Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DÜNDEN BUGÜNE
25 yıl önce Kuzey'in soğuk sularında kulaç atan Türk kızı hâlâ ödülünü alamadı
Apaçi Nesrin Manş'ı geçti
Yauzup yuzup
kuyruğuna
gelmiş
Manş'ın...
Bitiriyor yarışı,
hakemin
istediği gibi...
Yanş
hakeminin ve
antrenörü
Kutal
özülkü'nün
kronometresi
15saat47
dakikayı
göstehrken
Nesrin Olgun
Manş'ı geçen
tek Türk kızı
olarak tarihe
geçiyor.
ABDÜLKADÎR YÜCELMAN
Ağustos 1979.
Gün doğması
yakın, birgenç
Türk kızı bir grup yüzücü ile In-
giltere sahillerinden denize gi-
riyor, hedeflerı Manş'ı geçip
Fransa sahillerine ayak bas-
mak. Tirtır trtrıyor, ama asla he-
deften caymak yok. Gruptakı
arkadaşları kulaç atmayı bıra-
kıp teker teker motorlara bi-
nerken Türk kızı akıntıya kapı-
lıp Belçika sahillerine düşüyor.
Trtremesi artıyor, donacak gi-
bi, hatta kulaçlarını atarken bi-
lefiziksel değil beyinsel bırmü-
cadele içindeolduğunu düşü-
nüyor. Fransa sahilleri gözük-
müştür, şunun şurasında 700
metre ya kaldı ya kalmadı. Ku-
laçlarını atmaya devam ediyor,
ama an o akıntı... 700 metreyı
4 saate aşabiliyor, santim san-
tim. Gruptakilerin çoğu motor-
la onu izliyor, neyse ki artık
ayaklan karaya vurmuştur. Ama
hakem megafonla kendisini
uyarıyor; "Hemen çıkma, su
ile bağlantın kesilinceye kadar
yüzeceksin" deyince isyan eder
gibi oluyor. Yüzüp yüzüp kuy-
ruguna gelmiş Manş'ın... Brti-
riyor yarışı, hakemin istediği
gibi... Yanş hakeminin ve ant-
renörü Kutal Özülkü'nün kro-
nometresi 15 saat 47 dakika-
yı gösterirken Nesrin Olgun
Manş'ı geçen tek Türk kızı ola-
rak tarihe geçiyor.
Türkiye'de kan
gövdeyi götürürken
Kore gazisi işçi bir baba-
nın, memur olarak çalışan çağ-
daş bir annenin kızı olarak ta-
rihe geçen Nesrin, ülkesine
döndüğünde Türkiye'nin so-
kaklarında kan gövdeyi götür-
mektedir. Nesrin de Ankara Ga-
zi'den mezun olmuş bir kız ola-
rak o ortam içinde kendisine fazla il-
gi gösterilmesini de istememişti. Ann-
cak onu tanıyanlar "Bizim Apaçi Nes-
rin Manş 7 geçmiş duydunuz mu?"d\-
yerek Adana'yı ayağa kaldırmışlardı.
Nesrin ve mütevazı ailesi de fazla bir
şey istememişler, "Ülkenin dunımu
böyleyken Nesrin Manş'ı geçse ne
olurgeçmese ne olur?" havasına gir-
Nesrin Olgun, ailesine de sporcu kimliğini aşılamış.
mişlerdi. Oysa Nesrin'in yaptığı iş ger-
çekten öylesine basite alınacak olay
değildi. Nitekim tarih sayfaları, bugü-
ne dek 5000 kişinin denemeye kalk-
tığı Manş'ı geçme başansına ancak
399 kişinin ulaştığını yazmıştı. Nesrin
ise bir kız olarak üstelik daha zor olan
Ingiltere-Fransa etabını başarmıştı.
Adana her şeye karşın yine de
coşkuluydu, Seyhan Belediyesi Nes-
rin'in adını önce bir bulvara, sonra
caddeye verelim derken o "Doğdu-
ğum evin sokağına adımı verin" de-
yince Seyhan Belediyesi 555'inci So-
kağa "Nesrin Olgun" adını koyduy-
sa da plakasını asmadı, aradan 25 yıl
geçti hâlâ da asmış değil. Aymazlığın
böylesi işte... Spora ve sporcuya ve-
rilen önem Adana'da demek ki böy-
le. Adana'da artık neden eski yüzü-
cüleryetişmiyor, sorusunun
karşılığı bu olmalı.
Manş'ın öyküsü
de ilginç
Nesrin 17 yaşındayken
Ankara'dan Adana'ya izinli
geldiğinde antrenman için
havuza gitmiş. Ne olduysa
orada olmuş, onun öyküsü-
nü kendisinden dinleyelim.
