Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
EKİM 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI ekonomi(2 cumhuriyet.com.tr 13
Tzde 6.5'lik faiz dışı fazla hedefinin gerçekleştirilmesi için alkol ve sigaraya yüzde 15, akaryakıta yüzde 5 zam yapılması planlanıyor
Hükümetin çözümüyine zam
labancı senrayeıte
Aeklentiler farkJı
• Ekonomi Servisi - De\ let Bakanı
fcürşad Tüzmen, AB'ye gırişle birlıkte
Tirkiye'de ciddı bır yabancı yatınm
pıtlaması olacağını soyledi.
Uuslararası Ticaret, Fınansınan ve
"Vıtınm Konferansı'nda konıtşan
Tizmen. 2005 yılında Türkiye'ye 3
rrilyar dolarlık yatınm geleceğini ve bir
scnrakj yıl 5 milyar dolarlık artış
gostereceğini iddıa etti. Konferansa
kîtılan eski Hazine Müsteşan Faık
Ortrak ise kamu ve özel yatınmlann
yetersizliğine değınerek Türkdye'de 3-4
yı içinde yabancı sermaye girişlennde
biyiik patîamalar beklenmemesi
gerektıgini soyledi. Yatınm
fiııansmanını sağlamada Türkuye'nin
gelışmekte olan 28 ülke arasırıda 24.
sırada yer aldığını kaydeden Öztrak,
Tiıkiye'nin hâlâ borcu yüksek
olan bir ülke olduğunu ve bunun
ço.< daha dûşük oranlara çekilmesi
gerektiğıni belırtti.
Petrol hız kesmiyop
• Ekonomi Servisi - Uluslurarası
borsalarda son 5 gündür yükselen
petrol fiyatlan, yeni rekorlar kırdı. New
York Borsasf nda 53.64 dolardan güne
başlayan ABD hafif petrolü, 54.14
dolara kadar çıktı. 50 dolar seviyesıni
gende bırakan Londra Borsası'nda
ışlem gören Brent petrolünün varil
fiyatı da 51.10 dolara yükseldi.
Uluslararası borsalarda petrol
fiyatlanndakı yıllık artış yüzde 80'i
buldu ABD ve Avrupa'da kış için
rafıneri ürün stoklannın yeterli
düzeyde olmadığının altıru çizen
uzmanlar. petrol arzında meydana
gelebılecek bir kesınrinın. fiyatlann
çok daha yuksek seviyeleri görmesine
neden olacağını ifade ediyor. Hollanda
kökenlı yatınm bankası ABN AMRO
analistlerinden John Brady. ABD'nin
haftalık tıcan petrol stoklannın
gerilediğinin açıklanması durumunda
fiyatlar üzerinde yeni bır yükseliş
baskjsının oluşacağını soyledi
Açttsnn468miyoniPa
• Ekonomi Servisi - Asgari ücretin 318
milyon lırayı geçemediği Türkiye'de,
açlık sının 468 milyon liraya ulaştı.
Harb-lş, eylülde 4 kişilik bir ailenin
yoksulluk sınınnı da 1 milyar 407
milyon lira olarak hesapladı. 4 kişilik
bir ailenin asgari mutfak giderlerinı
kapsayan açlık sının, bır önceki aya
göre 7 milyon lira arttı. Gıda, giyim,
sağlık. bannma ve eğitim başta olmak
üzere 4 kişilik bır ailenin zorunlu
harcamalannı kapsayan yoksulluk sının
ise bir önceki aya göre 21 milyon lira
arttı Yoksulluk harcaması çalişan tek
Jcişi için 829 milyon 937 bin lira.
çahşmayan bir eş için 223 milyon
669 bın lira. 0-6 yaş grubundaki bir
çocuk için 139 mıryon 756 bin
lira ve 6-15 yaş grubundaki ilköğretime
giden bır çocuk için ise 214 milyon
480 bin lira olarak belırlendı.
