Katalog

18 KASIM 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DİZt 1930'lu yıllarda milletvekili olanlann görev anlayışı ve çalışkanlığı halkın saygısmı, sevgisini kazanmıştı Atatürk'ün seçtiğiinsanlar Mustafa Kemal anıları Metin ERGİN B abamHavruIlahBey,1931 yı- hnda TBMM'ye Istanbul Mil- letvekıli olarak girdi. Kendi- si 31 yaşında Meclis'in en genç vekiliydi. 0 sıralarda ben 5-6 yaşlann- da bir çocuktum. Babamın sık sık An- kara'ya gidip geldiğini ve îstanbul'da da devre arkadaşlan ile birlikte hızlı bir faaliyet içinde olduklannı hatırlıyo- rum. O zamanlar vekil olmak çok önem- li bir olaydı. 4. Devre'de koskoca îs- tanbul'da yalnız 12 mebusvardj. Hep- si de çok büyük bir görev anlayışı için- deydiler... Atatürk'ün seçtiği insanlar olarak halktan büyük sevgi görüyor- lardı. Kimdi bu Hayrullah Bey? 1931 'de daha Soyadı Kanunu çıkma- mıştı. TBMM hüviyetinde Hayrullah Bey, Istanbul Mebusu 4. Devre yazı- lı... Efendim, Hayrullah Bey, Darülfîi- nun'un birinci sınıfindan aynlarak sa- natkârlığı seçmiş ve kısa bir işçilik devresinden sonra Kapalı Çarşı'nın Beyazıt kapısı önündeki, sonradan is- timlaka uğrayan Okçularbaşı Cadde- si'nde, 25 yaşında Istanbul'un zama- na göre en modern ayakkabıcı dükkâ- nını 1925'teaçmıştı... Alman generale hediye MustafaKemaVi ölümden kurtarun Dördüncü Devre Istanbul milletvekilleri bir toplantıda. Sağdan ikinci Hayrullah Bey. 0 kadar başanlı olmuş ki, akşam dükkânı kapattıgı zaman paralan eve bavula benzer bir çantayla götürürdü. Yanında 20 kişi çalıştıran genç patron, günde 90-100 ayakkabı satıyordu. O zamanlar nüfusu 500 binin altında olan îstanbul'da ayakkabı ihtiyacını Kapa- lı Çarşı esnafı karşılardı. Şehrin bütün semtlerinden insanlar akın akın Ka- palı Çarşı Okçularbaşf na alışverişe gelirlerdi. Bunun dışında Eminönü'nde 1 ve Beyoğlu'nda 4 ayakkabıcı vardı. Onlann hepsi de zamana göre çok yük- sek fıyatlarla satış yapan, daha ziya- de sayılı zenginlere hitap eden dükkân- lardı. Bu şekilde yıllargeçmiş ve Hay- rullah Usta, 1931 'de 6 katlı apartman sahibı olmuştu. Esnafa kız vermek is- temeyenlerin ızlenimleri değişmeye başlamıştı... Arabalar heyecanlandırdı tşte 1931 yılının seçimlere yakın bir günü öğle vakti Okçularbaşı'nda ba- bamın dükkânının önûnde 4 Packard özel araba durdu. Dükkândan içeri ker- li ferli 3 adam girdi. Babam heyecan- lanmıştı. Zira hiçbirini tanımıyordu. Dışanda yüzlerce meraklı toplanmış- tı. Halk Partısi'nden gelen heyet; Ah Çetinkaya ve Cevdet Kerim tncedayı. vs... Ali Çetinkaya babama hitaben: "Evladun, Hayrullah Bey sen mi- sin?" diye sorar. "Evet efendim, bendenizHn." ^haklesanabirtektifimvar-Cum- huriyet Halk Partisf nin yapbğı uzun araşOrmalardan sonra Atamız, aday- lararasmdansenin tstanbul Mebusu ob- rak MecKs'egirmeni tensipbuyurmuş- lardır. Hayırlı olsun ev1adım_T "Efendim, bunlar benim bildiğim iş- ler değü. Beni affetmenizi istirham ey- lerim!" "Evtadım yapacak fazla bir şey yok. Meclisteişçfleriveesnafi temsfl edecek- sin. Komisyonlarda görev alacaksuı. cepsaaû M ustafa Kemal'i Çanakkale Savaşı sırasında ölümden kurtaran üst cebindeki cep saati o günden beri kayıp... Kurşun isabeti ile parçalanan cep saatini Mustafa Kemal ne yapmıştı acaba? Bunun sırnru meşhur New York Kütüphanesi'nde başka bir belgeyi incelerken tesadüfen keşfettim! 