Katalog

f 3EKİM 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER SÖZÇÎZGtNİN Ttarhan Selçuk 500 öğrenciye karşıhksız bursHSBC bankası, Çağdaş Yaşamı Destekleme Demeği (ÇYDD) işbirtiğiyJe 500 öğrenche karjıüksız burs vermeye başladL Sepetçiler Kasn'nda düzenlenen basuı toplaıiüsında konuşan HSBC Bank AŞ Genel Müdürü Pirave Antika, Türkiye'nin pariak geleceğinin güvencesi olan gençlere destek vermek amacıyla "HSBC Gençlere Destek ProjesT gerçekleştirdiklerini söyiedL ÇYDD Genel Başkanı Prof. Dr. Türkan Savlan dafirsateşitliği sağlavarak gençJerin iyi eğitim görmesini anıaçladıklanru beÛrterek ekononıik olarak güçlük çeken öğrencilere veriien desteklerin mucizeler varatoğuu söyledi. Saylan. "çağdaş gençkrin okuyarak f ürkiye'ye tşık saçacağuu" da kaydederek HSBC'ye katkılanndan dolayı teşekkür etti ve "Diğer kurumlar sizler de bunu yapabiKrsiniz" di>e çağnda bulundu. Proje çerçevesinde, 250"si meskk yuksekokulu. 250'si de üniversite oimak üzere toplam 500 öğreneiye karşıhksız burs veritecek. (Fotoğraf: AA) GENIŞ AÇI HİKMET BİLA BUÜJŞTUKLARI NOKTA., Gümrük hattı dışında satış yapan mağazalann ticaret amaçlı kullanımı Hazine'yi katrilyonluk kayba uğrattı Ttee shop'mercekaltında Queen Bizabetti t ikinci kez Kuşadası'nda • İZMİR (AA) - Dünyanın en büyük gemilerinden îngiliz bayraklı 'Queen Elizabeth2'. 1900 yolcusuyla ikinci kez Kuşadası'na geldi. Kuşadası'na ilk seferini 24 Eylül'de yapan, ancak su derinliğinin 10 metre olması nedeniyle Kuşadası Limaıu açıklanna demirleyen 'Queen Elizabeth 2". bu kez limana yanaşabildi. 7 bin 327 grostonluk ve 270 metre uzunluğundaki. içinde 5 restoran, 2 yüzme havuzu, 42 kral dairesi bulunan geminin, 1234 oda kapasitesiyle dünyanın en büyük gemisi oldugunu belirttiler. Gemi akşam saatlerinde ilçeden aynldı. Zeki Müren polüne Tarkan aday • İZMİR (AA) - Zeki Müren'in yıllar "" önce başrolünde oynadığı 'Kâtip (Üsküdar'a Giderken)'filmi,yönetmen Ülkü Erakalın'ın TRT için gerçekleştirdiği 10 filmlik proje içinde yeniden çekilecek. Ilki 1968'de çekilen filmin yeni uyarlamasında, 'Kâtip' rolünü, pop müzik sanatçısı Tarkan'ın canlandırması düşünülüyor. Erakahn, tasan kapsamında 'Paydos', 'Üvey Ana\ 'Kadın Severse'. 'Dudaktan Kalbe'. •Kâtip', 'Gözleri Ömre Bedel', 'Hepimiz Kardeşiz", 'Veda Busesi' fılmlerinin yeniden izleyiciyle buluşacağını söyledi. ,: Teslime Nesrin'e İLHA.NTAŞCI ANKARA - Gümrük Teftiş Kuru- lu müfettişleri, Gümrük hattı dışı eş- ya satış mağazalannda (free shop) sa- tılan ürürüerdeki standartsızlığın Ha- zine'yi 2 milyar Euro (3.7 katrilyon lira) kayba uğrattığını ortaya çıkar- dılar. Müfettışlerin raporunda, free shop'lann "amacırun dışına çıküğı- na" vurgu yapılarak yapılan satışla- nn önemli bir bölümünün kişisel tü- ketim içın olmadığını, ticari tüke- timde kullanıldığına dikkat çekildi. Etiyopya. Nijerya, Zambiya, Ugan- da'da bile bir yolcunun beraberüıde ülkesıne vergiden muaf olarak soka- bileceği eşya tutannın Türkiye'nin altında olduğuna işaret edıldi. Gümrük Teftiş Kurulu