"Havuza gittim, antrenman-
dan sonra bir sigara yak-
tım" derken karşıma il mü-
dürümüz Tuncay Şenyüz
çıkmaz mı. Tuncay Şenyüz
de eski bir yüzücü. Elimde
sigarayı görünce "Oh oh sen
böyle gidersen Manş'ı de-
ğil kanalı bile geçemezsin.
Ya sigarayı bırak ya da bir
daha buraya gelme" diyin-
ce utandım, o utancımı as-
la anlatamam. Çok etkilen-
miştim, "Hocam ben Manş'ı
geçeceğim, size söz veri-
yorum" dedim. "İşte o an-
da verdiğim söz beni kam-
çıladı, Manş'ı geçmemin sır-
n budur."
Nesrin bugün de
havuzda
Manş'ı geçen tek Türk
kızı Nesrin Olgun, Gaziantep
GSGMII Müdürü Zafer Ars-
lan ile evlenmiş ve iki ço-
cuk yetiştirmiş, kızı Başkent
Üniversitesi'nde spor bilim-
leri ve radyo televizyon oku-
yor, oğlu Çukurova Üniver-
sitesi'nde işletme bölümün-
de. Eşi Zafer Aslan Adana
GSGM'de uzman, Nesrin ise
Adana'da yine yüzme ha-
vuzunda gençleri yetiştirme-
ye devam ediyor.
Yaşamındaki en büyük
üzüntüsü ise Manş'ı geçme
başarısını kutlayan ne bir
Cumhurbaşkanı olmuş ne
bir Başbakan. "O günlerde
ülkemin insanlan sokaklarda öldürü-
lürken benim birödül beklememi el-
bette hiç kimse düşünemezdi."
İşte Manş'ı geçen tek Türk kızı
Nesrin Olgun Aslan'ın öyküsü. Ama
sportarihinin yazdığı bir büyük başa-
rıyı yıllar sonra da olsa ödüllendirmek,
sanırım geç kalmış da olsa bir so-
rumluluk ve görev olmalıdır.
Karşıyaka'da 'doğan' Gökhan Nil, kulübüne birçok başarı kazandırdı
Tek sporcu, beş branş
Gökhan Nil tam bir spor âşığı.
EKİM 2004
EMRE DÖKER
r
ıl 1950... Karşı-
yakaSporKulü-
# bü, 17 branşta
aktif olarak liglerde müca-
dele ediyor. Hem de sporcu-
ların amatör ve bölgede tek
bir lise olmasına karşın. Ta-
kımın 'amatörprofesyonel-
lerinden' 1932 doğumlu
Gökhan Nil de Karşıyaka'ya
5 dalda hizmet ederek, takı-
mın birçok başarıya imza at-
masını sağlayanlardan.
Sporu amatör olarak
yaptıklarını, sporcuların pa-
ra için değil takım aşkı için
sahalara koştuğunu vurgu-
layan Nil, Karşıyaka'da oyıl-
larda açık olan 17 branştan
geriye çok az branşın kaldı-
ğını voteybokdaerkektakımı-
nın bile olmadığını kayde-
derek, "Ozaman statlara ta-
kımlann branşlan kadarbay-
rakları asılırdı. KafKaf'ın 17
tane bayrağı Alsancak Sta-
dı'nda dalgalanırdı. Şimdi
bakıyorum da bunlardan
eseryok" diye konuştu.
Yüzme, basketbol,
hentbol, futbol ve sutopu
sporlarını aynı anda yapan
Nil, 1954'de eltopunda Tür-
kiye Şampiyonluğuna ulaş-
mış. Eskiden eltopunun bü-
yük sahalarda ve 11 kişiyle
oynadığını, kalelerinde nor-
mal futbol kalesi büyüklü-
ğündeolduğunu belirten Nil,
"O yıllarda bu oyun daha
zordu. Ceza yayı üzerinde
atışyapardık. Futbolayakın
olması nedeniyle eltopunu
oynamak bizim için zor ol-
muyordu" diye konuşuyor.
Yüzmede Türkiye derecele-
ri yaparak bu alanda da ba-
şarısını kanıtlayan Nil, fut-
bolculuk yıllannda Ege Eksp-
res gazetesinin düzenlediği
ankette, Metin Oktay, Er-
gun Puşkaş, Adnan Süva-
ri gibi futbolcuların arasın-
dan, iki yıl 'en centilmen fut-
bolcu' seçilmiş.