25 Ocak 1939 tanhli New York Times gazetesinin kupüründe şunlar yazılı: "Mustafa Kemal parçalanan gümüş cep saatini Çanakkale'de savaşan bir Alman generaline hediye ettL Alman generali yıllar sonra vefat edinee eşinin, cep saatini bir Amerikan koleksiyoncusuna saröğı tahmin ediliyor. Bu saati bulana veya satana, imalatçı Isviçre firması 1200 sterlin sunmaya hazır olduğunu bildirdL" 85 yıldır açıklığa kavuşmayan bir olay! 1200 sterlin ne kelime... Türk Devleti bu saate yüz binlerce sterlin ödemeyi gözden çıkanr! Gabor anlatiyor H ollywood'da Universal International Stüdyolan'nda Zsa Zsa Gabor ile röportaj yapıyorum. Yıl 1957... Zsa Zsa Gabor hâlâ çalımlı, Hollywood'un en güzel fakat sanat yönünden vasat aktrislerinden biri... Zsa Zsa Gabor, Atatürk zamanında meşhur diplomatlanmızdan Burfaan Bdge ile evliydi. Kocasıyla arasında çok yaş farkı vardı. Evlendiği zaman Gabor 16 yaşındaydı... Ne olduysa oldu. Galiba 1936'da idi. Kan-koca anidenboşandılar... Ankara sosyetesi dedikodudan çalkalanıyordu. Herkes resepsiyonların baş misafirlerinin boşanma sebebini merak ediyordu. Olayuı devamını Gabor'dan dinleyelim: "Atatürk'ün benden çok hoşlandığını hissediyordum. Fakat ben evliyken çıkan dedikodulara rağmen, bir gün olsun aşın bir harekette buiunmadL" Devam etti: "Ben Burhan Belge'den boşandıktan bir süre sonra Atatürk beni Çankaya'da özel yemeğe davet ettL. Çok zarif ve kibardL Yemekten sonra "Size Çankaya'yı gezdireyım" dedL İzah ediyordu: 'Burası mavi oda... Burası kırmızı oda... Burası filanca oda...' Birodanın kaptsunn önünde durdu ve bana bakarak 'burası da bizım odamız...' dedL Zekâsına hayran olmuştum." Artık doğru mu söylüyordu yoksa Atatürk'ün süksesinden mi yararlanıyordu? Meclis'teki büyüklerin ne derse sen de ona uyacaksın..." "Efendim. düşünmem için zaman verebiür misiniz?" "Evladım._ Uzatma.- Mebus oldun bUe_.Senakühbiradamabenziyorsun. O Meciis'te okuma yazması bile olma- yan bir sürü mebus var_. Ama onlar bu davaya hizmet etmiş adamlar. Yann firkaya gei, mazbatanı al!" Babacan tutum Ali Çetinkaya'nın babacan tutumu babamı çok etkiler. Gerekli işlemler tamamlanınca An- kara'nınyolunututar. O zamanlar An- kara'ya yolculuk trenle 15 saat sürü- yor... Karayolu ise çok kifayetsiz ve yo- rucu... Babam yola çıkmadan evvel, par- ti binasında işçi, esnaf ve sanatkârlan temsilen seçilen ikinci mebus Yaşar Ya- ZKI ile tanışır. îkisi de genç, yakışıklı ve çalışkan... Ömür boyu sürecek bir arkadaşlık... 4. Devrede Büyük Millet Meclisi'ne 12 mebus girmişti. Halkı- run Atatürk'e vermiş oldugu mutlak yet- kiyle seçildikleri için çok kuvvetli bir ekıp görünümündedirler. Hepsi kerli ferli insanlar... Işte onlann isimleri: Ahmet Hamdi Denizman, Zi\ a Kara- mursal, Şemsettin Günaltay, Abdül- hakHamid Tarfaan, AhmetKasun, AB Rana Tarhan. Hayrullah Ergin, Halil Etem Eldenu HaydarMustafa Günsoy, Hasan Yasıf Dokuman, Salah Cimcoz, VaşarYaacL Dıyeceksinız ki: "Ne olmuş sankL. Hepsi tayinle gei- miş. Onlan halk tru seçmiş?" Çok güzel bir soru. îşte cevabı: "4. DevTe'deki 12 mebustan yalnız 7 tanesi. 