müfet- tişleri, Türkiye'ye giriş yapan yol- culara free shop'lardan yapılan satışlan mercek altına aldılar. Mü- fettişlerin incelemesi, Bakanlar Kurulu kararlan ve genelgelerde- ki yinelemeler nedeniyle Hazi- ne'nin uğradığı zarann her geçen • Ticaret için free shoplardan mal alındığına dikkat çeken Gümrük Teftiş Kurulu müfettişleri, "Hemen hemen tüm ülkelerde yolcu beraberinde ülkeye sokula- bilecek eşya miktan Türkiye'dekinin altında" diyor. gün arttığını ortaya koydu. Gümrüklerde yapılan toplam satış oranının yüzde 25'ini alkol- lü içkilerin oluşturduğu belirtilen raporda, parfîim, kahve, çay, çiko- lata gibi ürünlerin toplam satışın yüzde 5'ini, yüzde 70'ini ise siga- ra, puro ve sigarillodan (3 gram- dan ağır olmayan purolar) oluşru- ğu kaydedildi. DîĞER ÜLKELER Raporda, Bakanlar Kurulu karar- lan ve genelgelerdeki mükererrlik nedeniyle bir yolcunun satın alabi- leceği üriin ve tutannın çok yüksek olduğuna işaret edıldi. Rapora göre Türkiye'yegirenbiryolcu. "600adet sigara, 210 adet puro, sigarillo, 900 gram tiitün, 3 litre alkoUü içki, par- fiim, 2.5 küogram kahve, 2.5 kflog- ram nescafe, 1 küogram çay" alabi- liyor. Gümrük müfettişlen, diğer ül- kelerin, bir yolcunun beraberinde getirmesine izin verdiği ürün miktar- lannı da incelediler. Buna göre, ba- zı ülkelerde bir yolcunun beraberin- de getirebileceği ürün ve oranlan şöyle: Etiyopya: 100 adet sigara veya 50 adet puro ya da 227 gram tütün, 1 ht- re ıçki. Kenya: 200 adet sigara veya 50 adet puro veya 225 gram tütün 1 şi- şe içki. N(|erya: 200 adet sigara veya 50 adet puro veya 200 gram tütün 1 lit- re içki ve şarap. Almanya. 200 adet sigara veya 100 sigarillo veya 250 gram tütün; 1 litre alkollü içki veya 2 litre 22 de- receyi geçmeyen alkollü içki veya li- kör veya 2 litre köpüklü şarap; 2 lit- re şarap, 500 gram kahve veya 200 gram kahve özütü. ABO: 200 adet sigara veya 50 pu- ro veya 2 kilogram tütün, 0.95 litre alkollü içki. Yolcuyla birlikte eşya girişınde belli bir uluslararası standart geliş- tirildiğine işaret edilen raporda, "He- men hemen tüm ülkelerde yolcu be- raberinde ülkeye vergiden muaf so- kulabflecekeşromiktan Türkiye'nin alünda bulunmaktadır. Sadece bazı eski DoğuBloku ülke- lerinde rakamlann Türkiye'nin üze- rinde olduğu gözlemlenmektedir" denildi. Raporda, çağdaş hiçbir ül- kede bu tür mağazalann bulunma- dığı belirtilirken AB ülkelerinin ta- mamında 30 Haziran 1999 tarihi iti- banyla tüm liman, kara hududu ve havaalanlannda gümrük hattı dışı eşya satış mağazalannın kaldınldı- ğına dikkat çekildi. Raporda,freeshoplarla ilgili kök- lü ve ivedi değişiklik yapıhnasınrn zorunlu hale geldiği vurgulandı. Altan Oymen'le 'Değişim' Yılları Altan Öymen'in "anılı kitap" dizisinin ikinci cil- di de yayımlandı. Birincisi "Bir Dönem Bir Ço- cuk" adını taşıyordu ve öymen'in çocukluk yıllan- nı, Türkiye'de ve dünyada o yıllarda olup bitenleri anlatılıyordu. İkinci kitabın adı, "Değişim Yılian". Yıne, anılar ve tarih iç içe. öymen yine "konuşur gibi" yaz- mış. öyle bir