Desteksiz pamft 900 biı i*a
• İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) -
Hükümetten bekledığı pnm desteğıni
alamayan TARİŞ Pamuk Bırliğı, 2004-
2005 üretim sezonu pamuk alım avans
fiyatını. geçen yıl olduğu gıbi yine 900
bin lira olarak açıkladı. Birlık Başkanı
B Cavit Ancın, "Ben de üretıcıyim ama
daha fazlasını vermemiz mümkün
S değil'" dedı. Ancın, fiyatın iç ve dış
pıyasa koşullan dikkate alınarak
belirlenen avans fıyat oldugunu soyledi.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Hükümetin, 2005
yılında yüzde 6.5'lik faiz dı-
şı fazla hedefini gerçekleş-
tirmek için yeni zamlara
onay verdiği bildirildi.
NTV'nin haberine göre
önceki gece IMF yöneti-
miyle ekonomi bürokratlan
bir araya gelerek; yüzde
6.5'lik faiz dışı fazla hede-
finin gerçekleştirilmesi için
alınacak önkmleri değer-
lendırdi. Konu Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan a da
akşam saatlerinde verilen
brifingde aktanldı. Brifing
sonucunda, Erdoğan kimi
önlemlere onay verdi. Erdo-
ğan'ın onay verdiği önlem-
lerin başında alkol ve siga-
rava vüzde 15 oranında zam
• Başbakan'ın yüzde 15'lik alkol ve sigara zammıyla
yüzde 5'ten yüksek oranlı akaryakıt zammına onay
verdiği ögrenildi. Oysa Erdoğan, geçen günlerde dışa
bağımlı ürünler dışında zam olmayacağını açıklamıştı.
Zam kararlannın bugün yapılacak Yüksek Pİanlama
Kurulu toplantısının arduıdan uygulanması bekleniyor.
yapılması, akaryakıt zam-
mının da yüzde 5 'in üzerin-
de olması yer alıyor. Oysa
Başbakan Erdoğan, geçen
günlerde dışa bağımlı ürün-
ler dışında zam olmayaca-
ğını açıklamıştı. Erdoğan'ın
elektriğe ve köprü geçişleri-
ne zam yapılmasına ise sı-
cak bakmadığı savunuldu.
Aynca Enerii Bakanı Hilmi
GüJerde doğalgaza zam ya-
pılmayacağını açıklamıştı.
Oysa akaryakıt zammınm
doğalgaz zammını da zo-
runlu kılacağı belirtiliyor.
Ekktrikte indirim sonın
Sanayi elektriğini yüzde
5 ucuzlatmaya dönük çalış-
malara Hazine ve Maliye
bürokratlannın da katıldığı
ve indirimle ilgili olumlu
görüş belirtmedikleri ögre-
nildi. Bu arada yüzde 5'lik
indirim konusunda son ka-
ran, Başbakan Erdoğan'ın
vermesi bekleniyor.
Zam kararlannin bugün
yapılacak Yüksek Pİanlama
Kurulu toplantısının ardın-
dan uygulanması bekleni-
yor. Bu arada EMF heyetiy-
le vergi indirimi konusunda
anlaşma sağlanamadı. Yatı-
nm ödeneğinin ise 10.3 kat-
rilyon liraya çıkanlması be-
nimsendi. Yatırunlarda ya-
pılacak artışın büyük bölü-
münün özel gelir ve özel
ödeneklerin bütçeleştiril-
mesinden kaynaklanacağı.
bır kısmının da bütçeden ak-
tarmayla gerçekleştirilebile-
ceği belirtiliyor. Yatınm
bütçesinde yapılan artış, bü-
yük ölçüde, demiryollan,
büişim ve duble yol projele-
rine aktanlacak.
YPK toplantıa bugûn
2005 yılı bütçe rakamlan-
nın netleştirileceği Yüksek
Pİanlama Kurulu toplantısı
da bugün gerçekleştirilecek.