5. Devre'de tekrar seçilmiş. Ya- ni beşi seçilememiş™ 5. Devre'de mebus adedi nüfusa göre 14'e çıkmış. Demek ki tekpartili rejimde bile rekabet var_ Hem partide hem Meclis'te-." 5. Devre mebuslannın isimleri şöy- le: Hakkı Şinasi EreL Ahmet Hamdi Denizman, Ziya Karamursal, Refet Bele, Şükrû NaiH Gökberk, Şemsettin Günaltay, Abdülhak Hamid Tarhan, Hayrullah Ergin, Halil Etem Eldem, Haydar Mustafa Günsoyj Salah Cim- coz, Yaşar Yazıcı, Neşet Ömer Irdelp, FahikaÖyTneaAnfBavTndır,Şükrü.Ali Özel Atatürk hangi değerlendirmelerle milletvekilini seçerdi? Babama devamlı mebusluk ve TBMM hakkında sorular yöneltirdim. Bir seferinde dedi ki: "Atatürk, mebuslann devam duru- munu ve çahşma randunanuu takip ederdL Mebuslann özd hayau daönem- B faktörlerden biriy di Bir de dışanda çıkarh veya çıkarsız iş takip eden me- busu derhal uzaklaştınrdı. Atatürk 1938'de aramızdan aynldıktan sonra 1939'daki Meciis'te Milli Şef İsmet Inönü. halk temsilcisi 4 mebustan hiç- birine görev vermedi. Yarın: Okula başlamak YALOVAİCRA DAİRESİ'NDEN GAYRtMENKULÜN AÇIK AKTTIRMA İLANI Dosya No: 2004 3892 Tal. Satılmasına karar verilen gayTİmenkulün cınsi, kıyinetı. adedi. evsafi: Tapu kaydı: Yalova, merkez, Kadıköy beldesi, pafta: 6. parsel: 1578 sayılı (Yalova Termal asfaltı, bila no Kadıköy beldesi, Yalova) 2310.00 m2 alanlı tarla vasıflı taşın- maz VI hisse olarak her iki borçluya aittir. Imar durumu: Kadıköy Belediye Başkan- lığı'nın 1 1000 ölçekli imar planı içerisinde aynk nizam 2 kat ünarlıdır. Halihazır durumu: Taşınmaz, Kadıköy beldesi, Yalova-Termal karayoluna cepheli, altyapısı mevcut. Belediye hizmetlerinden faydalanır durumda olup, üzerinde beto- narme yapılı, zemin katı 13.00 mx25.50 m. ebadında toplam 688.50 m2 alanlı zemin katın ahır olarak kullanılmak üzere yapılmış, boş durumda oldugu, üst katında ise iki bağımsız bölûm bulunduğu, bir kısmının ise kaba inşaat halinde oldugu, bagımız bö- lümlerden birisinin (güney taraf) 3 oda-salon-mutfak-banyo-wc ve balkondan ibaret oldugu, odalann döşemesinin tahta kaplı, ıslak alanlann yer duvar döşemeleruıin se- ramik fayans kaph oldugu, banyoda, banyo takımı olmadığı ve boş durumda oldugu, diğer bağunsız bölümün ise; salon-4 oda-mutfak-banyo ve balkondan ibaret oldugu, yer döşemelerinin hah oldugu tespit edilmiştir. Degerlendirme: Gayrimenkulün üzerindeki bina ile birlikte toplam değeri 254.446.000.000.