterek ye- ni ürünler geliştirme ataklanna de- vam edeceklerini söyledi. Fındıkoğlu, Eti nin vulaflı hisküvi gibi ilk sağlık ürünlerini çıkardığını belirterek kremalı, çikolata kaplamalı, baharatlı ürünlerle light üriinle- ri de arttırdıklannı belirtti. Alman Hava Yolları Lufthansa 'nin Türkiye Genel Müdürü Sadık Elmas, geçen yıl Türkiye 'ye ve Türkiye 'den yurtdışına taşıdıkları toplam yolcu sa- yısının yüzde 5 artışla 640 bine çıktığı- nı, 45 milyon Euro ciro elde ettiklerini belirterek Lufthansa için Türkiye 'nin öneminin daha da arttığı- nı söyledi. Sadık Elmas, Lufthansa 'nin geçen yıl bütün dünyada taşıdığı yolcu sayısının ilkdefa 50 milyonu geçtiğini, 2003 'e göre yolcu sayısında yüzde 12, uçuş sayısında da yüzde 19 artış kaydedildiğini bildirdi. El- mas, 2004'ün Luft- hansa için çok başa- ••) y rılı geçtiğini ifade , ederek Türkiye 'de geçen yıl yurtdışı uçuşlardan elde edilen gelirin dolar bazında yüzde 15.7 arttığını belirtti. The Economlst: Ingüiz dergi Bakan Babacan'ı övdü. 'Babacan mucizesi...' ANKARA (AA) - Ingiltere'nin saygın ekonomi dergisi The Economist, bir zamanlar umutsuzca konuşulan ülke olan Türkiye'nin artık gerçekleştirdiği ekonomik mucizelerle anılmaya başlandığını yazdı. Derginin son sayısında yer alan Ankara kaynaklı ve "Türkiye'nin Büyüyen Ekonomisi", "Babacan Mucizesi" başlıkh makalede, Türkiye ekonomisinde yaşanan gelişmeler, Devlet Bakanı Ali Babacan değerlendirmesiyle birlikte verildi. Babacan'ın 1994 yılında daha 27 yaşındayken Ankara Büyükşehir Belediyesı'nin danışmanı olarak Dünya Bankasf yla masaya oturup pazarhk yaptığını ve ihalelerde milyonlarca dolarhk indirim sağladığını hatırlatan Economist, "Babacan'ın kamu kaynaklarını etkin kullannıa birikimi, Türkiye'yi 2001 Krki'nin etkilerinden çıkarmakta yardımcı oldu" değerlendirmesinde bulundu. "Bir zamanlar Türkiye'den umutsuzca bahseden Batılı bankacılar artık Türkiye mucizesini konuşuyor" denilen makalede, Avrupa Bırlıği (AB) liderlennin Türkıye'yle üyelik müzakerelerini önümüzdeki ekim ayında başlatma kararıyla Uluslararası Para Fonu (1MF) ile 3 yıllık yeni bir stand-by uzlaşması sağlanmasının ekonomideki iyimserliği daha da arttırdığı ifade edildi. 2 tutuklama, 8 gözaltı i SahteYTL operasyonu istanbul Haber Servisi - Istanbul Mali Şube Müdürlüğü'ne bağlı ekipler, Gaziosmanpaşa ve Bahçelievler'de yaptıkları operasyonda, piyasaya sahte Yeni Türk Lirası sürmeye çalışan 8 kişiyi gözaltma aldı. Şişli'de yapılan diğer operasyonda da sahte YTL basan bir matbaa ortaya çıkarıldı. Olayla ilgili 2 kişi tutuklandı. Mali Şube Müdürlüğü'nden alınan bilgiye göre bir şebekenin sahte para basımı gerçekleştirdiği Gaziosmanpaşa'daki eve baskın düzenlendi. Operasyonda 2'si kadın 5 kişi gözaltına alındı. Olayla ilgili Bahçelievler'de de 3 kişi yakalandı. Piyasaya 500 milyarlık Euro ve YTL Bu kişilerin evleri ve gösterdikleri yerlerde yapılan aramalarda, basımı tamamlanmış ve piyasaya sürülmeye hazır 3 bin 515 adet sahte 100'lük Euro ele geçirildi. Aynca emniyet şeritleri çıkanlmış 500 bin TL'ler ile emniyet şeritlerinin takılı olduğu sahte 20 milyon TL ve 20 YTL'ler bulundu. Şebeke elemanlannın bugüne kadar yaklaşık 500 milyar liralık sahte Euro ve sahte Türk Lirası piyasaya sürdüğünün sanıldığını belirten emniyet yetkilileri, kardeşiyle birlikte gözaltına alman ve aynı suçtan sabıkalı olduğu belirtilen B.O'nun, 6 ay önce cezaevinden çıktığını kaydettiler. Sorgu ve işlemleri tamamlanan 8 kişi, Gaziosmanpaşa Adlıyesi'ne sevk edildi. Sahte YTL matbaasına baskın Bu arada Mali Şube Müdürlüğü ekiplerinin yaptığı bir çalışma sonucu, Şişli'de bir matbaaya baskın düzenlendi. Baskında, 2 bin 700 adet basımı tamamlanmış sahte 10 YTL ve 10 milyon lira ile sahte para basımında kullanılan çok sayıda malzeme ele geçirildi. Olayla ilgili gözaltına alınan R.K. ve K.D'nin Şişli Adliyesi'nde tutuklanarak cezaevine konulduğu öğrenildi. ARANTİ TURKS'TE BANKflCILARI AGIRLADI"Türkler; Bin Yılın Yolcu- luğu 600-1600" sergisinin Londra 'daki açılışı nedeniy- le bir davet düzenleyen, serginin en büyük iki sponsorundan biri olan Garanti Bankası, Avru- pa finans çevrelerini ağırladı. Londra 'nin saygın kültür-sanat ku- rumlanndan Royal Academy ofArts da düzenlenen davetin evsahipliğini Doğuş Grubu Başkanı Ferit Şa- henk, Garanti Bankası Ge- nel Müdürü Ergun Özen ve Doğuş yöneticileri yaptı. İş, sanat ve medya dünyasından pek çok ismin katıldığı da- vette bir konuşma yapan Ga- ranti Bankası Genel Müdü- rü Ergun Özen, serginin sadece tngiltere de değil, Av- rupa ve dünyada da yankı bulacağmı söyledi.