Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 18 KASIM 2004 PERŞEMBE
OLAYLAR VE GORUŞLER
EVET / HAYIR
OKTAY AKBAL
On Yıl Öncesi-Sonrası!
On yıl sonrası
Geleceğı gormek falcılann ışıdır Yılbaşlannda
ortaya çıkartar Kehanetler uydururlar Yok falanca
kışı olecek, bılmem nerde kanlı olaylar yaşanacak,
depremler olacak, yanardağlar patlayacak' Hıç de
lyı şeyler soylemezler Hep facıa, hep olum, hep acı'
Bır olçu var elımızde, on yıl onceyı duşunup on
yıl sonrayla kıyaslamak1
On yıl onceyı duşunuyoaım 1994 yılını BırTV
programı vardı Sevgılı Emre Kongar bırdolabı çe-
vırır, karşısına çıkan bır zaman parçasını anlatırdı
Turlu yonlerı, olaylan, ınsanlan ıle Kım vardı ıktı-
darda, Mesut Bey mı, Tansu Hanım mı, Ecevrt mı?
Bakın, unutmuşuz, sılınmış gıtmış bunca yaşanmış
şey, demek hıçbır katkısı olmamış sıze bıze
Ya on yıl sonrası?
Sevgılı Çetin Altan sık sık "Enseyı karartmayın"
dıyor Umudu koruyalım, "şarkı soyleyen yannlar"\
bekleyelım, yann her şey daha lyı olacak dıye de-
nn uykulara mı dalalım1
'? Kırk yıldır Avrupa kapı-
sındayız1
Bır on yıl daha bekleyelım1
ÂşıkVeysel'ın
dedığı gıbı "Ikı kapılı bırhandayım, gıdıyorum gun-
duz gece" Bız de bır kapı onunde bekletılıyoruz,
ama çıkış kapısı ardına kadar açık1
Gıt gıt sonu yoki
Bırleşmış Mılletler, ınsan hakları, uygarlık bır ma-
sal mı9
Franklin Roosevelt, korkudan uzak yaşa-
mak ozgurluğunu, dort temel haktan bın saymış-
tı Bırleşmış Mılletler orgutu bu amaç ıçın kurulma-
dı mı? Bır daha dunyada savaşlar olmayacaktı'
Sonra ne mı oldıP Kore'ler, Vietnam'lar, kapıtalıst
guçlenn emperyalıstlenn kanlı oyunlan1
ABD'nın kuruluşunda açıklanan "Insan Haklan
Bıldırgesı" bır yana atılıp Amerıka'nın yerlı halkına
tam bırsoykırım uygulanmadı mı9
Derken "Buyuk
Sopa" polıtıkasıyla ABD ne kadar ınsanca ılke, du-
şunce varsa hepsını yıkıp yok etmedı mı, etmıyor
mu?
On yıl sonrasını duşunmek
1
Çoğunuz o gunle-
rı goreceksınız Belkı yırmı yıl sonrayı da
1
Bu ulke-
de ne değışecek? Dunyada ne değışecek
9
On yıl
onceye bakın, ınsan ıçın, banş ıçın, mutluluk ıçın
ne değıştı? On yıl, yırmı yıl sonra ne değışecek?
Bekleyelım mı?
Bır bayram sabahında dalıp gıttım ışte Geçmış-
le gelecek arasındakı uçurumda Koptu kopacak
bır ıpte sallanıyoruz
1
Oscar VVılde'ı anımsıyorum
"Hepımız çamur ıçındeyız, ama ıçımızden bazıla-
rı guneşe bakıyor" demış Umuda, hayale, ken-
dını bıle bıle aldatmaya
Gunlerdır beklenen yağmur geldı dıye sevınıyor
koyumun ınsanlan Kımı dostlar da denıze gınyor
bu kasım bayramında
1
On yıl da gelır geçer, yır-
mı yıl da
1
Hep boyle geçmedı mı o eskı yıllar
1
Oy-
leyse tatsız duşuncelerle zaman oldurmek nıye?
tZMİR CUMHURİYET OKURLARI
A>DINUkBlUŞMAlAR-l BAŞLlGl İLEKIŞLIA
KAH\ ALTISINDA BUlŞirVORlZ
T \RİH TEkERRÎ RDENİBARETSE. TEKERRÎ R EDEN NE'
\BSLRECİNDE Y \K1N T\RİHE BAKIŞ1
BAŞLIKLISO\LEŞlSl tLE
\rd Doç Dr TİRKAN BAŞ\ IĞlT (9 Evhıl Lm Aûturk Ilke \e Inkı
laplan Tanhı Ens)
MtZtCtYLE E\HİM V 4PICIL\R \R.\MIZDAOUC\KL\R.