Kurul toplantısına, Başba-
kan Yardımcısı Abdüuatif
Şener' in başkanlık yapması
bekleniyor. Toplanhda. Ma-
liye Bakanlığı, Hazine,
Devlet Pİanlama Teşkilatı
ve ilgili diğer birimlerin üst
düzey bürokratlannın da ha-
zır bulunması bekleniyor.
Aksoy'un yalısı Sabancılar'aEkonomi Servisi - Işadamı Erol Ak-
soy'un Yeniköy'deki yalısının yeni sa-
hibi Sabancı Holding Gıda ve Pera-
kendecilık Grup Başkam Haluk Din-
çer oldu. Dinçer. Erol Sabancı'nın kı-
zx olan Suzan Sabancı ile evü. TMSF
adına TURYAP tarafından yapılan mü-
zayedede satışa sunulan Tahsin Bey
Yalısı, muhammen bedeli olan 22 tril-
yon 245 milyar liraya Sabancı ailesi-
nın damadı da olan Haluk Dinçer tara-
fından satın alındı. Yalıyı satın alan
Haluk Dinçer, çıkışta gazetecilerin so-
rulannı yanıtsız bıraktı. Sabancı aile-
si'nin boğazdaki yalılannın sayısı gi-
derek artıyor. Nokta dergisinin haberi-
ne göre Tahsin Bey Yalısı'mn dışında
aileye ait olan 13 yalının toplam bedeli
200 trilyon lirarun üzerinde bulunuyor.
TMSF bünyesınde bulunan 383 adet
gaynmenkulün satışa çıkanldığı mü-
zayedede Dinç Bilgin'in eski villası
ise 2 trilyon 750 milyar liraya satıldı.
VUgnSafetncı
Y«n
OmrStfano ^ ± \*nk*y
YalçınSabana(llazYa»)f^fV Vamköy
OmrStfana
Var*öy
Beyltrt)*!
B«y(ert>eyi
ve Suzan Satoara - Ifeykrtayı
Nazmıye S«vda SaBana .^ Svyterfieyi
DemrSatoma ' Beyterbayi
Cww Özcar ve Ûmef Sabaro •* Beyterbeyı
Oemet Sabancı . AnadobHaan
«trtyofi
10trt>on
'aıçın Sabarcı
«trlyon
14Wyon
56Myon
SStrtyon
!«H>on
Varaköy 3 mlyon ddar
LanetJidiyebiliniyor
Tahsin Bey Yalısı, ilk sahibı Tah-
sin Günel'in iflasından sonra llı-
cak ailesıne geçmiştı. llıcak ai-
lesinin yaşadığı ekonomık sı-
kıntı sonrasında 1993 yılında
Erol Aksoy'un mülkiyetine ge-
çen yalı, daha sonra da TMSF
tarafından haczedilmişti. Yalı
ait olduğu ailelerin başına ge-
len olumsuzluklar nedeniyle
uğursuz yalı olarak da biliniyor.
1\AMU-SEN: KARAR OLUMLU
Memurzatnmı
bütçeyibekliyor
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Memur ma-
aşlanna yapılacak zam, 2005 yılı bütçe çalışma-
lannın tamamlanmasının ardından netleşecek.
Başbakan Recep Tayyyip Erdoğan da memur ma-
aş zamlannı gelecek hafta Bakanlar Kurulu'nda
değerlendirecekJerini soyledi.
