Katalog

18 KASIM 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA MİıJV\_II!M U1VUL ekonomi(5 cumhuriyet.com.tr 13 SO Başkanı Çağlayan, ekonomide gelinen noktayı ve sonrasını değerlendirdi: SıratKöprüsü'ndeyizHACER BOYACIOĞLU ANKARA - Ankara Sanayı Oda- sı Başkanı Zafer Çağlayan, ekono- mide gelinen sürecı "Sırat Köprü- sü'nden geçryoruz" sözleriyle de- ğerlendırdi. Ekonomide bugüne ka- dar sağlanan gelışmelenn "kahcı hale getirilmesi" gerektiğini ve esas mücadelenın şimdi başladığını \ıır- gulayan Çağlayan, "Bu konuda he- pimize görev düşüyor" dedi. ASO Başkanı Çağlayan, Cumhu- riyet'in sorulannı şöyle yanıtladı: Sırat Köprüsü'nden geçiyoruz: Şu anda ekonomide Sırat Köp- rüsü'nden geçiyoruz. Ohımlu bir noktadayız. Ama yapacağı- • Ankara Sanayi Odası Başkanı'na göre bundan sonraki süreçte enflasyonu düşürmek ve yüksek büyüme hızı sağlamak, şimdiye kadar olan sürece göre daha büyük dirençle karşılaşacak. Bu nedenle "esas mücadele şimdi başhyor". mız çok iş var. Artık kaydedilen ilerlemenin kalıcı ve sürdürülebı- lir olması ıçın çalışmalıyız. Artık enflasyondakı dırenç daha fazla olacak. Bu, büyüme için de geçer- li. Bazı ekonomik sıkıntılarla da karşılaşabilinz. Bu konularda hepı- miz fedakârlık yapmahyız. Böyle koşula can kurban: 17 Aralık önemlı bır tarih. Ama mü- zakere sürecıyle birlikte, AB'nın cebımize para koyacağı sanıhyor. Oysa bu süreçte hedefimiz AB'nin Maastncht knterlerine ulaşmak ol- malı. "Böyle koşula can kurban" demeliyiz. AB'yle 31 ana konuda yapılacak müzakere sürecinde işa- darnlan olarak "gönüBü müzakere- ci" olmak ıstiyoruz. AB, işadamına işkence uygulu- yor: AB sıstematik işkence ve in- san haklan ihlalleri konusunda çok hassas. Oysa AB, Türk işadamına vize uygulamasıyla işkence uygu- luyor. Benim malım serbest dola- şırken, ben serbest dolaşamıyo- rum. Bu haksız, gurur kıncı vize uygulaması kaldınlmah. Sosyal güveıuikte uzlaşı şart: Sos- yal güvenlıkte standart bırliğinin sağlanmasına ihtiyaç var. Ama bu- nu yaparken, taraflann uzlaşısına da ihtiyaç var. Bugün konfederas- yon başkanlannın hepsi çok uzlaş- macı. Bu Türkiye içın bir şanstır. 50 katfayı hemen işe ahnm: Ve- rimlilik konusundaki en büyük sı- kıntımız, ara eleman bulamama- mız. Kendı sektörümde hemen bu- gün 50 usta-kalfayı işe almaya ha- zırım. Mesleki eğitim mutlak su- rette gerekli. İTHALAT: 10 - İHRACAT: 1 Çin 'e sadeceşeref golü atabildik • tlk dokuz ayda yalnızca 302 milyon dolarlık dışsatım gerçekleştirilen Çin'den 3.1 milyar dolarlık ithalat yapıldı. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Türki- ye'nin Çin'le ticaretinde yaşadığı açık rekor dü- zeye ulaştı. Yılın ilk do- kuz ayında Çin'den ger- çekleştinlen ithalat, aynı dönemde bu ülkeye ya- pılan ihracatın 10 katını aştı. Dış Ticaret Müsteşar- lığı verilerine göre ilk dokuz ayda, yalnızca 302 miryon dolarlık dış- satım gerçekleştirilen Çin'den 3.1 milyar dolar- lık ithalat yapıldı. Çin'e karşı verilen dış ticaret açığı, geçen yıla göre bir kattan fazla artarak 2.8 milyar dolara ulaştı. Geçen yıl ilk dokuz ayda Çin'den 1 