Tınh^aat 21 Kasım 20(M Pazar/UJO
Yer DfMkOtel Koıuk(Sahıl)
Kak\ aln ucren *flDftOOil 71 olJD <rer\ ar o» ıçın son lanh 20 Kasım ûır
Rezenısvon
S \>ıroglu 0 512 692 76 08
D Gunoölu 0 ** ^3 "63 ^2 67
\ Demır 0M3 4I167 16
N Vlantar 0 333 ^63 78 68
S Bav
Azınlık Raporu
Aydııı AYBA\
B
eşıktaş ın bılge a\dını rahmetlı
avukat O.FuatToprakoğfu. bır k o
nuyu anlatırken lafı uzatıp kopur-
ten gev ezelen u\ anrdı "Cennet
boş laflann konusulmadığı >er-
dir!" Bu sozu kutsal kıtaptan v a da hadısten
naklettığını sanıjorum S0 den fazla vit once
ulkenın rotası kesın olarak \BD ye çevnldı-
ğı donemde de zamanın bır kısım egemenlen
seçılen rotanın erdemlennı anlatmak ıçın bu
turden, "cennete vakışmayacak" bır yığın boş
laf ederlerdı Bu tıplerle omru boyunca dıdı-
şen rahmetlı loprakoğlu, sonuçta 1950'lenn
solcu avı sırasında kendısını Kutahya Ceza-
evı'nde bulmuştu1
Bunca yıl sonra şu mahut "Azmhklar Rapo-
ru" uzennde med> adakı tartışmalan ızlerken,
sevgılı Toprakoğlu'nun naklettığı bu sozu bır
kez daha anımsadım Nedenı tartışmada ge-
reksız yere sadece uzun uzadıya laf edılmesı
de değıl, bu konuda bılen bılmey enın tartışma-
ya katılıp sorumsuzca ahkâm kesebılmesı Ilk
ızlenımlerıme gore tartışma>a katılanlardan
bır bolumunun raporu gormemış olduğunu bı-
le ıddıa edebılınm Oteyandan, rapordakıgo-
nışlen tam olarak benımsemış olanlardan ba-
zılannın, bu belgenın adeta mushaf gıbı koyun-
da taşınacak değerde olduğunu ılen surmele-
nne de çok şaşırdım Ama bır de tam tersını
ılen surenler var onlara gore bu rapor hıçbır
ışe yaramayacak, yanhşlara dayanan, boşuna
yazılmışbırbelge Bu konudaİcı olumsuz go-
ruşunu (') daha "vaah" olarak anlatmak ıste-
yen bır zatın. bu fıknnı raporun v azılı olduğu
kâğıdı. herkesın huzurunda yetkılının elınden
kapıp, paralavarak açıkladığıru gormuştuk
Bu kargaşa ıçınde "sade yurttaş" ıse kendı-
sının ve ulkesının geleceğı ıle yalandan ılgılı
bır konunun tartışılmakta olduğu "sezgjayle",
ışın gerçek "jçyuzıTnun ne olduğunu anlama-
ya çalışıvor Ben raporu baştan aşağı okumuş
bır "merakh kişT olarak, bu yazı ıle aklımın
erdığı ve gucumun yettığı kadar, sozunu ettı-
ğım "sade yurttaş"a bu konuda yardımcı ol-
makıstıyorum Bunuyaparken,rapordakıgo-
ruş ve çozum onenlennın hepsını bır bır ele
alarak bu konudakı genış tartışmav a katılacak
değılım Böyleceılerde"cennetdışrkalacak
kafıleye ıltıhaktan da kaçınmış olacağımı umıt
edıyorum Yapmak ıstedığım, mahut raporda-
kı bellı başlı bazı saptamalara değınmek ve bu
suretle boyle bır belgenın ortaya çıkış "olgu-
sunu" anlamaya, anlatmaya ve değerlendır-
meye çalışmaktır
1) Rapordakı en onemlı tespıt, TC'nın baş-
tan ben Lozan Antlaşması nrn azınhklar ko-
nusundakı duzenlemesı ıle uyuşmayan bır "uv