Memur maaş zamlanyla ilgili olarak Uzlaştırma
Kurulu'nun aldığı kararlann uygulanıp uygulanma-
yacağı gelecek hafta netleşecek. Hükümetin karan
öncesi bir basın toplantısı düzenleyen Türkiye Ka-
mu-Sen Genel Başkanı Bircan Akyıldız, "Bir bütün
olarak ek aldığunızda Uzlaşarma Kurulu karaıian-
m memnun edici buiduğumuzu ve kabul etmeye ha-
zn* olduğumuzu bir kezdaha bildirhoruz" dedı. Ak-
yıldız, şöyle devam etti: "Hü-
kümetin ryi ni> etini ortaya koy-
masıyia birlikte tophı görüşme-
ler sonunda karşJanma\an di-
ğer mali haklanmızın bir süre-
ce yayüarak uygulanmasuun
da takipçisi olacağız. Bu uzlaş-
macı ta>ra karşuı siyasi irade
uzlaşmaz tavnnı sürdürür ve
kurul karartannı kabul etmez-
se; Avrupa lnsan Haklan Mah-
kemesi ve ILO da dahil olmak
üzere girişimlerde bulunmak
için değerlendirme yapacağtz."
Hükümetle gelecek günler-
de tekrar bir araya gelmeyi •
beklediklenni de belirten Akyıldız, bundan önce me-
mur konfederasyonlannın bıraraya gelerek değerlen-
dirme yapabüeceklerini soyledi.
'Işçi emekfaTerinden isyan'
Öte yandan Türkiye Işçi Emeklileri Derneği
(TlED) Başkanlar Kurulu, en düşük işçi emekli
aylığının, en düşük memur emekli aylığıyla eşit-
lenerek maaşlara büyüme oranında bir artış ya-
pılmasını istedi. Başkanlar Kurulu, memurlara
gelecek yıl yapılacak zam konusunda Uzlaştır-
ma Kurulu'nun aldığı kararlan da "samimi gay-
retfer" olarak değerlendirdi.
•Memur
sendikalan,
Uzlaştırma
Kıorulu'nun
önerisinden
memnun.
Ancak
hükümet zam
oranj için
bütçenin
netleşmesini
bekleyecek.
Financial Times baş ekonomi yazan Wolf: 1980'li ve 199O'lı yıllardaki fırsatlar kaçınldı
Tiirldye^ron 25 ydı boşa geçtiBAŞAKSEZEN
Ingiliz ekonomi gazetesi Financial Ti-
mes'ın baş ekonomi yazan MartinWolf,
Türkiye'nin 1980'li ve 199O'lı yıllarda
firsatlan değerlendiremediğini belirte-
rek şu anda hızla yükselen petrol fiyat-
lan, Asya ülkelerinin yükselişi ile emek
yoğun sektörlerdeki düşük ücretlerin
Türkiye'nin en ciddi sorunlan oldugu-
nu soyledi. Wolf, Türkiye'nin rekabet
ortamındaki yerini hızla alması gerekti-
ğini belirtti.
Istanbul Sanayi Odası'nın (ÎSO) dü-
zenlediğı 3. Sanayi Kongresi'ne katüan
Wolf, Cumhuriyet'e değerlendirmeler-
de bulundu. Küreselleşmenin devam
edeceğirü, eğer devam etmezse dünya-
nın bır kaos içine gireceğıni belirten
Wolf, küreselleşmenin Türkiye için ye-
ni fırsatlar sunarken yeni riskler de ge-
tirdiğüıi soyledi. Türkiye'nin risk ve teh-
ditlerin farkında oldugunu söyleyen
Wolf, "Türkiye önümüzdeki yıllarda
yüksek petrol fryarJan ile mücadele et-
mek zorunda. Emek yoğun imalat sek-
töründe ücretlerin düşmesiyle mücade-
• Financial Times baş ekonomi yazan Wolf, Türkiye'nin önünde
duran en büyük engelleri sıraladı: Yükselen petrol fiyatlan, Asya
ülkelerinin yükselişi ve ülkedeki emek yoğun sektörlerde düşük
ücretler. Istanbul Sanayi Odası'nın (ÎSO) düzenlediği 3. Sanayi
Kongresi'ne katılan Wolf, Cumhuriyet'e değerlendinnelerde bulundu.
le etmek zorunda" dedi.