milyar 752 milyon 750 bin do- larlık ithalat yapılmıştı. Buna karşılık, Türki- ye'nin bu ülkeye ihraca- tı ise yüzde 15.1 azalış- la 302 miryon dolara ge- riledi. Tüzmen: Ihracat yüzde 32 arttı Öte yandan Devlet Bakani Kürşad Tüz- men, Ihracatçı Birlikleri rakamlanna göre 1 Ocak-16 Kasım tarihi ıtibanyla ihracatın, ge- çen yıla göre yüzde 32.3 oranında artarak, 54 mil- yar 544 milyon dolar ol- duğunu bildirdi. Tüz- men, düzenledığı basın toplantısında, kurun faz- la yardımcı olmamasına rağmen, 12 aylık ihraca- tın da 61 milyar 219 mil- yon dolar seviyesinde gerçekleştigini kaydetti. 'PROJE GECÎKTÎRİLIYOR' IDDÎASI Hazar petroUerini Türkiye üzerinden dünya pazanna ulaşürmayı amaçlayan Bakû-Tiffis- Cejhan (Bf C) petrol bonıhatü inşaaü malryetinin öngörüknden fazla olacağı bildirildL 'BTC'nin Türkiye'de düşmanlan var' BAKÛ (AA) - Azer- baycan devlet petrol şir- keti SOCAR Başkanı Naüg AByev, Hazar pet- rollerini Türkiye üzerin- den dünya pazanna ulaştırmayı amaçlayan Bakû-Tiflis-Ceyhan (BTC) petrol boru hattı inşaatı maliyetinin ön- görülenden fazla olaca- ğını bildirdi. Natıg Aliyev, inşaat çalışmalarmm Gürcıs- tan ve Türkiye kesimle- rindeki gecikme nede- nıyle harcamalann arta- cağını belirterek bazı güçlerin projeye karşı çıkması nedeniyle Tür- kiye kesimınde ınşaata geç başlandığını, bu güçlerin bugün de engel çıkarmaya çalıştığını kaydetti. Maliyet artışının yüz- de 5 ile 7 oranında ola- bileceğini ifade eden Natıg Aliyev, "BTC'nin çok güçlü düşmanlan var. Yasal ve yasal olma- yan tüm yolîara başvu- rarak projenin inşaaü- na engel olmaya çahşı- yorlar. Sonuçta biz çok vakit kaybettik ve bu da projenin pahahlaşması- na neden oldu" dedi. Aliyev projeye bugü- ne kadar 3 milyar dolar- dan fazla yatınm yapıl- dığını da hatırlattı. ^ııiT _ ^ _.: _ ı •?-•" LRatldea Ergonomik iç tasarım Otomobilın ergonomik iç tasanmında konfor ve estetığin yani sıra işlevsellik ve rahatlık da ön planda tutulmuş. Türkiye de pazara sunulan 1.4 16VDynamıc benzınli versiyonu 31 milyar 400 milyondan. 1.3 Multıjet Dynamic Dizel versiyonu ıse 34 milyar 350 milyondan başlayan fiyatlarla bayilerdeki yerini aldı. Fiat'tan çok amaçh bir otomoM: Idea HAKANAKARSU Fiat'ın merakla beklenen MPV (çok amaçh) modeli Idea, benzınli ve dizel versiyonuyla Türkıye pazanna gınyor. Fiat Idea'nın Türkiye tanıtımı, Tofaş Tican Grup Direktörü Müfit Ataseven ile Pazarlama ve Ürün Direktörü Marco Napodano'nun katıldığı bır basın toplantısıyla yapıldı. Ataseven, her yeni ürün tanıtımının kendıleri için bir doğum sancısı olduğunu belirterek "Yeni bir bebeği kucağumza abp büyütmeye çahşryoruz" dedi. Türkiye'dekı pazann her zaman inışli çıkışlı olduğuna ışaret eden Ataseven, pazar dinamizminin her geçen gün arttığını söyledi. Ataseven, Fıat Idea'nın bu yıl çıkardıklan 4. ürün olduğuna ışaret ederek "Bundan sonra Türkhe'deki Fiat serüveni, çok yahn şekikle markaya odaklanarak, ürün gamını gebştirerek, çok daha güçlü bir yapıya doğru şekfllenecektir'' dıye konuştu. Günlük hayatta "İtalyan AteşT, "AteşK Panda" gibı kavTamlann yerleştiğinı ifade