-TL.ciır. Saöş şartlan: 1- Satış, 07.01.2005 günü saat: 14.00"ten 14.10'a kadar tahmin edilen laymetin yüzde 60'mı ve rüçhanı alacaklılar varsa alacaklan mecmuunu ve satış mas- rafını geçmek şartı ile Yalova lcra Müdürlüğü'nde ihale olunur. Böyle bir bedelle alı- cı çıkmazsa, en çok arttıranın taahhüdü baki kalmak şartıyla 17.01.2005 günü aynı yerde saat: 14.00-14.10"da ikinci arturmaya çıkanlacaktu-. Bu arttırmada da bu milctar elde edilememişse gayrimenkul en çok arttıranın taahhüdü saklı kalmak üzere arttır- ma ilanında gösterilen müddet sonunda en çok arttırana ihale edilecektir. Şu kadar ki arthrma bedelinin mahn tahmin edilen kıymetinin yüzde 40'ım bulması ve satış iste- yenin alacağına rüçhanı olan alacaklann toplamından fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflaruıı geçmesi lazımdır. Böyle fazla bedelle alı- cı çıkmazsa satış talebi düşecektir. 2- Arttırmaya iştirak edeceklerin, tahmin edilen kıvmetin vüzde 20'si nispetinde pey akçesi veya bu miktar kadar milli bir bankamn teminat mektubunu vermeleri lazundır. Satış, peşin para ıledir. alıcı istediğinde 10 günü geçmemek üzere mehil verilebilir. Tellaliye resmi, ihale pulu, tapu harç ve mas- raflan ahcıya aittir. Birikmiş vergiler satış bedeünden ödenir. 3- Ipotek sahibi alacak- lılarla diğer ilgililerin (*) bu gayrimenkul üzerindeki haklarını hususiyle faiz ve mas- rafa dair olan iddialanm dayanağı belgeleri ile on beş gün içinde dairemize bildirme- leri lazımdır. Aksi takdirde haklan tapu sicili ile sabit olmadıkça paylaşmadan hariç bırakılacaklardır. 4- Dıaleye katılıp daha sonra ihale bedelini yatırmamak suretiyle ıhalenin feshine sebep olan tüm ahcılar ve kefılleri, teklif ettiklerı bedel ile son ihale bedeli arasındaki farktan ve diğer zararlardan ve aynca temerrüt faizinden müteselsi- len mesul olacaklardır. thale farkı ve temerrüt faızi aynca hükme hacet kalmaksızın dairemizce tahsil olunacak, bu fark, varsa öncelikle teminat bedelinden aluıacaktu". 5- Şartname, ilan tanhinden itibaren herkesin görebilmesi için dairede açık olup masrafı verildiği takdirde isteyen alıcıya bir örneği gönderilebilir. 6- Satışa iştirak edenlerin şartnameyi görmüş ve münderecatını kabul etmiş sayılacaklan. başkaca bilgi almak isteyenlerin 2004Ö892 Es. sayılı dosya numarasıyla müdürlüğümüze baş\*urmalan „ ilan olunur. 11.11.2004 (*) llgililer tabirine irtifak hakkı sahiplen de dahildir. Basm: 52064 ÇARŞAMBA İCRA MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN GAYRİMENKULÜN AÇIK ARTTIRMA İLANI Sayı: 2004 3 lz. Ş. Müdürlüğümüze ait yukanda numarası yazılı dosyamızda satışına karar verilen aşağıdaki tapu kaydı, adedi, cinsi, evsafi, kıymeti ve önemli özellikleri ile satış şartlan belirtilen taşınmaz, müdürlüğümüzce açık arttırma sonucu satıla- rak parya çeMİlecektir. Satış ilanı ilgılilennin adreslerine gönderiuniş olup, adreste tebligat yapılamaması veya adresi bilinmeyenler için de işbu satış ilanı ilanen tebliği yerine kaım olacağı ihtar olunur. Tapu kaydı: 1- Taşınmaz Çarşamba ılçesı, Çay Mahallesi, 164 ada, 14 nolu parsel 404 m2 yüzölçümünde olup arsa vasıflıdır. Belediyenin tüm hizmetlerinden istifade etmektedır. Çarşamba Belediyesi Fen Işleri Müdürlüğü'nün 11.10.2002 tarihli imar durumuna göre bu parselin tamamı yola gitmektedir. Arsanın m2'sine 25.O0O.0OO.-TL. takdır edilerek arsa degeri (yüzde 35 düzenleme ortaklık payı göz önüne alınmıştır) 404 m2x25.000.000- TL.lO.lOO.OOO.OOO.