üslup ki, sizi 1930'lu, 4O'lı, 50'li yılla- ra götürmüyor, o yılları sizin ayağınıza getiriyor. Değişim yıllannda, Altan öymen artık bir genç- tir. Ve Türkiye'de her şey hızla değişmektedır. İkinci Dünya Savaşı bitmiş, yeryüzü yeniden bi- çimlenirken bu savaşın dışında kalmış olan Türki- ye, yeni dünyadaki yerini aramaktadır. Soğuk sa- vaş dünyasında bir yer... Genç öymen bakınız neler görüyor: "Ülke içinde birçok 'değişim' birbirini izliyor. En önemlisi, tek parti döneminden sonraki ilk iktidar değişiktiği... Hem ülke yönetiminin sivil ve asker kadrolan tamamen değişiyor hem de günlük alış- kanlıklanmız... Dış ticaret rejimimiz değişiyor... 'Yerli malı kul- lanmalı' sioganlanyla büyümüştük. Ithal malı za- ten pek bulunmazdı. Artık vithnler ithal mallanyla doluyor, gazetelerin ilan bölümleri de 'ithal malı kullanma'n/n faydasını anlatan ilanlarla... Caddelerin manzarası değişiyor. Yeşil boyalı eski Rus otobüsleri yerine kırmızı boyalı Ameri- kan troleybüsleri geçiyor... Minarelerimizden okunan ezanın dili değişiyor. Çocukken işittiğimiz Türkçe ezan yerine Arapça ezan işitmeye alışıyotvz." Dıle kolay gelen bir süreç. Değişim Yıllan'nın belki de en önemli özell/ği şu: Atatürk devrimleriyle yoğrulan genç Türkıye Cumhunyeti'nin İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra almaya başladığı yeni şekli de, bugün, 2000'li yıl- larda gel/nen noktanın köklerini de bu dönemde buluyorsunuz. Bugün deyince... O günden bir gözlem. 1940'ların sonları. Türki- ye, NATO'ya girmek istiyor. Derken Türkiye'ye Av- rupa Konseyi üyeliğıne çağrı geliyor. Sözü, 1949'un genç Altan öymen'ine bırakalım: "Avrupa Konseyi, gerçi ülkelerin güvenlik ihti- yacını karşılayacak bir kunıluş değildi. Avrupa ül- kelerinin 'ortak mirası olan ilkeleri ve idealleri ko- rumak ve geliştirmek' amacıyia kurulan bir örgüt- tü. Aynı zamanda Avrupa ülkelerinin ekonomik ve sosyal gelişmesi için daha sıkı bir işbiriiği içine girmesini öngörüyordu. Ama Türkiye için o konseyin üyesi olmak da önemliydi. Çünkü bununla 'Avrupa ülkesi' olduğu bir kere daha 'tescil' edilmiş oluyordu. Birincisi, Marshall Planı'nın uygulanması için kurulan Av- rupa Ekonomik İşbiriiği örgütü'nün (OEEC'ye) üye oluşuydu, ikincisi ise, işte bu Avrupa Konse- yi'ne çağnlışıydı. O sırada bugünkü Avrupa Birliği'nin çekirdeği- ni oluşturan '6'larVn 'Avrupa Ortak Pazan' daha kurulmamıştı. Avrupa ülkeleri denilince akla Av- rupa Konseyi ûyeleri geliyordu. (...) Doğu Avrupa'nın değil, Batı Avrupa'nın ülkeleri olarak 'Avrupa'nın ortak mirası olan ilkeleri ve idealleri korumak ve geliştirmek' için bir araya gelmişlerdi. Türkiye'de, işte o 'ortak miras'/n sahiplerinden biri sayılarak, konseye kuruluşundan hemen son- ra çağnlan üç üyeden biriydi. ötekiler Yunanistan velzlanda'ydı." Avrupa'ya çağnlan Türkiye'den, Avrupalı kabul edilmek için çırpınan Türkiye'ye nasıl gelindi? Bu sorunun yanıtını, Altan öymen'in anılı kitaplannın devamını okuyunca verebileceğiz anlaşılan... Borcunu ödeyemeyen 17 yıllık memur Metin