eden Ataseven, "Bugün kışkırticı Idea ile tanışıyoruz. Idea'nın Türkiye pazannda büyük ilgi çekeceğini umnıaktayTz" diye konuştu. MPV segmentinde söz sahibı obnaya hazırlanan Fıat, yeni modeli Idea'yı konfor, güvenlik ve stil paketi olarak adlandınlan üç ayn donanımla sunuyor. Kendı sınıfuıdaki yerden en yüksek otomobıl olan Fıat Idea, yüzde 27'si cam olan yüzeyiyle aydınhk ve ferahhk duygusunu en üst düzeyde yaşatıyor. Filipinler'de kanlıgrev Filipinli şeker işçüerinin, işverenle \aptıklan pazarhktan bir sonuç annamaması üzerine başlatnkları gre\de çıkan çanşmalar, yedi çiftçinin ölümüne, yüzlercesinin ise yaralanmasına neden oldu. Filipinler'de eski Başbakan Cory Aquino'nun şekerpancan tarialannda çahşan işçiler, 1.8 dolar olan günlük ücreüerinin 3.45 dolara çıkanlması talebiyle 6 Kasım'da greve başlamışlardL (Fotoğraf. AP) Uzan'ın otobüsüne tSTANBUL (AA) - Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), Genç Partı'nin açık arttırmada aldığı 3 otobüs için ödediği toplam 526 milyar lirayı eski borca sayarak otobüsleri Genç Parti'ye teslim etmedi. TMSF yetkilileri, Genç Parti'nin daha önce bu otobüsleri Uzan Grubu'na ait Mavi Ulaşım ve Haberleşme Limited Şirketi'nden kiraladığını ve bu şirkete 2 trilyon lira borcu bulunduğunu kaydetriler. Bunu Genç Parti'ye bildirdiklerini ve yazılı olarak "780 nıiryar Kra borcumuz var" cevabını aldıklannı ifade eden yetkililer, TMSF'nin, diğer alacaklar bakı kalmak kaydıyla yatınlan parayı borçtan düştüğünü, ancak borcun ödenmesi durumunda otobüslerin alınabileceğini kaydettıler. TMSF, Uzan Grubu'ndan haczedilen 8 seçim otobüsünü geçen günlerde açık arttırmayla satışa çıkarmıştı. Genç Parti, daha önce kiralık olarak kullandığı bu otobüslerden 3'ünü açık arttırmada toplam 526 milyar liraya satın almıştı. Yurttaşlar trenden kaçıyor EBRUTOKTAR ANKARA - Pamukova'daki facia ve artan kapkaç olaylan. tren seferierine yönelik güveni ortadan kaldırdı. Demiryoluyla seyahat eden yolcu sayısı yüzde 50'nin üzerinde azaldı Yolcu sayısı, Ankara- Istanbul hattında sefer yapan ekspreslerden Boğaziçi'nde yüzde 52, Başkent Süper'de yüzde 57, Ankara'da ise yüzde 16 oranında düştü. Kazalann yarattığı olumsuz hava di|er hatlara da yansıdı. Yolcu sayısındakı en büyük düşüş, Ankara-Zonguldak arasında sefer yapan Karaelmas Ekspresi'nde yüzde 71'le gerçekleşti. Öte yandan tstanbul Teknik Üniversitesi'nin hazırladığı "Ulaştırma Ana Planı Stratejisi" raporunda, yeni hızlı hatlann açılması gerektiğine işaret edilirken TCDD'nin atılım yapmasının önündeki en önemli engel, "kuruina yönelik güvensizlik duygusu" olarak gösterildi. İŞÇİ1NİNEVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Uygarlığın ÇökiişüBarış Girişimi de dahil dün pek çok siteden gelen S.O.S nitelıkli, uluslararası banş hareketleri kaynak- lı biracil çağn, dünya bilgisayarağında, şüphesiz mil- yonlar tarafından okunup, tıklanmış olarak, serseri mayın gibi hedefine ulaşamadan dolanıp durdu. S.O.S sinyalini verenler Felluce'deki insani yardım örgütleriydi. Halen yüzlerce evın altında, sokaklarda, binlerce