-TL.'dir. Bu parsel üzerinde 2 katlı betonarme karkas bina bulunmaktadır. Zemin kat: 7.95x9.94=79 m2 ölçüsünde olup ışyeri amaçlı yapılmıştır. tnşaat yüzde 40 seviyesindedir. 1. kat çık- malarla birlikte 98 m2 ölçüsünde yapılmış ve mesken olarak kullanılmaktadır. Binanın dış cephelerinin sıvası yapıl- mamıştır. Yüzde 80 seviyesindedir. Bayındırlık ve lskân Bakanlığı tamimlerine göre III. sınıf A grubu yapılara gir- mekte olup m2 birim fıyatı 283.000.000.-TL.'den binanın değeri: 79 m2x283.000.000 TLx%40-98 m2x283.000.000.TL.x%80=8.942.800.000 TL.+22.187.200.000.TL.= 31.13O.0OO.OOO.-TL.'dir. Çay Mahallesi 164 ada 14 nolu parsel müştemilatlan ile birlikte değeri: Arsa değeri: 10.100.000.000.TL. Bina değeri: 31.130.000.000 Toplam: 41.230.000.000.-TL.'dır. Satış saati: 15.00-15.10'dur. 1- Satış, 24.12.2004 günü saat 15.00'ten saat 15.10'a kadar Çarşamba lcra Müdürlüğü'nde açık arttırma suretiyle yapılacaktır. Bu arttırmada tahmin edilen kıymenn yüzde 60'ını ve rüçhanlı alacaklılar varsa alacaklan mecmuunu ve satış masraflannı geçmek şartı ile ihale olunur. Böyle bir bedelle alıcı çıkmazsa, en çok arttıranın taahhüdü baki kal- mak şartıyla gayrimenkul 03.01.2005 günü aynı yer ve saatler arasında ikinci arttırmaya çıkanlacaktır. Bu arttırmada da bu miktar elde edilememişse gayrimenkul en çok arttıranın taahhüdü saklı kalmak üzere arttırma ilanında gösteri- len müddet sonunda en çok arttırana ihale edilecektir. Şu kadar ki arttırma bedelinin malın tahmin edilen kıymetinin yüzde 40'ıru bulması ve satış isteyenin alacağına riiçhanı olan alacaklann toplamından fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflannı geçmesi lazımdır. Böyle fazla bedelle alıcı çıkmazsa satış talebi düşecek- tir. 2- Arttırmaya iştirak edeceklerin, tahmin edilen kıymetin yüzde 20'si nispetinde pey akçesi veya bu miktar kadar milli bir bankamn teminat mektubunu vermeleri lazundır. Satış, peşın para iledir. Alıcı istediğinde 10 günü geçme- mek üzere mehil verilebilir. İhale pulu tapu harç ve masraflannın yansı katma değer vergisi alıcıya aittir. Birikmiş vergiler tapu harç ve masraflannı satıcı hissesi ile tellaliye resmi satış bedelinden ödenir. 3- lpotek sahibi alacaklılarla diğer ilgililerin (ilgililer tabirine irtifak hakkı sahipleri de dahildir) bu gayrimenkul üzerindeki haklannı hususiyle fa- iz ve masrafa dair olan iddıalannı dayanağı belgeleri ile on beş gün içinde dairemıze bildirmeleri lazımdır. Aksi tak- dirde haklan tapu sicili ile sabit olmadıkça paylaşmadan hariç bırakılacaklardır. 4- îhaleye katılıp daha sonra ihale be- delini yatırmamak suretiyle ihalenin feshine sebep olan tüm ahcılar ve kefılleri, teklif ettikleri bedel ile son ihale be- deli arasındaki farktan ve diğer zararlardan ve aynca temerriit faizinden müteselsilen mesul olacaklaıdır. ihale farkı ve temerrüt faizi aynca hükme hacet kalmaksızın dairemizce tahsil olunacak, bu fark, varsa öncelikle teminat bede- linden alınacaktır. 5- Şartname, ilan tarihinden itibaren herkesin görebilmesi için dairede açık olup masrafı verildiği takdirde isteyen alıcıya bir örneği gönderilebilır. 