gulama johT ızlemış olmasıdır Bu tespıt ya
da tanı dogrudur Ama Turkıye'de gelmış geç-
mış butun ıküdarlar, azmhk olmayanlara da ana-
yasalan. yasalan, hukuku tastamam uygulamış-
lar ve haklannı tanımışlar mıdır
9
Şımdıkıler
uyguluyorlar mı
9
Raporu yazanlar arasında, beş
dakıka ıçuıde sorgusuz sualsız resmı gorevın-
den azledılıp kendısuu unıversıte kapısınm
onunde bulanlar ulketnızdekı azınlıklardan da-
ha çok mu korunmakta ıdıler
0
2) Lozan \ntlaşması"nda "gavrimusliın"
azınlıklann mensuplannın, Turk \atandaşı ol-
duğu ve bunlann Musluman vatandaşların ıs-
tıfade ettığı avnı medenı ve sıvası haklardan
fa>dalanacaklan >azılıdır Bu hukum esas ıtı-
banv la doğru olarak u> gulanmıştır O kadar kı
Musevıler Ermenılerve Rumlar u
TurkKa-
nun-u Medenisrrun hazırlanması sırasında
Cemaat Idarelen tarafindan hukumete sunu-
lan "\rzı\e1
"lerle kışılerhuk<jVıj ^ e aıle huku-
ku alanlarrnda Aı.tla^ma nrn 42 maddesı ıle
kendılenne tanınan ayncalıktan feragat ettık-
lennı bıldırmışlerdır (Arzıvelenn tam metru
Sıcıllı Kavanın de yayımlanmıştır)
3) Taşınmaz mallara gelınce Bunlann, ık-
tısabı, ferağı ve tasarrufu konulannda Turk
yurttaşı olan gerçek kışı azınlıklar hakkrnda uy-
gulamada herhangı bır sıkmtı olmamıştır v e ha-
len de v oktur Raporu yazanlar, Danışta> ın bır
dav ada alt mahkeme ılamında kullanılan "ya-
bancı uvnıklu TC vatandaşı" sozunu, v apılan
uvanya karşın dıkkate almavarak alt mahke-
me karannı onadığını bu konuv la ılgılı onem-
lı bır ornek olarak zıkretmektedırler Bu bın-
cık ornekte onamanın hangı gerekçe\ e bağlan-
dığı ıse açıklanmış değıldır Bu yon açıklan-
mazsa, >anı mahkeme karannda vazılı tum
gerekçeler belırtılmezse. onama karannın san-
kı sadece "jabancı u>Tuklu TC vatandaşr
ıbaresı nazara alınmadan v erılmış bulunduğu
gıbı bır ızlenım hasıl olur Yargı kararlannın
metınlerrnden boyle cımbızla çekılıp alınmı^
bır ve>a bırkaç cumleye davanarak karan eleş-
tırmeye kalkışmak son derece yanlış v e tehh-
kelıbır>aklaşımdır Bu konuda raporu vazan-
lara şunu anımsatayım Istanbul un çeşıtlı ıl-
çelennın tapu daırelennde her gun bırçok gav -
nmuslım Turk y-urttaşının tasarruf ışlemlen
yapılagelmektedır Tapu mudurlen kendısıne
boyle bır ışlem ıçın başvuran ıstem sahıbının
azınlıktan mı çoğunluktan mı olduğunu sorup
araşürmadan kendısınden sadece TC kımlık cuz-
dam ıbrazıru ıstemektedır ^zınlıkların tumu-
nun bu cuzdanlan vardır Buna dayanarak ra-
hatça TC pasaportu da alırlar ve almaktadır-
lar
4) Cemaatlenn tuzelkışı olarak taşınmaz ta-
samıflarındakı sınırlamalar ıçın. kısaca şun-
lan belırteyım Bınncısı, her ulkede butun ru-
zelkışıler ıçın geçerlı olan mulkıjet sınırlama-
lan vardır Bunlar ehlıyetle ılgılı genel sınır-
lamadır Nıtekım bızde de şırketlenn dernek-