ölü ve yaralının var olduğunu, hayvanların ölülerı parçalamakta olduklannı duyuruyordu. Has- tanelerın yenıden çalışması, ilaç ve yiyecek yardımı- nın gönderılebilmesi için ABD ve Irak yönetimi tara- fından konulan ambargonun kırılması isteniyordu. Bu duruma bir son vermek üzere BM Güvenlik Konseyı'nin toplanması çağrısı ile başta BM, insan Haklan, Dünya Sağlık örgütü, Kızılhaç, Dünya Kili- seler Bırliğı.. gibi insani örgütlerin harekete geçme- leri uyarısı yapılıyordu. Dünya banş ve güvenliği için tehdit oluşturan gelişmelere duyarsızlık akıl almaz boyutlarda.. Uluslararası hukuku, savaş suçlannı pervasızca işleyerek çığnemiş Bush iktidan, her tür insan hak- kını ayaklar altına alan emperyalist işgal eylemlerini seçimlerde ABD halkının çoğunluğuna onaylatmış ol- manın rahatlığındazamanlamayı kaçırmıyor. Felluce operasyonunda kural tanımaz güç gösterisıni, yeni hükümetinde Powell'ın yerine Rice'ın getirilmesi, şahinler iktıdarının daha da pekiştirılmesi izliyor. Irak işgalı günlerinden çok daha tepkısiz, dünya uluslararası örgütlenmelerı, sıyasal ıktıdarları, ka- muoylan, yeni dünya sömürü düzenı adına, uygarlı- ğın çöküşünün onanması anlamına da gelen, her tür uluslararası hukuk, insan hakkı ihlallerini görmeme- yı, yükümlülüklerini yerine getirmek üzere harekete geçmemeyı yeğliyorîar. • • • Tek kutuplu dünyanın jandarması, supergücünün, sıyasi iradesının ışledıği savaş suçlannın hesabının sorulması hak götüre, uluslararası ölçekte herhan- gı bır örgütlenmeden, insan haklarına yönelik, yap- tınm gücü olamasa bıle bir ses duyabıldığimız var mı? BM'den, denetim işlevi olan uluslararası örgütlenme- lerden bir kararı unuttuk, insan haklan sorgulaması- nı yapmakla yükümlü uluslararası sivil örgütlenme- lerden bir anlamlı çıkış, ses duyabilsek. Irak işgalının ardından tartışıla tartışıla bir Sad- dam'ın nükleer tehdit, saldın gücünün olduğu yala- nı gündeme geldı. ABD, AB'de işgalı destekleyen ül- kelerde, sıyaset, göreceli ışgal gerekçesi yapılmış bu yalanı sorguladı. Bir de ışkencelerden, hesap so- rulacağı düşünülmeksizin çekilmiş fotoğraf karelerı vardı. Direnış güçlerini yok etme, imha kasıtlı yeni operasyonun ardından da bir camide yaralılann öl- dürülmesine ilişkin görüntü kareleri yakalandı. Yani bu kareler yakalanmamış olsa ınsanlığın vicdanı hiç çalışmayacak, ABD emperyal gücünün başını çek- tiği, uygarlığın çöküşü niteliğindeki, insan haklarının sayısız ihlali, savaş suçları tümden yok sayılacak. Bilimsel teknolojik devrım çağında, bilımkurgu filmlerinde yazılan kâbus senaryoları, yaşamın ger- çeğinde daha acımasız oyunlar olarak sahneye ko- nuluyor. Hanı ıki kutuplu dünyanın, soğuk savaş sü- recinin sona erdirilmesı, tek ideolojili dünyada insan haklan gelişecek, dünyada demokrası, uygarlık, re- fah toplumu, ekonomik gelişmişlik yaygınlaşacaktı? Dünya sermayesi, tekellerin kazanımlanndan ınsan- lığa, bize de paylar düşecekti? Bır 'Mc'la dünyanın heryerindeki milyonlar birbiri- mızeulaşabiliyoruz. Milyonlar, milyarlar olarak insan haklanmızın bu denli gaspı, insan olma hallerinin