6- Satışa iştirak edenlerin şartnameyi görmüş ve münderecatını ka- bul etmiş sayılacaklan, başkaca bilgi almak isteyenlerin 2004 3 lz. Ş. sayılı dosya numarası ile müdürlüğümüze baş- vurmalanrica olunur. 05.11.2004 Basın: 51905 Zor koşullar altında çahşma Milletvetilinin kaldığı odada sudondu T BMM Dördüncü Devre Mebuslan 1931- 1935, Beşinci Devre Mebuslan, 1935- 1939 arası görev yaptılar... Ankara 1923'te resmen başkent oldugu halde, sefaretlerin önemli bir kısmı 1931 'de hâlâ Istanbul 'daydı. Hiçbiri bu saltanah bırakıp Ankara'ya taşınmak istemiyordu. Atatürk'ün haür ziyaretleri ile 1938'de tstanbul'daki sefaretlerin hepsi Ankara'ya taşınmışlardı. Sefaretlere Hazine arazileri bağışlanmıştı. Bu duruma rağmen 1938'de Ankara hâlâ ikinci sınıf bir şehir görünümündeydi... Tarihi Ankara Palas dışındaki otellerin önemli bir kısmı mevcut eski binalardan bozma yapılardı. Atatürk, Ankara'yı başkent seçmekle çok isabetli bir karar vermişti. Yalnız bunun bedeli çok yüksekti. 1923 'te Ankara bir Anadolu kasabası havasındaydı. 1931 'de gelen 4. Devre mebuslan, bozma otel odalannda ikişer üçer kişi kalıyorlardı. Ankara'da müthiş bir inşaat faaliyeti gözleniyordu. Bakanlıklar, iş hanlan, tesısler arka arkaya yükseliyordu. Atatürk, mebuslann sıkıntı çekmesıni istemiyordu. O devırde devletin en yüksek makamını işgal eden valiler 70-75 lira maaş alırlardı. Mebus maaşlan ise 500 net, 100 hra yolluk şeklindeydi. Meclis Lokantası Ankara'daki Karpiç'den sonra, şehrin en meşhur lokantasıydı. Karpiç'te nefıs bır yemek 1 lira civannda iken, Meclis Lokantası'nda aynı ayar yemeği mebuslar 50 kuruşa yani 1 liranm yansına yiyorlardı. İki ev bakan milletvekilleri O zamanlar tstanbul'da 500 liraya Rami, Edirnekapı, Eyüp, Topkapı, Feriköy, Mecidiyeköy, Sanyer, Beşiktaş, Haliç semtlerinde 1000-1500 metrekarelik bahçe içinde ev almak işten bile değildi. Yüksek mebus maaşlan halkın ve devlet hizmetinde çalışanlann tepkisini doğuruyordu. Bunun üzerine 5. Devre milletvekili maaşlan Atatürk tarafından 300 lira artı 100 lira yolluk olarak belirlendi. Maaşlan yüksek olmasına rağmen, babam dahil millervekillerinin çoğu başka şehirlerden geliyorlardı. Yani 2 ev bakıyorlardı. Bunun üzerine vekiller ucuz otellere dağılmaya ve ucuz yerlerde yiyip içmeye başladılar. O kadar ki, Ankara'nın bir kenar semtinde külüstür bir otelde aynı odada Istanbul Mebusu Yaşar Yazıcı ile kalan babam, bir gece otele gelince ne görseler beğenirsiniz? Odada sürahi içindeki su donmuştu!.. tstanbul'dan Ankara'ya yatakh ile gidip gelen mebuslar, vagonlarda seyahat etmeye başladılar. Atatürk, vekillerinin randımanının düştüğünü derhal fark etti. Bazı mebuslar Ankara'da iş takipçiliğine başladılar... Kısa bir süre sonra Atatürk karannı değiştirdi ve eski sisteme dönüldü. Cihan Demirci "Damdaki Mizahçının Gözüyle Medyamızm Yakın Tarihiae Yolculuk" >J 18Kasım2004 Perşembe 18.30 - 20.00 um:ag Toplantı Salonu Pans Caddesi No: 14 Kavaklıdere - Ankara Tel:(0312)417 77 20pbx Faks:(0312)417 57 46 e-posta:[email protected] www.umag.org.tr