lenn ve dığer tuzelkışılenn taşınmaz mal ıktı-
sabı ehlıyetlen de boylece sınırhdır (ultra vı-
res) \ynca azınlıklarla ılgılı Lozan <\ntlaşma-
sı'ndakı eşıt duzevde koruma hukumlennın
"Turk ulkesınin butunluğune \e bağunsızhğı-
na hakl verecek bir bahane olarak kuDamla-
mayacağı" da belırtılmıştır Ote yandan, rapo-
ru yazanlann Istanbul da "Mütareke" done-
mınde yabancı kurumların ve cemaat (azınlık)
vataflannın "nderjapaklan" hakkında da bıl-
gılen olmadığı anlaşılı>or
Bır ornek vere> ım Emınonu'ndekı Yenıca-
mı çevresı 1930'lu yıllarda bugunku dunıma
getınlmek uzere açılıp yenıden duzenlenırken,
kamulaştınlan camı duvanna bıtışık bırçok
taşınmazın tapulan Fener Patnkhanesı uhde-
smden çıkmıştır
1
Aynca o doneme aıt buna ben-
zer dığer ışlemler hakkında bılgı edınmek ıs-
tı>orlarsa sayın komısvon uyelen, bunun ıçuı
hem Başbakanlık'ta, hem de Dışışlen Bakan-
lığı arşıvlennde herkesçe bıhnmeyen yeterlı bıl-
gılere ulaşabılırlerdı
Şunu da ekleyev ım Raporu yazanlann, Sa-
y ın Prof İsmrt Sungurbev'ın cemaat \ akıfla-
n hakkındakı ıncelemelennı bılımsel >a>in
v e çalışmalannı okuduklanndan da kuşkulu-
vum Okusalardı hem bırçok yenı şev oğre-
mr hem de bazı temel sorunlan ırdelerken
onemlı vanhşlara duşmezlerdı
5) Raporu hazırlav anlar hukuku, onunde ar-
dmda v e temelınde tanhsel toplumsal ve sı-
y asal hıçbır "maJzeme'" olmayan soyut bır ku-
rallar manzumesı olarak algılıyorlar Bu anla-
yış çağdaşhukuktave uygulamadaterkedıl-
mıştır Ote >andan raporcular "'eyleınsel a\-
nmcıhğın''her ulkede şovlevevaboylemev-
cudıvetını de gormezden gelmışlerdır Orne-
ğın Ingıltere de y aşav an 2 mılyona v akın h-
landalıdan bır şahsın saf lngılızlerden oluşan
bır kulube kapıcı olarak bıle alınmayacağını
galıbabılmıyorlar
6) Raporun en ılgınç (') yanuıı, TC yurttaş-
lannın ust kımlığı olarak Turk değıl, "Turki-
\eh" savılmalan onensı oluşturu>or Yanı (r>u
safsatava gore) TC ve yurttaşlık bağı ıle bağ-
lı Turklen bundan bov le Kaysenlı Sıırtlı
Nevşehırlı vb gıbı '"hemşerilik" ıhşkısı ıle
anacağız1
Yabancı soracak "HCT Turkıyeü,
Turkiye'ııin niresindcnsin?" Muhatabı Turkı-
v elı v anıtlav acak "Kürdıstan tarafindan. Eh-
yarbakuirvem"'
7) Bu arada dıkkat çekıcı bır nokta> a da de-
ğınelım Once AB nrn bır sure once açıklanan
raporu ardından v ıne dış kaynaklı Rum Pat-
nğı ne ekumenıklık venlmesı ıstemı, bunlar-
la bırlıkte >a da bır sure once bır "akhevverın
elınden çıkmış, unıter devletı parçalamava yo-
nelık adem-ı merkezıvet projesı ve >asası ve
nıhayet unlu komısv onun şu mahut azınlık ra-
poru1
Turk ulusunun ve devletının kaden ıle
ılgılı bu ust uste çakışan "oJgular" arasındakı
eşzamanlılık v e paralellık acaba bır rastlantı mı-
dır1
Yoksa dışarda bır >erlerde tasarlanmış.