Karşıyaka'dan başka
takımda forma giymeyen
Nil'in en büyük hedeflerinden
biri de aşığı olduğu kulübü-
nü artık üzerindeki 'ölü top-
rağını' atması ve bir an ön-
ce eski güçlü dönemlerine
dönmesi. Nil, altyapının ta-
kım için en değerii kazanç ol-
duğunu, bunun geri plana
itilmeyeceğini söyleyerek,
"Kulüplerherbranşta takım
oluşturmalı ve bunlanryiant-
renörierie ve altyapı ile des-
teklemelidir. Bunlann olma-
ması durumunda başannın
gelmesi imkansızdır" diye
konuşuyor.
1950'li yıllarda sporcu-
lann günde iki maç yapacak
kadar dayanıklı olduklarını
kaydeden Nil, sporu nasıl
amatör bir ruhla yaptıklarını
anlatrken, bugün astronomik
transfer ücretlerine karşın
haftada bir maç çıkaracak
devamlılığı gösteremeyen
futbolculan da bir anlamda
mesaj gönderiyor:
"Futbol maçından çı-
kardık, bize 'hentbol maçı
var kim oynar' diye sorduk-
lannda 11 kişioynanan oyun
için 35 kişi giderdik. Sabah
yüzme, öğlen basket, ak-
şam üzerifutbolantrenman-
lanna çıkardık ve bunlan hiç-
bir çıkar beklemeden yapı-
yorduk."
Cumhuriyet
SPOR
(Has-ka@superonhne.com)
Yerel Yönetimler
ve Kent Kültürü
Teknolojinın gelişmesi ile günümüz ın-
sanı, kendi gereksinim önceliklenni görmez-
likten gelen bir kültüre yöneldi. Sağlıklı ve uzun
bir yaşam için gereklı olan doğal hareketler,
modern gelişmeler ile bu gün, yine ınsanın
kendısı tarafından ortadan kaldınldı. Bu kül-
türle 'konfor' adı altında ınsanlann gıttikçe
hareketsizliği kabullenmesi ve yeğlemesi
doğal karşılanmaktadır. Bu gün yerel yerie-
şimlerdeki durum, büyük ölçüde bu kültür
yaklaşımının sonucudur.
Hızh ıletışim ve bilgı patlaması bir yan-
dan hareketsizliği özendirirken bir yandan
da ınsanın kendı hareket sorunlannı anlama-
ya başlamasına da yol açtı.
Kent ınsanı, kendı yaşam oncelıklerinı
düşünürken artik hareketsızlığe yönelten kon-
for yerine, aktıf yaşamı ozendıren bir kültür-
den yana olmalıdır. Hareketsizliği kabullen-
me eğıtılmiş ınsanın kültürü olmasa gerektir.
Çarpık kentleşme Kent planlamasında yerel
yönetimlerın kontrolünden her zaman önde
gitmektedır. Bu bağlamda kent kültürü ve
spor kültürü çelışmektedır. Kentlenn yerleşım
planlaması şüphesiz uzmanlık ister.
Yerleşim uzmanlan, çağdaş yerleşim
kültürünü kenteyansıtabılmelidir. Buradaiki
unsuru göz önüne almak gerekır. Bınncısi
sağlıklı ve planlı yerel yerleşimlenn kültürü-
nü almış bir toplumun oluşturduğu yerieşim
değerierınin olup olmaması, ikincisi ise sağ-
lıklı yerleşım kültürü ile deneyimli uzmanlar
ekibinın bulunup bulunmaması. Genellikle
yerleşme ve kentleşmede yerel yönetimleri-
miz bu iki önemli unsuru bir araya getirmek-
te güçlük çekmektedir.
Yerel yönetımlenn, biryandan halkın ge-
reksinımterinı göz önüne alırken dığer yan-
dan da alanında yetişmış uzmanlan ile hal-
kın sağlıklı yaşama fonksiyonlarını kolaylaş-
tırma önceliklenni göz önüne alma sorumlu-
luklannı yenne getirebilmelidir.
Bilgisayar ortamı
Nil'in anlattıklan, astronomik transfer
ücretlerine karşın haftada bir maç
çıkaracak devamlılığı gösteremeyen
günümüz futbolcularına bir anlamda
mesaj nfteliğinde.