Türkiye'nin 25 yıl önce farklı davTan-
madığı için büyük fırsatlar kaçırdığını
söyleyen Wolf, 25 yıl önce Türkiye'nin
alım gücü potansiyeli Güney Kore ile
aynı seviyede iken Güney Kore'nin alım
seviyesinin bugün Türkiye'nin 2.5 katı-
na ulaştığına işaret etti. Türkiye'de borç-
lann hâlârisklidüzeyde oldugunu belir-
ten Wolf, Çin'in Türkiye için bir tehdit
oluşturduğunu da sözlerine ekledı. Önü-
müzdeki 15 yılda Çin'in yarattığı tehdi-
din daha da büyüyeceğini kaydeden
Wolf, "Çin ve Hindistan'ın >*arattığı fir-
satiardan yararianmadan önce ortaya
kov^acağı risklerle başa çıkabilmeniz ge-
reldyor'' dıye konuştu.
Dünyada geçrmş yıllarda olduğu gibi
SANAYÎCÎDEN KAYIT DIŞI UYARISI: GÖZ YUMULMAMALI
Ekonomi Servisi - Istanbul Sanayi
Odası (tSO) Yönetim Kurulu
Başkanı Taıul Köçük, günümüz
dünyasında doğru şeyleri yapmak
kadar, bunlan hızla yapmanın da
önem taşıdığını belirterek "Böyle
bir dünyada, sadece fbmalarunız,
özel sektörümüz değil,
hükümetimiz de bürokrasimiz de
çok daha tuzh ohnak zorunda"
dedi. Küçük, ISO'nun
düzenlediği 3. Sanayi
Kongresi'nin açılışmdaki
konuşmasmda, bu yılki kongrede,
sürdürülebilir rekabet gücüne,
küresel değişime uyum
penceresinden bakılacağını
kaydetti. "Insannnızı günlük 4.8
dolarlık bir geüre mahkûm eden
çarpık dengelerin devamı ve kısa
vadeli kazanunlar adına göz
yıımıılan kayıf dıyhgm
sanayimizin yapısal dönüşütnünü
geciktirdiği, rekabet gücünü
zayıflattığı unutultnamalıdır"
diyen Küçük, kayıt dışuıı kayıt
altına almayı hedefleyen, adil,
dengeli bir vergi reformunun
daha fazla gecikmeden hayata
geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
IGARADA VERGl TARTIŞMASI
Yabancüardaha çok
Türktiitünü kuüanıyor
ANKARA (AA) - Sigara-
daki ÖTV düzenlemeleri-
nin ardından firmalar, bu
defa ürettikleri sigaralarda-
ki Türk tütünü oranını arttı-
rarak yüksek vergiden kaç-
maya başladı. Philip Mor-
ris, JTI \e BAT'ın oran de-
ğiştirerek vergi yükünü ha-
fıfletmeleri sonrasmda,
Maliye sigara firmalannı
yeniden izlemeye aldı.
Sigaradan alınan özel tü-
ketim vergisiyle (ÖTV) ilgi-
li tartışmalar bitmiyor. Ma-
liye'nin ÖTV oranlannda
yaptığı son düzenlemenin
ardından, sigara firmalan-
run Türk tütünü oranı ile oy-
nayarak vergi yükünü de-
ğiştirmesi^ergi tartışması-
nı yeniden başlattı. Uzun
süren tartışmalann ardından
sigara üzerindeki ÖTV yü-
künü oldukça yükselten ka-
rar sonrası, üretici firmalar
üriinlerine >üzde 27'ye va-
ran oranlarda zam yapmak
zorunda kaldı. Ancak yeni
vergileme sistemini de be-
ğenmeyen üretici firmalar,
yüksek vergiden kaçınmak
için yeni arayışlara yöneldi.
Bunun ilk sonucu da, Şark
tipi tütün oranlannda deği-
şiklik olarak ortaya çıktı.