planlanmış ve senaryosu yazılmış bır oyunun
parçalannı mı ızhvoruz
9
Bu doğru bır varsa-
vım ıse son perdenrn nasıl bıteceğınden bıha-
ber v erlı aktorlere rapor y azmak ya da y asa ta-
sansı hazırlamak gıbı roller venlmış olduğu-
nu duşunebılır mıyız
9
8) Raporda, dunyanın başka ulkelennde ol-
dugu gıbı, Turkıye'de de, Lozan <\ntlaşması ıle
kabul edılen
u
ga\Tİmuslim"ler dışında fulen
etnık azınlıklar bulunduğu da belırtılıyor Bu
azınlığa da doğal haklan venlmelıymış
1
Ra-
porda, kastedılen bu etnık kesımın Kurtler ol-
duğu da açıkça soy lenıv or Sanınm raporu ya-
zanlar Kurtçenın kullanılması Kurtçe>ayına
ızın venlmesı, orgutlenme hakkınrn tanınma-
sı vb konulannda mutlak serbestlığrn nereye
varacağınıkestıremıyorlar Bıraklıevvelınak-
lına uyup, unıter devletın vazgeçılmez yetkı-
lennı yasayla adem-ı merkezrv et ıdarelenne dev-
retme> e kalkışmanın sonucu ne olacak ıse, soz
konusu mutlak serbesthk de aynı sonucun guç-
lu desteğı olacaktır
Şunu vurgulayalun Raporda sorumsuzca
ele alınan bu konu, soj'ut fantezılerle ya da
kumar oynar gıbı çozum tekhflenyle karara bağ-
lanacak bır konu değıldır
Buradakı sorunu, her gelışınde Dıyarbakır'ı
zıyaret etmeyı üımal etmeyen Bayan Roth ve
dığer yabancılann kendı çıkarlanna bağlı ba-
kış açısından değıl, uzun bır geçmışın dene-
yımlennı yaşayan Turkıye açısından bakarak
çozmeye çahşmak gerekır Eğer bazılan ola-
ya boyle bakamı> orlarsa, yapacaklan en hayır-
h ış susmaktır
PENCERE
Altan Oymen'in Anıları
Altan Öymen anılarının ıkıncı cıldını yayımladı
Adı
"Değışım Yılları "
(Doğan Krtap)
Bırıncı cıldın adı "BırDönem BırÇocuk"\u, 30'lu 4O'lı
yılları kapsıyordu, bu kez 5O'lı yıllann sayımı dokumu
yapılıyor, öymen'ın saydam yaklaşım yontemıne ekle-
nen kalem ustalığının ozentısız rahatlığıyla oluşan kı-
tap okunurken keyıf venyor fotoğraflarla, kankaturier-
le gazete kesıklenyle donanmış bu sevımlı yaprtın, geç-
mışı anlatırken Turkıye'nın bugunku dramını da sergı-
lemesıne ne dersınız''
670 sayfalık kıtaptan bugun bırtek ornekle ıçınde ya-
şadığımız bunalımın temel gerekçesını vurgulayalım
•
Ziya Gökalp bızım tanhımızde ve edebıyatımızda az
bulunur kışılerdendır, sağcısı da, solcusu da Gokalp'ı
benımser
Çoğu kışının ezbere bıldığı bır şıın
"Bır ulke kı, camıınde Turkçe ezan okunur
Koylu anlar manasını namazdakı duanın
Bır ulke kı, mektebınde Turkçe Kuran okunur
Kuçuk buyuk herkes bılır buyruğunu Huda 'nın
Ey Turk oğlu, ışte senın orasıdır vatanın "
Şıır yazıldığı zaman kım derdı kı bır Mustafa Kemal
Atatürk gelecek, Ulusal Kurtuluş Savaşı venlecek la-
ık Cumhunyet kurulacak ve 18 Temmuz 1932'den son-
ra mınarelerde guzelım Turkçe ezan okunacak
•
Pekı, daha sonra ne oldu9
1950'de 'demokrasıye değıl' ama çok partılı rejıme