Karanfil, işkenceyle öldürüldü Diyarbakır'da tefeci dehşeti • Dış Haberier Servisi - UNESCO Hoşgöru Ödülü. bu yıl Bangladeşli kadın yazar Teslime Nesrin'e verildi. Ödül töreninin 16 Kasım'da Paris'te yapılacağı bildirildi. Bangladeşli gazeteci-yazar Nesrin, 80'lerin sonlannda bazı Asya ülkelerinde kadınlann gördüğü zulmü anlatan yazılanyla dünya kamuoyunun dikkatini çekmişti. Nesrin, kadın-erkek eşitliğini savunduğu ve yeni bir medeni kanun istediği için radikai Islamcı militanlardan ölüm tehditleri alıyor. 100 bin dolarlık UNESCO Ödülü, 1995 'ten beri iki yılda bir veriliyor. Kelepçeli zanlı kaçtı • ANTALYA (AA) - Antalya'da, mahkemeye çıkanlmak üzere adliyeye getirilen zanlı, elleri kelepçeli halde kaçtı. Piyasaya sahte para sürdüğü iddiasıyla Kaçakçılık ve Organize Suçlar Şube Müdürlüğu tarafindan gözaltına altnan M.Ş., mahkemeye çıkanlmak üzere elleri kelepçeli halde getirildiği adliyeden kaçtı. Polis ekiplerinin aramalanna karşın zanlı henüz bulunamadı. ç Ş gÜnÜmÜZe OtOmObİI 'TürkC^omobflSanayiinin50Yılı'konuluser- gi Rarutni m>ç Müzesi'nde açıldı. Müzenin Genel Müdürü Anthorrv r J. Phiffipson'un da kaüldığı basın toplantısmda konuşan Otomotrv Sanavi Derneği Genel Sekreteri Prof. Ercan Tezer, "Türkh e'de otomo- bil her şe>den önce bir sevdadır ve sektörümüz, geüşimini otomobik sevdah öncülerimize borçludur" de- di Tarihi yansıtan görseDerle zengmleştirilen sergi, otomobiDeıie onlarm orjinal yedek parça ve aksesu- vatianndân oluşuyor. 7 Kasım'a kadar de\am edecek olan sergide nostaljik otomobil reklarnlan, gazete Oanlan, eski plakabr, esld otomobil yanşlarmdan fotoğraflar da yer aJrvor. (Fotoğraf: KAAN SAĞANAK) Nijerya'da 2 kadına recm cezası BAUCHİ(AA)-Nijerya'dakı şeriat mahkemeleri, 2 kadının evlilik dışı cinsel ilişkiye girdüderi gerekçesiyle taşlanarak öldürülmesine karar verdi. Aynı mahkemelerde, kadınlann birlikte olduklannı söyledikleri iki erkeğin ise delil yetersizlifinden beraatlanna karar verildi. Yetkililer, ülkenin kuzeyindeki Bauchi eyaletinde veriien mahkûmiyet kararlannın uygulanmasmdan önce eyalet valisi tarafindan onaylanması gerektiğini belirttiler. Mahkeme kararlannın üst mahkemeye başvuruya açık olduğu kaydediJdi. Nijerya'nın kuzeyindeki 12 eyalette 2000 yılında şeriatkanunlarmın kabul edilmesinden bu yana henüz kimseye yasal olarak recm cezası uygulanmadığı kaydediliyor. Zina suçlamasıyla 2002 ve 2003 yıllannda veriien recm cezalan, uluslararası çağnlann ardından yüksek şeriat mahkemeleri tarafindan bozuimuştu. • Tefeciden yüksek faizle aldığı borcu ödeyemeyen devlet memuru hastanede yaşamını yitirdi. Olayla ilgili soruşturma sürüyor. DtYARBAKIR(CumhuriyetBüro- su) - Diyarbakır'da borçlannı ödemek için tefeciden para alan 17 yıllık dev- let memuru Metin Karanfîl, borcunu ödeyemeyınce dövülerek öldürüldü. Memurlara maaş zammı tartışma- lan sürerken, yoksulluk içinde yaşayan yurttaşlar, belirsizlık girdabına sürük- leniyor. Diyarbakır'daki Yüzüncü Yıl Ilköğretim Okulu 'nda görev yapan 3 9 yaşındaki Metin Karanfil de borçlan- nı ödeyebilmek için, büyük riskleri gö- ze alarak \1iksek faizle tefecılerden borç aldı. Günü geldiğinde ödeneme- yen borç, faizlerle birlikte 8 milyar li- raya kadar ulaştı. Ancak tefecilerin baskısı altında kalan Karanfil, parayı bir türlü denkleştiremedi. 