Uretici firmalar, yüksek
ÖTV'den kaçmak için,
mevcut ürünlerdeki Şark ti-
pi tütün oranını arttırarak,
bir ait vergi dilimine geç-
meye başladı.
korumacı politikalara doğru bir dönüş
yaşandığmı belirten Wolf, "Özellikle
ABD ve Avrupa ülkelerinde bu durum
söz konusu. Bu ülkeler birtakun anrj-
damping kuraflanyla, vergüerle kendi
ülkelerini korumaya çanşıyoriar" dedi.
Bugünkü firsatiar
Wolf, "Türkiye'ııin geieceğini hangi
alanda görüyorsunuz'' sorusunu ise
"lürkhe'ninbüviikbirturizmvetanm
potansiyeli var. Araba, maküıe üretimi
gibi pekçok alanda Türkiye'nin AB üre-
tim sitemine tam entegras>onu da çok
olası görülüyor. Aynca A\Tupa pazanna
olan vakınhğı da Türkiye'ye moda, ha-
zu" giyim gibi alanlarda fırsatlar sunu-
yor" dedi.
Dünyanın önündeki en ciddi sorunun
kısıtlı kaynak olduğuna işaret eden Mar-
tin Wolf, "En önemli kaynak da enerjL
Asya AvTupa'ya göre daha fazla petrol
talebi gösteriyor. Geçen 2 \ılda ilk kez
Çin KuzeyABD'yi geçmiş durumda.As-
ya tüm dünyada talep arüş oranırun ya-
rtsnugerçekfcştirmiş durumda'' diye ko-
nuştu.
İLGİ TOPLUMUNA DOĞRU/ ÖZLEM YÜZAK ozlem-\
f
uzak(flcuınhurivetconı.tr
Tamam, bu konuda herkes net:
Sürdürülebilir Rekabet Gücü için kü-
resel değişime uyum şart. Uymayan
zaten yandı. Yaşama şansı zayıf. An-
cak uyum kadar, uyum süresi de ya-
şamsal önem taşıyor. Istanbul Sana-
yi Odası (İSO) Başkanı Tanıl Kü-
çük'ün dediği gibi "olay, büyük ba-
lığın kûçükbatığı yutmasından çok,
hızlı balığın yavaş balığı yutmasına
dönüştü".
İSO tarafından bu yıl 3.'sü düzen-
lenen Sanayı Kongresı'nde işte bu
"Küresel değişime uyum" konusu
masaya yatırıldı. Değişimı doğru
okumak ve onu avantaja dönüştür-
mek artık şirketlerin de, ülkelerin de
temel önceliği.
Bellı ki Türkiye'de özel sektör ya-
kaladığı dinamizmin farkında" "Biz
uluslararası arenada rekabet et-
me gücüne sahibiz. Ancak küre-
sel rekabet ortamına uyum için
ülke içinde iş ortamının değişme-
si şart" diyoriar. Hemen hepsınin
üzennde ısrarla durduklan husus ise
"haksızrekabet". Yani kayıt dışı eko-
nominin bir türiü kayıtaftına alınama-
maşı.
Üstüne üstlük bu kez her zaman-
kinden farklı olarak "samimiyet sor-
gulaması" da yapıldı. Tanıl Küçük
Hızlı Balık Yavaş Balığı Yutar
"kayıtaltına almayı isterken gerçek-
ten samimi miyiz?" diye sorarken,
İSO Meclis Başkanı Hüsamettin
Kavi, "Kayıt dışının artık siyasi hima-
ye alanından çıkması lazım " dlyerek
eleştirı oklarını hükümete yönelttı.
Tüm bunlara ise Başbakan Yardım-
cısı Abdüllatif Şener'in yanıtı hazır-
dı: "Yalnız yasal düzenleme ile ol-
maz. Toplumsal alışkanlıklar ve ref-
lekslerde önemli ve zamana ihtiyaç
var".