geçıldı, "mıllıdemokratıkdevnm"e "karşıdevnm" baş-
ladı
Karşıdevnm dınsel gerıcılığın onculuğunde o gun bu
gundur dur durak bılmıyor, bılmeyecek
önce ışe Turkçe ezandan başlandı
Arapça ezana yeşıl ışık Demokrat Partı ıktıdannın çı-
kardığı ılk yasada yakıldı Demokrat Partı Turkçe ezan'ı
1932'de camı mınarelenne taşıyan CHP'nın aleyhıne şu
propagandayı ışletıyordu
"Turkçe ezanda dırenenler dınsızdır"
•
Demokrat Partı ıktıdarı ırtıcaya odun vere vere yuru-
meye çalıştı ABD tum Ortadoğu'da 'yeşıl kuşak' ku-
ramıyla 'komünızme karşı Islamcılık' sıyasetını destek-
lıyordu, ama, bu gıdışın sonu yoktu
Olmadığı bugun açık seçık ortaya çıkmıştır
Altan öymen sanırım ılerde yazacağı kıtaplarda ge-
ncılığın Turkıye de adım adım ulkeyı nasıl bugunlere ge-
tırdığını de tatlı tatlı anlatacaktır
•
Gerçekten de koskoca Islam dunyasının son yarım
yuzyıllık değışımı sankı bır ırtıca tarıhıdır, Anadolu da
bu coğrafyanın bır parçasıdır
Ama, bugunku AKP ıktıdan da murtecıye yetmeye-
cek, hesaplaşma surecektır
Dun şerefelerınden Turkçe ezan okunan mınarelerın
bugunku durumu neyı vurguluyor? Muezzın yerıne
hopariorkonulmuş doner merdıvenler ıssız Oysa bu-
gunku teknolojıye bakılırsa ne camılerde kubbeye ge-
rek var, ne de mınareye, ama konu bu değıldır, ezanın
Arapça okunmasının altında da Muslumanlıktan çok sı-
yasal çıkar kavgasının çelışkısı yatıyordu
•
Bugun koskoca Islam coğrafyasına emperyalıst Ame-
nka el koymuş Muslumanlarda tısss yoki
Bırleşmek şoyle dursun, bırbırlennın kuyusunu kaz-
mak ıçın her şeyı yaparlar
Turkıye'nın dunya olçeğınde zavallılığı da mınareler-
de Arapça ezan okunduğu tanhten bu yana yoğunlaş-
tı
Rastlantı
Yunus Nadi Armağanı Yarışması,
1946 da kuruldu, hem geçmışe hem gelece-
ğe donuk olan anlamı, gazetemızın kurucu-
su Yunus Nadi've sa\gı ve sevgıden kay-
naklanıvor Yalnız Cumhuriyet gazetesının
değıl, Turkıve Cumhurıvetı 'nın kuruluşun-
da buvuk emeğı bulunan Yunus Nadı 'nın
amsını her vıl tazelemek bızım ıçın bır go-
rev Devrımcı ve demokrat Cumhuriyet ın
Ulusal Bağımsızlık Savaşımızla ve Turkıye
Cumhurnetı vle zamandaş ve eşanlamlı
bır kuruluş tarıhçesı var Yunus Nadı, gaze-
temızın temel taşlarını bu doğrultuda koy-
du Yunus Nadı 'nın olum vıldonumunu geç-
mışe donuk bır acı olarak değıl geleceğe
yonelık bır kultur olayına donuşturmek
amacıyla bu varışma duzenlendı
Yanşmamn ılk duzenlendığı vıllarda Tur-
kıye de sanat alanında hıçbır ozel odul
voktu tek partı donemıvdı ve yalnız
CHP nın kovduğu bır şıır odulu vardı Av-
nı donemde butun dunyada sanat, bılım \e
edebıvat odullerı un yapmışlatdı îs\eç te
Nobel, ABD'de Pulitzer, Sovvetlerde Le-
nin, Fransa da Goncourt odullerımn so-
nuçlan Turkıye'de de ızlennordu, ama ul-
kemız bu alanda da geç kalmıştı Cumhu-