yok sayılması karşısında ise sanal güç oluşturmanın dı- şına çıkamıyoruz. Uygarlığın çökertiimesinde insan- lığın gücü olarak yoka sayılıyoruz. Bu işte, bu gidiş- te, olup bıtenlerde bır terslik yok mu? Terslik yoksa küreselleşme olarak pazarianan dü- zenin, bilimsel teknolojik devrim niteliğindeki araç- lann evrensel örgütlenmesi ve denetiminin tümü ile tekel sermaye çıkarlarının, süper gücün denetiminin elıne geçirilmesinde mi? Yani işi bitti denilen ideolo- jilerin yerine emperyal tek ideolojinin geçerii kılınma- sında değıl mi? Tarihın şu noktasında, insan hakla- nndan, insandan yana yaptırım gücü olan uluslara- rası birörgütün etkinliğinden, ağırlığından, hatta var- lığından söz edebiliyor muyuz? Tuzak uygarlığın en etkin araçlarının, kaynaklan- nın, emperyal sermaye, tekel çıkarları ile emperyal askeri gücün elinde olmasında değil mı? Tuzak uy- garlığın en etkin teknolojileri, medyatik yönlendirme araçlan ile bilınçattımıza girılmesiyle, gerçek insan haklan, demokrası, çıkariarımıza yabancılaştırılma- mızda değıl mi? Uygariığın çöküş sürecinden kurtul- manın, yeni dünya sömürü düzenine karşı, insandan yana örgütlenmelerden başka çıkış yolu var mı? sonerfg cumhuriyetcom.tr Dolar çakıldı, altın zirvede • Ekonomi Servisi - ABD Dolan'nın, uluslararası dövız piyasasında hızlı düşüşü altına yaradı. Son haftalarda aralıksız yükselen Euro'dolar paritesi, Avrupa'dakı işlemlerde 1.3035'e kadar yükselerek tarihi zırvesine çıkarken altının ons fiyah 440.50 dolarla son 16 yılın en yüksek düzeyini gördü. Çin'in değer kaybeden ABD Dolan'na destek olmak için dolar cinsinden mevduat hesaplanrun faizlerini yükseltmeye hazırlandığı beürtiliyor. Çin'in para piyasasında aldığı kararlan memnuniyetle karşıladığını söyleyen ABD Hazine Bakani John Snow, Bush'un ikinci başkanhk döneminde önceliğin rekor bütçe açığının düşürülmesıne venleceğini ve Avrupa'nın büyümesini hızlandırmasıyla ABD'nin dış ticaret açığının da daralacağını savundu. Yedi aydan bu yana sürekli değer kaybeden dolann durumunun, hafta sonunda Berlin'de yapılacak olan G-20 toplantısında da ele alınması bekleniyor. Yaşam kalitesinde notumuz 'orta' LONDRA (AA) - The Economist dergisince yapılan ve 111 ülke arasında îrlanda Cumhuriyeri'nin 8.333 puanla birinci olduğu "dünyanın en çok yaşanmaya değer dev letkri" anketinde, Türkiye yaşam kalitesı endeksine göre 6.286 puanla ellinci sırada yer aldı. Listede Isviçre 2., Norveç 3., Lüksemburg 4., Isveç 5., ABD 13., Yunanistan 22., Kıbns Rum kesimi 23., Ahnanya 26. sırayı paylaştı. Economist, listeyi bir de ülkelerin satın alma gücü paritesiyle kişi başına düşen milli gelirlerini esas alarak düzenledi. Bu sıralamaya göre listenin birinci sırasına kişi başına 54 bin 690 dolar düşen Lüksemburg otururken ikinciliği adam başına 41 bin 529 dolarhk milh gelire sahip ABD aldı. Yaşam kalitesi endeksinin birincisi olan îrlanda bu sıralamada dördüncü; ikincisi Isviçre yedinci olurken Türkiye ilk 50'de olan yerini koruyamadı ve kişi başına düşen 8 bin 209 dolarlık geliriyle ancak 61. sırada yer alabildi.