Bakıldığında herkes haklı. Peki ya
Türkiye değişimi zamana yayarken
dünyada neler oluyor?
Kongrenin konuk konuşmacısı Fi-
nancial Times Gazetesi'nin baş eko-
nomisti Martin Wotf'e göre Türkiye
1980'li ve 199O'lı yıllarda çok çok
ciddi fırsatlar kaçırdı. Küreselleşme-
yi "piyasalararacılığıyla ekonomi7e-
rin bütünleşmesi" şeklinde tanımla-
yan Wolf, gelişmekte olan ülkelerin
dünya ekonomısıne katılımının kü-
reselleşmeyi hızlandırdığını ve bü-
yük oyuncuların değişmeye başladı-
ğını soyledi. Wolfe göre "Önümüz-
deki 50 yıl içinde Çin, ABD 'yı geçe-
rek 1. ülke, Hindistan ise üçûncü
büyük ülke konumuna gelecek. Tür-
kiye de dahil olmak üzere gelişmek-
te olan ülkeler açısından bu ciddi
bir tehdit. Ancak şu var ki Türkiye,
risklerin de tehditlerin de farkında."
VVolf'un dikkat çekmeye çalıştığı bır
diğer husus da Avrupa Birliği üyeli-
ğinin Türkiye için olmazsa olmaz bir
vizyon şeklinde algılanmaması ge-
rektiği oldu. özetlersek, Türkiye'nin
küresel rekabet gücünün artması tek
başına AB üyeliğine bağlı değil, an-
cak azımle üyeliğin gereklerini yeri-
ne getirmesi kendisı açısından son
derece önemli, demek istıyor Wolf.
• • •
Yazının başında da belirttiğimiz gi-
bi, herkes küresel değişime uyumun
şart olduğu konusunda hemfikir. An-
cak değişim öyle sihirii değnekle do-
kundun mu gerçekleşecek bir olgu
değil ki... Üstelık değişime karşı be-
lirli çevrelerde olağanüstü direnç
varken. Toplantı arasında TÜSSİ-
DE'nin üst düzey yetkilılerinden Er-
sin Uygur ile sohbet ediyoruz. TÜS-
SlDE'nin açılımı Türkiye Sanayi Sevk
Ve Idare Enstitüsü. TÜBİTAK bün-
yesinde faaliyet gösteriyor ve özel-
likle kamu kurumlannda kuaımsal
gelişimeyönelikprogramlaruygulu-
yor. Bir diğer deyışle uzmanlık alan-
lan "değişimin yönetimi".
"Zor değil mi? özellikle kamuda
zihniyet değişikliğini başanvak? "
diye soruyorum.
"Evet. Değişimin gerekliliğini an-
lattığınız zaman dikkatle dinliyoriar
ve istediklennisöylüyorlar. Ancakis-
temek başka şey, bunu gerçekten
başaracak adımlar atmak başka.
Özellikle orta kademe yöneticilerde
değişime karşı ciddi bir direnç var.
Değişim sürecinin kendilerine mev-
zi kaybettireceğini dûşündükleri ve
koltuklannı kaybetmekistemedikle-
h için oyalama yöntemini seçiyor-
lar..." diye anlatıyor. Uygur'un anlat-
tığına göre işin can alıcı noktası lider-
de. Lider değişimi istemekte sami-
mi ise ve programa katılıyorsa, ku-
rum değişim sürecinde ilerleyebili-
yor. Ancak bu bir süreç ve en azın-
dan 2 yıl değişim programının yürü-
tülmesi gerekiyor.
Türkiye'nin sorunu, ne yazık ki
toplumsal alışkanlıklar ve refleksler.
Ve bunlann değişime karşı göster-
dikleri direnç. Zaman ise inanılmaz
bir hızla ilerliyor. Hızlı baiıklann yavaş
balıklan yuta yuta yol alması gibi