riyet gazetesı bu onculuğu ustlendı, ellı
dokuz yıl once duzenlenen Yunus Nadı Ar-
mağanı vla sanat ve kultur vaşamımızda
bır yarışma coşkusu oluşturdu Daha son-
rakı vıllarda Turkıve de de varışmaların ve
odullerın sayısı çoğaldı, vırmnı aştı Bu-
gun belkı odul enflasyonundan soz açılabı-
lır, eleştırel bu yaklaşımla sakıncaları
gundeme getırılebılır ama vıne de kultur,
bılım ve sanat konulannda yapılan vatı-
nmlann çok vararlı olduğu rahatlıkla sov-
59. YIL
YUNUS NADİ
ÖDÜLLERİ
2005
lenebılır Zamanla oduller arasında a\rım-
lar ortava çıkar, bu varışma kurumsallaş-
tıkça amacı mtelıklen katakten belırgın-
leşır Bu arada kımı holdınglenn kendı
amaçlarına yonelık \arışmalar duzenleme-
lerı ve oduller dağıtmalaı ı da bu alanda
kaçınılmaz çoğulculuğu \ansıtnor Kımı
bankalatın şırketlenn, tıcarı tekellenn
reklam amacıvla duzenledıklen \arışmala-
t ın odullerı parasal açıdan ne kadar bu-
vuk olursa olsun, ozu maddı çerçevenın
dışındakı anlamda odaklaşıyor
Oduller, Yunus Nadi Armağanı Yarış-
ması adn la aralıksız olarak kırk vılı aşkın
bır surede duzenlı olarak gerçekleştırıldı
kultur \e sanat ha\atımıza amaçlanan
katkıları \aptı ve etkılerını du\%ırdu Daha
once bır dalda vapılan odullendırmenın
kapsamı 1990 \ılından ıtıbaren genışletıl-
dı \e Yunus \adi Ödülleri adnla surme\e
başladı
Ulkemızın kultıu \e sanat \aşamı butun
baltalanmalara \e olumsuz \atuımlaıa
karşın sureklı gelışnor ve vaygınlaşıyor
Fıkıt \e sanat ozgurluklerı Turkıve de tam
değıl sıvasal ıktıdarların baskılan halâ
surmor ve çağdaş demokratık ortamdan
henuz \oksun sa\ılı\oruz Buna karşın fi-
kır sanat bılım kıdturde çabalar suru\or
Taı ıhsel gelışım surecınde elbette aydın-
lanma'nm onune hıçbır guç geçemez
Cumhuriyet, çağdaş mgarlığa gıden \olun
fıkır sanat kultur bılım volu olduğunu ku-
ruluşundan ben savunan bır gazete Bu
\oldakı çabaları desteklemek ve ozendır-
mekte Yunus Nadi Ödülleri nın ışlevı sure-
cek 1999 vılında başlanılan ıkı ana başlık
altında dort odul venlmesı \ontemı bu \ıl
değıştınldı 2005 Yunus Nadı Odullerı
Edebiyat Ana Dalı 'nda ovku, roman şıır
Gorsel Sanatlar Ana Dalı'nda karıkatur,
Bilimsel Araştırma Ana Dalı'nda Sos\al
Bılımler Araştırması olarak belırlendı
Adaylara başarılar diliyoruz.
ÖYKÜ
Ödüle 1 Nısan 2004 ıle 31 Mart 2005 tarih-
len arasmda yayımlanmış bır kıtap ya da ya-
yına hazır bır 'kıtap dosyası'yla aday olu-
nabılır. Yayımlanmamış yapıtlann, beyaz
dosya kâğıdına makıne yazısı ıle çıft aralık-
lı yazılmış olması gereklıdır Adaylar ya-
pıtlannı altı adet olarak göndereceklerdır
Ödül bır yapıta venlır Seçıcı Kurul, ödülü,
kıtap ve kıtap dosyası arasmda paylaştıra-
bılır. Seçici Kurul: Mehmet Başaran, Se-
lim Ilen, TarıkDursun K., Samı Karaören,
Emın Özdemır.