Yerleşim kültürümüzün olumlu sonuç-
lannı bizim yerel yerleşmemızde görmek pek
mümkün görünmemektedır. Bırkaç yıl önce
Minnesota Üniversıtesinde bir 'ınsan perfor-
mansı laboratuarı'ru gezmıştık. Orada şehır
planlaması ile ilgilı bir sımülasyon izledik. Bir
oda içinde bir arazinin ya da şehrin, bütün
koşullarını (dört mevsim hava ve arazi, araç,
okul, nüfus, öğrencı v.b) bilgisayar ortamına
aktararak üç boyutlu görünümünü canlandı-
nyor ve bireylere izleterek tepkilennı kayde-
dip nasıl düzenlemeler yapabileceklen ile ıl-
gili raportar hazıriıyorlardı. Bu senaryolann ha-
zırlanması artık zor değil. Yerel yönetimler
çağdaş sıstemleri, ıleri bir ön görü ile hazır-
layabilirler. Yerel yönetimlenmız, şüphesiz
halka hizmet için kurulmuşlardır. Bu hızmet-
len yerine getirebilmek için yasalar çerçeve-
sınde bazı hizmet bınmlerı oluşturmuşlardır.
Bu bınmlere baktığımızda; Trafik hızmetlen,
Sağlık hizmetlerı, Zabıta hizmetlerı, Eğitım-
Kültür hızmetlen v.b pek çok hizmet bınm-
lenni görebilmekteyız. Ancak, ınsanının sağ-
lıklı yaşamasının bir parçası olan 'Spor Hız-
metlen' için bir birim bulunmamaktadır. Ye-
rel yönetimler halkla en yakın iletışımi kura-
bılen, onlann sorun ve gereksınımlerinı yüz
yüze çozmeye çalışan kurumlardır. Hizmet bı-
nmlerınin en etkın hizmet verebıleceğı yerler
de bu ilişkiler içindeki birimler olacaktır.
Bu bakımdan yerel yönetimler yenı ye-
rel yasa taslağının kendılerine vereceğı dü-
zenleme ve teşkılatlanma olanaklanna çok ıvi
hazırianmalıdır. Özellıkle heryaştaki halkın spor
yapabilmesıni sağlayacak hızmetlen ürete-
cek bir kadroyu, kendı yapısı içinde hazırfa-
malıdır.
Yann yasa önümüze çıktığında sıstem,
yeniliğın getırdiğı heyecanı iyı değeriendire-
cek bir hazırlık ürünü olduğunu ortaya koya-
bilmelidir. Kolay değil yenı bir organızasyon
yeni bir teşkilatlanma, yeni iş tanımlan, yeni
iletişım ağları oluşturmak gerekıyor. Bunla-
nn iletişim yazılımları hazırianmalı ve bu bü-
yük oyunun provaları yapılmalıdır. Burada
asıl olan yerel yönetimlenn, vatandaşın ha-
reket hakkını bir yaşama hakkı olarak ele
alıp, halka spor hızmetlerinı verebılmektir.
Bu nedenle bütçesi, personeli vetesıs-
leri ile yerel yönetimlerı böyle bir bırımı şim-
diden acilen harekete geçirmesinde ya da ha-
zıriıklarını yapmasında yarar görülmektedir.
Bu bağlamda Daha önce Kadıköy Belediye-
sınde başladığı gibi uzmanlar grubundan
oluşan bir danışma ve çalışma gruplan oluş-
turulabılir.
Bu birimlerin yöneticilerinın, sporyük-
seköğretimi görmüş, yönetim deneyimi olan
uzmanlardan olması beklenir. Bu kurullarda
süreklı, yan zamanlı ve gönüllü çalışacak uz-
manlardan oluşabilir. Yerleşimlerde gönüllü-
lük sıstemı duyarlığı geliştirilmeli, özendiril-
meli ve ödüllendirılmelidir. Yerleşim bınmle-
rinde, yerel yönetimlere özellikle spor hiz-
metlerinde destek verecek pek çok birey,
kurum ve kuruluşlar bulunabilir. Yerel yöne-
timler bu varlıklarını halkın spor hakkı için
canlandırabilir.
Yerleşme kültürü içinde yer alan spor
alan ve mekanlan, doğal parkfar, halkın sağ-
lıklı bir şekilde yaşamını sürdürmede önem-
li unsurlardır ve kentin soluk aldığı ortamlar-
dır. Bu ortamlar halk ve yerel yönetimlerın ış-
bırliği ve duyarlığı ile gelişebilir. Bu bağlam-
da halkın özendırilmesinde ve bu alanda de-
ğerler geliştirilmesinde medyanın gücü kul-
lanılmalıdır.
Halkın kendi gereksinimı olan spor
mek?nlannın yerel yönetımlerden talep edil-
mesı bu duyarlığın gelıştirilmesi ile olabılir. Bu-
nun için de yerel yönetımlerde kulüpleşme
sporun kurumlaşmasında ve halkın bir araya
gelerek spor ortamlarına daha fazla zaman
ayırmasına ortam hazırlayabılir.
SAYI48