'KATİLLER YAKALANSIN' iki gün önce Karanfü'in önü, kim- lıği belirsiz kışilerce kesildi. Kaç kişı olduklan belirlenemeyen tefeciler, şu- urunu kaybedene kadarKaranfil 'i döv- dü. Sabah erken saatlerde sokakta bu- lunan Karanfil, olay yerine gelen po- lislertarafindan Dı\'ârbakırDevlet Has- tanesi'ne kaldınldı. Tüm müdahalele- re karşın Metin Karanfil kurtanlama- dı. Poüs, Karanfil'in ölümünden sorum- lu olan tefecileri bulmaya çalışırken, çok yönlü olarak araştırma başlatıldı. Eğitim-Sen Diyarbakır Şubesi de üyeleri olan Karanfil'in vahşice öldü- rülmesini kınadı. Sendika, kimliği be- lirsiz kışilerce işkenceye yapılarak öl- dürülen Metin Karanfirinkatillerinin yakalanmasını istedi. hikmet.bilaw ntv.com.tr 1 liraya 3.5 milyar istemine ret Haksızfaizisteyen bankayayargıfreni ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Ankara 2. Tükericı Mahkemesi, Türkiye Vakıflar Ban- kası'nın, bu"eysel kredi ödemesi srrasında 1 lira borcu kalan Ahmet Sa- n ile kefil NuruDah Ya- ZKI aleyhine açtığı 3 mil- yar 858 milyon 957 bin 358 liralık alacak dava- suıı reddetti. Edinilen bilgıye göre, San, Türkiye Vakıflar Bankasf ndan 2 Aralık 1997 tarıhli Bıreysel Kredi Borçlanma ve Re- AKP'li vekile 20trilyonluk avukatlıkücreti tSnTANBl]L(AA)-Dko- kul Öğretmenleri Sağhk ve Sos>r al Yardım Sandı- ğı(lLKSAN)davasında, avukathk ücretinin eksik ödendiği gerekçesiyle 20 trilyon lirahk vekalet üc- reti alacağı davası açan AKP Kahramanmaraş milletvekili Mehmet Yd- mazcan. alacağını yasal faiziyle birlikte almaya hakkazandı. Pendik 2. Asliye Hu- kuk Mahkemesi'ndeki duruşmada yargıç, 2 tril- yon 513 milyar 375 mil- yon 600 bin lira vekalet ücreti alacağının 17 Ka- sım 1998 "den itibaren fa- iziyle davacıya verilme- sini kararlaştırdı. hin Sözleşmesi'ne istina- den bir araba almak içın 10 milyar lira kredi kul- landı. Kredi alımı sıra- sında, Yazıcı da kefil ol- du. Vakıflar Bankası, al- dıgı krediyi geri ödeme planına uygun ödeme- diği iddiasıyla San ile Yaacı aleyhine, 1 lirası asıl alacak, 3 milyar 675 milyon 197 bin 483 lira- sı faiz, 183 milyon 759 bin 874 lirası BSMV ol- mak üzere 3 milyar 858 milyon 957 bin 358 lira- nın tahsili istemiyle 2. Tüketici Mahkeme- si'ne dava açtı. Tüke- tici Mahkemesi Yar- gıcı Naci Ozdamar, bankanın açtığı dava- yı reddetti. Kararda, şu görüşlere yer ve- rildi: "Davacı banka, bu borcun nasıl oluş- fuğunugerekilıtama- mede gerekseyargıla- ma aşamasında açık- la\amaııuşür. Kakh Id 2Ekiml998tarihin- delBratedavüldeyok- tur. Tedavülde bulun- mavan.günlükha> ı at- ta kuUanılmayan ve abm gücüolmayanbir paradan dolayı takip yapılamaz. Bu istem, 'hakkın kötü kullanıl- masınm' en bariz ör- neğidir.'' Yargıtay O.Hukuk Dairesi de bu karan, yasaya uygun bularak onadı.