R O M A N
Ödüle 1 Nısan 2004 ıle 31 Mart 2005 tarih-
len arasında yayımlanmış bır kıtap ya da ya-
yına hazır bır 'kıtap dosyası'yla aday olu-
nabılır Yayımlanmamış yapıtların, beyaz
dosya kâğıdına makıne yazısıyla çıft aralık-
lı yazılmış olması gereklıdır Adaylar yapıt-
larını altı adet olarak göndereceklerdır. Se-
çıcı Kurul, ödülü, kıtap ve kıtap dosyası ara-
sında paylaştırabılır SeçiciKurul: Ahmet Ce-
mal, KonurErtop, Tahsın Yücel, Prof DrJale
Parla, Adnan Bınyazar
5 İ İ R
Ödüle 1 Nısan 2004 ıle 31 Mart 2005 tanhlen
arasında yayımlanmış bır kıtap ya da yayma ha-
zır bır 'kıtap dosyası' ıle aday olunabıhr Yayım-
lanmamış yapıtlann beyaz dosya kâğıdına ma-
kıne yazısı ıle çıft aralıklı yazılmış olması ge-
reklıdır Adaylar yapıtlannı altı adet olarak gön-
dereceklerdır Ödül bır yapıta verılır Seçıcı
Kurul, ödülü, kıtap ve kıtap dosyası arasında pay-
laştırabılır Seçici Kurul: Ataol Behramoğlu,
Prof Dr Cevat Çapan, Muzaffer Ilhan Erdost,
Doğan Hızlan, Kemal Ozer
S O S Y A L B İ L İ M L E R
A R A Ş T I R M A S I
Odule 1 Nısan 2004 ıle 31 Mart 2005 tanhlen
arasında yayımlanmış bılımsel araştırmalarla,
yayıma hazırlanmış en az 25 sayfa olarak be-
yaz dosya kâğıdına makıne yazısıyla çıft ara-
lıklı yazılmış bılımsel araştırmalar katılabılır
Adaylar yapıtlannı sekız adet olarak göndere-
ceklerdır Ödül bır yapıta verılır Seçıcı Kurul
ödülü kıtap ve kıtap dosyası arasında
paylaştırabılır Seçici Kurul: Erdal Atabek,
Prof. Dr Rona Avbav, Dr Alex Coşkun, Prof
Dr Emre Kongar, Prof Dr lonna Kuçuradı,
Prof Dr Turkel Mınıbaş, Prof Dr Ahmet
Mumcu
K A R İ K A T Ü R
Kankatürlenn boyutu 30x40 cm 'yı geçmeme-
lıdır Her türlü teknık serbesttır Yanşmaya en
fazla 5 kankatürle katılabılınır
Seçici Kurul: Semıh Balcıoğlıı, Kâmıl Masa-
racı, Tan Oral Ferıt Ongoren Turhan Selçuk
H E R D A L İ Ç İ N C E Ç E R L İ
G E N E L K O Ş U L L A R
Oduller, her dalda amator-profesyonel herkese
açıktır (Cumhunyet mensuplan hıçbır dalda odu-
le aday olamazlar) Adaylar gerçek ad \ e adresle-
nnı \e telefon numaralannı belırtmek zorundadır-
lar Ancak adaylar ad \e adreslennın saklı tutul-
masını ısteyebılırler Odul koşullarına uymayan
yapıtlan yanşma dışında tutmak zorundayız Aday-
lann yapıtlanyla bırlıkte adlannı \ e soyadlannı ar-
kasına yazacaklan ıkı fotoğraflannı, açık adres-
lennın de yer aldığı katılma belgesını ve yaşa-
moykulennı 15 Şubat 2005 Salı gunu saat 17 OO'ye
kadar 'Cumhunyet Gazetesı Yunus Nadı Ödulle-
n Cağaloğlu 34334 Istanbul' adresıne ıadelı taah-
hutlu olarak postayla ulaştırmalan ya da elden
teslım etmelen gerekmektedır Yayımlanmış ya-
pıtlann daha once herhangı bır odul almamış ol-
ması şartı geçerlıdır Zarfın ya da paketın uzenne
hangı dal ıle ılgılı olduğunun (şıır, roman, oyku
vb) yazılması zorunludur Odul dallannda konu
sınırlaması yoktur YapıtiarhiçbirşekildeiadeedU-
mez. Odul alan ya da herhangı bır şekılde on ele-
meden geçınlen yapıtlar, genel yayın ılkelenmız
doğrultusunda gazetemızde yayımlanabılır Odul
sonuçlan 28 Hazıran 2005 Salı gunu açıklana-
caktır
Ö D Ü L
Her dal ıçın 2.000.000.000 TL.
K A T I L M A B E L G E S İ
ADIM, SOYADIM
ADRESIM
TELEFONUM
KATILDIĞIM DAL